Euskaltzaindiaren Arauak

AS: zaldi-baba Ipar. 'baba-mota', zaldi-orrazi.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: zaldi-azienda .

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

zaldi-baba, zaldi-orrazi

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Arrazak

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Onomastika batzordeak argitzekoa

Onomastika batzordeak argitzekoa.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

zaldiketa 1, Mde HaurB ("Lo-gelara iganda, botila bat hasi-gabea hartu zuen eta, apur bat gogoetan egon ondoren, larruzko zihor bat, zaldiketan ari zen bere gazte-denborako oroitzapena").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

zaldiketa 3: J. Lekuona JMB aipatuz ("Gertakizuna xeetasun bereziz kontatzen digu nere osabak: Erakusketaren zaldiketak [cabalgatas] ikusi ditut: erriaren erditik aterata Rotund-eraiño"), EHAA 1985 ("Euskal Herrian ihardun eta baimenik ez duten abere-gune, zaldiketa egiteko tegi eta laguntzarako abereen suztapen eta zaingorako tegiek, hiru hilabeteko epearen barruan, dagokion Erroldeko Arduradunari bertan sartzeko beharrezko agiri-paperak aurkeztuko dizkiote"), I. Azkune ("Europako zenbait gobernuren dominak ere jaso omen zituen zaldiketan nabarmendu zelako"); zaldiketari 1, X. Mendiguren B. ("Zaldiketari zaharren zango trankatxak zituen eta ezproinak aldean dituztela lo egiten dutenen ibilera").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

zaldiketa : AB38 3, HiztEn (1 zaldi-taldea; 2 ekitazioa), LurE (zaldiz ibiltzea), Euskalterm 5 (hauetan 1 hipika sinonimoarekin); zaldiketari : HiztEn (Ipar. zaldi-tratularia) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

zaldiketa : ElhHizt (1 caballeriza; 2 equitación), HiruMila (1 rebaño de caballos, yeguada; 2 equitación), EskolaHE (zaldiz ibiltzea), Casve EF (1 à la recherche des chevaux; 2 troupeau de chevaux), HaizeG BF (troupeau de chevaux), Lh DBF (1 troupeau de chevaux; 2 à la recherche de chevaux), DRA (rebaño de caballos, yeguada), PMuj DVC (1 equitación; 2 carrera de caballos; 3 juego a caballos, cabaña, recua, manada, rebaño de caballos; 4 tropa de caballos; 5 cuerpo de caballería; 6 cabalgada, cabalgata; 7 escarceo, caracoleo, tornos y vueltas de los caballos; 8 calesitas, caballitos, tiovivo); zaldiketari : ElhHizt (Ipar. chalán, -ana: tratante de caballos), HaizeG BF (maquignon de chevaux), Lh DBF (maquignon de chevaux), DRA (chalán), PMuj DVC (chalán, tratante de caballos) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

zaldiz ibiltzea.

LBeh (2016-10-26): zaldiki 50: Deia, Consumer 6, Berria 36, EiTB 3, Argia 4.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: zaldiki 5: Herria 2, Koldo Biguri 2, Karlos Linazasoro.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: zaldiki (termino normalizatua).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es carne de equino, carne de caballo / fr viande de cheval: Elhuyar: zaldiki / NolaErran: zaldiki / Zehazki: zaldiki / Labayru: zaldiki / Adorez5000: -.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, automatikoa.

Kategoria

iz.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: zaldiko-maldiko.

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

zaldiko-maldiko.

Txostenaren laburpena

ik. oharra, s.u. zalditxoak.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

errima-bikoteak.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

zaldiko sarrerari dagokion azpisarrera.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-kume.

Atzizkien araberako erabakiak

-ño.

Mailak

Gaur Lit.

Euskaltzaindiaren Arauak

karlisten zalditeria.

Euskaltzaindiaren Arauak

Bizk. 'zaldi handia'.

Atzizkien araberako erabakiak

-to handigarria.

Erabileremu dialektala

Bizk.

Forma baten adiera(k)

zaldi handia.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

zalditxo (eta -u 1) 4: Aran SIgn ("azkenean erabagi zuen eze, baldiñ bera zeraman muxal edo zalditxoak agiri ziran bi bideetatik mairua zijoana, eta au onena eta erosoena segitzen bazuen, arrapatu eta dagarekin pasatuko zuela"), Alz STFer ("Bañan nun ote da zalditxo ura?"), Kk Ab ("Atera eban kortatik zalditxo polit bat, ganera igon, eta tximistea baxen arin aldendu zan"), Ill Testim ("Ain zan polita zalditxu ori eta konpondu gera ondo xamar").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

zalditxo 8: E. Iglesias ("Ta begira zalditxo onen adur ederra"), Mekanogr 4 (adib.: "Guztira sei egurrezko zalditxo eta sei jeep gorrixka zituen, ajatu samarrak haur modernoen gustorako", "Arratsalde batez aguretxo bat, bere ilobatxoa jeep batetan eseri ondoren bera ere zaldiko-mandikora igo zen, egurrezko zalditxo baten gainean jarriz"), Bene-benetan/4 (zerrenda batean: "Ihauteriak / mozorroa / bikingoa / pailazoa / maitagarria / mamua / zanpantzarra / ttuntturroa / makila / kapela / zalditxoa / zintzarria / broma"), F. Juaristi 2 ("Nora hoa, zalditxo? — galdetu zion zezenkoteak", "Imanolek dena kontatzen zion bere zalditxoari, lasto biguina ematen ziolarik gauean etzateko").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

itsas zalditxo : AB38 1 (caballito de mar) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

zalditxo : EuskHizt (*1745, 1872), PMuj DVC (1 jaquita, caballito, potro; 2 zalditxoak: tiovivo) // Ez dugu aurkitu ap. ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Atzizkien araberako erabakiak

-txo.

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

zaldi txikia.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

B-G dira zaldi zain 1 (AB AmaE), zaldi-zain 2 (Or Tormes, Bilbao IpuiB), zaldizai 3 (TAg Uzt) eta zaldizain 2 (Or Tormes, Or Aitork).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

zaldizai G 3 (TAg, S. Onaindia 2); zaldizain EB 2 (K. Alkorta, I. Bernaola).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

zaldizain : HiztEn-LurE (eta Elhuyar Hiztegia, 3000 Hiztegia, PMuj DVC); zaldizaintza : PMuj DVC.

Txostenak eskainiko duen informazioa behar da

ik. zaldizain / zaltzain banaketa.

Jatorrizko forma

zalduneria, zaldizkoak.

Euskaltzaindiaren Arauak

iz.: oinezkoak eta zaldizkoak.

Atzizkien araberako erabakiak

-zko.