OEH - Bilaketa
92 emaitza abisu bilaketarentzat
Sarrera buruan (3)
Sarrera osoan (89)
- abeniko
- abertitu
- abis
- abisatzaile
- abiso
- abisutxo
- abisuño
- abixu
- aholku
- alarma
- aldi
- anitz
- arabera
- 1 aski
- askitsu
- asko
- aurre
- ause
- 2 baia
- baina
- baizik
- barreiatu
- begitarte
- behar izan
- 1 behatu
- behaztopa
- berodura
- berri
- bidali
- bihotz
- diploma
- edifikagarri
- ediren
- 2 egun
- 2 frankotar
- gaindi
- galdetu
- gaztigatu
- gisa
- gorritu
- gozabetagarri
- gutxi
- haiek
- hainbat
- hartarakotz
- hartzaile
- hausnar
- hesola
- hona
- 1 inportazio
- inspirazio
- ispira
- jainkokindari
- 1 jarraiki
- jarraikitza
- kontseilatu
- kontseilu
- 1 kontu
- kritika
- 1 laburki
- 1 lau
- lege
- leku
- 1 lo
- 1 maiz
- mandatari
- 1 mankatu
- mezu
- mintzatze
- moldakaiztu
- nabaski
- 1 nahiz
- obramendu
- oharpide
- ontzi
- parte
- pentsioner
- prepararazi
- prezatu
- probetxos
- saihestu
- salda
- tangatxo
- ukitze
- uros
- xuxen
- zein
- zerori
- zuhur
goiburua
1 mankatu.
tradizioa
Tr. Documentado en autores vizcaínos (tbn. en V. Moguel y Uztapide) de los ss. XIX y XX, y en los suletinos Eguiateguy y Etchahun. La forma general es mankatu (-kh- en los suletinos); hay mangatu en Uztapide.
sense-1
1.
(V (-au), S; SP, Dv (S), H (V, G)),
mainkatu (-kh- BN-mix, -kh- H (s.v. maingu)),
mangatu (V-gip),
maikatu (-kh- H (BN, S))
Ref.:
A (manka, mankatu, mainkhatu);
Lrq (mankhatu);
Totor Arr (mankeu);
Iz ArOñ (mankau);
Elexp Berg (mangau);
Gte Erd 304
.
Hacer(se) daño, herir(se), lesionar(se), golpear(se). "Prendre mal ou faire mal à quelqu'un" SP. "Donner ou recevoir un coup" Dv. "Averiar con golpes" Iz ArOñ. " Oñetakoak larrutu egin dit (AN-gip), oskiak mankatzen nüzü (S)" Gte Erd 304.
Ezta hon hirietan horik hazteritsü, txankü zahar edo mankhatürik ta nausi gaberik. Egiat 267. Bere korputz gaitzera makurtua [...], mankatu gabe modu onean zilizo, baraur ta disziplinakin gabe. Mg CC 148. Labanduta joko dau beia, mankauko da. Mg PAb 75 (v. tbn. 92). Ekin zion ortz gogorrekin leoi argalari ta larga zuen mankatuagoa. VMg 18. Kabalik han sar-eta lotsa dira mankha / hartü behar dizie abisü handia. 'Fasse du mal' . Etch 616. Lotsabako zar ori... modu orretan mangateko gixona! Ort Oroig 60. Orrillaren batian / mankau anka biak. Enb 197. Mallatu andiyak artuta, argin bat mankau zan. Kk Ab II 57. Bidian mankauta itxi ditut mutil bi. Ib. 64. Arrats guzian beren kargakin / mangatzeraño ezurrak. Uzt Sas 178.
v. tbn. DurPl 68. Alt LB 55.
Hacer(se) daño, herir(se), lesionar(se), golpear(se). "Prendre mal ou faire mal à quelqu'un" SP. "Donner ou recevoir un coup" Dv. "Averiar con golpes" Iz ArOñ. " Oñetakoak larrutu egin dit (AN-gip), oskiak mankatzen nüzü (S)" Gte Erd 304.
Ezta hon hirietan horik hazteritsü, txankü zahar edo mankhatürik ta nausi gaberik. Egiat 267. Bere korputz gaitzera makurtua [...], mankatu gabe modu onean zilizo, baraur ta disziplinakin gabe. Mg CC 148. Labanduta joko dau beia, mankauko da. Mg PAb 75 (v. tbn. 92). Ekin zion ortz gogorrekin leoi argalari ta larga zuen mankatuagoa. VMg 18. Kabalik han sar-eta lotsa dira mankha / hartü behar dizie abisü handia. 'Fasse du mal' . Etch 616. Lotsabako zar ori... modu orretan mangateko gixona! Ort Oroig 60. Orrillaren batian / mankau anka biak. Enb 197. Mallatu andiyak artuta, argin bat mankau zan. Kk Ab II 57. Bidian mankauta itxi ditut mutil bi. Ib. 64. Arrats guzian beren kargakin / mangatzeraño ezurrak. Uzt Sas 178.
v. tbn. DurPl 68. Alt LB 55.
sense-2
2.
(Lcc (-du), Lar, Añ).
"Mancar de manos, eskuak mankadu " Lcc. "Mancar" Lar, Añ. "Tullido, mankaua " Añ.
"Mancar de manos, eskuak mankadu " Lcc. "Mancar" Lar, Añ. "Tullido, mankaua " Añ.
sense-3
3.
(H (V, G); -au V-gip ap. Iz ArOñ
),
mangatu (
-au V-gip ap. A Apend y Elexp Berg; G-azp).
Debilitar(se), cansar(se). " Mankauta nao, estoy molido de cansancio" Iz ArOñ. " Fubolian ibillita ziero mangauta aillegau zan etxera " Elexp Berg.
Gorputza argalduteko, mankeetako, uatuteko, gaixotuteko edo illteko. fB Ic I 259. Galdu ta mankeetan dabee euren osasuna. Ib. 261. Oeratu zan ta dana mankauta eguan legez, bertatik luak artu eban. Ur MarIl 46.
Debilitar(se), cansar(se). " Mankauta nao, estoy molido de cansancio" Iz ArOñ. " Fubolian ibillita ziero mangauta aillegau zan etxera " Elexp Berg.
Gorputza argalduteko, mankeetako, uatuteko, gaixotuteko edo illteko. fB Ic I 259. Galdu ta mankeetan dabee euren osasuna. Ib. 261. Oeratu zan ta dana mankauta eguan legez, bertatik luak artu eban. Ur MarIl 46.
azpiadiera-3.1
(Uso sust.).
"
Mangau, cansancio, agotamiento a causa de un gran esfuerzo. Nik artu dot mangaua trastiak azkenengo pisura jasotzen
"
Elexp Berg.
sense-4
4.
"Il se dit en parlant d'animaux qui se blessent grièvement, se tuent par quelque chute ou accident. Sarritan arresak mendian mankhatzen dutuzu, souvent les animaux se tuent dans la montagne"
H.
Cf. maingutu.
azpisarrera-1
MANKA-MANKA EGIN
(A; manga-manga e. V-ger). "Manka-manka eginda itxi nabe makillaka, me han dejado estropeado a palos" A. "Manga-manga, golpear" Ort Voc.
Kalera eskapa ez-panauen... manga-manga etxen nau bertan beñepeñ. Ort Oroig 96.
Kalera eskapa ez-panauen... manga-manga etxen nau bertan beñepeñ. Ort Oroig 96.
mankatu
-
1 mankatu. Tr. Documentado en autores vi...
-
1. (V (-au), S; SP, Dv (S), H (V, G)), m...
-
2. (Lcc (-du), Lar, Añ). "Mancar de man...
-
3. (H (V, G); -au V-gip ap. Iz ArOñ ), ...
-
(Uso sust.). " Mangau, cansancio, agotam...
-
4. "Il se dit en parlant d'animaux qui s...
-
MANKA-MANKA EGIN (A; manga-manga e. V-ge...
<< mandatari 0 / 0 mezu >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
