Harremana

    OEH - Bilaketa

    123 emaitza aintzat bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    sospetxa.
    tradizioa
    Tr. En la traidición meridional la forma general es sospetxa ; al Norte domina suspitxa, hay xuxpitxa en Haraneder y Baratciart, y sospetxa en LuzKant (115); cf. sospetxatu en Haramburu. Las formas meridionales en su- (Ubillos, Aguirre de Asteasu e Iturzaeta) pueden deberse a la explicación etimológica de Larramendi: "Sospecha, suspitxa, gogaleia, sospetxa. [...] se compone de suspitza, o su pitza, que significa algo, casi nada, un si es no es de fuego".
    sense-1
    1. (V-gip ap. Elexp Berg ; Lar, Añ, H), suspitxa (SP, Urt II 55, Ht VocGr 426, Lar, H), suspitx (Dv), suspetxa, suzpitza, xuxpitxa .
    (Sust.). Sospecha.
    Zerren bertati jarri zirean / sospetxa gatxez beterik. Lazarraga A11, 1179r. Bake onean dagoeneak eztu nihortaz ere suspitxarik hartzen. SP Imit II 3, 1 (Mst ustekeria, Ol peko). Sospetxa temerarioa. OA 168. Khen zatzu gure bihotzetik suspitxak. Ch IV 9, 6. Heresiaren suspitxa duten liburuen irakurzea. CatLav 188. (V 96) Xuxpitxa ariñen hartzeko usantzan bazare. He Gudu 113. Haren kontrako suspitxa bat hartzen du. Mih 70. Lagunaz funtsik aski gabe jujatzen, edo xuxpitxak arinki egiten dituztenek. Brtc 66. Erreinua kenduko ziolako suspetxak, gogoan-beharrak eta bildurrak. Ub 63. Gero batek jaten dau / sospetxa bagarik / pensaurik ez daukala / barruban dañurik. DurPl 97. Sortzen da, erabageko juizioak edo sospetxa gaiztoak proximoaren edo lagun urkoaren kontra egitetik. Gco II 40. Komunioaren aginte oni eranzuten ez dioenak, herejeen suspitxa ematen duela. AA I 479. Lagun urkoaren kontra sospetxa gaiztoak egitea. AA II 209. Zenbat billdur, zelo, juzgu ta sospetxa igaroten da estaduba artuta gero? JJMg BasEsc 123. Eukitia norbaitek gauza dongaren bat egin izango dabelako sospetxia. Astar II 176. Birjina sainduak, suspitxa damustagarri hetan, pratikatu zuen humilitatea. Jaur 356. Urrea baliatu suspitxa sortzeko. Hb Esk 30. Aita-semeak etzieten igerri, eta susmerik edo sospetxarik ere artu. Lard 45. Euskal Erri onek gauza barrijei begiratu oi deutsan sospetxa edo errezeluak. (1856). BBatzarN 175. Eman nai dizut sospetxa guzitik libratuko zaituen señale eta prueba bat. Arr May 177. Badute hargatik suspitxa badela hor gizonaz goragoko zerbeit. Lap 230 (V 103). Baldin, uste izatea dan denpora berean, geratuten bada kontrako ezdabaidarik, deituten jako suzpitza. Itz Azald 110.
    ( s. XX) Oil beztad erraitra non baratan den, eta karten direkzionia, etzadan ekun sospetxarik galten drela. Mdg 142. Erri-xumeak aintzat dituen goganbear (sospetxa) eta asmabideok. Zait Plat 125. Goganbearra, bai beti sospetxa txarra. Lab SuEm 202. Urten daik, mutil, urten daik, mutil / alako bentanarian, / ama neuriak urten dagian / kanpora sospetxerian. (V-m). Balad 57. Sospetxaren bat sortu ez dedin. Gerrika 112.
    v. tbn. Zuzaeta 137. Añ GGero 273. fB Olg 200. Suspitxa: Lg II 148. Gy 81.
    sense-2
    2. suspitxa, suspitx, suspetx. (Adj.). Sospechoso.
    Bere deia orduan suspitx iduritu zitzaion; Am-Eskolastikak lasterregi ekadoitu zuela zeritzon. "Suspecte" . Birjin 241. Ni nerorriri ere suspetx [l]ekiket, zeren sobra hunkitzen baita nere bihotza. Ib. 245. Hartuak izanen dire eta zerratuak presuna suspitxa batzu bezala. Revol 143. Asko yaun suspitxekin neskato direnak. Hb Esk 182. Errenkura hedatu lagun suspitxetan. Ib. 101.
    azpisarrera-1
    SOSPETXADUN. "Calumniosus, [...] suspitxadúna, suspitxosoa, suspitxa duena" Urt IV 94.
    azpisarrera-2
    SOSPETXA EGIN (Añ). (Con complemento directo). Sospechar.
    Dakizun ta ez dakizun, entzun dozun ta sospetxa egin dozun guztia, zeuben aoti miin zorrotzagaz aren kontra esaten. fB Ic II 190. Bein jakin edo sospetxa egindako projimuaren paltia. Ib. 227. Emoten dau bidea besteak uste izateko ta sospetxa egiteko euren artean bear eztan gauza txarren bat. Añ GGero 272.
    azpisarrera-3
    SOSPETXAKO. Sospechoso.
    Ori lizate baliz zure mezedeori persona sospetxakoa, zerren ezta aitatuko sokea urkatuen etsean. Mic 12v. Arako sospetxako etxera sartu etzaitela. Añ MisE 66. Sospetxako etxeetan sartu urtena daukeenak. fB Olg 202. Zeinbat bidar adiskide gaistuakin, etxe sospetxakuetan, ibilte nasaijeetan, ta pekatuzkuetan. fB Ic I app., 24.
    azpisarrera-4
    SOSPETXAN. Sospechando; por conjeturas.
    Zeuk destajuban edo sospetxan dakizun inoren palta bat obeto jakiteko, edo barriro entzuteko. fB Ic II 195. Gaistoa beti dago sospetxan, beti da bildur, beti dago lotsaturik. Añ GGero 287.
    azpisarrera-5
    SOSPETXAZKO. Sospechoso.
    Alan sospetxa ta bildurrezkoa izango da konfesiñoa. Añ LoraS 30. Enzunik arako sospetxazko etxean sartzen dala. Añ MisE 212. Sortu oi da lujuria peligrozko edo sospetxazko lagunakin juntatzetik. Gco II 40.

    sospetxa

    sospetxa
    << 1 sits 0 / 0 tankera >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper