1.
(G-azp; VP 41r, Lar, Arch VocGr , H; -ol G-to, AN-gip, B, BN-ciz; SaraskHizt),
hesio (SP, O-SP 229→Dv, A),
hesiol (V-gip; H),
exol(a),
hesaul (L, B, BN, S; SP, Hb, Dv, H),
hezaul (SP s.v. hesaul),
esaule (B),
esual (AN; Aq 580)
Ref.:
A (hesaul, hesol, esual); A EY III 280; BU Arano (zutoi); Ond Bac; Iz To, UrrAnz; Izeta BHizt (esaule); Elexp Berg; ZestErret
. "Cachizo, esola
"SaraskHizt 21.
"Pieu"O-SP 229.
"
Hesaul (contraction de hesi ohol), pieu, palis"Dv.
"
Esol, estaca pequeña para setos"A.
"Un palo (que se pone para sostener los tomates)"IzTo.
"
Esaule, zutoi, estaca para hacer cerrados. Etxi behar dugu belaia esaulekin. Esaule ederrak ditugu
"IzetaBHizt.
"
Hainbeste ixtura berri, hainbeste hesola
"ZestErret.
v. hersol. Etxe aitzineko gaztaina hesaulak eta bi gaztaina taula gaiak. (1780). SenperEus 171.
Nork bere menpeko alor guztiak dauzka arreta andiarekin egoki ta zearo esituak, dala esolaz, arantzaz, arriz edo lubakiz. IztC 26.
Tabernaklea eta haren hegaztegia [...], hesaulak eta oinak. DvEx 35, 11 (Bibl habe eta oinak).
Etxe hartako athearen aitzinean, estekatzen dute hesol edo zume lodi bati. Prop 1884, 92.
Nere menbro guziak pazota edo hesola bezein gogor eginak, nere gorputzak iduri zuen hila. JnnSBi 296.
Itxi dedilla esolez eta olez arkaitzarako sarrera; jarri ditezela esola batzuek abisu onekin: [...]. Goñi 73.
Nere adar guztiak aga, kerten, makilla ta esolatzat edo gizonen berogarritzat kendu dizkate. AgG 211s.
Zelai pendizak begiratu xixa billa, an da emen ezagun exolak ipiñiaz.
EEs
1912, 220.
Belea egondako esolan bustitako taloa baiño gozoago dek ori. (G-to). AEY III 280.
Erdi onetatik Iparraldera 20 neurkin neurtuta lendabiziko esola ipintzen dalarik. "Estaca"
.EAEg 27-2-1937, 1165.
Esoletan apeo zintzilikan daudenean, peoi eske iñor ezta etortzen . (G-goi). InzaEsZarr 151.
Iduri luke gure artean badela zerragailu bat bezala: errespetuaren hesoleri itzaturik beldurraren sarea. Herr 14-4-1966, 3.
Belea esolaren gaiñean ikusi omen zuan lengo gizon batek, eta ogia esola artan igortzi ta jan omen zuan. Uzt(
inEZBB II 81
).
Gallurrak esolez beteak zeudela. AtañoTxanKan 102.
Mahats-hesol bati loturik. LarreArtzainE 150.
sense-2
2.
(V-m),
ezaul (B ap. A). "Estacada"A.
v. hesoladura.
sense-3
3."
Esol (Gc), palote de escritura"A.
Lau egun ez dirade eskribitzen asi zala eta egiten ditu esola batzuek ederragoak...Apaol 48.
azpisarrera-1
HESOLA-HESI.
"Hesaul-hesi, palissade" Dv A. Exola-esiya zeukan egiña / guziz arreta andian: / berreun gizon peleatzeko / itxitu orren erdian. IztPo 145.
Esolesi bat ere egin zuten, Ama Birjiñaren aurrean jendea geiegi alderatu etzeiyen. Goñi 64.
Aizkora batekin urratu ta puskatu zuen esolesia. Ib. 66.
azpisarrera-2
HESOLA-MAZO.
"Esol-mazua, mazo para clavar estacas de alambrado (esola)" BU Arano.