49470 emaitza bilaketarentzat - [1151 - 1200] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-06 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
ik. OEH.
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-bizar.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:HBB | 1992-12-16 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-06 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
-oe-/-e-
-eri(a) eritasun-izenetan: -eri moduan eskainiko dira denak, birikeri arautua bezala.
- [E210]: 'Horrek ez al du a organikoa behar?'
- [E123]: 'Ez. Lehen itzulian arautua dugu hezueri'.
- [E109]: 'Gure artean zenbaitek sukar aftoso guztiz xelebrea erabiltzen dutenez, hobe dugu adiera ematea' (2001-05).
- [E123]: 'uste dut jendeak badakiela zer den ahoeri; baina adiera ematea egoki ikusten bada, eman daiteke'.
- Erabakia: Erabakia (2001-09-28): 'adiera ematea eskatzen da. Ematearen alde, bost boto. Ez ematearen alde, zortzi'. // Cf. aheri(a) sarrerako oharrak.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:004 | 2002-09-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ao gozagarri 2, Erkiag BatB ("lapikoan egon zeitekean ongarria atara, #mdash#okela, urdai, makillau eta abar#mdash#, eta zatitxu mardoak bere ao gozagarritzat beingoan urdailleratuaz", "garaipentxu orren sariaren epeltasuna susmauaz, ao gozagarri yakan Nikanor'eri goiz aretako lanbidea"); ao-gozagarri 1, Zait Plat ("Iateko arrain, txirla, maskurio-ta ao-gozagarriak ugari ziran bertako itsasoan"), eta OEH argitaratuan, Ol Has 2,9 ("Ta Yainko Yaubek ernerazi zitun edotariko zugatzak begi-betegarri ta ao-gozagarri").
ahogozagarri 2: I. Mendiguren ("Marmitakoa, kokotxak, porrusalda, goxua, etab. dira gure gastronomiaren adierazgarri, eta bide batez, bisitarien ahogozagarri"), J. Cillero ("Bazkalordua pozarren igaro genuen, berak burruntzalia eskuan, nik koilara ahoan, jakiak zein baino zein ahogozagarriago"); aho gozagarri 1, Erkiag BatB (OEHko testuinguru berean); ao-gozagarri 1, G. Egaña ("Arnari danak kolorez bizi-biziak, oso erakargarriak eta ao-gozagarriak").
ahogozagarri : DFrec 1 (La Voz de España: "onorezko aurrreskua ordubat eta erdietan, aogozagarriak arratsaldeko bostetan"), AB50 1 ('lunch' itzulia), HiztEn (1 ahorako zapore gustagarria duena; 2 besteentzat dibertsio-gai den pertsona) // Ez dugu aurkitu ap. AB38, LurE, Euskalterm.
ahogozagarri : ElhHizt (1 [cosa] que agrada a la boca, sabroso, sa; 2 persona que es objeto de murmuración), HiruMila (1 sabroso, sa; 2 persona objeto de murmuración; 3 hazmerreir), DRA (aogozagarri: 1 sabroso; 2 persona objeto de murmuración, lit., cosa que endulza la boca; 3 hazmerreir), PMuj DVC (ao-gozagarri: 1 sabroso, sápido, suave para comer; 2 mastigador; 3 de [re]chupete, gustoso, sabroso; 4 primo, incauto, simplón; 5 motivo de hablillas; 6 hazmerreir, víctima, irrisión, ludibrio, juguete) // Ez dugu aurkitu ap. EIH, EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.
EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
iz. eta izond.
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): ahogozagarri iz. eta izond.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
ahogozatu, ahogoza, ahogozatzen. du ad.
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-gozatu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-o/-a-.
-gozo.
- [I102]: 'OEH-k ematen dituen esangurak emanen nituzke, h.d., 'adur, listu'; 'ahoko zapore ona'; 'mokofin''.
- [E123]: 'Uste dut hobe dela patxadaz jokatzea, eta hiztegia osatu arte itxarotea. Bestela hanka sartzeko arriskua dugu. Zapore sarrera, esaterako, lehen itzulian 'ahogozoa' forma erabiliaz definitu dugu. Beraz, orain ezin dugu ahogozo 'ahoko zapore ona' eman. Bestalde, definizio horiek, iz. eta izond. kategoriak aipatzea ere eskatzen dute'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2002-09-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
edo aho-handi.
izond.
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): ahohandi edo aho-handi izond.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:29 | 1997-05-06 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
ik. OEH.
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-kada.
- [E123]: 'iritzi-emaileek ahokadura sartzea proposatu dute, Teknologian eta musikan'.
- Erabakia: Erabakia (2002-03-22): 'ahokada sartzea onartu da'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh82 | 2022-11-15 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LB: 89 (Laneki 78, gehienak Muntaketa eta mantentze mekanikoa obrakoak); ETC: 83.
Elhuyar: ahokadura 1 iz. (Mus.) [tresna ezpainetara eramateko modua] embocadura ahokadura lantzeko ariketak: ejercicios de embocadura 2 iz. (Teknol.) ajuste, abocamiento, embocadura, encaje ahokadura finkoa: ajuste fijo, a presión 3 iz. (Antz.) emboque / Adorez: ahokadura 1 (Tekn.) encaje, ajuste entre piezas. 2 (Mus.) embocadura / Labayru: 0 / NolaErran: 0 // Euskalterm: ahokadura (Arteak, TN da; es embocadura // Industr. es ajuste).
Erabilia da eta jasotzekoa. Adierak bereizi beharko dira.
- [E306]: "Sartzea proposatzen dugu. Teknologian eta musikan (haize-instrumentuen ahoko pieza ahoan hartzeko modua) erabilia" (2001-01-23)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:41 | 1997-05-06 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-leku.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:30 | 1997-05-06 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
ahoka, ahokatzen.
du ad.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
- [E302]: ahokatu hitz egokia izan daiteke 'hodiak hodietan sartu' eta antzeko kasuetarako. Arazoa, beharbada, beste alderdi batetik dator: ahokatu 'encastrar' eta 'encajar' aditzen itzulpentzat jartzean. Bada, esaterako, marrazkiak egiteko metodo bat, lauki edo irudi jakin batean zirriborro eta marrazkiak egiteko balio duena: ahokatze-sistema izango litzateke marrazketa metodo hori?" (2000-11-08)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-06 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-ko izengilea.
iz.
- [E123]: 'adierak ematea merezi du nire ustez 1 Ipar. 'hortza, hagina'; 2 'zaldiei-eta ahoan jartzen zaien uhala''.
- Erabakia: Erabakia (2002-03-22): '1 Ipar. pl. 'hortz, hagin ordezkoak'; 2 'zaldiei eta ahoan jartzen zaien uhala''.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-06 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
HitzIrud: "ahosoinua = armónica". / PUrib: "ahosoinu / aho-soinu / harmonika". / MilaHitz: ahoko soinu.
aho sarrerari dagokion azpisarrera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2017-09-12 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: AHOKO ZULO. Boca. "Repapilado, aoko zuloraño betea" Lar. v. AHO-ZULO. Aboko zulotik sartu biar nazu simaurra. Alz Bern 60. Zenbaiti irteten zaio gezurra / auko zulua betian. Auspoa 59, 39. Aidean exerita gelditu giñan, estomaokoa aboko zuloraño. Anab Aprika 102. Urbildu zitzaion Santxo, ia ia bere begiak aoko zuloan sartzen zizkiolarik. Berron Kijote 202. Santxo aoko zulora begira ari zala. "Mirarle la boca". Ib. 202. Auko zuloa itxita nunbait / nai nindun [nagusiak] eduki azi. In AZink 135. "Ahoko zulora begira egon, norbaiti disimulorik gabe aurpegira begira egon. Mutikuak, aldeizue emendik, neri aoko zulora begira egoteke!" Elexp Berg. "Aoko zulora begira egon" (G-azp, 'nora begiratu ez dakiela, tontuaren moduan').
ahoko zulo 25: Berria 18, EiTB 3, Argia 3, DiarioVasco.
ahoko zulo 13: Berria 5, Iñaki Segurola 2, Jon Alonso, Koro Navarro, Koldo Izagirre, Pello Zabala, Harkaitz Cano, Irene Aldasoro.
Adierazle egokia eta azpisarrera gisa jasotzekoa.
azpisarrera gisa jasotzekoa aho sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EHL | 2021-07-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
ahoko zuloan utzi esapidea aztertzean, azpisarrera gisa jasotzeko proposatua. ahoko zulo 2. adiera osoa ezabatu behar da.
Azpisarrera gisa jasotzekoa aho sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHL | 2021-07-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ez dugu aurkitu
LB: Zazpi tanto eskuratu zituen hala, baina beste horrenbeste izan ziren pilota ahoko zuloan harrapatzeko balio izan zietenak (Berria), Emaitza bikaina ekarri zion erabakiak, gaizki defenditutako jokaldi batean, kornerra lortu zuelako Sevillak, eta prestatutako jokaldian, ahoko zuloan errematatu zuelako Luis Fabianok (Berria), Olaizola II.arentzat aurkari deserosoa da Merino II.a, ezkerrez ez diolako pilota ahoko zuloan uzten (Berria), Dena bandejan prestatu didazu, ahoko zuloan utzi didazu erantzuna, eta nik atzera egin dut (Elkar), Begira, Faruq, Irati ez zitzaizun bizi osoan hurbildu ere egingo orain dudan ospeagatik ez balitz, ahoko zuloan jarri dizut, zure bizitzako txortaren txorta daukazu eskura, baina berekoi hori, zure ume beldur horregatik bakarrik utzi behar banauzu, hor konpon (Elkar); EPG: 33. minutuan, lehia desorekatzeko beste aukera ona izan zuen, baina Rekarteren erdiraketa ederra ahoko zuloan baliatzeko gauza ez zen izan. (Berria), Produktu naturalen industria garbi-ustekoari ahoko zuloan jarri zaio mamaxa (Iñaki Segurola); ETC: Sakea luze atera, Goñi III.ak eutsi, baina pilota ahoko zuloan utzi, eta maisutasunez amaitu (Berria), Ahoko zuloan izan zuen finalerako txartela Athleticek, baina ezin izan zuen aurrera egin (Berria), Amodio plutonikoaren zera ere ahoko zuloan jarri digute aurtengo udako zenbait gorabehera astronomikok (Iñaki Segurola)
Elhuyar: erdilariak ahoko zuloan utzi zion balioa, baina aurrelariak ez zuen golik egin: el centrocampista le dejó un balón fácil, pero el delantero no marcó; Adorez: 0; Labayru: 0.
[aho] ahoko zulo 2 (ahoko zuloan utzi eta kideko esapideetan, 'esku-eskura, aukera-aukeran utzi, jarri' adierarekin). Mohak ahoko zuloan utzi zion baloia, baina gora bidali zuen burukada.
Azpisarrera gisa jasotzekoa da, ahoko zuloan jarri esapidea bezala. ahoko zulo 2. adiera osoa ezabatu behar da, beraz.
Azpisarrera gisa jasotzekoa aho sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-06 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ik. Izendegia: aholatz bostbixar: Ciliata mustela; aholatz hirubixar: Gaidropsarus vulgaris; aholatz laubixar: Rhinonemus cimbrius; aholatz mediterraneo: Gaidropsarus mediterraneus; aholatz urdin: Lepidion eques.
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Rhinonemus, Ciliata, Gaidropsarus eta Lepidion generoetako arraina.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: +
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:11 | 1993-10-20 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
aholkatu, aholka, aholkatzen du ad.: Norbaitek norbait zerbait egitera aholkatu; aholkatu zuen Adan hark ere har zezan sagar hartatik. Sin. aholku eman K104: "on litzateke, posible bada, osagarria nola lotzen zaion zehaztea; -tzea, -tzera, -tzeko..." (1994-05-19).
ik. aholku eman
aholkatu, aholka, aholkatzen
du ad.
- [K104]: "on litzateke, posible bada, osagarria nola lotzen zaion zehaztea; -tzea, -tzera, -tzeko..." (1994-05-19)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:Hletra | 1993-10-20 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:05 |
aholku eman
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | UF (IZE+ADI) | 2022-11-15 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ohiko lexiaren atalean jasotzekoa da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | UF (IZE+ADI) | 2022-11-15 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Ohiko lexiaren atalean jasotzekoa da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:13 | 1997-05-06 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
ik. OEH.
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:HBB | 1993-10-20 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
aholkularitza hobetsi du batzordeak (zerrendako aholkugintza baztertuz), hedatuena delako, eta aholkari(tza) baino egokiagoa delako, argiagoa denez
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-06 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: AS: ahopean (esan) / EskolaHE: -
-o/-a-: ik. oharra s.u. ahapeka.
-pe-an.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-06 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: ahapeko / LurE: AS: ahapeko / ElhHizt: + / EskolaHE: AS: ahapeko.
-pe-ko.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-06 | Bigarren mailan onartzekoa |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
ager. bakarrekoa da OEHan (Lf GH 1924); gaur, Mekanikan eta, alakatu darabilte.
ahopil, ahopiltzen.
Ik. alakatu.
du ad.
- [E123]: 'hitz desberdinak izatean, "hobe" eman behar al diogu? Bestalde, terminologian gehien dabilen forma bultzatzeko modua izan daiteke'.
- Erabakia: Erabakia (2002-03-22): 'Hurrengo hitzak honela erabaki dira [...] ahopildu, ahopil, ahopiltzen du ad.'
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-06 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Ipar.
g.er.
ahobizarra.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2017-09-12 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: AHORA(T) EMAN. a) Dar a la boca. Ama batek [...] asukre bihiak bata bertzearen ondoan ahora eman liotzokeon bezala [haurrari]. SP Phil 481 (He 487 ahora eman). Esponja ozpiñetan busti zuen, eta makilla luze bati erpiñean ipiñita, aora eman zion. Lard 462. Zurda-sokiaren puntia emon nitxan agora [basurdeari]. And AUzta 93. (Fig.). Larroque arras ongi arizan da bainan soberaxko pilota eman diote kontrarioeri ahorat. Herr 25-2-1960 (ap. DRA). b) Poner en boca, dar (las palabras). Yainkoak agora ematen zizkien esan bear zituzten itzak. Ir YKBiz 198.
ahora eman 8: Elhuyar 2, Berria 3, EiTB, Erlea 2.
ahora eman 12: Berria, Patxi Zubizarreta 3, Joan Mari Irigoien, Jon Arretxe, Xabier Montoia, Anton Garikano, Edorta Jimenez, Juan Martin Elexpuru, Ramon Saizarbitoria, Iñigo Aranbarri.
Adierazle egokia eta azpisarrera gisa jasotzekoa.
azpisarrera gisa jasotzekoa aho sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2017-07-04 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: AHORA(T) ETORRI. Venir a la boca. Milla disparate aora zetozkionak esan ziozkan. Cb Eg II 160. Aora edo gogora lenen etortzen zaiena [konfesatu], batere esaminatu gabe konzienzia. Mg CC 215. Esan daiela aora datorken guztia. Añ LoraS 26. Aora datorkijon guztija esateko. Astar II 27. Hasi zitzaizkon ergelka eta ahorat ethor ahal guzien erraten. Hb Egia 23. Kongregazio oien eta kongregaziokoen kontra aora zetorkion guzia esanaz. Arr May 65. Eta bere lehen su mindu hartan erran zion ahora ethorri guzia. Jnn SBi 139. Aora etorri iakozan biraorik ikaragarrienak esan da gero. Ag AL 78. Alper, zital, ganorabako ta aora etorri jakazan berba txar guztiak. Echta Jos 44. Jaurtigi du aora zetorkion iraña deadarrez. Ag G 352. Esan zarrak betorz agorat / matte-begijen ezaugarritzat! Laux AB 45. Agora datorkion guzia tar-tar adierazi bear. Or QA 103. Gaitzi izan dakiekeenik esan eta egin badugu, horixe datorkigu ahora. MIH 373. Hizkuntza hori berez baitzetorren ahora batarekin eta bestearekin mintzatzeko. Ib. 370.
def.: ahoratu, ahora/ahoratu, ahoratzen 1 du ad. Ahora eraman. Lehen ahamena ahoratu bezain laster. Eta ogia ahoratuz, egundoko hozkadak ematen hasi zen. 2 zaio ad. Ahora etorri. Ahoratu zaizkion guztiak esan dizkit.
ahora etorri 9: ElCorreo (Nahiz eta gaiaz ia ezer ere jakin ez, bere izena da ikasten den eta ahora datorren lehenetako bat), Berria 5 (adib.: zein izango dira ahora etorriko zaizkien hitzak, Ez zitzaidan halakorik ahora etorri, irainak azkar datoz ahora), EiTB (ahora etortzen zaion guztia), Erlea (behin eta berriz ahora zetorkidan hanburgesa zaporea), DiarioVasco (ez dela hori oraindik etzanda dagoenean ahora datorkion lehen hitza).
EPG: ahora etorri 8: Iñaki Segurola (Orain ez dago ahora etorritako dena muturrera esaterik), Joxan Elosegi (Ahora etortzen zitzaidan belarra behin eta berriro), Anjel Lertxundi (Supituan, erabaki ezin argiagoa bururatu zitzaidan eta, bitan pentsatu gabe, gogotik ahora etorritakoa esan nion), P. Aristi (Hasi omen da hizketan, ahora etortzen zaizkionak botatzen), K. Linazasoro (Orain ez ditut gauzak parez pare ikusten, edo buruz buru, eta denbora gehiago izaten dut gauzei buruzko iritziak taxutzeko, ahora datorkidan lehen hitza ez jaulkitzeko), Pello Zabala (Irakasteko orduan lezio gehiegi burura eta ahora zetozkion irakaslea), Juan Garzia (Ahora zetozkion izen bakarrak Avery, Charles Vane, Benjamin Hornigold eta Edward Teach-enak ziren), Xabier Amuriza (Azkenik, itsaso inguruan gagozenean, hezetasun gazia datorkigu ahora).
Adierazle egokia eta jasotzekoa azpisarrera gisa.
azpisarrera gisa jasotzekoa aho sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:14 | 1997-05-06 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
ahora(tu), ahoratzen.
1 du ad. 'ahora eraman'. 2 zaio ad. 'ahora etorri'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:16 | 1997-05-06 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
aha sabai : EZ Eliç; ao sabai : Etxba Eib; ao sapai : Izt C, Etxba Eib; abo-sapai G 1 (Etxde JJ); ago-sabai : Ker Ps; ago-sapai G 1 (Or QA); ao-sapai : Muj PAm, Or Mi, MAtx Gazt, Ibiñ Virgil; ao-zapai : Bv AsL; agosabai : Iz Ulz; agosapai : Or Aitork; ahosabai : CatLan; aosabi : Itz Azald; aosapai : Zink Crit, TAg Uzt, EA OlBe, JAIraz Bizia; ausapai : AA; ausapi : AA I. Eta '(sonido) palatal, velar' adierako aho-sapaiko (Mde Pr), aho sapaiko (MEIG) eta ago-zabaitar (EEs 1915) bana.
aho sabai EB 1 (M. Aramendi); aho sapai EB 1 (A. Lertxundi); aho-sabai 2 (UZEI; S. Onaindia: "ao-sabai"); aho-sapai EB 1 (S. Aizarna); ao-zapai G 1 (Uxola); ahosabai EB-EgAs 7 (UZEI 5, Egin 1977); ahosapai 2 (S. Garmendia; Kirikiño: "aosapai"); ahozapai EB 1 (E.J.).
abo-sapai : DFrec 1; aho-sabai : AB38 2, LurE; aho-sapai : AB38 1, AB50 1; agosapai : DFrec 1; ahosabai : DFrec 2, HiztEn, Euskalterm 12; ahozapai : DFrec 1.
HLEH: - / EuskHizt: aho sabai / HiztEn: ahosabai / LurE: + / ElhHizt: ahosabai / EskolaHE: +
ahosabai formaren aldeko dira 3 kide (osagai biak laburrak direnez, eta aski erabilia denez horrela); aho-sabai idatziaren aldeko 1 (sabai soila ere erabil baitaiteke, aho- mugatzailea gabe, alegia).
-sabai.
- [E301]: "ahosabai [nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
- [E306]: "Erabaki zaila. Gure ustez 'aho-sabai' erregularragoa da, baina egia da, lantaldeko 3 kidek esan duten bezala, 'ahosabai' erabiliagoa dela" (2001-01-23)
- [E410T]: "UZEIn betidanik ahosabai egin dugu" (J. agirre, 2000-11-07)
- [E123]: 'berez aho(-)sabai'.
- [I102]: 'ahosabai inongo zalantzarik gabe'.
- [E123]: 'nahi duzuen bezala'.
- Erabakia: Erabakia (2001-11-30): 'ahosabai eta ez aho-sabai proposatzen du ohargileak. Hala onartu da'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:40 | 1997-05-06 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-ts+g-.
-gabe.
izond.
Tekn. (Fon.)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
ahoskarazi, ahoskaraz, ahoskarazten. dio ad.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:08 | 1993-10-20 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ahoskatu, ahoska, ahoskatzen. du ad.
ahoskatu, ahoska, ahoskatzen
- [A105]: "'ahoskatu' dela oso garbi dagoen arren, jendeak ez du nonbait hain argi eta 'ahozkatu' darabil; mesede egingo luke sartzeak: ahozkatu* e. ahoskatu" (2001-03)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:012 | 2002-09-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): ahoskatze
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:16 | 1997-05-06 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-06 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
ik. OEH.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn+: / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-ts+d-.
-dun.
Tekn. (Fon.)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 |
AS
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-06 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
erabili: -tan.
aho sarrerari dagokion azpisarrera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:35 | 1997-05-06 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
ik. OEH: AS.
HLEH-EuskHizt: AS / HiztEn: AS / LurE: AS / ElhHizt: - / EskolaHE: AS
hartu: -tan.
aho sarrerari dagokion azpisarrera.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2017-07-04 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: AHOTAN IBILI a) Ser tema de conversación, ser mencionado. Komunzki ahotan dabillan solhasa da: eztugu geroko segurantzarik, bethi gara periletan. Ax 59 (V 39). Jende hek guziak komunzki debotzat ahotan dabiltza. SP Phil 3. Baña oek dira mundu guziaren desonragarriak eta aintzakotzat autan dabiltza. AA II 20. Goguan daukazkite / kantuzko esanak, / kulparik gabe autan / ebilli diranak. Xe 288. Baiña, aotan dabillenez, Anbrosiok eta bere artzai lagun guziek nai dutena egingo da azkenean. "A lo que se dice". Berron Kijote 133. (Precedido de gen.). "Jentian aotan ibilli nai bozu, segi olaxe" Elexp Berg. Zer balio dau esatea onelakoari, deungero diñoala jenteak? Guztien aotan dabillela ta ezain dirudiala bere aldegiteak? Añ LoraS 27. Desberdintasun aiñ andi egiaren antzik ere bageko au mundu osoaren aotan ibiltea. Izt C 134. Eztiñagu besterik bear denen aotan ibiltzeko. NEtx Antz 39. Guztion aotan dabillen erasia bat. Vill Jaink 110. Bi neska aien aotan zebillen neskatxa nor ote dan. NEtx LBB 147. b) (Aux. trans.). v. AHOTAN ERABILI. Gu askok autan ibilli gaitu / tabernetan da kapian. Tx B I 97
adib.: ahotan adb. Ahotan dabilen kontua: maiz esaten dena, ahoz aho dabilena. Beti ahotan duen kontua. Besteak izango dira handi gizonen ahotan eta zutaz ez da ezer esango.
ahotan ibili 118: Ortzadar 4, ElCorreo, Deia 3, Elhuyar, Consumer 5, HABE, Berria 43, EiTB 35, Euskaltzaindia 2, Jakin 4, Karmel, Argia 10, Erlea, DiarioVasco 7.
EPG: ahotan ibili 52: Berria 25, Juan Kruz Igerabide, Aingeru Epaltza, Martin Anso, Patxi Zubizarreta, Bego Montorio, Patxi Iturritegi, Patziku Peruarena, Pako Aristi, Anjel Lertxundi, Jose Morales.
Adierazle egokia eta jasotzekoa azpisarrera gisa.
Azpisarrera gisa jasotzekoa aho sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2017-07-04 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: AHOTAN IZAN Mencionar. Afal-artean dute ori ta au agotan. Or Eus 288. Irutasuna zuten agotan / Xabierko supizguan. "A la Santísima Trinidad se invocaba". Ib. 257. "Uso banintza"rik ez iñork agotan. "Nadie entona el "si yo fuese paloma". Or Poem 524. Teresak beti Maisua du agotan. Or QA 162. Treveriskoa beti ahotan duen jendeagana. MIH 392. Hor duzu zer den beti ahotan duzuen haurrarentzako "erraztasun" hori. Ib. 220.
adib.: ahotan adb. Ahotan dabilen kontua: maiz esaten dena, ahoz aho dabilena. Beti ahotan duen kontua. Besteak izango dira handi gizonen ahotan eta zutaz ez da ezer esango.
ahotan izan 61: Deia, HABE, Berria 46, EiTB 8, Argia 4, DiarioVasco.
EPG: ahotan izan 37: Berria 33, Iñaki Segurola, Xabier Montoia, Migel Angel Mintegi, Jon Muñoz.
Adierazle egokia eta jasotzekoa azpisarrera gisa.
Azpisarrera gisa jasotzekoa aho sarreran.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHadib [2] | 2023-04-18 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Azpisarrera gisa jasotzea proposatu da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-06 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: † / EuskHizt: ahotara / HiztEn: Ik. ahatara / LurE: - / ElhHizt: ahatara / EskolaHE: ahatara.
.3: hedatu-nagusitu den forma.
-kada/-tara.
-o/-a-.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.