1.
(Bera),
ixamen. Facultad de ser; existencia.
(Neol. creado por AG en 1897, de ixan 'ser' y -men; v. AG 1465).
Gustijei Jaungoikuaren seme-ixamena emon eutsen (Io 1, 12). AG 1464 (Arriand ixateko eskubidia). Bizia edo izamena (existencia) galdutea. Echta Jos 254 (257 izamenak galdu). Nik, berari deutsat zor ama, neure izamena. Ib. 259 (v. tbn. 256). Izamen irazanaren mugak igaro ta arimak urruti bezela erdi-ikusten duen "donokiraiño" iritxiko dira. Onaind in Gazt MusIx 157.
sense-2
2.
(L ap. Lh
; Bera). "Naturaleza"Bera.
"Caractère, nature, humeur"Lh.
Nor da arotzik onena? Zure izamen eta nolakotasuna [...] ondoen dazauzkiana. ZinkCrit 4.
Gauzen barruko izamena. "Íntima naturaleza de las cosas"
.Ib. 33 (v. tbn. 18).
sense-3
3.Naturaleza, universo. Loa ta itxaropena, izamenak gizonari emoten dautsozan gozagallu bi dira. AmezEEs 1928, 84.