(...) , arkumetxoakiñ jolasean, basauntz irudira lasterka, etorkizunari parrez begira . Ag G 148. Nerau ere, nere Arkumetxo onentzat [se refiere a su novela] jaiogu bat nai nuelarik, Beizama-aldera tipi-tapa asi nintzan . A Ardi V. Elur-tartean galdu dan arkumetxoa (...)

(...) arkumetxo . ( Lar ) . (Dim. de arkume ). "Corderillo" Lar . Artzai bat eta arkumetxo bat Santuarekin . Bv AsL 409. Ezkondu bear dabien aurrean [emakume] guztiak dira arkumetxoa baizen bigun da otzanak . Ag Kr 162s. Zoroko ta txit umeturik (...)

(...) , IBe garbikuntza ) . [Itsas-txoriak] uretara lasterka ioaten atergabeko garbi nai batean . Ibiñ Virgil 77. (...)

(...) garbinahi . 1. "Curioso, aseado, garbinaia, berrigiña, politzalea " Lar . Errege garbinai (239). 'Rey amigo de la limpieza'. LE-Ir s.v. -nai. Que quiere parecer limpio. Sakoneko bereizkuntzak tapatu genituen, zikin garbinahiak egin ohi duenez (...)

(...) egunian ladrillu bat eta orla . Iraola 84. Batzuek Vitori aldera, besteak Bizkai aldera, eta orrela . Salav 73. Jostaketarik gogokoena makutsean jarri ta lasterka ibiltzea genduan: Katalan-soroko aldapa zeiñek bizkorrago igo eta orrela... AZink 42. v. tbn (...)

(...) ETA HORRELA . Y así. Izkera berriak eman ziezten: batari griegoa, besteari latiña, ta orrela . Cb EBO 7. Ta gezurretan badabill, esaten dio, Ernanikua bada, Tolosakua, ta orla . Sor Bar 105. Gaur jarriko diyote arri bat, biyar bestia, urrengo (...)

(...) harat, emazte oihu edo hasperen bat gora behera, ahal bezala atheratu zen. Lf Murtuts 28. Pusako batez estalgia aurdikitzen du. GH 1952, 100. PUSAKOAN . De un empujón . Lasterka abiatzen da delako zokhoari buruz, bidean lehenik español bat eta gero (...)

(...) pusako . ( L, BN, S; ph- S ) Ref.: Lh ; Lrq ( phusako ) . "Poussée" Lh . "Poussée subite et breve" Lrq . Hargatik hartzak zuen / eman pusakua. Etcham 148. Bestík phusáko bat emáiten diók. Lrq Larraja RIEV 1931, 239. Pusako bat hunat, bertze bat (...)

(...) zaldizka . Cabalgando (sentidos prop. y fig.); a horcajadas. Aldixka, aldixka, zapataria zaldizka . (G-bet, AN). Inza Eusk 1928, 278. Gazteenak kadiretan zaldizka jarririk . Mde Pr 134. Gauko oihanetan lasterka / zure gainean zaldizka, / behor (...)

(...) zalhu eta bizkor . Mde Po 96 (se dirige a a una mujer) . Zaitu lenengo argi-aria, / ta aupa aren bizkarrera: / zaldizka aren gain gallurrik-gallur, / arin egin ibillera . NEtx LBB 348. Encabalgándose, superponiéndose. Hor datoz zaldizka bezela, elkarren (...)

(...) lasterkatu . 1. ( VocS 131, Lecl , Gèze 326, H (S) ), laisterkatu ( H ), la(i)xterkatu ( H ), lausterkatu ( H ) . (Aux. intrans.). Correr. Lasterka zite horrat eta hunat, eztüzü phausia edirenen, gehien baten goberniaren izate ümilaren pian baizik (...)

(...) . Mst I 9, 1 (Ip lasterka zite; Ch ibill zaite ) . Irabazi txipi bategatik, triballatzen eta lasterkatzen düzü . "Laboratur & curritur" . Mst III 44, 2. Jigante batzuen pare / duzu zuk aintziñatu; / zeruko bidean zare / lehiaz lasterkatu . BertsZB 140 (...)

(...) bentzun . Someter, vencer. v. bentzutu. Bi mutil gazte doazko, / Beldurrik gabe lotzeko. / Petirisants hor bentzuten dute / bi-biek zalusko . Etcham 186. Behin mutiko bat harrika jin zaitzun; / Ni lasterka jinik joan zen hortik urrun. / Zuretzat (...)

(...) nor ote ez dezaket bentzun? Iratz 14. Larrua beltz, burua xut, / Tirain basak oro bentzun! Ib. 73. Bertze Aberats beltzek bezala, ez utz Herria hiltzera: / Euskaldun karra harturik zoazi, zoazi gainez gain ta bentzun . Ib. 106. Asko mandoren hezteko (...)

(...) ez mintze-aal bidea asmatu-bearrez . Ldi IL 12. Itsas-txori luma nabardunak [...] aldiz burutxoak latsetan sartzen ikus zentzake, aldiz uretara lasterka ioaten atergabeko garbi nai batean . Ibiñ Virgil 77. "Cauliculus" Urt IV 330. "Angellus (...)

(...) burutxo . 1. ( G ap. A ; Lar ). Dim. de buru . "Cabecilla" Lar . "Cabecita" A . v. buruño. Bai ederrak [txoriak] , zion neskak, burutxo urdiñak eta begiak orratx antzo ditie . Or Mi 22. Itzul-iraulirik naiko egiña naukazu nere burutxo ontan iñor (...)

(...) du, astiki, trankilki, erreposki . Lasterka ez da lan onik egiten . FIr 193. Orgetan ezarri zuen dena ere eta erreposki abiatu zen etxeari buruz, idien tankari jarraikiz . Lf Murtuts 34. Ibil hadi erreposki, bainan urrunerat behatuz. EZBB II 12 (...)

(...) erreposki . ( Chaho → Lh ), errepauski ( H ). Pausadamente. v. arraposki. Bere diskurtsa akhabatzen zuelarik, behatu zuen erreposki deputatu guzier . Elsb Fram 107. Berehala ohartzen naiz erreposkiago noala . Barb Sup 14. Poliki-poliki asi behar (...)

(...) ) . Haren bi haur gaixoak, aire eskasez, hatsa galtzeko heinean zirela . Elsb Fram 94. Apheza urruntxago lasterka heldu, hatsa galdua . Zerb Artho 166. Goiz osoa hala eman nuen hatsa galdu artio errebide handian barna . StPierre 18. Nor zen orhoit burdinazko (...)

(...) HATSA GALDU . Perder el aliento; asfixiarse. " Hatsa gal arteraino, jusqu'à perdre haleine" H. Bihotza eta hatsa galtzen baitzuten ikusteaz hark bethi eta bethi lehiatzen zitzaiela hain ike xut eta gora batetan . SP Phil 183 (He 185 hatsa eskasten (...)