OEH - Bilaketa
35 emaitza tizón bilaketarentzat
Definizioetan (8)
Sarrera osoan (27)
goiburua
itxindi.
sense-1
1.
(L-ain, BN-baig; Ht VocGr
Lar Sup y Lecl, Arch VocGr , Dv, H (L, BN)),
itxindu (BN-baig),
itxendi (BN-mix; SP),
itsindi (H (G)),
itzindu
Ref.:
A (itxindi (que cita Bon Observ), itxindu, itxendi);
CEEN
1969, 82
.
Tizón. "Tison de feu, ilhetia" SP. "Tison, brandon" Dv. v. ilinti. Tr. Documentado desde Oihenart en autores septentrionales, gralmte. bajo-navarros (no en suletino). La forma más empleada es itxindi; hay itxendi en Larreguy, e itxindu en Oxobi.
Ez eztupa itxindien aldean, ez neskatoxea motil gazteen artean. O Pr 158. Etxatu zion itxendi bizi bat bisaiarat. Lg II 379. Berak [damnatuak] dire sustatuak [= 'suztatuak'] eta hurren su haren itxindi batzuek. Brtc 150. Ifernuko itxindi eta deabruaren gathibu egina. Dv LEd 71. Begiko ileak itxindi batekin erretzen diotzate. Prop 1876-77, 19. Arthiki [zion] ileti edo itxindi bat burutik behera. Jnn SBi 165. Gurekin ifernian duk hire arima. / [...] Finitzian mundia, / hitaz eginen diagu, ah!, zer itxindia! Ith Napoleon 29 (ap. DRA). Itzulikatzen duzun itxindutik su phindarrak doazin bezala. Ox GH 1923, 36. Bere bi begi urdinak itzindu bat bezen samin. Othoizlari 1954, 15. Berriz ere entseatuko dira gure buruzagiak itxindi tzar horien ureztatzerat eta hiltzerat. Herr 20-11-1958, 1. Argi hori hilik, itzindu beltz bat bezala kea dariola. Ib. 1962, 434. Jondoni Laurendi, esku batean euri eta bestean itxindi! (BN-baig). CEEN 1969, 82.
Tizón. "Tison de feu, ilhetia" SP. "Tison, brandon" Dv. v. ilinti. Tr. Documentado desde Oihenart en autores septentrionales, gralmte. bajo-navarros (no en suletino). La forma más empleada es itxindi; hay itxendi en Larreguy, e itxindu en Oxobi.
Ez eztupa itxindien aldean, ez neskatoxea motil gazteen artean. O Pr 158. Etxatu zion itxendi bizi bat bisaiarat. Lg II 379. Berak [damnatuak] dire sustatuak [= 'suztatuak'] eta hurren su haren itxindi batzuek. Brtc 150. Ifernuko itxindi eta deabruaren gathibu egina. Dv LEd 71. Begiko ileak itxindi batekin erretzen diotzate. Prop 1876-77, 19. Arthiki [zion] ileti edo itxindi bat burutik behera. Jnn SBi 165. Gurekin ifernian duk hire arima. / [...] Finitzian mundia, / hitaz eginen diagu, ah!, zer itxindia! Ith Napoleon 29 (ap. DRA). Itzulikatzen duzun itxindutik su phindarrak doazin bezala. Ox GH 1923, 36. Bere bi begi urdinak itzindu bat bezen samin. Othoizlari 1954, 15. Berriz ere entseatuko dira gure buruzagiak itxindi tzar horien ureztatzerat eta hiltzerat. Herr 20-11-1958, 1. Argi hori hilik, itzindu beltz bat bezala kea dariola. Ib. 1962, 434. Jondoni Laurendi, esku batean euri eta bestean itxindi! (BN-baig). CEEN 1969, 82.
sense-2
2.
"(BN-baig), fomento, estímulo"
A, que cita a Dv.
Amets eta solas horietako aria izan zen beraz bekhaizgo eta herrakunde itxindi. Dv Gen 37, 8 (Ur gai).
Amets eta solas horietako aria izan zen beraz bekhaizgo eta herrakunde itxindi. Dv Gen 37, 8 (Ur gai).
sense-3
3.
"Persona anciana apegada al hogar"
A.
sense-4
4.
"(L), embrollador"
A.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
