(Gc, AN-erro, Lc ap. A; SP, Urt I 49, Izt VocC , Dv, H), itxasgizon (Vc ap. A; Aq 338 (G), Añ), itxaso-gizon .
Marino, marinero. "Itsas gizona, homme de mer, marinier" SP. Tr. Documentado en fray Bartolomé y autores meridionales desde mediados del s. XIX (tbn. en Arradoy). Duvoisin cita además a Etcheberri de Ziburu, de quien no hemos encontrado ningún ejemplo (cf. supra la ref. de Pouvreau). En DFrec hay 7 ejs. de itsasgizon, meridionales. Boteetan deutsa itxaso gizonak ontzijari ankoria. fB Ic I 37. Kapitan armada errealekoa, itsas-gizon aitua ta asko ikusia. Izt C 476. Itsasgizon itsasoan adituak. Ur 2 Par 8, 18. Eskatu baga zubei [Gobiernuak] itxasgizonen tokamenik Erreñoko Ontzidijaren serbizijorako. (1866). BBatzarN 219. Bekian itxas gizon orrek nun egozan lanperna zulorik onenak. Ag Kr 141 (94 itsas-). Itsas-gizonak ontzia Ama Birjiñari goraintzi oi diote. 'Les pâles nauttoniers'. Or Mi 76 (10 itxas-). Itxas-gizonen sendiei buruz. EAEg 12-1-1937, 786. Ez dozu or ikusten itxasgizon eginda, pillotu izentauta? Erkiag BatB 183 (Arran 185 itsas-). Itsas-gizon itsas-gizonekin / arraintzari arraintzariekin. Ardoy SFran 355. Itsasgizonak legorra urr egoala somatu eben. Ker Act 27, 27 (He, IBe marinel, TB marinero, Dv itsasturu, Ol ontzilari, IBk itsasmutil). Artzai edo artzantzako gaiak [...], arrantzale edo itxas-gizonenak, eta abar. MMant 33. Nekazaria eta itsas gizona. MIH 262. v. tbn. Bv AsL 105. IPrad EEs 1915, 106. A Ardi 112. Lh Yol 26. LEItz 65. Etxeg Itzald II 149. Lh Itzald II 104. Mok 8. Iratz 112. Mde Pr 252. Akes Ipiñ 88. Anab Poli 44. Zait Plat 133. Itxasgizon: Aran SIgn 217. EE 1880a, 130. AB AmaE 84. Azc PB 230. A BGuzur 118. Ezale 1899, 4b. Iraola 99. Altuna 20. Eguzk RIEV 1927, 422. Enb 40. TAg Uzt 44. JAIraz Bizia 75. BEnb NereA 101. Zait Plat 51.