Euskaltzaindiaren Hiztegia
Azkue Hiztegia
Azkue Hiztegia
muga
-
(c) término, frontera, límite, linde
/ terme, frontière, limite, borne
(D. lat. mugium?.)
-
Kenduko ditut pisti gaiztoak eta ezpatarik ezta sartuko zuen mugetan quitaré las malas bestias, y espada no pasará por vuestros términos je ferai disparaître les bêtes féroces, et l'épée ne passera point à travers votre pays (Ur. Lev. XXVI-6.)
-
-
(L) estación del año
/ saison de l'année
-
Lurreko fruituak zuek ditutzue guardatzen bere mugetan uriez eta ihintzez freskatzen vosotros (ángeles) custodiáis los frutos de la tierra, los refrescáis de lluvia y de rocío en las estaciones vous (les anges), vous soignez les fruits de la terre, vous les rafraîchissez de pluie et de rosée pendant les saisons (J. Etcheb. 199-1.)
-
-
témpora
/ temps (les quatre-)
-
Barur egik jeigeietan, berrogeian, laur mugetan ayuna en las vísperas de fiestas, en la cuaresma y en las cuatro témporas jeûne les veilles des fêtes, pendant le carême et les quatre-temps (Oih. 193-10.)
-
- (B-oñ) ribazo / berge, talus Var. de MUNA
-
(AN, B?, G, L) ocasión, época, oportunidad
/ occasion, époque, moment propice
-
Erho andia da, bildu behar den denboran eta mugan, ereitera dohana es gran loco el que, al tiempo y en ocasión que se debe hacer la recolección, va á sembrar celui qui sème, au moment de la récolte, est un grand fou (Ax. 3ª-41-15.)
-
Muga deno mientras haya tiempo pendant qu'il est temps (Duv. ms.)
-
Urthe-muga aniversario anniversaire (Duv. ms.)
-
Muga hautsietan á deshora à des heures non réglées (Duv. ms.)
-
Eta geroztik bil̃at̃zen zuen mugona bera eskuratzeko y desde entonces buscaba oportunidad para entregarlo dès lors il cherchait le moment propice pour le livrer (Ur. Matth. XXVI-16.)
-
Ets̃eko jauna baliz jakintsun zer mugan ethortzekoa den ohoina, erne lagoke eiki (L, Matth. XXIV-43) si el padre de familias supiese á qué hora había de venir el ladrón, velaría sin duda si le père de famille savait à quelle heure doit venir le voleur, il veillerait sûrement
-
Zori onekoak muga onez oartzen direnak felices los que se acuerdan en buena ocasión heureux ceux qui se souviennent au moment propice (Liz. 36-29.)
-
Begi mugaz eta goiz haga á tiempo y temprano qu'il agisse tôt et à temps (Ax. 1ª-210-27.)
-
Mugazko eskaera zuzen hau esta oportuna correcta petición cette opportune et correcte pétition (Mend. II-226-6.)
-
Muga gaitzean á destiempo à contretemps (ms-Lond)
-
© Euskaltzaindia
© Aplikazio informatikoaren gainean Aurten Bai Fundazioa.
Eskubide guztiak erreserbatuta.
Eskubide guztiak erreserbatuta.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
ORDUTEGIA
9:00 - 14:00
9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
