Nola behar du: Elkano Eguna ala Elkanoren Eguna?
Elkanoren Eguna da aukera egokia, eta horixe da gomendatzekoa.
Aposizioek, sakoneko egituran, honelako moldea dute: Aizkorri [izeneko] mendia > Aizkorri mendia, Urumea [izeneko] ibaia > Urumea ibaia, San Martin [izeneko] auzoa > San Martin auzoa, Mariñelak [izeneko] elkartea > Mariñelak elkartea... Baina ez dago Elkano [izeneko] egunik. Elkano ez da egun baten izena; Aizkorri bai, ordea, mendi batena.
Badira aposizio eran eraturiko San Ignazio [izeneko] eguna > San Ignazio eguna, San Joan [izeneko] eguna > San Joan eguna, Corpus [izeneko] eguna > Corpus eguna eta gisakoak. Baina horiek salbuespentzat hartu behar dira, izan ere, hala dira Eliza katolikoak erabaki zuelako urteko egun bakoitza santu jakin bati eskaintzea eta, azkenean, egun horren izen bilakatu dira horiek mundu katolikoan. Baina adjektibo batekin doazenean, determinatzaile-sintagma dagokie (alegia, -(e)ko /-(r)en atzizkiak hartzen dituzte): San Joan Bataiatzailearen eguna (*San Joan Bataiatzailea eguna), San Antonio Paduakoaren eguna (*San Antonio Padua eguna).
Elkanoren Eguna da aukera egokia, arestian esan bezala. Hots, joskera normalean eman beharreko egitura behar du; determinatzaile-sintagma gisara, alegia. Halaxe moldatzekoak dira beste hauek ere: Xalbadorren Eguna, Gabriel Arestiren Eguna, Nafarroaren Eguna... Eta ospakizun baten izendapena aditzera ematen denez, letra larriz hasita idazten dira hitz guztiak.
Nolanahi ere, argi gera bedi Elkano Fundazioa izena egoki eraturik dagoela aposizioan, fundazio jakin baten deitura adierazten duelako (< Elkano [izeneko] Fundazioa). Gisa horretakoak dira erakunde, enpresa eta orotariko taldeen izenak: Hezkuntza Fakultatea, Elgoibarko Euskara Mintegia edo Donostiako Udala bezalaxe.
Data: 2023-01-30
Informazio gehigarria:
Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, lexikoa > hitz elkartuak, izen bereziak > bestelakoak
Unitate-mota: hitzak > izenak
Orrialde honetako dokumentu, zerrenda eta datu-baseak Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten mende daude.