Jatorrizko forma

haran 'ibar'.

Jatorrizko forma

haran "ibarra".

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

harandar iz. 2, I. Irazabalbeitia (“harandarrek mesfindantza gainditzen”, “harandarrek jatea lortu zuen”).

Tradizioak baztertu duen forma

Hedatu gabea (idazlan bakarrean jaso da).

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: AS / ElhHizt: - / EskolaHE: AS

Atzizkien araberako erabakiak

-rantz.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

hara sarrerari dagokion azpisarrera.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: HARANTZAGO (aranzago Añ (V), s.v. más acá), ARON(T)ZAGO (-nz- Lar (s.v. hacia allá), Dv (G)), ARUNTZAGO (-nz- Lar (s.v. hacia allá), Dv (G), Añ (G, AN), s.v. más acá; arutzago V-gip ap. Elexp Berg). Más allá. "Plus par là-bas" Dv (s.v. hunatago). Bañan aren santidadeko eginkizuna, aruntzago aurreratu zan. Lar SAgust 15. Emen salto, an erori, / Arontzago ixilltzen. AB AmE 394. Argi bat emen, beste bat arantzago. A BeinB 78. Koruña Kijon baño arutzago dago. Ag Kr 81 (v. tbn. G 251). Ontan, Gazteluzar bat erdi eroria; arontzago Anaitegi bat; arago koru bat. Or QA 50. Onaiñoxe elduko aiz, eta ez arutzago. Vill Jaink 44. Artzairen bat asperenka emen, aieneka an, maite-kantak kantari aruntzago, dolumiñ-eresiak onuntzago. Berron Kijote 139. An aruntzago egoan gizon batengana urreratu ninduan. Gerrika 223. Haruntzago, gorago, bulkatu nahi gintuzke. MEIG III 117. Era baino haruntzago jotzea. "Tender sin cesar más allá de la forma". MEIG IX 134 (en colab. con NEtx). v. tbn. Erkiag Arran 84. Aruntzago: Aran SIgn 76. AB AmaE 449. Bv AsL 191. Iraola 19. Ag Kr 62 (tbn. G 251). TAg Uzt 152. Ol Mt 26, 36.Erkiag Arran 11. Anab Aprika 62. Gazt MusIx 91. Ibiñ Virgil 70. Arutzago: fB Ic III 308. Gand Elorri 106. NEtx LBB 262. (Precedido de instr. o sintagma con suf. -tik). Erromaren menpeko erridi edo erreino guzietan eta aietatik aruntzago ere bai, zabaldu zuen Jesusen Siñismena edo fedea. Inza Azalp 88. Nekez mugituko gaituzte, jakinaren gainean ez gaudeino, alderdi ustel diren besteetarik harantzago. MEIG IV 124. Hauen iraupena, agortu ondoren, haren oldarra hausi eta bere izatez haruntzago galtzen denean, orduantxe bukatzen da aldaketen katiaketa. "Tras haber agotado la substancia de su duración". MEIG IX 121 (en colab. con NEtx). (Con -ko, adnom.). "Ulterior: (V) aranzagokoa; (G) aronz, arunzkoa" Añ. Jaki barria ipiñi bear, da ipinten egoan bitartean, arutzagoko lagunak karraspio andia eskuetan,! Añaniñuena! Ag Kr 142. Toki batean aritza izango dezu onena; beste batean pagoa; aruntzagokoan piñua edo aritza edo biak. Munita 112. Jakitsuna danez, asko juaten ei jakoz, au ta bestia ta arutzagokua preguntez. SM Zirik 111. Baina beren itxura haruntzagokoa eta berezia bezela bakarrik bizi da artean. "Pero no existe sino como un más allá de sus figuras particulares". MEIG IX 119

adib: amilburu iz. Amildegiaren ertza. Gu geunden amilburuaren pare-parean, itsas barnean bost edo sei milia harantzago, uharte txiki bat ikusten zen.

harantzago 155: ElCorreo, Deia 11, Elkar 5, Berria 48, EiTB 29, Euskaltzaindia 9, Jakin 16, Karmel 4, Argia 16, Laneki 3, Erlea 12, DiarioVasco.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

harantzago 393: Berria 46, Iñaki Mendiguren 29, Agustion Otsoa 20, Lopez de Arana 15, Elizen arteko Biblia 11, Luis Elberdin11, Bernardo Atxaga 8, Iñaki Iñurrieta 8…

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa harago eta harantz formak bezala.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa hara sarreran.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

aruntzalde 1 jaso da, Azurm in Elorri: "Edertasuna berbaen aruntzaldetik egon, berbak ikutuaz justu".

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Leku-denborazko kasuetan jaso dira: aruzkalde , auzkalde , haruntzalde eta haruzalde , ager. banarekin: Zait Plat ("Elkar-izketa onen zaina eta muina gogoaren ezilkortasuna eta emengo bizitzaz aruzkaldeko bizitza dira"), Sorarrain ("Auzkaldean apala, gañean antosiña ta zapi bat"), J.A. Arrieta ("Misteriozko ate haren haruntzaldian, zer ote dago?"), Munduan zehar ("Itsasoz harunzaldetik ekarri ohi ziren").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

haruntzalde : DFrec 1 ("Hori XVI mendean sortzen da Pirineoz haruntzaldeko eskualdean") // Ez dugu aurkitu ap. AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-alde.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: HARANZKOAN, ARUZKUAN (V-gip ap. Elexp Berg). Al ir hacia allá, a la ida. "Aruzkuan. En el viaje de ida. Ogixa, aruzkuan artukot Bolintxon" Elexp Berg. v. HARAKOAN, HARANTZEAN. Arontzakoan lagun, ez aundi, / gibel-egoaize epela; / onontzakoan ez etsai ere / uiñak ekartzen dutela. Or Eus 390. Uste zuten oneraño aruzkoan ekarri zitun Gobernadorearen ontziak eramango zituala... baña onek iges. Manzi GPatroi 77. Ezpata arunzkoan baztertu ez balitzaio, kolpetzar ura aski izango zan burruka zital ura bere artan amaitzeko. Berron Kijote 112. Eta, arunzkoan joan giñan bezela, ibai-ertzetik gentozen. Alkain 121

Ez dugu aurkitu haranzkoan formarik.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

haranzkoan 10: Anjel Lertxundi 2 (“Indianoak, heriotza hurbil ikusi orduko, elizak jasotzen zituen, itsasoz haranzko bizitza bekataria bizitzaren haranzkoan barkatuko zitzaiolakoan”), Patxi Ezkiaga (“Hoa, lagun, eta nireak baino zori hobeak gida hazala haranzkoan, eta nik gogoanbeharra dudana baino zerbait hoberik ekar hidakeela honanzkoan; hemen gelditzen nauk, hik utzi naukanen bakardade samin honetan”), Jon Arretxe 2 (“Autobuseko txartelaren truke zortzi milioi lira (bost bat euro) kobratu zidaten haranzkoan, deskontua eginda”), Joseba Sarrionandia (“Mozkor pausoak eman ditu haranzkoan eta honanzkoan”), Koro Navarro (“Haranzkoan herri hartako mutil bat aurkitu zuten”), Lourdes Oñederra (“Sukaldetik haranzkoan, lasaiago zapaltzen duzu lurreko egur zaharra, zarata ateratzeko beldurrik gabe”), Migel Angel Mintegi (“Haranzkoan bezala, itzuleran ere, tarte zuhurra utzirik eta zuhur ibiliz, joan zitzaion atzetik Maiza”).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia eta adibide gisa jasotzekoa izan liteke.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Adibide gisa jasotzekoa hara sarreran.