OEH - Bilaketa
19 emaitza txapar bilaketarentzat
goiburua
1 txist.
sense-1
1.
(V-gip ap. Elexp Berg ; Lar, Añ, H <ch->),
txixt .
(Interj. usada para llamar la atención). "Chis" Lar, Añ. "Sonido inarticulado que se usa para llamar discretamente la atención" Elexp Berg. v. 2 txit(2).
.
Eizean zebiltzala / Joxek Patxiri: Txixt! / Baña Bilbaok ez du / nai ainbat begi-bixt. Olea 191.
(Interj. usada para llamar la atención). "Chis" Lar, Añ. "Sonido inarticulado que se usa para llamar discretamente la atención" Elexp Berg. v. 2 txit
Eizean zebiltzala / Joxek Patxiri: Txixt! / Baña Bilbaok ez du / nai ainbat begi-bixt. Olea 191.
sense-2
2.
(V-m-gip; Izt)
Ref.:
Etxba Eib; Etxabu Ond 106; Elexp Berg.
.
(En oraciones negativas o condicionales). "Chistar, mutik, txist bat ez dau egin" Izt 24v. "Txist bat b'ez, txixtik b'ez, [...] no decir ni pío. Esan zittuanian esan biarrekuak, txistik b'ez bestiak" Etxba Eib. "Txistik be ez ein, no decir ni pío" Etxabu Ond 106. "Txistik ez eiñ, etara, esan, no decir ni pío" Elexp Berg. v. txint.
Zoaz beldur gabe, diotza Izaiak: ez diot txist bat aterako, ta erakutsiko diot okerreko bidea. VMg 66. Txist bat egitera aizartu ez zan. Ib. 4. Txistik ere atera gabe. Ib. 69. Etzala iñor ausartatuko txist bat egitera ere guzia jakintsun dan baten erabaki ezarkatsien kontra. Izt, carta a JJMg 43. Txistik egin badaizu. Enb 93. Txistik be ez atara ortik barrutik. "Non dir piú nulla". Otx 81. Auzoari ez besteri txistik esan barik, iñortxuri agurrik egiteke. Erkiag BatB 106. Nik be bota neutsen [agiria], da besti orri legez, bardin, niri be txistik egin barik. Gerrika 224s.
(En oraciones negativas o condicionales). "Chistar, mutik, txist bat ez dau egin" Izt 24v. "Txist bat b'ez, txixtik b'ez, [...] no decir ni pío. Esan zittuanian esan biarrekuak, txistik b'ez bestiak" Etxba Eib. "Txistik be ez ein, no decir ni pío" Etxabu Ond 106. "Txistik ez eiñ, etara, esan, no decir ni pío" Elexp Berg. v. txint.
Zoaz beldur gabe, diotza Izaiak: ez diot txist bat aterako, ta erakutsiko diot okerreko bidea. VMg 66. Txist bat egitera aizartu ez zan. Ib. 4. Txistik ere atera gabe. Ib. 69. Etzala iñor ausartatuko txist bat egitera ere guzia jakintsun dan baten erabaki ezarkatsien kontra. Izt, carta a JJMg 43. Txistik egin badaizu. Enb 93. Txistik be ez atara ortik barrutik. "Non dir piú nulla". Otx 81. Auzoari ez besteri txistik esan barik, iñortxuri agurrik egiteke. Erkiag BatB 106. Nik be bota neutsen [agiria], da besti orri legez, bardin, niri be txistik egin barik. Gerrika 224s.
azpiadiera-2.1
(En oraciones negativas).
Nada.
Eztakit txistik be, Nere. Erkiag Arran 171. Guk txistik eztakigula. Gerrika 200.
Eztakit txistik be, Nere. Erkiag Arran 171. Guk txistik eztakigula. Gerrika 200.
sense-3
3.
"(Vc, Gc, AN-5vill), juego de naipes que consiste en decir txist cuando se recibe un as, desafiando a los demás jugadores a que acierten el palo a que pertenece. [...] Txistean jokatu, jugar al 'chist'"
A.
sense-4
4.
"(V-ple-m, ...), resuello"
A.
sense-5
5.
(Interj. usada para pedir silencio).
v. 2 txit, 1 txito.
Baña txist, irakurleok, Don Luziok ez dagiala jakin gero Txapar astotxuaren abilidaderik. Bilbao IpuiB 103.
Baña txist, irakurleok, Don Luziok ez dagiala jakin gero Txapar astotxuaren abilidaderik. Bilbao IpuiB 103.
sense-6
6.
(Onomat. de un silbido).
Burni puska beroak jasotzen gabiltzala, alako: Uuuu! txissst! Uuuu! txissst! txistu izugarriak, eta berebiziko trumoi burrundara batzuek erortzen asi ziran gure gañera, zerutik edo. Ugalde Iltz 16.
Burni puska beroak jasotzen gabiltzala, alako: Uuuu! txissst! Uuuu! txissst! txistu izugarriak, eta berebiziko trumoi burrundara batzuek erortzen asi ziran gure gañera, zerutik edo. Ugalde Iltz 16.
azpisarrera-1
TXIST EGIN.
a)
"Txizt eiñ, llamar la atención del que está a cierta distancia. Txizt eiñ detsat urreratu deiñ aterañok" Etxba Eib.
Komentu barrura sartzeko gai ez nintzala igarririk naiengonan, ta amasei udabarrirako mutillik askori irri ta barre, itz eta txistegin bere bai. Erkiag Arran 108. Chistar a modo de señal.
Eriotziak Goi-baimenen zain / gertu korañe zorrotza; / Jaunak "txist" eiten dautson unian / "txirrist"... ebagiten dautsa. Enb 204.
b)
(V-ple-m ap. A). "Resollar. Eztau txistik egin, no ha resollado" A.
Komentu barrura sartzeko gai ez nintzala igarririk naiengonan, ta amasei udabarrirako mutillik askori irri ta barre, itz eta txistegin bere bai. Erkiag Arran 108. Chistar a modo de señal.
Eriotziak Goi-baimenen zain / gertu korañe zorrotza; / Jaunak "txist" eiten dautson unian / "txirrist"... ebagiten dautsa. Enb 204.
azpisarrera-2
TXIST ETA TXOST.
Jugando al chist.
Atzo illuntzean banator kartetan txist eta txost arratsaldea igaro ta gero. A Ezale 1899, 14b.
Atzo illuntzean banator kartetan txist eta txost arratsaldea igaro ta gero. A Ezale 1899, 14b.
txist
-
1 txist....
-
1. (V-gip ap. Elexp Berg ; Lar, Añ, H <...
-
2. (V-m-gip; Izt) Ref.: Etxba Eib; Etxab...
-
(En oraciones negativas). Nada. Eztakit ...
-
3. "(Vc, Gc, AN-5vill), juego de naipes ...
-
4. "(V-ple-m, ...), resuello" A....
-
5. (Interj. usada para pedir silencio). ...
-
6. (Onomat. de un silbido). Burni puska ...
-
TXIST EGIN. a) "Txizt eiñ, llamar la at...
-
TXIST ETA TXOST. Jugando al chist. Atzo ...
<< txara 0 / 0
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
