Jagonet

Subjuntiboa nola egiten da eskatu aditzarekin: eskatu diote etor dadila ala eskatu diote etor dadin? Eta proposatu, gomendatu eta aholkatu aditzekin?

Zuzena al da Nik ez dut uste gu IZORRA GAITEZEN egiten dutenik, baina kalte egiten digute esaldia?

Agindu aditzarekin beti esan behar da, adibidez, isil gaitezela agindu digu irakasleak? Ez da zuzena isil gaitezen agindu digu irakasleak esatea?

Zuk hori egin dezazun behar dut esaldiaren parekoa eta zuzena al da Zuk hori egitea behar dut esaldia?

Bestalde, behar izan aditzak ere, bi subjektu ezberdin izatekotan, -t(z)ea aditz-izena hartuko luke nahi izan eta nahiago izan aditzek bezala?

Euskaltzaindiaren Orotariko Euskal Hiztegia begiratu dut eta adibide hauek aurkitu ditut [OEH:opa izan] sarreran: Merezi du eta opa diogu zeruan goza dadila. Nik opa diet zeruan gerta daitezela. Luzaroan dabilela opa diogu. Orain opa dut izan dezazula zeruetan deskantsua. Zeruak opa diezagula osasuna eta eguneroko ogia.

Horiek horrela, jakin nahi nuke -(e)n bukaera ere zuzena ote den.

Zuzenak al dira honako hiru esaldiok?

Besteez gogoratzeko esatera etorri zara.

Besteez gogora nadin esatera etorri zara.

Besteez gogora nadila esatera etorri zara.

Subjuntiboko adizkiek -(e)n atzizkia hartzen dute, batzuetan, eta beste batzuetan, -(e)la.

Noiz erabili -(e)n eta noiz -(e)la? Etor dadin ala etor dadila? Joan zaitezen esan dit / joan zaitezela esan dit? Biak onartzen dira? Noiz bata eta noiz bestea?

Subjuntiboko adizkiek batzuetan -(e)n atzizkia hartzen dute eta beste batzuetan -(e)la. Noiz bata eta noiz bestea? Etor dadin ala etor dadila? Joan zaitezen esan dit / joan zaitezela esan dit. Biak onartzen dira?

Konpletiboetan esaldi nagusia ezezkoa denean, zein lotura erabili behar dugu, -(e)la ala -(e)nik? Esate baterako: Ez dut uste joanen direnik / Ez dut uste joanen direla. Noiz bata eta noiz bestea?

Ezezkoetan beti -(e)nik erabili behar al da? Ohartu naiz etorri zarela. Ez naiz ohartu etorri zarela ala Ez naiz ohartu etorri zarenik?

Konpletiboak azaltzean, nola azaldu behar ditugu zehar-galderak: konpletiboen barnean ala bereiz?