HEMISTIKIO

(grek. hemi + stikhion, lerro erdia)

Hemistikioa esaten zaio bertso lerro edo neurtitz baten zati bakoitzari, eta etena da parte horiek –berdinak, zein ezberdinak– zatitzen dituena:

“Loreak udan / intza bezela

maite det dama gazte bat”

(Bilintx)

“Intxauspeko/ alaba dendaria” (Herrikoia)

P. Altunak (1994) dioenez, euskaraz hamar silabetatik beheko bertso lerro edo neurtitzek ez dute etenik; hamarrekoek, berriz, ia beti daramate; hortik gorakoek, beti. Hemistikio hitzak bitan zatituriko zerbaiten zatia izendatzen du, erdia beraz, eta ez dirudi egokia denik hitz hori bera erabiltzea zatiketan hiru edo zati gehiago egi ten badira. Halere, etimologiaren gainetik, hitzari zabaldura berria eman zaio; hala, bereizitako zati bakoitza ere adierazi dezake etenak, eta, hala, bi zati baino gehia go ere marka ditzake bertso lerroan. Adibidez, Orixeren estrofa honetan:

“Hemen natorkizu Baru mendira zure oñetara.”

[J. M. L.]

Ikus, halaber, E TEN .