OEH - Bilaketa
150 emaitza aintzin bilaketarentzat
Sarrera buruan (2)
Sarrera osoan (148)
- adierazi
- aitzin
- aitzinalde
- aitzinarrastelu
- aitzinbidari
- aitzinbide
- aitzindari
- aitzinegun
- aitzin-gibel
- aitzin-gibelka
- aitzingidari
- aitzin-hitz
- aitzinperediku
- aitzinsolas
- aitzintxe
- aitzinurrats
- aitzin-urren
- aldare
- alegia
- amatxi
- antzina
- apairuxka
- argi
- arindu
- arranditsu
- arrautzaño
- artatu
- askodun
- azken
- azote
- aztertu
- 2 ba-
- bandera
- bazkalaitzin
- bazko
- bazter
- begipe
- behar izan
- berdagailu
- berde
- beretter
- berritan
- bihotz
- bildutasun
- bukatu
- bular
- burukita
- bururatu
- delikatu
- denbora
- denborakotu
- durrundaka
- ehiza
- errebote
- errejitu
- errota
- etxe-aitzin
- ezker
- falkatsu
- gabe
- 1 galtzar
- gauerdi
- gertakari
- 1 gibel
- gogo
- gogoeta
- guzti
- halabehar
- hamar
- 1 hara
- haritzondo
- herabe
- herenegun
- hitzarketa
- ilun
- itsu
- itsumandoka
- jale
- jan
- jarraitasun
- 1 jo
- kantari
- kobreketa
- konfesatu
- kutsatu
- lege
- lehen
- lehenago
- makur
- 1 manatu
- mantelina
- 2 marrats
- meteorologia
- minduri
- mokor
- motz
- negu
- ohartu
- ohe-aitzin
- ohiko
- oihu
- oin
- 1 on
- 2 ondo
- ordena
- osoki
- paidofilia
- pan
- 2 pikondo
- piper
- plantatu
- 1 pottoka
- prediku
- 1 puska
- sagara
- salgailu
- saltsa
- samats
- sareta
- sar-jalgi
- segida
- seguru
- sineste
- solas
- sufriarazi
- 1 tanga
- taula
- 1 tindu
- ttipitto
- tuku-tuku
- txar
- 1 ufa
- urtebete
- usaia
- 1 usategi
- 1 xaki
- xamar
- 1 xingola
- xirtxifrikatu
- xoko
- zamaño
- zanduix
- zikinkeria
- zikoitz
- zizpalari
- zuri
- zuzendu
- zuztar
goiburua
samats.
sense-1
1.
(AN, L-ain, BN ap. A
; Dv, H).
"Fumier, [...] sorte de compost où il entre principalement du fumier d'étable, de l'ajonc et de la fougère mi-pourris; d'autrefois encore, de la terre végétale et de la chaux" Dv. " Samatseko urina, le purin qui s'écoule du compost" Ib. "Litière, ordinairement de l'ajonc, qu'on étend devant les portes, dans les cours des fermes. Samatsa ezta egin behar barnean edo aldategietan baizik ere kanpo agerian " H. "2.º hierbas secas, residuos vegetales para hacer abono; 3.º (BN-ciz), estiércol, abono vegetal" A.
Begien bixtako gauza da ongarri onak duela ondorio ona. Ezin ukhatua da gure samatsak, samats txarrak direla. Dv Lab 154s. Samats berria, erdi usteldua baizik etzena. Ib. 157. [Arkhina] idorra balinbada, on du hastetik samats urin zorta batez hezatzea. Ib. 174. Hiratzea eta ongarria aldizkatuz egiten da samatsa. Ib. 161. Ezta gehiago on ez lurrekotzat ez samatsekotzat. HeH Lc 14, 35 (He ongarritako). Etxolarat heldu zirenian, nor bere lanari lotzen zen. Gaixtuena olharen aintzinian samatsaren elhorriz hestia, ardi saldo harentzat. GH 1935, 11. Lasto bat bera ikusten beti bertzen begian, / Samatsa bezain handia behinere berian. P. Erramuzpe ( in Onaind MEOE 1115 ).
"Fumier, [...] sorte de compost où il entre principalement du fumier d'étable, de l'ajonc et de la fougère mi-pourris; d'autrefois encore, de la terre végétale et de la chaux" Dv. " Samatseko urina, le purin qui s'écoule du compost" Ib. "Litière, ordinairement de l'ajonc, qu'on étend devant les portes, dans les cours des fermes. Samatsa ezta egin behar barnean edo aldategietan baizik ere kanpo agerian " H. "2.º hierbas secas, residuos vegetales para hacer abono; 3.º (BN-ciz), estiércol, abono vegetal" A.
Begien bixtako gauza da ongarri onak duela ondorio ona. Ezin ukhatua da gure samatsak, samats txarrak direla. Dv Lab 154s. Samats berria, erdi usteldua baizik etzena. Ib. 157. [Arkhina] idorra balinbada, on du hastetik samats urin zorta batez hezatzea. Ib. 174. Hiratzea eta ongarria aldizkatuz egiten da samatsa. Ib. 161. Ezta gehiago on ez lurrekotzat ez samatsekotzat. HeH Lc 14, 35 (He ongarritako). Etxolarat heldu zirenian, nor bere lanari lotzen zen. Gaixtuena olharen aintzinian samatsaren elhorriz hestia, ardi saldo harentzat. GH 1935, 11. Lasto bat bera ikusten beti bertzen begian, / Samatsa bezain handia behinere berian. P. Erramuzpe ( in Onaind MEOE 1115 ).
azpiadiera-1.1
(A Apend),
samatsa (B ap. Izeta BHizt2
)
"Montón grande de helechos" A Apend. "Guk ihastorra deitzen dugu samatsa" Aldaiko 1959, 83 (ap. DRA). "Montón de helecho. Samatsa pile bet in dugu" Izeta BHizt2.
sense-2
2.
(BN ap. A
; VocBN
→Dv).
"Basse-cour, synonyme de barrio, korrale, servant à y faire des engrais" VocBN. . "(BNc), corral para tener estiércol ante la casa" A.
Egoitza edo Estazione horiek badituzte [...] atherbeak [...] sukhalde, samats, baratze eta alhor handiak. Prop 1896, 278s. 20 edo 30 bat gizon harmatuak sarthu baitzitzaiozkoten samatserat, bai eta hantik gelarat. Prop 1898, 49. Baitzen etxe aintzin hartan samatsa, Karrikako xaharren ganbarako leihoaren pean. Larre ArtzainE 31.
"Basse-cour, synonyme de barrio, korrale, servant à y faire des engrais" VocBN. . "(BNc), corral para tener estiércol ante la casa" A.
Egoitza edo Estazione horiek badituzte [...] atherbeak [...] sukhalde, samats, baratze eta alhor handiak. Prop 1896, 278s. 20 edo 30 bat gizon harmatuak sarthu baitzitzaiozkoten samatserat, bai eta hantik gelarat. Prop 1898, 49. Baitzen etxe aintzin hartan samatsa, Karrikako xaharren ganbarako leihoaren pean. Larre ArtzainE 31.
azpisarrera-1
SAMATSEZKO.
"Qui est de compost" Dv.
azpisarrera-2
SAMATS-ONGARRI.
"Engrais de compost" Dv. "(L-ain), abono hecho sin deyecciones animales" A.
azpisarrera-3
SAMATS-TOKI.
Estercolero.
Abere azpiak atheratzen dira zortzi guziez, neguan; lau egunetarik, udan; eta metatzen da aldian aldikoa samats-tokian. Dv Lab 150. Ur hartaz bustitzen dira abere azpiak, mehe-mehea hedatzen diren arabera samats-tokian. Ib. 160s.
Abere azpiak atheratzen dira zortzi guziez, neguan; lau egunetarik, udan; eta metatzen da aldian aldikoa samats-tokian. Dv Lab 150. Ur hartaz bustitzen dira abere azpiak, mehe-mehea hedatzen diren arabera samats-tokian. Ib. 160s.
samats
-
samats....
-
1. (AN, L-ain, BN ap. A ; Dv, H). "Fumie...
-
(A Apend ), samatsa (B ap. Izeta BHizt2 ...
-
2. (BN ap. A ; VocBN →Dv). "Basse-cour...
-
SAMATSEZKO. "Qui est de compost" Dv....
-
SAMATS-ONGARRI. "Engrais de compost" Dv....
-
SAMATS-TOKI. Estercolero. Abere azpiak a...
<< saltsa 0 / 0 sareta >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
