Harremana

    35 emaitza itsu bilaketarentzat - [1 - 35] bistaratzen.

    itsu
    1 adj. Ikusmenaz gabetua. Gazte itsu bat. Ardi itsu baten pare. Begi batetik itsu dela. Begi bat itsua du, adar biak motzak.
    2 (Adizlagun gisa). Ik. itsurik. Itsu jaio zen. Lehen bezain itsu gelditu zen. Gizon hori itsu dago, zu bezalako izarra aurrean ez ikusteko.
    3 adj. Zentzuari edo adimenari jarraitzen ez diona. Maitasuna itsu dela. Oi, mundu itsua! Halabehar itsua. Herio itsu ankerra. Badute animalia txiki horiek joera itsu bat, elkarrekin lan egiteko.
    4 adj. Zerbaiten oso zalea dena. Ik. amorratu2; porrokatu2. Ardozale itsua da. Erretzaile itsuen artean.
    5 adj. Irteerarik edo irekigunerik ez duena. Ik. heste itsu. Zaldar itsua. Ganbera itsua. || Sasidi itsu bat.
    6 iz. Ikusten ez duen pertsona. Itsu zahar bati dirua ostu ziolako. Itsuak beste itsu bat badarama, zer gertatuko da?
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Esaera zaharrak

    Itsu baino hobe da oker izatea. Itsuen herrian, okerra errege. Urguilutsua da beteritsu bertzeen alderat, bererat itsu.

    Aztergaia: itsu

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z1:BatHizt 1992-07-23 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z2:IkHizt
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:03

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Jatorrizko forma

    itsu, fanatiko, amorratu; opaku, (itsu).

    Euskaltzaindiaren Arauak

    AS: itsu-gidari Ipar. 'itsuaurrekoa', itsu-itsuan, itsura adlag.: itsura jarraiki zitzaion jakin gabe nora.

    Lantaldearen irizpideak
    Forma arautuaren azalpenaz oharra

    AS gisa gehituz: itsuan, itsu-itsu, itsu-itsuka, itsu-txakur .

    Informazio osagarria
    Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

    itsu-itsuan, itsuaurreko, itsu-gidari.

    Formari buruzko oharrak

    Euskaltzainen oharrak

     - [E204]: landareen eritasuna aipa daiteke.

     - Erabakia: (H2.2 / 2010-03-22): Bere horretan utziko da oraingoz lehen itzulikoa, eta H1.1 lantaldeak eskainiko ditu adierak eta bestelako argibideak.

    itsu txakur, itsu-txakur
    iz. Itsu-gidari den txakurra. Itsu-txakurra, itsuen gidari paregabea.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak
    itsu-gidari
    iz. Ipar. Itsuaurrekoa.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsu-gidari

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Azpisarrera gisa onartzekoa

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    AS: Ipar. 'itsuaurrekoa'.

    Informazio lexikografikoa
    Erabileremu dialektala

    Ipar. Ik. itsuaurreko.

    Formari buruzko oharrak

    Iritzi-emaileak

     - [I102]: "itsugidari [proposatzen dut, ordez]" (1996-06-12)

    itsu-itsu
    adb. Itsu-itsuan. Agintariek esandako guztia bihotz-bihotzez sinetsi eta aginduak itsu-itsu betetzeko prest egotea. Ingelesak harrotu egin ziren, eta erasora jo zuten itsu-itsu.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak
    Loturak

    Aztergaia: itsu-itsu

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4B:EEBS:003 2003-05-14 Azpisarrera gisa onartzekoa

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

    Informazio lexikografikoa
    Zerrendako formari azpisarrera dagokio

    itsu sarrerari dagokion azpisarrera.

    Kategoria

    adlag.

    Forma baten adiera(k)

    itsu-itsuan.

    itsu-itsuan
    1 adb. Ezer ikusi gabe. Ik. itsura; itsuka; itsumustuan. Haztamuka gabiltza guztiok, eta itsu-itsuan. Gai horretan itsu-itsuan gabiltza.
    2 adb. Aztertu edo hausnartu gabe. Esan digutenaren zain itsu-itsuan bagaude... Ez ditu aurrekoen sinesteak, esanak eta eginak itsu-itsuan ontzat hartuko.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia
    Loturak

    Aztergaia: itsu-itsuan

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    AS

    itsuan
    adb. Ezer ikusi gabe. Ik. itsu-itsuan. Lehen itsuan ari nintzen. Bertsolariak itsuan aukeratu zuen gai-jartzaileak eskaini zizkion bi gaietako bat.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak
    Loturak

    Aztergaia: itsuan

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 2000-03-08 Azpisarrera gisa onartzekoa

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    HLEH-EuskHizt: AS / HiztEn: AS / LurE: AS / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS

    Informazio osagarria
    Atzizkien araberako erabakiak

    -n: -an.

    Informazio lexikografikoa
    Zerrendako formari azpisarrera dagokio

    itsu sarrerari dagokion azpisarrera.

    Kategoria

    adlag.

    Forma baten adiera(k)

    itsu-itsuan.

    itsuaurreko
    iz. Itsu bat gidatzen duen pertsona. Ik. itsumutil. Itsuaurrekoa itsua bada, biak eroriko dira lehenengo zuloan.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsuaurreko

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Azpisarrera gisa onartzekoa

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    iz.

    Informazio osagarria
    Atzizkien araberako erabakiak

    -ko leku-denborazkoetan.

    itsugarri
    adj. Itsutzen duena. Argi itsugarria.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsugarri

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak besterik gabe onartua

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    izond.

    Informazio osagarria
    Partizipio-marken araberako eratorri-konposatuak

    -u(tu)+g-

    itsuka
    1 adb. Ikusten ez dela, itsu-itsuan. Itsuka ibili. Ezin itsuka jarrai: ikusiz aukeratu behar da.
    2 adb. Itsumandoka.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Aztergaia: itsuka

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak besterik gabe onartua
    itsukeria
    iz. Grina biziak edo setakeriak sortzen duen adimenaren edo zentzuaren galera. Ik. itsutasun; itsumen. Itsukeria litzateke Azorinen eragina ez aitortzea. Itsukeriazko une batean egina.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsukeria

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak besterik gabe onartua
    itsuki
    adb. Itsu-itsuan; itsutasunez. Ik. itsutuki. Itsuki sinetsi. Itsuki maite zuen azukrea.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Aztergaia: itsuki

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak besterik gabe onartua

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    adlag.

    itsulapiko
    iz. Eltzeitsua.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsulapiko

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak besterik gabe onartua

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    Sin. eltzeitsu.

    Formari buruzko oharrak

    Euskaltzainen oharrak

     - [E208]: 'itsulapiko = eltzeitsu jarri behar da, aurrekoan eltzeitsu = itsulapiko jarri zelako'.

     - Erabakia: BAgiria (1997-12-19): 'itsulapiko hitzari alboan azarriko zaio eltzeitsu'.

    itsumandoka
    1 adb. Begiak estalita dituen batek lagunei esetsi eta oratzean datzan jolasean. Haurrak ginelarik itsumandoka aritzen ginen.
    2 adb. Haztamuka; itsu-itsuan. Merkatariak ikusten ditu bi gizon itsumandoka gelan sartzen.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsumandoka

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak besterik gabe onartua
    itsumen
    iz. Itsutasuna. Jainko gezurrezkoen itsumenean bizi ziren. Adimenaren itsumena. Itsumen negargarria. Handia da bekatuaren ohituran datzanaren itsumena.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsumen

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak besterik gabe onartua
    itsumendi
    iz. bizk. g. g. er. Itsumena.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsumendi

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 2000-03-08 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Txostenak
    OEHko datuak [laburduren azalpena]

    ik. OEH

    Bestelakoak
    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

    Informazio osagarria
    Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

    -mendi/-men/-mendu.

    Informazio lexikografikoa
    Kategoria

    iz.

    Erabileremu dialektala

    Bizk.

    Maiztasuna

    g.g.er.

    Forma baten adiera(k)

    itsumena.

    itsumendu
    iz. Ipar. Itsumena, itsutasuna. Bizio honek erorarazten du itsumenduan.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Aztergaia: itsumendu

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 2000-03-08 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Txostenak
    OEHko datuak [laburduren azalpena]

    ik. OEH

    Bestelakoak
    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

    Informazio osagarria
    Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

    -mendu/-men/-mendi.

    Informazio lexikografikoa
    Kategoria

    iz.

    Erabileremu dialektala

    Ipar.

    Forma baten adiera(k)

    itsumena, itsutasuna.

    itsumustu
    iz. Ustekabea.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Aztergaia: itsumustu

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    iz. 'ustekabea' / AS: itsumustuan.

    Lantaldearen irizpideak
    Forma arautuaren azalpenaz oharra

    AS gisa gehituz: itsumustuko .

    Informazio osagarria
    Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

    itsumustuan, itsumustuka.

    Informazio lexikografikoa
    Kategoria

    iz.

    Forma baten adiera(k)

    ustekabea.

    itsumustuan
    1 adb. Ustekabean, espero ez dela. Itsumustuan eraso. Hartu zuten Sanson itsumustuan galtzeko asmoa.
    2 adb. Lasterka eta pentsatu gabe, arrapaladan. Ik. tarrapatan. Ganora gabe, zer egiten duten jakin gabe eta itsumustuan. Haserrean eta itsumustuan eman zuen epaia. Itsumustuan kaleratu dira lagun gehienak.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak
    Loturak

    Aztergaia: itsumustuan

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Azpisarrera gisa onartzekoa

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    AS

    Informazio osagarria
    Atzizkien araberako erabakiak

    -n.

    itsumustuka
    adb. Itsu-itsuan. Itsumustuka nabil. Biziarekin ari da borroka, baina ilunpean bezala, itsumustuka, argi eskasez.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsumustuka

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Azpisarrera gisa onartzekoa

    Formari buruzko datuak

    Informazio osagarria
    Atzizkien araberako erabakiak

    -ka.

    itsumustuko
    adj. Ustekabekoa. Itsumustuko ateraldi harekin izutu samarra geratu zen. Arerioaren itsumustuko erasotik babesteko.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak
    Loturak

    Aztergaia: itsumustuko

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 2000-03-08 Azpisarrera gisa onartzekoa

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    HLEH-EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: AS / ElhHizt: - / EskolaHE: AS

    Informazio osagarria
    Atzizkien araberako erabakiak

    -ko.

    Informazio lexikografikoa
    Zerrendako formari azpisarrera dagokio

    itsumustu sarrerari dagokion azpisarrera.

    Kategoria

    izlag.

    Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

    itsumustuko ateraldia.

    itsumutil
    iz. Itsu bat gidatzen duen mutila. Ik. itsuaurreko. Tormesko itsumutila.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsumutil

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak besterik gabe onartua

    Formari buruzko oharrak

    Iritzi-emaileak

     - [K201]: [itsu-mutil] itsuaurrekoak (2006-12-20)

    itsura
    adb. Itsu-itsuan. Itsura jarraiki zitzaion, jakin gabe nora. Nik bi begiak hetsirik, itsura aurtikiko dut pilota zuen artera. Ez naiz itsura mintzo.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak
    Loturak

    Aztergaia: itsura

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak erabaki gabe utzia

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Txostenak
    OEHko datuak [laburduren azalpena]

    itsura 28, IE (eta Ir YKBiz 1): MarIl, Gy, Hb Esk, Zby, Hb Egia, HU, Dv Lab, JE, Lf Murtuts, Mde Po, Ardoy SFran, Larz.

    EEBSko datuak [laburduren azalpena]

    itsura 3, IE (P. Lafitte, Eskualduna 1902) eta Ir (A. Zarranz); itsu-itsura behin (J.M. Satrustegi).

    Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

    itsura : HiztEn-LurE (eta HiruMila).

    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    AS: adlag.: itsura jarraiki zitzaion jakin gabe nora.

    Lantaldearen irizpideak
    Gaur erabiltzen den ikusiko da aurrenik

    gaur bizi den edo erabiltzen den galdetuko zaie Iparraldekoei.

    itsurik
    1 adb. Ezer ikusi gabe; ikusmenik gabe. Ik. itsu 2. Itsurik sortua sendatu. Ene lohian hondaturik eta itsurik, ez bainekusan garbitasunaren argia.
    2 adb. bizk. Itsu-itsuan.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsurik

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak besterik gabe onartua

    Formari buruzko datuak

    Informazio osagarria
    Atzizkien araberako erabakiak

    -rik.

    itsusarazi, itsusaraz, itsusarazten
    du ad. Itsustera behartu. Ene izena itsusarazteko.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsusarazi

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    itsusarazi, itsusaraz, itsusarazten. du ad.

    Informazio osagarria
    Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

    itsusarazi, itsusaraz, itsusarazten.

    Partizipio-marken araberako eratorri-konposatuak

    -s(tu)+a-

    itsusgarri
    1 adj. Itsusten duena. Zer da itsusgarri, gaiztakeria baizik?
    2 (-en atzizkiaren eskuinean, artikulurik eta kasu markarik gabe). Lagun hurkoaren itsusgarri diren eleak.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Esaera zaharrak

    Ederregia, itsusgarri.

    Aztergaia: itsusgarri

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak besterik gabe onartua

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    izond.

    Informazio osagarria
    Partizipio-marken araberako eratorri-konposatuak

    -s(tu)+g-

    itsusi
    1 adj. Bistari atsegin ez zaiona, edertasunik ez duena. Ik. ezain; zatar2. Pertsona itsusi bat. Piztia itsusia. Deabrua baino itsusiagoa. Herri itsusi batean. Soineko itsusi batekin. Pentsa daitekeen sorginik itsusiena. Izugarri itsusia zen.
    2 adj. Nazka, erdeinua edo atzerakuntza eragiten duena. Hitz itsusiak esaten. Gazteen aurrean ipuin itsusiak kontatzen. Gauza itsusia da mozkortzea. Begitartea min itsusi batek jana. Gaiztakeria itsusia. Bekatu itsusi eta nazkagarriak. Eskergabekeria itsusia.
    3 adj. Zauriez eta kidekoez mintzatuz, itxura txarra duena. Segundo gutxiren buruan ez zen odolaren arrastorik ageri eta zauri itsusi hura sendatua zegoen.
    4 adj. Eguraldiaz eta kidekoez mintzatuz, oso txarra. Galerna itsusia. Hodei itsusi batzuk airean dabiltza.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak
    Azpisarrerak

    Esaera zaharrak

    Itsusi guztiak ederzale.

    Aztergaia: itsusi

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z1:BatHizt 1995-04-11 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:04

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Txostenak
    OEHko datuak [laburduren azalpena]

    I itsusi- 32 ager.tan: itsusikeria (+ itxusikeri): B 1 (KIkV), G 2 (Ag G; Zait Plat); itsusiketa : G 1 (Lar Gandara); itsusiki (+ itxusiki): G 1 (TAg Uzt), EB 1 (Arti MaldanB); itsusisko : IE 1 (Gy); itsusitasun (+ itxusitasun): B 1 (JJMg BasEsc), G 2 (Mg CC; Sor Gabon), IE 3 (Mat; Jaur); itsusitu (+ itxusitu): B 1 (Or Tormes), G 18 (Cb Eg III; Ub; Lard; Bv Asl; EA OlBe; Ag G; Or SCruz; Or Mi; Or Eus; Zait Sof; Anab Poli); II itsus- 201 ager.tan: itsusarazi (+ itsus-erazi): G 1 (Or Aitork), EB 1 (Mde HaurB); itsusgarri (+ itxusgarri): G 1 (Or Aitork), IE 4 (O Pr; SP Phil; Bp II; Arb Igand); itsusgoa IE 2 (Lç); itsuskeri(a) (+ itxuskeri/a) 61 ager.: B 2 (KIkV; Erkiag Arran), G 22 (Mb IArg I; Bv AsL; KIkG; Ldi UO; Ir YKBiz; SMitx Aranz; Balad; Or QA; Munita; Or Aitork; Zait Plat), IE 34 (EZ Man I; EZ Man II; Harb; SP Phil; He Gudu; Lg I; Lg II; Mih; Dh; Dv LEd; Hb Egia; Elsb Fram; HU Aurp; HU Zez; JE Bur; Zub; JE Bur; Const; Zub; Ardoy SFran; Mattin), EB 2 (MEIG I; Osk Kurl); itsuski (+ itxuski) 56 ager.: G 9 (Mb IArg I; Ag G; Alz Bern; Or Aitork; Or QA), IE 44 (EZ Man I; EZ Man II; EZ ELiç; Ax; SP Phil; Bp II; Mst; Ip Hil; Arb Igand; Jnn SBi; HUZez; HU Aurp; Elsb Fram; Ox; Zerb IxtS; Barb Sup; JE Bur; JE Ber; FIr; Zub; Casve SGrazi), EB 3 (MEIG III; MEIG V; MIH); itsusko : IE 1 (Gy); itsustanza G 1 (Mb IArg I); itsustasun (+ itxustarzün) 30 ager.: G 19 (Mb IArg I; Cb EBO; AA I; AA III; Or Eus; Or Aitork; Txill Let), IE 11 (EZ Man I; Ax; Mst; Dh; CatLuz; Legaz; CatUlz); itsustu 38 ager.: G 19 (Cb Eg II; Mb IArg I; AA II; AA III; Arr May; Or Eus; Ir YKBiz; Or Mi; Zait Sof; Or Aitork), IE 15 (EZ Man I; EZ Man II; EZ Noel; SP Imit; SP Phil; Mst; Arch Fab; AstLas; Zby; Ox; FIr; JEtchep; Casve SGrazi), EB 4 (MEIG I, MEIG II, MIH); itxusmen : ZuAm 2 (Tt Onsa); itxusmentu : ZuAm 1 (Mst); itxuspe : B 1 (Erkiagi BatB); itxuzkitu : G 1 (Lar DT).

    EEBSko datuak [laburduren azalpena]

    I itsusi- 6 ager.tan: itsusikeri(a) 1 (EgAs); itsusitu (+ itxusitu) 5 (G 3, EB 2); II itsus- 44 ager.tan: itsuskeri(a) , itxuskeri(a) 18 (B 1, G 3, IE 6, EB-EgAs 8); itsuski (+ itxuski) 17 (G 2, IE 4, EB 3, EgAs 8); itsustu (+ itxustu) 9 (G 2, IE 2, EB-EgAs 5).

    Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

    DFrec: itsusitu 2; itsuskeri 3; itsuski 3; itxusitu 2; AB38: itsusitu 1; itxusitu 1; itxustu 2; AB50: itsusikeri 1; itsusikeria 1; Euskalterm: itsusgarri 1; itsusitasun 1; LurE: itsusgarri ; itsuskeria; itsuski; itsustasun; itsuste; itsustu; HiztEn: itsusgarri; itsusgoa; itsuskeria; itsusko; itsustasun; itsustu.

    Lantaldearen irizpideak
    Forma arautuaren azalpenaz oharra

    AS gisa gehituz: itsusi izan .

    Informazio lexikografikoa
    Hitz-elkarketan hartzen duen forma berezia

    eratorrietan itsus- forman erabilia da.

    itsusi izan
    1 da ad.-lok. Egokia ez izan, zuzena ez izan. (nor osagarria 3. pertsona singularrean). Itsusi da neuk esatea. Zein itsusi eta lotsagarri den sorterriko hizkuntza ez jakitea.
    2 zaio ad.-lok. Gaizki iruditu. (nor osagarria 3. pertsona singularrean). Gezurra guztiei itsusi zaie. Askotan Jainkoari itsusi zaio munduari eder zaiona.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsusi izan

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 2000-03-08 Azpisarrera gisa onartzekoa

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Txostenak
    OEHko datuak [laburduren azalpena]

    ik. OEH: AS

    Bestelakoak
    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    HLEH-EuskHizt: adib. / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

    Informazio lexikografikoa
    Zerrendako formari azpisarrera dagokio

    itsusi sarrerari dagokion azpisarrera.

    Aditz-erregimena

    1 da ad.: itsusi da neuk esatea. 2 zaio ad.: gezurra guztiei itsusi zaie.

    itsuskeria
    iz. Egite edo esate itsusia; itsustasun gaitzesgarria. Basatiek berek egiten ez dituzten itsuskeriak. Itsuskeria egin dio. Itsuskeria zikin lohiak esatea.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsuskeria

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak besterik gabe onartua
    itsuski
    1 adb. Era itsusian. Itsuski jantzirik. Itsuski iraindu zuelako. Itsuski jo zuen bere txakurra. Itsuski mintzatu. Itsuski kolpatu zen.
    2 adb. Oso. Ik. ikaragarri 2. Han-hemenka leize batzuk, itsuski barna. Haurrak itsuski maite zituen.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia
    itsustasun
    iz. Itsusia denaren nolakotasuna. Ik. ezaintasun; itsuskeria. Lekuaren itsustasunak hartaraturik. Atera zen haren aurpegira bere bekatuaren itsustasuna.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsustasun

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak besterik gabe onartua
    itsustu, itsus, itsusten
    da/du ad. Edertasuna galdu edo kendu, itsusi edo itsusiago bihurtu. Zahartu zara eta asko itsustu zara. Aurpegia itsusten zioten orbainak. Arima itsusten duten gauzak. Hitz lohiek solasa itsusten dute. Lagun hurkoaren izen ona itsustu.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Aztergaia: itsustu

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    itsustu, itsus, itsusten. da/du ad.

    Informazio osagarria
    Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

    itsustu, itsus, itsusten.

    itsutasun
    1 iz. Ikusmen gabezia, itsu denaren egoera. Ik. itsumen. Eskolarik eza itsutasuna bezala da.
    2 iz. Zentzuari edo adimenari jarraitzen ez dionaren nolakotasuna edo egoera. Oi, gizonen itsutasun eroa! Adimenaren itsutasuna. Bihotzeko itsutasuna. Zeruaz kontu gutxi egitea itsutasun handia da.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Aztergaia: itsutasun

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak besterik gabe onartua
    itsutu, itsu/itsutu, itsutzen
    1 da/du ad. Ikusmenaz gabetua utzi edo gertatu, itsu bihurtu. Hainbeste irakurriz, ia itsutu da. Burdina gori batez itsutu zuten. Keak itsutua. Egunaren argiak hontza itsutzen du.
    2 da/du ad. Adimenaz edo zentzuaz gabetu. Jainkoak adimena itsutu zion. Maitasunak itsutua baitago. Gorrotoz itsutua. Nork horrela engainatu eta itsutu zaitu?
    3 da ad. Itsuki zaletu. (Dagokion osagarriak -ra atzizkia hartzen duela). Leku batzuetan hainbesteraino itsutu direla haragiaren atsegin lizunetara, non (...). Emakume batengana oso itsutua zegoen.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia
    Ohiko lexiak

    Aztergaia: itsutu

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:08 1995-04-11 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    itsutu, itsu(tu), itsutzen. da/du ad.

    Informazio osagarria
    Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

    itsutu, itsu(tu), itsutzen.

    itsutuki
    adb. Itsutasunez. Ik. itsuki. Itsutuki maite du Frantzia.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Aztergaia: itsutuki

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau79
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1995-04-11 Lantaldeak besterik gabe onartua
    itsutze
    iz. itsutu aditzari dagokion ekintza. Ez zen ordura arte konturatu bere ustezko itsutze hori betaurreko zikinek eragina zela, eta ez ikusmena galdu izanak eragina.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: itsutze

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 2000-03-08 Lantaldeak besterik gabe onartua

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

    Informazio osagarria
    Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

    -tze.

     

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper