Etim. De popa, con palatalización expresiva de la consonante inicial.
sense-1
1.
(V, G, AN ap. A),
xopa (L ap. A
; Urt II 294, Dv). Popa (de barco)."Argonautae, [...]untziko,xopako muthill alferrak, aise nahiak
"Urt II 294.
"Poupe"Dv.
v. popa. Bizkitartean Jesus lo zatzan xopa gaiñean, bururdi baten gaiñean. He Mc 4, 38 (HeH xopan, Ol, BiblE txopan; Lç gibeleko aldean, Dv untzi-burukitan). Ez zaitezte izan berankor egiteko, onezkero; giro ta itsasaroak txopa-aldetik eragiten baitizue. Zait Sof II 145. Aizeak zure ontziaren txopan putz dagi. Amez Hamlet 35. Eolok txopan oiala / zuzen puzturik. Gazt MusIx 101. Lau aingura bota zituzten txopatik. IBe Act 27, 29 (He popatik). En DFrec hay 3 ejs. v. tbn.
EZBB II 119.
azpiadiera-1.1
Untzi-xopan etzanik. Leon Mc 4, 38. Itsaslariek ere ontzi zamatuekin kaia ukitu-ala, ontzi-txopak koroiz estaltzen ditute pozez gaiñezka. "Puppibus". Ibiñ Virgil 76.
sense-2
2.
(V, G),
xopa (L; Dv, H),
sopa (L; vEys, H)
Ref.:
A; Lh (sopa, xopa); AEF 1960, 47. "Cambuse"Dv.
"
Xopa, terme de marine: la partie du bâteau qui est la cabine du propriétaire et la réserve des vivres"H.
"Armario de la popa"A.
"
Txopa, el departamento de la proa"AEF 1960, 47. Untzia zihoakun nahi zen bezala / Masta denak trebeska, xirxiketan bela / Gosea xopan eta leihorra urrunsko. Hb(
inOnaindMEOE 497
).
sense-3
3."
Xopa, corps de garde où se tiennent les soldats, les douaniers de garde"Dv.
azpisarrera-1
TXOPAPE(En casos locales de decl. sing.). Bajo popa. Ordurako iru edo lau lagunegaz neurtu neban neure besoen indarra, ukabilka, ta txopapeko txakurra baño txakurragoa nintzan. AgKr 83.
Garnata-kutxa txopapean zegon, txalupa ondoan. AGoenAgurea 17.