Jagonet
JAGONET galde-erantzunak
Graduazioa adieraztea: superlatiboa (mutil xarmantena / mutilik xarmantena / mutiletan xarmantena / mutiletatik xarmantena / mutiletarik xarmantena)
Adjektibo bat superlatiboan jartzean, badira deklinatzeko molde diferenteak. Irakasle gisa, badut nik partitiboa (-(r)ik) eta NON kasua (pluralean) bultzatzeko usaia (mutilIK xarmantena edo mutilETAN xarmantena, adibidez); baina nire ikasleek pluraleko NONDIK kasura jotzen dute beti (mutilETATIK xarmantena, adibidez). Horiek denak zuzenak al dira?
Ez dirudi txartzat ematekoa denik zure ikasleek egiten duten erabilera hori (mutilETATIK xarmantena, alegia). Hala ere, komeni da zenbait zehaztapen egitea erabileraren eta, batez ere, maiztasunaren gainean.
- Tradizioan, partitiboa (-(r)ik) da gehien erabiltzen den kasua: mutilIK xarmantena.
- Horretaz gainera Ø marka ere askotan erabili izan da: mutil xarmantena. Sintagma mugatuekin, behintzat (esaterako, perpaus erlatibo batekin), oso normala da: gogoratzen ahal diren bitxitegi ederrenak, izan ditudan hitz pozgarri eta zintzoenak, berari ezartzen dizkioten gertaera atsegin eta politenak eta abar.
- NON (pluralean) ere erabili izan da, baina gutxiagotan: mutilETAN xarmantena. Hor dira umeetan politena, ilobetan zintzoena, neskatoetan bizkorrenak, filmetan onena eta abar. Guzti eta denak agertzen direnean ere erabili ohi da: neska guztietan onena.
- -en artean postposizio-sintagma (mutilEN ARTEAN xarmantena), -etatik kasu-marka (mutilETATIK xarmantena) eta Iparraldean -etarik kasu-marka (mutilETARIK xarmantena) ere erabiltzen dira.
Beraz, -etatik erabiltzea ez dirudi gaitzestekoa denik, nahiz tradizioan bestelako molde batzuek izan duten nagusitasuna: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak I, 185. or..
Informazio gehigarria:
- "superlatiboa" (EBE)
- "gutxienik txarrena" (EBE).
Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak
Unitate-mota: afixuak > atzizkiak, hitzak > adjektiboak, lokuzioak/kolokazioak
Orrialde honetako dokumentu, zerrenda eta datu-baseak Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten mende daude.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
