JAGONET galde-erantzunak

Esapideak: gaztelaniazko ‘ser el puto amo’ euskaraz (neskei aplikatuta)

Futbolaren munduan Messi jaun eta jabe esan ohi dugu gaztelaniazko "el puto amo" adierazteko. Nola esan beharko genuke Messi neska balitz?

Jaun eta jabe esamolde bat da, lexikalizatu dena (horregatik ageri da hiztegietan) eta jatorrizko adiera galdu duena; alegia, dagoeneko ez da gizonezkoez bakarrik esan daitekeen zerbait. Horregatik, “zerbaiten edo norbaiten gainean erabateko nagusitasuna edo aginpidea duen pertsona edo gauza” gisa ageri da definituta Euskaltzaindiaren Hiztegian [EH:jaun eta jabe], eta adibideetan ikus daiteke ez dela gizonezkoak bakarrik aipatzeko baliatzen: Eskoletatik eta gizartetik baztertua izan da bertako hizkuntza luzaroan, ingelesa geldi zedin jaun eta jabe. Han eta hemen, baita hizkuntza gaietan ere, argitasunak, lekukoak, dokumentuak dira jaun eta jabe. Horrenbestez, ez legoke eragozpenik jaun eta jabe esamoldea emakumezkoei ere aplikatzeko.

Egia da, bestalde, deigarri gerta daitekeela emakumezko bati buruz jaun eta jabe dela edo dabilela adieraztea, esapide horren jatorrizko adieraren isla nabarmen ageri delako (gauzei edo kontzeptu abstraktuei aplikatuta, berriz, ez da deigarria, gauzek eta kontzeptuek ez baitute generorik). Analogiaz jokatu eta andre eta jabe erabiltzea, berriz, gramatikalki zuzena eta arazorik gabea bada ere, halaber gertatuko da deigarri, ez baita esamoldea, gaur egun behintzat. Erabilerak bihurtuko luke esamolde.

Nolanahi ere, norbait haren kideak edo ingurukoak baino hobea dela esateko, badira euskaraz beste aukera batzuk. Nahikoa litzateke esatea, adibidez, dena delako neska hori nagusietan nagusi dela.

 

Zalantza-mota: lexikoa > itzulpenak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > esapideak

Unitate-mota: joskera > esapideak, lokuzioak/kolokazioak

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper