Jatorrizko forma

eskola lan, etxerakoak.

Jatorrizko forma

artegai, artelan; auzo lan; eskulan; hauzo lan; herri lan; marmolgintza, marmol-lan.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: lan egin, lan eragin.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehitzeko eskatuz: lanak eman, lanak izan, lan eman, lan eta lan, lan izan .

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

lan egin, lan eragin.

Zerrenda osagarriak

IparKazet (Justizia): lan auzitegi: tribunal des prud'hommes.

Beste sarrera batean argitzekoa

auzitegi sarreran proposatua.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

auzitegi sarrerari dagokion azpisarrera.

LBeh (2014-04-03): lan(-)bizitza 87: Consumer 6 (adib.: “errenta aitorpena egitea, Altxorreko Letrak erostea, isunak gestionatzea, bekak eskatzea, lan-bizitza Gizarte Segurantzan kontsultatzea eta beste hamaika gehiago, administracion.es web guneko RED zerbitzuen zerrendan ikus daitekeen bezala”), Berria 19 (adib.: “Azken urteak beharrean, lan bizitza osoa hartuko da kontuan pentsioa kalkulatzerakoan”), Jakin (“informazioaren gizartea, zientziaren eta teknikaren iraultza, ekonomiaren globalizazioa, garapen iraunkorra, ezagutzaren gizartea, migrazio-mugimenduak, demografia-bilakaera, enpresa egiteko modu berriak, familia- eta lan-bizitza bateratzeko urratsak...”), EiTB 44 (“Lan bizitza "borondatez" luzatu ahal izatea nahiago dute”), Argia 9 (adib.: “Kotizazio epeak lan bizitza osoari eragitearen aldekoak ere badaude”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: lan(-)bizitza 10:Berria 4 (adib.: “Jaitsiz gero, Gobernuak esku hartuko luke eta lan bizitza laborala luzatu”), Iñaki Mendiguren 3 (adib.: “Industri gerra kronikoak, makinek eta haien jabeek hiltzeraino lan eragin ez ziezaioten orain langileak egin behar zuen gerra horrek lan-bizitzarekiko etsaitasuna sortu zuen haren gogoan, arbaso nekazariek normaltzat hartu izan zuten lan-bizitza”), Jon Alonso (“Raimundo Silvak aurrean duen apalategiari begiratzen dio, han daude lan-bizitza oso batean zehar zuzendu zituen liburu guztiak”), Xabier Amuriza (“Bere lan-bizitza luzean, lantegi asko pasau ondoren, azken aldi luzea Getxoko Areetako Iberdrolan egin eban, oraindino sasoiko erretirau zalarik”), Iñaki Heras (“Ikerlariak dio langileak oso kritikoak direla kooperatiba ekimenarekin, oro har langileek ez baitute bere lan-bizitzaren kontrola”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es vida laboral / fr vie professionnelle: Elhuyar: - / Nolaerran: lanbide bizi, laneko bizi / Zehazki: lan ibilbide, lan ibilbidearen gaineko agiri / Labayru: - / Adorez5000: -.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta erabilia.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa sartzekoa lan sarreran.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Esapideei dagokien sistematika

egin.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

lan eman 4: SP Phil ("behar da, gure humiltasunari lan emaiteagatik, zenbait aldiz gudu espiritual hartan zaurt gaitezin"), Egiat ("Egiazki ere gure fediari dü lan eman nahi, bena ez gure jakin nahiari bere doia"), Uzt Sas ("Ni bildurtutzen nintzan askotan osasunik ez nulako / [...] gere burua mantendutziak lan ematen zigulako"), Larz Senper ("Obratzeak emaiten dauku lan").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

lan eman 4: FedHUrtek 1920 ("Bere misionestei lan ematen diote, egin dezaketen guzia"), Jaunaren Deia 1969 ("Batez ere, gaur eguneko beharrei erantzun dezaieteken otoitz berriak sortzeak bereiziki lan eman du"), J. Goikoetxea 2 ("Muttiko gazte, lau-bost gau lurrean egiten du lo, arrillua buruko, pentsamentu lizun batek lan eman diola-ta [...] Etorri ezin dutenak kartaz emango diote lan").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm, ez ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HiztHand: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

eman.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

lan sarrerari dagokion azpisarrera.

Maiztasuna

g.er.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

obratzeak ematen digu lan.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Esapideei dagokien sistematika

eragin.

LBeh (2014-04-03): lan(-)erreforma 991: Deia 12 (adib.: “Barrikadetara deitzen zuten ereserki zaharrak, adibidez, lan-erreformaren izenez mozorrotutako gehiegikeriek biziberritu dituztenak”), Berria 344 (“Lan-erreformaren ondoren, pentsioekin hasteko asmoa daukate”), EiTB 548 (adib.: “ELAko idazkari nagusiak lan-erreformaz Onda Vasca irratian egindako eta Europa Press albiste agentziak jasotako elkarrizketan”), Argia 86 (adib.: “AEBetan, poligrafoa dezente erabiltzen da, baita lanpostu baterako hautagaien hitzen egiazkotasuna neurtzeko ere, psikologoek eta psikiatrek ere erabiltzen dute beraien ikerketetan, eta Europar Batzordeak merkatu beltzean ziren poligrafo guztiak erosi ditu lan-erreforma norabide zuzenean doala lan handirik gabe esateko”), DiarioVasco (“Urola Kostako Udal Elkarteak lan erreforma eta pentsio-sistemaren erreformari buruzko jardunaldi bat antolatu du eskualdeko enpresa eta autonomoentzat”). // LB: 1402, EPG: 60, ETC: 3566

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: lan erreforma 62, Berria (adib.: “PPk gehiengo osoa lortu zuen 2000. urtean, eta, negoziatzeaz nekaturik, bere kasa onartu zuen laugarren lan erreforma”). // Elhuyar: 0; Adorez: 0; Labayru: 0.

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es reforma laboral / fr réforme du travail: Elhuyar: - / Nolaerran: - / Zehazki: - / Labayru: - / Adorez5000: -.

lan 4 iz. (Hitz elkartuetan, lehen osagai gisa). Lan arazoak zituzten. Edozein langile bezala, lan-jantzia soinean jarri eta lanera. Alemaniak indarrean jarri nahi duen lan erreformaren kontrako protestak izan ziren atzo hainbat hiritan. Udalak ez du azken 12 urteotan lan eskaintza publikorik egin, eta sortzen diren lanpostuak nahierara betetzen ditu. Lan istripuen ondorioz, 31 pertsona hil ziren, iaz, Araban, Gipuzkoan eta Bizkaian. Enpresa txiki eta ertainek lan-merkatuan gero eta garrantzi handiagoa dute. Lan Ministerioa.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta erabilia.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Definitzeko moduko terminoa da, eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Orain arteko lan 4 adiera erabat ezabatu.

Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da

Adibide gisa sartzekoa erreforma sarreran.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa lan eta erreforma sarreretan.

LBeh (2014-04-03): lan(-)eskaintza 435: Aizu 2 (adib.: “Norberak erabaki dezala zein metodo aukeratu, lan eskaintzari erantzunez gero”), Deia 3 (adib.: “Lehenago, administrazioaren lan-eskaintza publikoan hartutako neurriekin batera datorrena eta bateragarria dena”), Elhuyar (“Negozioak egiteaz gain, lan-eskaintzak egin eta hautagaiak bilatzeko aukera ematen du; eta, alderantziz lan bila ari denari ere laguntzen dio”), Consumer 10 (adib.: “Lan-eskaintza eskura izateko bi formula klasiko ditugu”), Berria 208 (adib.: “Lan-eskaintza publikoa”), EiTB 184 (adib.: “Isabel Celaá Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa sailburuak esan du iragarritako Lan-Eskaintza publikoarekin aurrera jarraituko dutela”), Argia 19 (adib.: “PP eta PSE lan eskeintza publikoetan euskararen balioa jaistearen alde”), Jakin (“izan ere 2006. urteko lan-eskaintza publikoko lanpostu ia guztiak zegokien hizkuntza-eskakizuna lortua zuten kideek bete zituztelako”), DiarioVasco 7 (adib.: “Lanbiden lan-eskaintza honetarako izena emana egotea”). // lan(-)eskaintza 764.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: lan(-)eskaintza 160: Herria 71 (adib.: “Udako oporretarako lan eskaintza deia”), Berria 75 (adib.: “Quesadak azpimarratu zuenez, lan eskaintza publiko horren ostean Osakidetzako langileen %95 finkoak izango dira”), Koro Navarro 4 (adib.: “Aurreneko eragilea lan-eskaintza gehiegizkoa da, demografia-eztandak eragina”), Ramuntxo Etxeberri 2 (adib.: “Lan eskaintza bat irakurri zuen egunkarian”), Pello Salaburu 2 (adib.: “badirela lanbidean lan eskaintzaapala duten ikasketa batzuk”), Jon Arretxe (“Iñigo eta bion aholkuei jarraituz, handik aurrera lan eskaintzak egiteko deitzen ziotenak pikutara bidaltzeko eta hurrengo hilabeteetan langabeziko diruaz bizi izateko erabakia hartu zuen”), Lopez de Arana (“Jainko maitea, nazkatuta nago lan-eskaintzak irakurtzeaz”), Javi Cillero (“Adiskideen lan eskaintzetatik bizi izan nintzen, horma hauen artean preso”), Pako Aristi (“Nola maite liteke / lan-eskaintza bati ezetz esatea / ausardiarik handiena / bihurtu duen gizarte hau?”), Itxaro Borda (“Bidean zebilela, lizentziamendu gutuna eskuan, lan-eskaintzen bulegoaren parean geratu zen”), Eskarne Mujika (“Gutun ofizial bat zela pentsatu dut, lan-eskaintzaren bat edo”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: lan eskaintza publiko (OPE*).

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es oferta de empleo|trabajo / fr offre d’emploi: Elhuyar: - / Nolaerran: lan eskaintza / Zehazki: - / Labayru: lan-eskaintza / Adorez5000: lan-eskaintza.

def: [s.u. lan] lan poltsa, lan-poltsa Lan eskaintzak eta lan eskariak jasotzen dituen taula edo zerrenda, interesdunen eskura jarriz erakunde, enpresa edo kideko batek kudeatzen duena. Aldi baterako langileekin lan poltsa bat osatzeko aukera aztertuko duela esan zien zuzendaritzak, baina ez zien ezer agindu. // oposizio 3 iz. Espainian, azterketa mota, lanpostu baterako hautagaiek, lan eskaintza publikoetan bereziki, egin ohi dutena. Funtzionario izateko oposizioa Euskal Unibertsitatean egin nuen, baina epaimahaian, bi baino ez ziren bertakoak. // adib: lan 4 iz. (Hitz elkartuetan, lehen osagai gisa). Lan arazoak zituzten. Edozein langile bezala, lan-jantzia soinean jarri eta lanera. Alemaniak indarrean jarri nahi duen lan erreformaren kontrako protestak izan ziren atzo hainbat hiritan. Udalak ez du azken 12 urteotan lan eskaintza publikorik egin, eta sortzen diren lanpostuak nahierara betetzen ditu. Lan istripuen ondorioz, 31 pertsona hil ziren, iaz, Araban, Gipuzkoan eta Bizkaian. Enpresa txiki eta ertainek lan-merkatuan gero eta garrantzi handiagoa dute. Lan Ministerioa. // [s.u. sektore] bigarren sektore Ekon. Lehengaien transformazioa industria-prozesuen bidez egiten duten jarduerek osatzen duten sektorea. Gure eskualdean zerbitzuen sektorea da nagusi, bigarren sektorerik ez dago; beraz, zaila da industria arlotik edo lehen sektoretik lan eskaintzarik jasotzea.

Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta erabilia.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Oso erabilia da eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Baina, honekin batera lan(-)eskari ere jasotzekoa da (lan(-)poltsa azpisarreran definitzaile gisa erabili dena).

Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da

Adibide gisa sartzekoa lan sarreran.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

lan-eskaintza publikoa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa lan eta eskaintza sarreretan.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

lan(-)eskaintza aztertzean proposatua.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa lan eta eskari sarreretan.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu lan(-)eskubide formarik.

lan(-)eskubide 190: Aizu, Argia 25, Berria 93, Deia 2, Deustuko Unibertsitatea 3, DiarioVasco 6, Euskal Herriko Agintaritza, EiTB 37, Elkar 4, Consumer, Espainiako Gobernua 6, Gomylex, Jakin 2, Laneki 3, UEU 4, Uztarria.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

lan(-)eskubide 18: Herria, Berria, Anjel Lertxundi, Gotzon Garate.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da, baina azpisarrera gisa jaso liteke.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa lan sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

LAN ETA LAN. Trabajando sin parar. * Bere ogei ta amar urtetaraño lan ta lan ta izerditan haritzea. Mb IArg I 108. Estáien gérta lán ta lán, néke ta néke, bizitu ta bizitu ta gero ilóndoan deus ez arkitu. LE Prog 102. Ni nebillen artean / lertzen lan eta lan. It Fab 56. Orretara, aspoak lan-eta-lan, aunatu egiten da ibilkaria. Anab Usauri 121. Lan-da-lan bere aulkian eserita igaro zuan egon osoa. A. Arrue Egan 1955 (3-4) 9. Lan da lan, gizajoa. NEtx Antz 112. Erbestean lan eta lan jardun, eta orra, errian bertan soloak landa eta alorrak larre. Erkiag BatB 93. Ezin egonik ari da, lan ta lan, bere egingoa egiten. Vill Jaink 57. Lan eta lan beti. Alzola Atalak 129. Beti urrats edo biharamun hobe baten peskizan lan eta lan bere bertso lanetan ari zaikun gizon hori. Larre ( in Xa Odol 14). Betor Ejion / bere ezin-geldituzko gurpillarekin / eta betoz aizpa aiek lan-ta-lan. Berron Kijote 158. Periko, bere gurasoakin, lan da lan dabil. Tx BordaB 55. v. tbn. A Ardi VII. BAyerbe 66. Albeniz 23.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: adib. / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

eta 11 (Esapideetan). Ahalik eta etekin handiena ateratzeko. Gero eta gehiago. Hori entzunik, ikasleak orduan eta gehiago harritu ziren. Han ari da jo eta ke lanean. Lan eta lan beti. Hitz eta pitz ari zen. [lan] lan eta lan Etengabe lan eginez, etengabe lan egiten. Lan eta lan beti. Ezin egonik ari da lan eta lan.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabat ezabatzekoa da adibidea, lehendik jasoa baitago azpisarrera gisa lan sarreran.

Esapideei dagokien sistematika

eta.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

lan sarrerari dagokion azpisarrera.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Ezin egonik ari da lan eta lan.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa da eta sarreran ere.

LBeh (2016-10-26): lan(-)gatazka 183: Elkar, Berria 118, EiTB 48, Argia 14, DiarioVasco 2; ez dugu laneko gatazka formarik aurkitu.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: lan(-)gatazka 147: Berria; laneko gatazka 2: Berria, Itxaro Borda.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: lan-gatazka, laneko gatazka (termino normalizatuak).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: ez dugu lan(-)gatazka, laneko gatazka formarik aurkitu.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es conflicto laboral / fr : Elhuyar: - / NolaErran: / Zehazki: lan gatazka / Labayru: - / Adorez5000: lan-gatazka.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, azpisarrera gisa jasotzekoa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

azpisarrera gisa jasotzekoa lan sarreran.

lan(-)harreman 921.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

lan(-)harreman 165.

Zerrenda osagarriak

BarnErrot: "Lan harremanak: Relaciones laborales".

adib: arautu 2 du ad. Arau jakinen pean ezarri. Lan harremanak arautzen dituen legea. Agindua, burdinbideetan ibili ahal izateko baimenak arautuz. Eusko Jaurlaritzak ez du, berez, gaitasunik horiek kudeatu nahiz arautzeko. Euskara batua eta ondo arautua eskatu ohi du horrelako jendeak.

Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Oso erabilia da eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa lan eta harreman sarreretan.

LBeh (2014-04-03): lan(-)hitzarmen 502: Deia (“Aurrelariaren kontratua datorren urteko ekainean amaitzen da eta oraindino ez dau akordiorik adostu klubegaz lan hitzarmena luzatzeko”), Consumer 4 (adib.: “aitak ezingo du baimen hori eskatu, haren lan hitzarmenak kontrakorik esaten ez badu, behintzat”), Berria 302 (adib.: “Eusko Jaurlaritzaren kortijoan, 1.200 lan-kontratudun langile daude, eta horien guztien Lan-Hitzarmena ez da berritu 2001. urtetik”), EiTB 181 (adib.: “Sindikatuen aurreikuspenen arabera, lan-hitzarmenak otsailaren 15 baino lehen sinatzea espero dute”), Jakin (“erabili software librea kooperatibagintza bultzatzeko herrialde pobreetan; lan hitzarmenak egin software librea darabilten enpresekin”), Argia 11 (adib.: “Haserre daude Crespo eta Herrero funtzionarioak, maila baxukoei min egin dielako soldata jaitsierak, krisia bukatzean %5 hori ez dutela berreskuratuko uste dutelako, “gehienez barne-produktu gordina igoko digute”, eta lan-hitzarmenak eta legeak bidegabe hautsi direla iruditzen zaielako”), DiarioVasco 2 (adib.: “Baina, AHIZE-AEKak ez zituen lan hitzarmenean adostutako bere-betebeharrak bete eta horrek, Udalak euskara normalizatzeko planik ez onartzea ekarri zuen, ondorioz, diru-laguntza galduz”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: lan(-)hitzarmen 238: Herria (“Ordezkariek, FO sindikatak sustengaturik, lan hitzarmena izenpetu dute zuzendariarekin.”), Berria 237 (adib.: “Azaroaren 2tik 3rako lanuzteak herrialdeko lan hitzarmena du helburu”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta erabilia.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa sartzekoa lan sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

LAN-INDAR Fuerza de trabajo. "Lan-indarraren teoria" Gte Erd 268. Salgei dagozan gauzen balioaren neurri bakarra langilleak gauza orreik egiteko erabilli ta sautu bear izan dauan lan indarra ei da. Eguzk GizAuz 51. Bigarren aldiko bost orduetan be langilleak izerdia atera ta lan-indarra sautu dau. Ib. 58.

lan(-)indar 113: Argia 15, Berria 48, Deustuko Unibertsitatea, EiTB 2, Elkar 9, Consumer 2, Espainiako Gobernua 3, Jakin 19, Karmel 2, Laneki 6, UEU 6.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

lan(-)indar 26: Herria, Berria, Koro Navarro, Oskar Arana, Unai Iturriaga, Aingeru Epaltza, Rafa Egiguren, Fernando Rey, Koldo Izagirre.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: eskulan (TN), lanesku, lan-indar (es mano de obra); Iusplaza: lan-indar (mano de obra; Zigor Kodea).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da, eta azpisarrera gisa jaso liteke.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa lan sarreran.

LBeh (2012-05-30): lan(-)istripu 358: Berria 155, EiTB 181, Argia 22.// lan(-)istripu 1041.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: lan(-)istripu 212: Berria 203, Herria, Pedro Alberdi, Xabier Montoia, Joxerra Garzia 2, Jose Angel Irigaray, Joxe Azurmendi, Pablo Sastre, Jon Maia.

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: sarrerarik ez, baina azalpenetan ageri da: in itinere . Bidean. 'In itinere' istripua lan istripua da, lanera joatean edo itzultzean gertatua.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HiztHand: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

Euskaltzainek kendua: (HBL) elkarketa librea.

adib: lan 4 iz. (Hitz elkartuetan, lehen osagai gisa). Lan arazoak zituzten. Edozein langile bezala, lan-jantzia soinean jarri eta lanera. Alemaniak indarrean jarri nahi duen lan erreformaren kontrako protestak izan ziren atzo hainbat hiritan. Udalak ez du azken 12 urteotan lan eskaintza publikorik egin, eta sortzen diren lanpostuak nahierara betetzen ditu. Lan istripuen ondorioz, 31 pertsona hil ziren, iaz, Araban, Gipuzkoan eta Bizkaian. Enpresa txiki eta ertainek lan-merkatuan gero eta garrantzi handiagoa dute. Lan Ministerioa. // istripu iz. Ezbeharra; bereziki, bat-bateko eta ustekabeko gertaera, ondorio okerrak dituena. Auto, tren, hegazkin istripua. Lan istripu baten ondorioz. Istripuz hila. // bikoitz 3 adj. Bi halako dena. Ik. bikun 2; doble. Lan istripuak izateko aukera bikoitza. // mutualitate iz. Kuota baten truke kideek zerbitzu jakin batzuk hartzen dituzten elkartea. Sindikatuak lan istripuen babesa mutualitateen esku utzi nahi du.

Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da

Adibide gisa jasotzekoa da lan sarreraren barruan.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa lan eta istripu sarreretan.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

izan.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

lan sarrerari dagokion azpisarrera.

Aditz-erregimena

da eta du ad.

Forma baten adiera(k)

zaila izan.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

x-tzea nahiz x-tzen formako osagarri jokatu gabeak onartzen ditu: lan da min hau eramaten! / lan da zure obrak oro ezartzea; lan du bihotzak orain zu hemen uztea / badu lan aurrera sartzen.

LBeh (2014-04-03): lan(-)kontratu 169: Deia (“Lan kontratuak ezeztatzeko erraztasunak enpresen kostuak jaisten lagunduko du”), Consumer 10 (adib.: “areago, emakumeak, bere lan-kontratua sinatu ahal izateko, gizonezkoren bati (aitari, nebari, senarrari, tutoreari...) eskatu behar izaten zion baimena”), Berria 80 (adib.: “Kolokan bizi gara lan-kontratu partzialak ditugun irakasleok”, “Azarora arte 44.246 ziren euren lan kontratuetan aldaketak ikusi dituzten langileak”), EiTB 61 (adib.: “Aldi baterako lan-kontratuak ez zigortzea eta Austriako eredua aztertzea proposatu zien atzo Espainiako Gobernuak enpresei lan-erreforma egiteko dokumentu berri batean”), Jakin (“Iturriak, sindikatu-zuzenbidea, lan-kontratua, gizartesegurantza,lan-prozesua“), Argia 14 (adib.: “lan-kontratua, gaur ez bezala, legeak debekatzen zuen, baina bi kontratu moten artean bazegoen erdibide bat”), DiarioVasco 2 (adib.: “Lan-kontratuak lanaldi osokoak izango dira”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: lan(-)kontratu 248: Herria 12 (adib.: “lan kontratu pribatua zuten hamahiru langilek diote kudeantza berriaren peko abantail azkar batzuk galduko dituztela”), Berria 229 (adib.: “Ezin du bere proiektua defenditu, bere proiektua legeztatutako prekarietatea delako, eta ondorioz, lan kontratu hori inposatzen ahalegindu da”), Aingeru Epaltza 2 (adib.: “Jende guti ezagutu dut lan-kontratu txar bat sinatzeak hain on handia egin diona”), Iñaki Mendiguren (“lan-kontratuan ez zen halakorik zehazten...”), Edorta Jimenez (“Agentziarekiko lan-kontratua 1937ko urtarrilean sinatuko du”), Iñaki Heras (“ezkontza-kontratuak lan-kontratua ordezkatzen du”), Anjel Lertxundi (“Milanera heldutakoan lan-kontratua berrituko zioten”), Ramuntxo Etxeberri (“Bere bizitza osoan, Peiok bildu izan zituen paperak hasi ziren irakurtzen: lan kontratuak, postalak, eskutitzak, egunkari artikuluak”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: [sigla] CPE. /ze-pe-e/ Lehen Lan Kontratua, Frantziakoa.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es contrato de trabajo / fr contrat de travail: Elhuyar: lan-kontratu / Nolaerran: lan kontratu / Zehazki: lan kontratu / Labayru: - / Adorez5000: lan-kontratu.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: contrato de trabajo.

Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta erabilia.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa sartzekoa lan sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

LAN-MAHAI. Mesa de trabajo. Noan nere lan-maira. Biarko errezeta batzuek egin eta idazkiren bati erantzun bearra izango det. NEtx Antz 81.

lan(-)mahai 102: Aizu, Argia 2,Berria 15, Deia 9, DiarioVasco 18, EiTB 5, Elhuyar 4, Elkar 15, Erlea, Consumer 6, Goiena 2, Jakin, Laneki 22, Uztarria.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

lan(-)mahai 37: Berria, Oskar Arana, Jon Alonso, Iban Zaldua, Josu Landa, Jesus Mari Mendizabal, Patxi Zubizarreta, Jon Muñoz, Juan Garzia, Joxan Elosegi, Jenaro Garate, Bego Montorio, Bernardo Atxaga, Iñaki Zabaleta, Karlos Linazasoro.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: lan-mahai (es banco de trabajo, mesa de trabajo; fr table de travail, établi).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da, eta azpisarrera gisa jaso liteke.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa lan sarreran.

LBeh (2011-03-03): lan-merkatu 152: Elhuyar 2 (adib.: “hirietan gehien hazten den populazioa lan-merkatu egituratuan sartzeko aukerarik ez duen hori bera da”), Consumer 4 (adib.: “Horrek denak adinagatiko diskriminazioa sortarazten du lan-merkatuan”), Berria 9 (adib.: “Azken urteotan, lan-merkatuaren egitura-muga asko zuzendu dira etorkinen agerpenarekin”), EiTB 122 (adib.: “Zentzu horretan, 2008an lan-merkatuak izandako portaera goraipatu du agintariak”), Jakin 7 (adib.: “Goi mailako ikasketen mailakatze eta dibertsifikazio handiagoak ez du lan-merkatua desarautzeko bidea bilakatu behar”), Argia 8 (adib.: “Lan-merkatua dagoen bezala dago”); lan merkatu 420: Consumer 7 (adib.: “lan merkatutik kanpo ez gelditzeko”), Berria 216 (adib.: “Betidanik lan merkatuarekin lotura estua izan dute gizarte eskubideek”), EiTB 124 (adib.: “diputatu jeltzaleak demagogia uzteko eskatu dio Zapaterori lan merkatuaren erreformaz hitz egiteko orduan”), Jakin 13 (adib.: “Lan merkatuko zehaztasunetara beranduago joko dugu”), Argia 59 (adib.: “lan merkatuari begira ez dira inondik inora konpetentzia”), DiarioVasco (“Eta orain gure lan eskubideak berriz ere zokoratuko dituen lan merkatuaren erreforma imposatu nahi digute”). // lan(-)merkatu 1260.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: lan merkatu 203: Berria 170, Herria 2, Iñaki Heras 20, Pello Salaburu 10, Joxerra Garzia; lan-merkatu 17: Iñaki Heras 10, Koro Navarro 5, Amaia Lizarralde, Xabier Mendiguren Elizegi.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es mercado laboral, mercado de trabajo / fr marché du travail: Elhuyar: lan-merkatu / Nolaerran: lan merkatu / Zehazki: lan merkatu / Labayru: - / Adorez5000: lan-merkatu.

def: jardueradun adj. Pertsonez mintzatuz, lan merkatuan parte hartzen duena, lan ordaindua egiten duena. Biztanle jardueradunak. // adib: lan 4 iz. (Hitz elkartuetan, lehen osagai gisa). Lan arazoak zituzten. Edozein langile bezala, lan-jantzia soinean jarri eta lanera. Alemaniak indarrean jarri nahi duen lan erreformaren kontrako protestak izan ziren atzo hainbat hiritan. Udalak ez du azken 12 urteotan lan eskaintza publikorik egin, eta sortzen diren lanpostuak nahierara betetzen ditu. Lan istripuen ondorioz, 31 pertsona hil ziren, iaz, Araban, Gipuzkoan eta Bizkaian. Enpresa txiki eta ertainek lan-merkatuan gero eta garrantzi handiagoa dute. Lan Ministerioa. // katebegi 2 iz. Irud. Bertsolaritzan katebegirik ahulena da gai-jartzaileena, esker onaren aldetik. Etorkinak dira lan merkatuaren eta langabeziaren azken katebegia. // prospekzio 3 iz. Une bateko datuetan oinarrituz, etorkizuneko aukerak iragartzea. Eusko Jaurlaritzaren Prospekzio Soziologikoen Kabinetea. Lan merkatuaren prospekzioa.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

adierazle egokia da eta erabilia.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da

Adibide gisa jasotzekoa da, lan sarreraren barruan.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa lan eta merkatu sarreretan.

LBeh (2014-04-03): lan(-)poltsa 134: Elhuyar (“Xing-ek ere lan-poltsa bat eskaintzen du”), Consumer 3 (adib.: “Kolegio, elkarte eta enpresa handi askotxok tokian tokiko lan-poltsak kontrolatzen badituzte ere, jarraian adibideetako bi eskainiko ditugu”), Berria 35 (adib.: “26.500 ikus-entzunezkoen lan-poltsetarako”), EiTB 59 (adib.: “Bestalde, bideo-jokoen sektorean lan egiteko dauden aukerak aztertzen dituzten hitzaldiak ematen ari dira eta bertan erakusketariek lan-poltsa bat sortuko dute”), Jakin (“Gainera, lan-poltsen bidez enplegu-emaileek eskaturiko profesionalen ezaugarriak aintzat hartu dira”), Argia 10 (adib.: “Kirol-kanpaina honen emoitzak aztertu ostean, posible da entrenatzaile euskaldunen tailerra martxan jartea eta lan-poltsa bat osotzea”), DiarioVasco 25 (adib.: “Lan-poltsaren oinarriak eta eskabide-orria udaletxean nahiz Udalaren web gunean eskuratu ahal izango dira”); lan(-)burtsa 27: Consumer (“Desgaitasunik agertzen duten pertsonak atenditzeko atari honetan lan-burtsa, praktikatako lana, prestakuntza eta telelana bezalako zerbitzuak eskaintzen zaizkie”), Berria 23 (adib.: “Baionako Lan Burtsatik abiatuko da manifestazioa, goizeko hamar eta erdietan”), EiTB 2 (adib.: “Lorra Kooperatibak Bizkaiko nekazaritza eta abeltzaintza elkarteak bateratzen ditu eta pertsona espezializatuarekiko lan-burtsa bat ere badauka”), Argia (“Ikasleek lizeoak blokatu eta manifestaldiak egingo dituzte, “Sarko lekuak huts!” egiten zuten oihu milaka gaztek Baionako Lan Burtsa inguruan”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: lan(-)poltsa 51: Berria 49 (adib.: “40 bat hezitzaile lan poltsatik kanpo geratuko direla salatu dute langileek; Alfonso Alonso alkateari iragan ostiraleko bileran adostutakoa «errespetatu ez izana» egotzi diote”), Txema Ramirez de la Piscina (“lan-poltsa, iragarki laburrak, eskelak...”), Mirentxu Larrañaga (“Arrapaladan batu zituzten lan-poltsak bisitariek”); lan(-)burtsa 16: Berria 14 (adib.: “Baionako Lan Burtsan finkatu dute gaur eginen duten manifestazioaren abiapuntua, Lehen Lan Kontratuaren aurkako mobilizazio eguna kari”), Herria (“Hortaz bilkura publiko bat antolatua da abendoaren 7ko, larunbat aratsaldeko 4etan, Baionako lan burtsan”), Josu Zabaleta (“Bada berri on bat, hala ere: Lan Burtsako alemaniar sailean sute bat izan da, sabotajez”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es bolsa de trabajo / fr Bourse du travail: Elhuyar: lan-burtsa / Nolaerran: - / Zehazki: lan aukerak / Labayru: lan poltsa | burtsa / Adorez5000: lan aukerak.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta erabilia.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa sartzekoa lan sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu lan(-)sozietate formarik.

lan(-)sozietate 159: Argia 4 (“Euskal Herrian, langile askok figura juridiko ia ezezagun batekin eutsi zioten lanpostuari eta lanari: lan- sozietate anonimoekin”), Berria 14 (“Denbora batera, langile ohiek sustatutako erantzukizun mugatuko lan sozietateak hura erosteko eskaintza egin zuen”), Deustuko Unibertsitatea 5 (“Lege hau Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratzen denetik hiru hilabeteko epean, Gobernuak lan sozietateen inguruko lege proiektua bidaliko die Gorte Nagusiei; proiektu horretan, lan sozietate anonimoaren araubidea eguneratzeaz gain, erantzukizun mugatuko lan sozietatea arautuko da”), DiarioVasco 2 (“Eusko Jaurlaritza eta SPRI. Laguntzaileak, berriz: ELKAR-LAN S.COOP (Kooperatibak Sustatzeko Elkartea) eta ASLE, Euskadiko Lan Sozietateak”), Elkar (“Era berean, sindikatu abertzaleak eta Anel lan sozietateen elkartea kanpoan geratu ziren”), Consumer 3 (“Kooperatiba edo lan sozietate bateko kide bihurtu ahal izango da, baldin eta lehendik ez badu eduki izan harekin kontratu harremanik 24 hilabetez baino gehiagoz”), Espainiako Gobernua 116 (“Sozietatearen estatutuetan ezar daiteke «lan sozietate» kalifikazioa galtzea izan daitekeela sozietatea desegiteko arrazoietako bat”), Goiena (“Euskadiko Kooperatiben Konfederazioak, ASLE - Euskadiko Lan Sozietateak”), Gomylex 2 (“Erregistroak eta gordailuak gauzatzea. Halakoen artean nabarmendu behar dira hitzarmen kolektiboak, sindikatuen nahiz enpresaburuen elkarteen eta kooperatiben eta lan sozietateen estatutuak erregistratzeko jarduerak”), Nafarroako Gobernua (“Enpresa entitate publikoak, merkataritza- eta lan sozietateak, fundazioak eta aurreko letretan aipatutako entitateei loturik edo haien mendean diharduten gainerako entitateak eta horien elkarteak, nortasun juridikoa badute, publikoa nahiz pribatua, eta baldintza hauek guztiak betetzen badituzte:”), Uztarria 10 (“Iraurgi Berritzen, Azpeitia eta Azkoitiako Garapen eta Berrikuntza agentziak, Lanzituz proiektua jarri du martxan hirugarrenez, langabetuak eta ekintzaileak lan mundura murgiltzeko xedearekin, Lan Sozietateak eredu hartuta”)

Beste (edozein) iturritako erabilerak

lan sozietate 1, Berria (“Euskadiko Lan Sozietateen Taldeak, Aslek, 650 milioi euro fakturatu zituen iaz eta beste hainbat egin nahi ditu aurten ere”).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: lan-sozietate (es sociedad laboral).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da, eta azpisarrera gisa jaso liteke.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa lan sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: LAN-TRESNA. Utensilio, herramienta de trabajo. v. lanabes. Urrengo egunerako lan-tresna batzuk erosi bearra zeukala-ta. TAg Uzt 139. Bitartean, bildu bitzate mikrosoiñu-ondoan, mai batean edo, beren lanerako paper eta lan-tresnak. NEtx LBB 194. Bere lan-tresnak, geienetan, bere gurasoek utziak ditu. Garm EskL I 20.

LBeh (2016-10-26): lan(-)tresna 163: Elkar 6, Deia 4, Elhuyar 3, Consumer 11, Berria 79, EiTB 15, Jakin 6, Argia 20, DiarioVasco 19; lantresna 18: Consumer 3, Berria 4, EiTB 2, Argia 6, DiarioVasco 3.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: lan(-)tresna 99: Herria 16, Berria 54, Koldo Zuazo 14, Joan Mari Irigoien, Andoni Egaña, Anjel Lertxundi, Ramuntxo Etxeberri, Eider Rodriguez, Bernardo Atxaga, Elizen arteko Biblia, Fernando Rey, Patziku Perurena, Asisko Frantzizko, Jon Muñoz, Eneko Bidegain, Jon Maia, Iñaki Arranz, Patxi Zubizarreta; lantresna 6: Herria, Berria, Aitor Arana 3, Pako Aristi.

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: -.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: adib. / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

MilaHitz: "lan-tresnak".

Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da, eta jasotzekoa adibide gisa.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Libre samarra izan daiteke, baina oso erabilia da.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Adibide gisa jasotzekoa lan sarreran.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa lan sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu lan(-)zuzenbide formarik.

lan(-)zuzenbide 279: Argia 6, Berria 14, Deustuko Unibertsitatea 18, DiarioVasco 4, Europar Batasuna, Euskal Herriko Agintaritza 4, EiTB 4, Consumer, Espainiako Gobernua 7, Euskaltzaindia 2, Gomylex 167, Jakin 10, Karmel 34, Laneki, Nafarroako Gobernua, UEU 2, Zuzenbidearen Euskal Akademia 3.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

lan(-)zuzenbide 9: Berria 8, Herria.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: derecho del trabajo.

Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da, erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa administrazio-zuzenbide formarekin egin den bezala.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa lan eta zuzenbide sarreretan.

Jatorrizko forma

lanabes, tresna.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

eman: -ak.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

lan sarrerari dagokion azpisarrera.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Zutik egoteak berak lanak eman zizkidan.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Esapideei dagokien sistematika

izan: -ak.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

lan sarrerari dagokion azpisarrera.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Lanak izan genituen sua itzaltzen.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-aldi.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-arte.

Kategoria

iz.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

lanbasagaz txalupa urez garbitzen.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-bide.

LBeh (2014-04-03): lanbide(-)heziketa 422: Deia 7 (adib.: “Asko dago hobetzeko, baina harro gaude urteotan, denon artean, egindako lanaz, haurreskoletatik hasi eta lanbide heziketaraino, landa eremuan kokatzen direnetatik giro hiritarrean dauden ikastetxeetaraino, nola Eskola Txikiak hala Handiak”), Elhuyar 3 (adib.: “Santurtziko San Jorge Lanbide Heziketako Institutuko ikasle ohiak dira biak, eta INAR izena jarri diote proiektuari”), Consumer 8 (adib.: “200 euro Batxilergoa eta Lanbide Heziketa egiten ari direnentzat”), Berria 162 (adib.: “Lanbide Heziketaren arloan ere 3. Plana abendua orduko martxan egongo dela azaldu zuen sailburuak”), EiTB 99 (adib.: “Ondoren, Cristalen Pabiloian de la Madrileko Casa de Campo, ministroa Lanbide Heziketaren Olinpiadaren lehiak eta FPAREN I. Erakusketa”), Jakin 11 (adib.: “Orain arte Lanbide Heziketak errazten zuen lan-esku espezializatu hori, aurrerantzean unibertsitateak eskainiko du, hori bai, litezkeen profesionalen lan-adina atzeratuz”), Argia 48 (adib.: “beste hainbeste Lanbide Heziketan hasi ezean, ikasleen %42 sobera lirateke Batxilergoan”), DiarioVasco 82 (adib.: “Ikasle horietako gehienak euskaldun ateratzen dira euskal eskolatik; askok jaso dute, gainera, lanbide heziketako prestakuntza ere euskaraz, baina, lehen ez bezala egun, lan munduak ez du, orokorrean, euskaraz egiten, gaztelaniaz hitz egitera ohitu da”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: lanbide(-)heziketa 211: Berria 206 (adib.: “Horretaz gain, gurasoek eta enpresaburuek Euskal Autonomia Erkidegoan daukagun Lanbide Heziketa aurreratua ezagut dezaten ere nahi dugu”), Pello Salaburu 3 (adib.: “Bestalde, tauletako datuek iradokitzen dutenez, unibertsitate eta lanbide heziketaren artean aukeratzeko orduan, portaera desberdinak dituzte euskaldunek eta erdaldunek”), Mikel Hernandez Abaitua 2 (adib.: “berak uste zuen oso modernoa zela langileriaren seme-alabentzat lanbide-heziketako ikastetxeak sortu zituelako”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: [sigla] LH. /ele-hatxe/ Lanbide Heziketa || zentro (zentru*). Kontuan izan 'center', 'centre' eta 'centro' guztiak ez direla 'zentro' ezinbestean. Osasun zentroa*[e.] Osasun etxea. // Lanbide heziketako zentroa*[e.] Lanbide heziketako ikastetxea.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es formación profesional / fr formation professionnelle: Elhuyar: (Enseñ.) lanbide-heziketa (LH) / Nolaerran: lanbide heziketa / Zehazki: lanbide heziketa / Labayru: lanbide-heziketa / Adorez5000: Lanbide Heziketa (LH).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: formación profesional (FP); lanbide-heziketako batzorde tekniko: comité técnico de formación profesional; lanbide-heziketako institutu: instituto de formación profesional; lanbide-heziketako irakasle teknikoen kidego: cuerpo de profesores técnicos de formación profesional; lanbide-heziketako irakasle: profesor de formación profesional // HitzIrud: "lanbide heziketa = formación profesional" / HezkAdmin: lanbide heziketa trinko: formación profesional acelerada; lanbide heziketako eskola: escuela de formación profesional / BarnErrot: "Lanbide Heziketako Institutua: Instituto de Formación Profesional".

Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta erabilia.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa sartzekoa lanbide sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

lanbo 13 aldiz jaso da: IE 10, eta G 3; lanbotu 2tan, IE; lanbro 39 aldiz: G 17; IE 10; B 6; EB 6 (MEIG eta Arti Ipuin); eratorriak: lanbrotsu (B 1 eta EB 1), lanbroztatu (IE 1), lanbrotu (IE 5, EB 2).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

lanbro (eta eratorriak) 32 aldiz agertu dira, EBan batez ere; IEan 2tan: lanbro 21: B-G 5 eta EB 16; lanbrotasun 1 (EB); lanbrotsu 8 (B 2, IE 1, EB 5); lanbrotu 2 (IE, EB).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

lanbro : DFrec 5; AB38 8; AB50 1; Euskalterm 1; HiztEn: lanbro, lanbrodura, lanbrotsu, lanbrotu, lanbrotze; LurE: lanbro, lanbrotsu, lanbrotu, lanbrotze.

Atzizkien araberako erabakiak

-tsu.

Euskaltzaindiaren Arauak

lanbrotu, lanbro(tu), lanbrotzen. da/du ad.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

lanbrotu, lanbro(tu), lanbrotzen.

Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-o-.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-xka.

Zerrenda osagarriak

NekHizt.

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez, eta beste gabe onartzekoa

mailegu onartzekoen gutxienekoa betetzen du.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Bot.

LBeh (2014-04-03): landa(-)eremu 274: Aizu (“Hiri eta landa eremuetako hainbat zozo arren portaera aztertu zuten, eta batzuen eta besteen ordulari biologikoak ezberdinak zirela frogatu”), Deia (“Asko dago hobetzeko, baina harro gaude urteotan, denon artean, egindako lanaz, haurreskoletatik hasi eta lanbide heziketaraino, landa eremuan kokatzen direnetatik giro hiritarrean dauden ikastetxeetaraino, nola Eskola Txikiak hala Handiak”), Elhuyar 16 (adib.: “Landa-eremuan gobernatzeko, ekipamendua ezartzen zaio belatzari”), Consumer 9 (adib.: “Hirietan ioi positibo larregi izaten da eta landa-eremuan eta mendietan negatiboak izaten dira ugariago”), Berria 126 (adib.: “Landa-eremuan bizi dira eta horrek askatasuna emango die nonnahi ibiltzeko”), EiTB 29 (adib.: “ta horrekin batera auzitan geratuko dira ehunka lanpostu, ehiztariak kotoetara joaten diren landa-eremuetan, besteak-beste”), Jakin 8 (adib.: “Baina, bestalde, euskaldunen kultura eta hizkuntza minorizatzea eragin zuten, bai hirietan, bai landa-eremuko, baserrietako milaka eta milaka emigranteengan, Euskal Herriko bertako hiri industrialetara emigratu zutenengan, alegia”), Argia 38 (adib.: “Landa-eremuko Larrialdi Zerbitzuak 2008an jarri zituzten martxan Nafarroan, mendialdeko herriei kalitatezko osasun zerbitzua eskaini asmoz”), DiarioVasco 46 (adib.: “Beste zegamar batek landa-eremuaren benetako garrantzia gizarteratzen laguntzeko sentsibilizazio-lana beharrezkoa zela proposatu zion diputatuari”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: landa(-)eremu 59: Berria 51 (adib.: “Eusko Jaurlaritzak legez sustatuko du emakumeak ere landa eremuko ustiategien jabe izatea”), Herria (“Bertzalde, kafearen prezioa peko errekarat erori da, ondorioz kafe landa eremuzabalak debalde utziz...”), Koro Navarro 2 (adib.: “Irtenbidea, merkataritza-klasearentzat, landa-eremuetatik etorriko zen”), Txema Ramirez de la Piscina (“Horren ondorioz, gero eta jende gehiago joango zen landa-eremuetara bizitzera”), Aingeru Epaltza (“Pairagaitzak izan zaizkit beti beren haurtzaro edo nerabezaro ustez bozkariotsua landa eremua jendeztatzen duten zoko-herrietarikoren bati lotzen diotenak”), Josu Zabaleta (“Itxuragatik, etsaia barreiatua baitzen, landa eremuaren zabaltasunean urturik bezala, etxe bakoitzeko soldadu bana-edo, edota, agian, zuhaitz bakoitzeko soldadu bana, haietatik batek, aldian behin, gerraz gogoraturik, tiro egiten zuela”), Alberto Barandiaran (“Nekazariek hondamendi eremua eskatuko dute; Suizidioen kopurua biderkatu egin da landa eremuan”), Iñaki Heras (“laguntza horiek jasoko dituzten landa-eremuetako botoak ezinbestekoak izango ditu Bush-ek berriz ere hautatua izateko”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta erabilia.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa sartzekoa landa sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

LANDA-LUR a) Campo. * Hetarik bia bidean zihoazela landa-lur batzuetara. HeH Mc 16, 12. b) Tierra de los campos. * Lehenbizikorik, landa-lurrak onthu behar ditugula baratze-lurrak bezala. Dv Lab 38.

LB: 77, EPG: 10, ETC: 304.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: 0; Adorez: landa-lur: iz. terreno rústico, terreno rural, medio rústico; landa-lurren katastroa: catastro de terrenos rurales; landa-lur eta abel kontribuzioko kuota finkoa: cuota fija de la contribución rústica y pecuaria; landa-lurraren katastroa: catastro rústico; Labayru: landa-lur 1 iz. suelo rústico, terreno rústico.

landa 2 iz. (Batez ere hitz elkartuetan). Hiriguneari kontrajartzen zaion eremua. Landa-lurrak ondu behar direla baratze lurrak bezala. Landa-gizonak. Landa-turismoko etxeak.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Definitzeko moduko terminoa da, eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Orain arteko landa 2 adiera erabat ezabatu.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa landa eta lur sarreretan.

Txostenaren laburpena

"landa-inguruneko turismo-ostatu"etan nekazalturismoko establezimendu eta landetxe definitu dituen legea: "128/1996 dekretua, maiatzaren 28koa, landa-inguruneko turismo-ostatuak arautzeko dena. Irailaren 23ko 210/1997 dekretuak aldatu egin zuen aurreko xedapena, eta honela geratu zen testua. (...) Nekazalturismoko establezimenduak, administrazio-baimena jaso ondoren, ostatu zerbitzua logeletan eta/edo osoki lagatako eraikin batean eman ahal izango dute, beti ere, ostaturako unitate hori nekazaritzako ustiategi baten barruan baldin badago. (...) Landetxea hau izango da: turismo-apartamendu eta oporretarako turismo-etxebizitza eta etxe partikularretako ostatuen eta landetxeen antolamendurako araudian jasotzen den modalitateren batean prezio baten truke ostatua ematen den establezimendua, landa inguruneko eraikin batean dagoena".

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez ditugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

landa-turismo 3: BAO 1994 ("aurreko artikulukoetatik aparte araupetzen dira: abelurgintza, gaur egun landa-turismoa lagun duela"), NekHizt ("Batetik es turismo rural eu landa-turismo egin dugu, bi kontzeptuak —turismo rural eta agroturismo— bereizi beharra zegoelako. Bestetik, es agroturismo egiteko eu baserri-turismo ez da egokia ipar-ekialdeko zenbaiten ustez. Beraz, nekazalturismo utzi dugu"), LandaTurismoDekretua 1999 ("Hala ere, landa-turismoaren kontzeptua nekazalturismoarena baino zabalagoa da"); landaturismo 1, Ttipi-ttapa 1995 ("Aurkezpena Mikel Petrirenak eginen du eta goiz eta arratsaldez mahainguru ezberdinak burutuko dira, nekazal dibertsifikazioa eta landaturismoa gaitzat hartuz").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

landa-turismo : Euskalterm 1; nekazalturismo Euskalterm 1 // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE.

Sektore jakin bateko informazioa

Ez ditugu aurkitu ap. AdmHizt, AdmProz, EurItun2, HezkAdmin, LHH, LurraldeAntol, TokiJaurb.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

landa-turismo : EuskHizt (landa turismo), ElhHizt, HiruMila // Ez ditugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

a) turismo rural/tourisme rural: baserri-turismo , landa-turismo (ElhHizt, HiruMila) b) agroturismo/agrotourisme: baserri-turismo , landa-turismo (HiztHand, ElhHizt, HiruMila — landaturismo); nekazaritza-turismo (HiruMila) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve FE, HaizeG FB, T-L LFB, PMuj DCV.

Erdaretako formak

Internet-en jasoak dira fr: agrotourisme, tourisme rural eta en: agroturism, farm turism // Ez ditugu aurkitu ap. ca (DCC), it (S. Carbonell), de (Langenscheidts).

Zerrenda osagarriak

NekHizt.

Informazio osagarria behar da, erabakia oinarritzeko

batera ikustekoak dira agroturismo, baserri-turismo, landa-turismo bezalakoak.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adibidea zen lehendik, baina azpisarrera gisa jasotzea egokiagoa izan liteke. Forma horrekin batera, nekazaritza(-)turismo ere gehitzekoa izan liteke.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa landa sarreran.

LBeh (2016-10-26): landagune 40: Consumer 2, Berria 21, EiTB 6, Argia 8, DiarioVasco 3; landa gune 71: Consumer 3, Berria 40, EiTB 14, Argia 10, DiarioVasco 4.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: landagune 6, Berria; landa gune 6, Berria; landa-gune 1, Iñaki Heras.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: landagune (4) (núcleo rural).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2016: ez dugu landagune formarik aurkitu.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es núcleo rural; medio rural / fr : Elhuyar: - / NolaErran: / Zehazki: - / Labayru: - / Adorez5000: landa-gune.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia da eta jasotzekoa.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

NekHizt: Sin. aldaketa.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: adib. / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: adib.

Atzizkien araberako erabakiak

-n.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

landa 2 sarrerari dagokion azpisarrera.

Maiztasuna

g.g.er.

Erabilera-oharrak

Batez ere x-z lanlan 'x-ren ondoren' eta x-tik landan 'x-z kanpo' gisa erabili izan da: Jainkoaz landan lehena; mundu honetatik landan.

Euskaltzaindiaren Arauak

landarazi, landaraz, landarazten. dio ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

landarazi, landaraz, landarazten.

Jatorrizko forma

ehun landare; kotoi(n) landare.

LBeh (2014-04-03): landare(-)espezie 88: Elhuyar 27 (adib.: “Argazki txikien mosaikoan, Europaren mendebaldeko mendietako basoetan hazten diren hainbat landare-espezie ageri dira”), Consumer 19 (adib.: “Gantz gisa baliaturiko landare-espezieak ez ditu aipatzen”), Berria 14 (adib.: “Gas isurketak gutxitu ezean animalia eta landare espezieen herenak desagertuko direla ohartarazi dute”), EiTB 10 (adib.: “Azokara etorri zirenek bost mila landare-espezie ikusteko aukera izan zuten”), Jakin (“Mendi-mazela eta ibaiertzetan, kasu, landare-espezieen egiturak eta dibertsitateak babestu egiten du lurzorua isurketa-uren higaduratik”), Argia 17 (adib.: “Gatz asko duten lurrak oso idorrak izaten dira eta landare-espezie batzuk baino ez dute bizitzerik horietan”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: landare(-)espezie 16: Berria 12 (adib.: “Adituen arabera, atzerritik egunero 3.000 animalia eta landare espezie iristen dira portuetara, itsasontzien tankeetan”), Juan Garzia (“Aniztasun eta desberdintasun genetikoari zor zaio, animalia – nahiz landare-espezieen joritasuna bezala, giza espeziearena ere berdin”), Amaia Lizarralde (“Habitatak suntsitzea animali eta landare espezie askoren desagerpena eragiten ari da”), Xabier Kintana (“Horretan dihardutela, elementuek elkarri ekiten diote, batzuek besteei eraginez, eta nahasteak aldaketa izaten du, eta hortik lehenengo, lurrun mota ezberdinak sortzen dira, ondoren mineral mota ezberdinak, era guztietako landareespezieak eta animalia espezie ugari ere bai”), Filosofiako Gida (“Linneo-k milaka animalia – eta landare-espezieren izenak eman eta sailkatu bazituen ere, egun bizirik bost milioi inguru daudela uste dugu”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Eraikuntza librea, lexikalizatu gabea

Konposatu librea da.

LBeh (2014-04-03): landare(-)olio 153: Elhuyar 16 (adib.: “Bioerregai-ekoizleak gai dira litro bat landare-oliotik gutxi gorabehera litro bat bioerregai ateratzeko”), Consumer 130 (adib.: “Aziko folikoa -hosto berdeko barazkietan, fruitu lehorretan edo landare-olioetan aurkitu daitekeena- oso garrantzitsua da prebentziorako”), Berria (“Gaur egun bioerregaiak egiteko erabiltzen da AEBtan ekoizten den artoaren herena eta Europako Batasuneko landare olioen erdia inguru bioerregaiak ekoizteko erabiltzen dira”), EiTB 2 (adib.: “Munduko landare-oliorik garrantzitsuena da, eta irabazi gehien ematen dituena”), Argia 3 (adib.: “Litro bat landare-oliori errauts orea pixkanaka-pixkanaka erantsi eta nahasi”), DiarioVasco (“Horrez gain, Ekograsek, landare olio erabilia kudeatzen duen enpresak, Katxiporreta eta Irrien Lagunak-ekin elkarlanean, olioaren birziklatzeari buruzko dvd-a aurkeztuko du gaur Potxonea Kultur Etxean”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: landare(-)olio 8: Herria 2 (adib.: “Landare olioa egiten du, ekilore edo kolzatik abiatuz, hori bera botatzen dio bere autoko motorrari eta autoa badabila beste edozein bezala”), Berria 5 (adib.: “Haatik, landare olioa oso gutxik erabiltzen du oraino”), Gotzon Garate (“Horien jana arroza, azukrea, gatza, dilistak eta landare-olioa da”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es aceite vegetal / fr huile végétale: Elhuyar: landare-olio / Nolaerran: landare olio / Zehazki: - / Labayru: - / Adorez5000: landare-olio.

Zerrenda osagarriak

IparKazet (Ekologia): huile végétale.

Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta erabilia.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa sartzekoa landare sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: 71; ETC: 57.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: landare-zorri (Zool.) pulgón, Adorez: 0, Labayru: 0; NolaErran: puceron landare zorri. / Euskalterm: landare-zorri (Biol. es pulgón).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta jasotzekoa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa landare eta zorri sarreretan.

Euskaltzaindiaren Arauak

Sin. flora.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-di/-tza.

Jatorrizko forma

landaretza, zuhaitz landare.

Euskara batuan hobestekoa

Ik. landaredi: landaretza onartzekoa da, landaredi forma nagusiarekin batera.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: filotecnia / producción de plantas.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-zaintza.

OEHko datuak [laburduren azalpena]