1.
(Lar→Dv). "Lema, esta voz, que el Castellano y Latín tomaron del Griego, es Bascongada en su origen. Lema llamamos al timón, o gobernalle de las embarcaciones [...]. Y no obstante el Bascuence por lemma dirá bien azalkaia, azalgarria, que significa lo mismo"Lar.
v. azalgarri; cf. azalgai. Eta izkributxo azalkai ura bere kanpotik. (1880). JFlor. "Euskalduna nazan aldetik euskaldundu, kristiñaua nazan aldetik kristiñautu": ori da nire oinkada ta ibillera guztietarako daukatan azalkai (lema) ta gogo errimea. AgAL 121.
Eresi-batzaldirako ta argiduri batzaldirako lanak ere, azalkaiak, izenak eta itz guztiak euskeraz bear dituzte. EEs 1912, 151.
sense-2
2.Ilustración de portada. "Sagi"-ren azalkai ta ederkaiak. LauxAB 103.
azpisarrera-1
HITZ-AZALKAI(i- Dv). Lema. Gañean itz-azalkai batekin (Donostia, 1879). JFlor. Iskribatua gañean itz-azalkai bat. EE 1881b, 233. Naiz lan kaskar onen itz-azalkai jarri Azelaingo zubiyaren gañeko esaera, anitz zabalduba. EE 1882a, 129.