Harremana

    OEH - Bilaketa

    367 emaitza nonbait bilaketarentzat

    Sarrera buruan (14)


    Sarrera osoan (353)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    zemai.
    sense-1
    1. (V-ger-ple-arr-oroz-m ap. A; Mg PAbVoc , Añ (V), Dgs-Lar 2, H, Zam Voc ), zamai (H (V)), zema.
    Amenaza. "Amenaza" , "ronca, amenaza" Añ. v. mehatxu, dixidu. Tr. Propio de la tradición vizcaína. A partir de mediados del s. XIX, y especialmente desde 1930, también se encuentra en autores guipuzcoanos. La forma zamai se documenta en fray Bartolomé y zema en Olabide y Zaitegi. En DFrec hay 5 ejs. de zemai.
    Zemaia edo agrabioa egiten dabenak, edo zordunari parkaetan eztabenak. Cap 49 (cf. infra ZEMAI EGIN). Mila zemai neuk egitea kunpli da. Acto 230. Zemai, Mari Gaboni, Mari Gaboni zemai! Ib. 274. Zer da maldizinoe edo zemai deungia? CrIc 59. Alperrik soldadu erkin, koldar ta guperia zapalduko dozu zemaiz ta agiraka garratzez. Mg PAb 204. Bein laztan maitetasunaz; beste bein zemai bildurrezkoaz. Añ EL1 56. Nos aaztuko jako bada senarrari, goguaz kontrara, juez aurreti, ta zamaijakin emaztiak ezkondutera ekarri ebana. fB Ic III 360. Billdurtu ziran leleenguan zemai edo kastigubeen barrijak eruakezalakuan [Igarla Santubak]. JJMg Mayatz 4. Baña zaldun au bizi zan iñoz baño aukera geijagogaz bere gaiztakerijetan, zeruko zemaijai jaramonik egin bagarik. Ur MarIl 32. Zemaia edo amenazakin zentzatu nai izan etziranak. Lard 122. Bost ukubil ikusi ta zemai andiek entzun neuzan. A BGuzur 141. Jaun Egilleak Israelgo erriari, Ezekiel igarlearen bitartez, egin zion zema bildurgarrizkoarekiñ. Ag Serm 411. Ganera zemai (amenaza) gogorrak eskiñi, au ta bestea egingotzala. Echta Jos 152. Zemai lazkorrak. Zink Crit 50. Zemaiak utziz. JBDei 1919, 167. Txarrez ez onez, zemaiz ez diruz... / Nok bera erosi? Enb 136. Zemaiak, keñadak... egundaño iristen ez diranak. ABar Goi 54. Ark zuei egindako zema guztiak ere zuen lepotik burutuko du. Ol Ios 23, 15 (Ker madarikapen guztiak, BiblE mehatxuak; Dv dixidatu darozkitzueten gaitz guziak). Erausi zenun zemai-ekaitza yasatean. Zait Sof 172. Narerik nonbait igaro bear ditut egunak, onen zemak gorabera. Ib. 31. Zemai ta itz gogorrak [...] etzuten samurtuko. NEtx Antz 142. Oiñordekotza kentzeko zemaiarekin. Etxde JJ 101. Odeiakin kopeta ilundu zuan ekaitzak, aize-txistuarekin zemai ta irañak bota eta olatuekin ukabillez ontziari dunbateko errukarriak eman. Anab Poli 61. Bere bendean nauen gizon onen zemaiak. "Threats". Larrak EG 1959 (3-6), 194.
    sense-2
    2. (Añ), zamai. "Reprensión" Añ.
    Egin agiraka edo zemairen bat, esanaz zein gauza deungia ta gorrotagarria dan murmurazinoia. CrIc 94. Jagokuen ezkontzia egiteko umiai ezer emon gura ez deutsen gurasuak zamai andijak merezi ditubee. fB Ic III 349.
    sense-3
    3. (Izt 23r), zamai. Castigo.
    Zamai andijakin kastigetan ditu, eureen burutazinoiagaz legia eginda, Jangoikuaren esana balitz legez, predikeetan dabeenak. fB Olg 13. Zer ta nolako zemaia edo kastigu gogorraren beira zauden. Jauregui 239. Berari emanik zemaiyaren ondoren sariya, eta gerraren ondoren lokabea. Etxeg EE 1884a, 550. Ilko baliu, ez luke kastigu edo zemairik izango. Etxeg RIEV 1908, 116.
    sense-4
    4. Desafío.
    [Pasaiak] ez ebala jokatu nai izan ikusi zanean Ondarroak jaso ebala zemaia, estropadan bigarren geratu zana bera zala ta. Etxabu Kontu 151.
    azpisarrera-1
    ZEMAI EGIN. Amenazar.
    Etxeko oiñordekotza kentzea zemai egin zion. Etxde JJ 31. Txarkeriz dirautenai Jaungoikoak agindu dien suzko zigorraz zemai egiñik. Ib. 140.
    azpisarrera-2
    ZEMAI-ERDI. Velada amenaza.
    Tertzijo atara eldu ez arren, gauza jakina da gurasuen, senidiaren, ugazabaren edo nausi baten erregubak, enpeinubak, ta zamai erdijak jiretan dabeela asko agindupian daguanaren gogua. fB Ic III 353.
    azpisarrera-3
    ZEMAIPEAN. Bajo amenaza de.
    Erabakia egin eta bete zezatela agindu zien [...] neke ta isunen zemaipean. Eguzk RIEV 1927, 429.
    azpisarrera-4
    ZEMAIZKO. "Juramento [...] conminatorio, zemakuntzazkoa, zemaizkoa" Añ. "Conminatorio (juramento)" A Apend.
    Beste [juramentu] bat da zemaizkoa, gatxezkoa, menazuzkoa, kastigu edo gatxen bat emoteko egiten dana. Añ MisE 196.

    zemai

    zemai
    << zehar 0 / 0 zer >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper