503 emaitza erre bilaketarentzat - [1 - 100] bistaratzen.
Esaera zaharrak
Ahalkegabeak bitu [= ukan bitza] eper erreak; zer ahalkorrak?, ogi-mokorrak. Indargabearen haserrea, hur errea. Jaiki zen nagia, erre zuen hiria.Aztergaia: erre-arin
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau46 | ||
| Araua: | Z3:EArauB |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
AS
Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
erre sarrerari dagokion azpisarrera.
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
arin sarrerari dagokion azpisarrera.
Aztergaia: erre-erre egin
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2003-01-15 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
ez dugu aurkitu.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
erre(-)erre egin 3: El Día 1934 ("Erre-erre eginda dagon batekin itz egin det, eta bere okerra ezagutu ta buru makur gelditu da"), J.M. Arzalluz ("Orduan tentetu zen Lehoia erre erre eginda"), X. Mendiguren E. ("Ez begiradari bakarrik, bera osorik beti erre-erre eginda zebilela esan zitekeen").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm, ez ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Esapideei dagokien sistematika
egin: bikoiztapen indargarriak.
Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
erre 2 sarrerari dagokion azpisarrera.
Aztergaia: erre-opari
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak
-opari.
Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
erre sarrerari dagokion azpisarrera.
Aztergaia: erreaktantzia
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:27 | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Jakite-arloak
Elektr.
Aztergaia: erreaktibo
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:07 | 1994-04-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Aztergaia: erreaktore
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:22 | 1999-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Aztergaia: erreakzio
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:02 | 1994-04-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Aztergaia: erreakzio nuklear
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHL | 2021-07-13 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ez dugu aurkitu.
LB: 17 Horrela, alemaniar bonba nuklearraren proiektuko buru izan zen II. Mundu Gerrak iraun zuen artean, eta haren zuzendaritzapean erreakzio nuklearrak abiada handiz gerta zitezen, erreaktore nuklearrak egiten saiatu ziren (Elhuyar) ; EPG: 6 Fisio - edo fusio-erreakzio nuklearra sortzea eta kontrolpean izatea ahalbidetzen duen aparatua da erreaktore nuklearra. (Berria); ETC: 163 Erreakzio nuklearrean bertan egia da CO2rik ez dela isurtzen, baina uranioa ustiatzeko erregai fosilak eta energia erabili behar dira eta prozesu horretan CO2a botatzen da (Argia).
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
Elhuyar: erreakzio nuklearra: reacción nuclear; Adorez: erreakzio nuklearra: reacción nuclear; Labayru: 0;
Bestelakoak
nuklear 1 adj. Nukleoarena, nukleoari dagokiona; bereziki, atomoaren nukleoari dagokiona. Erreakzio nuklearra: atomoaren nukleoan gertatzen den erreakzioa. [erreakzio] erreakzio nuklear iz. Atomo baten nukleoa transformatzen den talka bidezko erreakzioa.
Lantaldearen irizpideak
Teknizismo hiztegi honen mailari ez dagokiona
Erabat ezabatu adibidea eta azalpena, lehendik ere jasoa dagoelako azpisarrera gisa erreakzio sarreran. Beraz, beste adibide bat gehitu beharko da nuklear sarreran. Bestalde, erreakzio nuklear azpisarreraren definizioa aldatzea proposatu da: "Atomoaren nukleoa transformatzen den talka bidezko erreakzioa.
Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
Azpisarrera gisa jasotzekoa nuklear sarreran ere.
Aztergaia: erreakzionarazi
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | EArau | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2004-09-07 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
Txostenaren laburpena
ik. informazioa s.u. erreakzionatu.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)
erreakzionaraz, erreakzionarazten.
Informazio lexikografikoa
Aditz-erregimena
dio ad.
Aztergaia: erreakzionario
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:16 | 1999-01-13 | Bigarren mailan onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio osagarria
Maileguaren aldean hobestekoa
Ik. atzerakoi.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
izond. eta iz.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E208]: Erreakzionario: ez dut uste atzerakoi maila bereko berba denik. Erreakzionario hitzak politika kutsu markatua dauka, atzerakoi-k ez bezala. Aski nazioartekoa da gainera. Kultismo moduan utzi beharko genukeela iruditzen zait.
- [E116]: lantaldeak ere "uztea" proposatu zuen, hau da, onartzea; E208k, berriz, "h." marka kendu nahi ote du; eta, baiezkoan, definitzaile bihurtu nahi du atzerakoi, ala bata bestearen sinonimo gisa eman nahi ditu, ala zein bere aldetik? (atzerakoi, aurrerakoi eta eratorriak bere soilean emanak ditugu; eta parentesi artean jarraituz: egingo nuke erreakzionario bezainbateko kultismoa dela atzerakoi... euskaldun gehienentzat, euskararen "mekano"az pixka bat baino gehiago ikasi ez dutenentzat). Begiratu ditudan hiztegietan, azkenik, ez dut aurkitu "politika kutsu markatua"ren antzeko azalpenik. Ez dakit, E208k bi sarrera hauek zein bere aldetik ematea nahi badu, konforme nago.
- Erabakia: (2008-02-29) erreakzionario izond. eta iz.
Aztergaia: erreakzionatu
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:12 | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ez dugu aurkitu.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
EB dira erreakzionatu (eta errakzionatu 1, erreazionatu 2) 32: (Ke arteko egunak, Elhuyar, Oihenart taldea, I. Irazabalbeitia 3, Zinetika, Saioka/8 2, I. Iñurrieta, J. Butron 2, J.A. Berriotxoa, U. Larramendi, LehenZikloEsper 1987, Kimikako Problemak, UZEI 4, X. Gereño, P. Sastre 2, J.M. Irigoien, ArrPress 1989, J.M. Zalakain, X. Mendiguren B., Soziologia, X. Mendiguren E., Zehar 1993, Azurm, J. Zabaleta); erreakzionatzaile 3 (I. Irazabalbeitia, Kimikako Problemak 2); erreakzionarazi 2 (Elhuyar, I. Irazabalbeitia).
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
erreakzionatu : DFrec 8, AB38 5, AB50 4, HiztEn, Euskalterm 2; erreakzionatzaile : AB38 1, Euskalterm 1. Ez dugu aurkitu ap. LurE.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
erreakzionatu : HiruMila, ElhHizt. Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)
erreakziona, erreakzionatzen.
Informazio lexikografikoa
Aditz-erregimena
du ad. (nor kasurik gabea).
Jakite-arloak
Kim.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E103]: kendu hau.
- [E116]: eremu bat baino gehiagotan erabili izan da (badu lantaldearen txostena) eta, besteak isilduz, Kimika eremukoa gorde du lantaldeak. Nik ez dakit E103k baztertu egin nahi duen eremu horretatik ere (ordain hoberik ezagutzen duelako, adib.), ala Kimikakoak beste gabe iruditzen zaizkion isilik uztekoak. Bere horretan onartuko nuke nik proposamena.
- Erabakia: (2008-02-29) OK lantaldea: erreakzionatu, erreakziona, erreakzionatzen. du ad. (nor kasurik gabea). Kim.
Aztergaia: erreakzionatzaile
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:39 | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio lexikografikoa
Kategoria
izond. eta iz.
Jakite-arloak
Kim.
Aztergaia: erreal biko
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2010-03-16 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ik. OEH, azpisarrera s.u. erreal: moneda de dos reales; real de a dos Mg, Lard, Ldi, Lek, Erkiag; eta bi errealeko: Sor.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
erreal biko: ap. Lek ("Urre gorrizko bizarra / Ziller labratuz espalda: / Erreal bikoz egiña zeukak / Eleizarako galtzada..."); A. Arrue (metahizk. Eztira oraingoxeak ere itz eta esakera auek: erdibitu, ordu-biak, erreal-biko txuria, urtebia, urtebi-sagarra, egun-biz-bat); eta (Bi errealeko). Beti bere bi errialekua etxeari begira. Sor Bar 95.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: adib. / EuskHizt: AS / HiztEn: AS / LurE: adib. / ElhHizt: AS / EskolaHE: adib.
Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak
-bi-ko.
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak
Txanpon zaharrak.
Eratorri-sare sistematikoki osatzekoak
zenb. + iz. +-ko.
Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
erreal 1 sarrerari dagokion azpisarrera.
Aztergaia: erreal kuarto
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2010-03-16 | Adibide gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ik. OEH, azpisarrera s.u. erreal: real de vellón.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
erreal kuarto 1, M. Astiazarain ("Artistak [...] 6.000 Erreal Kuartoko kopurua finkatu zuen lana egiteko").
Informazio osagarria
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak
Txanpon zaharrak.
Informazio lexikografikoa
Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da
erreal sarreran adibide gisa emango da.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- Erabakia: Osoko bilkura (2015-07-17): Onartua: erreal kuarto [AS erreal sarreran]
Aztergaia: erreal zilar
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2010-03-16 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ik. OEH, azpisarrera s.u. erreal: real de plata. // ConTAV, Astar.
Informazio osagarria
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak
Txanpon zaharrak.
Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
erreal sarrerari dagokion azpisarrera.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- Erabakia: Osoko bilkura (2015-07-17): Onartua: erreal zilar [AS erreal sarreran]
Aztergaia: errealdi
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [K204]: "fournée [Lhande-renetik hartu ditut "normalean, hemen, nik dakitala, erabiliak direnak" (1994-10-10)
Euskaltzainen oharrak
- [E115]: erraldi proposatu du.
- Erabakia: BAgiria (1996-11-29): onartu da.
Aztergaia: errealeko
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ik. OEH, azpisarrera s.u. erreal: moneda de un real. // SM Zirik (Aizu: nik errialekua pagatu det ordea).
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Euskaltzaindiaren Arauak
iz. 'erreal bateko txanpona'.
Lantaldearen irizpideak
Eraikuntza librea, lexikalizatu gabea
eraikuntza librea.
Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak
-ko.
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak
Txanpon zaharrak.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Forma baten adiera(k)
erreal bateko txanpona.
Aztergaia: errealismo
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:07 | 1994-04-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Aztergaia: errealista
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:10 | 1994-04-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Aztergaia: errealitate
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:02 | 1994-04-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Aztergaia: errealizadore
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:HBL | 2004-09-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
Txostenaren laburpena
ik. informazioa s.u. errealizatu.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Jakite-arloak
Zin.
Aztergaia: errealizazio
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:32 | 2004-09-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ez dugu aurkitu.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
errealizazio 5: P. Iztueta ("Mota arras desberdinetako errealizazio eta iharduera propioko programa zabal baten garapenarekin batera eta Kutxa finkaturik dagoen gizartetik bertatik sortutako iniziatibak aldeztuaz gainera, erakundeak ekintza-plangintza zabala bideratu du komunikazioaren eta harreman sozialen eremuan"); M. Gartzia ("Aberasketa bertikala. Motibatzaileen arabera: erantzunkizuna, harreman pertsonala, errealizazioa, errekonozimendua, barne errekonozimendua, hazkuntza, ikasketa, promozioa"); M. Haranburu ("Gorputz eskema gorputz iruditik bereizia dagoenean, espazio eta denboraren haustura moduko bat sortzen da eta haustura horretan, bere errealizazio posibletik bereizitako desira baten imajinarioan lerratzen da haurra"); LMuj ("lege horretatik kanpo, noski, asibilaketa eta bustidura errealizazioak, hots, ts, tz, tx, ñ, tt, dd kasuak"); X. Portugal ("Egia da giroa ez dela besteetan bezain itxia, baina horrek ez du ezer aldatzen, errealizazioaren kalitateari dagokionez").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
errealizazio : Euskalterm (Zinema-TB, Psikol., Hizkl.). Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
errealizazio : ElhHizt. Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Erdara/euskara hiztegietako datuak
Erdal realización / réalisation formen ordainak: HiztHand: 1 gauzatze, egite; 2 betetze; 3 (Cinem. TV) errealizazio // HiruMila: burutzapen, gauzatze, burutze; (la realización plena de un deseo) asmo baten burutzapen osoa; (realización gráfica) gauzatze grafikoa; (realización de obras) obragintza; (producción) egite; (realización de programas) programagintza; (Cinem. TV) errealizazio ; (realización personal) nortze, (bere buruaren) garapen. // ElhHizt: egite, burutze, obratze, gauzatze, egikaritze; (un trabajo de difícil realización) egiten zaila den lana; (Cin.) errealizazio (telebistan); zuzendaritza (zineman); (Psicol.) errealizazio ; (la realización personal) norberaren errealizazioa. // Lur EF/FE: egite. // Casve FE: egite, bürüratze, lan, egitate, egin; (vente) saltze. // HaizeG FB: egite, lan. // PMuj DCV: egite, egikunde. // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Jakite-arloak
Zin.
Aztergaia: errealki
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ik. OEH
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak
-ki.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
adlag.
Aztergaia: errearazi
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-04-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
errearazi, errearaz, errearazten. du ad.
Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)
errearazi, errearaz, errearazten
Aztergaia: errebal
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-02-25 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma
errebal, (h)auzune
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E208]: esangura erantsi: 'hiriaren inguruko auzunea'.
Aztergaia: errebalida
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Zerrenda osagarriak
HezkAdmin: reválida.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Jakite-arloak
Hezkuntza-administraziokoa.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E208]: Errebalida: ez zait iruditzen onartzeko moduko hitza dela, oraingo erdal administrazio eta irakaskuntza sistematik heldua baitzaigu. Euskaraz baditugu berreste, berroneste moduko ordain hobeak.
- [E116]: guztiz bat nator E208ren irizpideekin eta arrazoiketarekin (eta saiatzen gara horiek kontuan izaten), asko baitira administrazioek egin ohi dituzten unean uneko sailkapenak eta dagozkien izendapenak. Hemengo errebalida hau orain-oraingoa denik ez nuke esango nik, nahiz eta XX. mendeko corpusean behin bakarrik ikusi dudan: Elizaren ikastetxeetan egindako ikasketen errebalida egin behar zuen batek, tituluak gizartean balio izango bazuen. Ordain hobeak izan litezke E208k aipatzen dituenak, baina nik ez dakit; hau da, ez dakit berreste edo berroneste horiek erabili dituen norbaitek 'errebalida' adierazteko, ezta horretarako beste formarik erabili izan den ere. Dakienak agertuko du. Beharbada egokiena ez aipatzea da, nahiz horrela beldur naizen arazoari ihes egiten diogula.
- Erabakia: (2008-02-29) errebalida iz. Heg. (Hezkuntza-administraziokoa).
Aztergaia: errebantxa
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ez dugu aurkitu.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
errebantxa (rebantxa 1, errebanja 1) 5: A. Alonso 3 ("Bergarak Azkoitiari errebantxa hartu zion", "Infantilen Txapelketa Probintzialaren finalaren errebantxan ere norgehiagoka eskasa izan zen", "Azkoitiarrek arerio kementsua, Bergara, izan zuten aurrez aurre, errebantxarako gogoz gainera"); Eibarko argazkiak ("gero egindako rebantxan ere berriz irabazi zion"); Herr 1987 ("Hamabostean Alemanian jokatu beharko errebanja bordelesek eta ez da aise izanen hor galduaren han arrapatzea").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
errebantxa : AB50 2, HiztEn, Euskalterm 3; errebantxista : HiztEn, Euskalterm 1; errebantxismo : HiztEn. Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, LurE.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
errebantxa : HiruMila, ElhHizt; errebantxismo : HiruMila; errebantxista : HiruMila. Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Erdara/euskara hiztegietako datuak
Erdal revancha / revanche formen ordainak: ElhHizt: errebantxa ; mendeku, ordain, errebantxa. // HiruMila: (deporte) errebantxa , (desquite) mendeku, ordain; (tomar la revancha) ordaina eman; (en revancha) ordainez. // Lur EF/FE: mendeku, ordain; (sport) arrabantxa . // HaizeG FB: ordain, kittara; (en revanche) ordainez. // Casve FE: mendekio, ordari; (en revanche) ordariala, ordariz, aldiz, bestainez. // PMuj DCV: (desquite) ordain, ordain-bide; (tomar la revancha) ordaiña eman (artu, itzuli); apendua artu, apendu, mendekatu, aspertu, aiertu; (en revancha) ordaiñez, ordainbidez; (partido de desempate, revancha) kitarako partidua. // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE.
Bestelakoak
Zerrenda osagarriak
EEgunk: "errebantxa. Kiroletarako soilik".
Lantaldearen irizpideak
Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez (betetzen du "gutxieneko baldintza")
baldintza minimoa betetzen du, eta ezagun-erabilia da Iparraldean ere, J-L. Davantek dioenez.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Jakite-arloak
Kirol.
Aztergaia: errebel
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ik. OEH
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Lantaldearen irizpideak
Mailegu biak onartu dira, bakarra aukeratu ezinik
abiapuntuko erdaren araberako aldaerak dira errebel (Ipar. / lehen) eta errebelde (Heg. / gaur), eta onarpen eske aurkezten dira biak, jazarle bezalakoek ezin ordezka ditzaketelakoan beti.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E123]: Biak onartuko nituzke.
- [E208]: Errebel: ene ustez, errebelde aldaera, hegoaldean behintzat bizirik daukaguna, hobets daiteke, eta horren ondoan errebeldia ere bai (biak Heg. markarekin).
- [E116]: lantaldeak eta E123k bezala egingo nuke nik ere, biak onartu, zein bere markarekin. E208ren proposamenean, berriz, irtenbide zaileko kontraesana ikusten dut: Heg. bezalako marka duen bat forma onartua izan daiteke, baina ezin izan daiteke Ipar. marka daraman formaren aldean hobetsia (bestela, ez dut hiztegi batua egiteko irizpideetan deus ulertu; besterik da formetako bat onartzea eta bestea isiltzea, egiten baitugu halakorik, hobespenak ahantziz). E208k errebeldia ere onartuko luke, baina lantaldeak dioenez, "ez du mailegu onartzekoen gutxienekoa betetzen; ezin onar daiteke, beraz"; eta ez dut uste onar dezakegunik, Iparraldekoen iritzia kontuan izan gabe, edo horien iritzia kontrakoa bada. Proposamenak: "errebel izond. Ipar." eta "errebelde izond. Heg.".
- Erabakia: (2008-02-29) errebel izond. Batez ere Ipar.
Aztergaia: errebelar
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: Ik. suge-belar / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak
-belar.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Forma baten adiera(k)
suge-belarra.
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [K204]: "arum (bot) [Lhande-renetik hartu ditut "normalean, hemen, nik dakitala, erabiliak direnak" (1994-10-10)
Aztergaia: errebelarazi
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
errebelarazi, errebelaraz, errebelarazten. Ipar. du ad. 'bidea galarazi'.
Aztergaia: errebelatu
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:HBB | 1994-04-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
errebelatu, errebela, errebelatzen. 1 Batez ere Ipar. da ad. 'galdu, bidetik atera': ardi errebelatuak; Parisko karriketan errebelaturik. 2 du ad.: argazkiak errebelatu; Jainkoak elizari errebelatu dizkion egiak.
Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)
errebelatu, errebela, errebelatzen
Informazio lexikografikoa
Erabileremu dialektala
Batez ere Ipar.
Forma baten adiera(k)
galdu, bidetik atera
Adibide argigarriak, testuinguru egokiak
ardi errebelatuak; Pariseko karriketan errebelaturik
Aztergaia: errebelatu
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:HBB | 1994-04-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
errebelatu, errebela, errebelatzen. 1 Batez ere Ipar. da ad. 'galdu, bidetik atera': ardi errebelatuak; Parisko karriketan errebelaturik. 2 du ad.: argazkiak errebelatu; Jainkoak elizari errebelatu dizkion egiak.
Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)
errebelatu, errebela, errebelatzen
Informazio lexikografikoa
Erabileremu dialektala
Batez ere Ipar.
Forma baten adiera(k)
galdu, bidetik atera
Adibide argigarriak, testuinguru egokiak
ardi errebelatuak; Pariseko karriketan errebelaturik
Aztergaia: errebelazio
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:17 | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Jakite-arloak
Erl.
Aztergaia: errebelde
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:22 | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
errebel , rebel 20: Lç 2 ("Iainkoaren hitzaren rezebitzera behatu gaitzetako eta rebel [...] Bekhaizteriaz mobiturik Iudu rebellek, eta harturik hura huna zabiltzan gizon gaixto batzu, eta populua bildurik, trubla zezaten hiria"), EZ Man 2 ("Ezen Iainkoaren denaz geroz borondatea, / Halaber da hekiena ez errebel iartzea", "Hekin kontra altxaturen diren rebel guztiei, halaberki egiteko gerla borthitz gaixtoei"), EZ Eliç ("Errebel direnak"), Tt Arima 2 ("S. Ambrosiok remarkatu dian bezala, eta profeta roialak dio, rebel hetzatz [...] Rebel gormant haien ahoetan ziren haien biandak, eta Iinkoaren kolera ikhusi da haien gaira"), Brtc ("Bereganat deitzen ditu gaixtaginik errebelenak"), Xarlem 3 ("Aingürü rebelak oro / mementuan pünitü [...] / Lüzifer aingürü hura / Ifernialat kondenatü / bere rebel lagüneki / sekülakoz jugatü [...] / Enaizü ikusi sekula / rebel zure eretzian"), Dh 3 (adib.: "Badaki arima dohakabe hark, hura bera dela errebel atrebitu hura [...] Bainan zer egin duk, kreatura errebela, arima madarikatua?"), Jaur 2 ("Errebela baita eta desobedienta haren Semearen alderat [...] Entsejatzen da bekhatorosak bere Jainkoarekin errekontziliatzera, bihur araziz sujet errebelak bere Soberanoa ganat"), Balad ("Nik buruia nahasia eta errebela / ezetz erran nakon, seurki, berehala"), Zerb IxtS ("Lurra arraildu zen hirur aintzindari errebelen azpian"), Xa Odol 2 ("Ene adimendu errebelak [...] Errebel horietaz urrikal, Jaun ona"); OEH argitaratuan LE-Ir ("Asto errebela; izpiritu errebelak"), TB Rom 11,31 ("Hauk orobat orai egin dire errebel"); rebeldia 1, Lasa Poem ("Azken aldian imintzio eta espanturik gabeko rebeldia zen Vallejorena"); ik. OEH argitaratuan gainera testu-lekukotasunik gabeko errebeldu : "Rebelarse. Adanen bekatuain kasos gizona makurtu, errebeldu ta gaitzeratu ze" LE-Ir.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
errebelde 14: X. Kintana ("Gizonen espiritu errebeldea"), Maiatz 1989 ("Xori errebeldea"), Hemen 1989 ("Errebeldeen eskutan ez omen zen inoiz egon"), J. Sarrionandia 4 (adib.: "Jendea errebelde altzatu zen herriska eta mendietan [...] Egun batez, errebelde batzu oihanaren bihotzean zihoaztela, suge bat agertu zitzaien bideska bazterrera"), F. Juaristi ("Aingeru errebeldea"), UnescoAlb 1990 ("Gizon errebelde hau"), J. Cillero (izenburu gisa: "Errebeldeak eta..."), J. Kortazar ("Burgesa zen eta errebeldea izan nahi zuenaren biografia"), J.M. Torrealdai ("Moralki errebelde samarra"), F. Rius ("Errebelde gisa agertu zen beti Kenji Mizoguchi"), I. Murua ("Azken apatxe errebeldeak"); errebeldia , rebeldi 3: Rikardo Arregi ("Euskal belaun gaztea bere radikaltasun eta rebeldi hortan laister iritxi zen euskaltzaletasunak aurrelari ta progresista izan behar zuelaren ondoriora"), X. Kintana ("Adorea, askatasun-nahia, errebeldia..."), G. Markuleta ("Errebeldiaz esan zuen").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
errebel : AB38 1; errebeldia : Euskalterm 1 // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, HiztEn, LurE.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
rebel : DRA // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, PMuj DVC.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Lantaldearen irizpideak
Mailegu biak onartu dira, bakarra aukeratu ezinik
Bbehin (edo onarpen eske; cf. supra errebel).
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E123]: Zerrendaratu Heg. markarekin.
- [E116]: ik. errebel.
- Erabakia: (2008-02-29) errebelde izond. Heg.
Aztergaia: errebeldia
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2003-01-15 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2011-09-20 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
Txostenaren laburpena
ik. informazioa s.u. errebelde.
errebeldia 20: Miel Anjel Elustondo 2, Urko Apaolaza, Mikel Garcia, Iñigo Legorburu, Uxue Alberdi, Argia, Kevin Heredia, Berria 4, Joxerra Senar, Alberto Barandiaran, Edu Lartzanguren, Aitor Manterola, Amaia Zubiria, EiTB.com 3.
Beste (edozein) iturritako erabilerak
EPG: errebeldia 76: Berria 11, Elizen arteko Biblia 36, Josu Zabaleta 9, Xabier Olarra 3, Joxerra Garzia 3, Ana Urkiza 2, Pello Salaburu, Pako Aristi, Anjel Lertxundi, Joxean Agirre, Jon Maia, Joxe Azurmendi 2, Xabier Mendiguren Elizegi 3, Aurelia Arkotxa, Joseba Sarrionandia.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Lantaldearen irizpideak
Mailegu baztertzekoa da, ulertezina baita Euskal Herriaren alde batean
ez du mailegu onartzekoen gutxienekoa betetzen; ezin onar daiteke, beraz.
Ez du "baldintza minimoa" betetzen, baina onartzekoa da
ez du gutxienekoa betetzen, baina erabili da.
Informazio lexikografikoa
Erabileremu dialektala
Heg.
iz.
Aztergaia: errebenio
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:36 | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ik. OEH argitaratuan errebenio (Ducq ap. DRA: "Diru maileatua Elizaren beharretako, bereziki bere lurretarik heldu zaizkon errebenioetarik gabetua delakotz", Herr 1961: "Laborarien nonbrea gutituz, nor bederaren errebenioa emendatuko dela").
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
errebenio 4, denak ap. Eskual 1914: "Ondar aldian aiphatu ditugu xeheki, hemenxe, berriki gainerat jinak zitzauzkigun bi zergak: bat kuponer eratxikia, bankoan eskutik gelditzen daukutena; bertzia, hunen osatzeko asmatua holetan, urtheko gure errebenio guziari lothuko dena, baldin bortz mila liberetarik goiti igaiten bada", "Kuponek, ara hortara, bietan jasanen dutela zerga: behin bankoan; bigarrenekorik, perzeturra baithan, ezen gure urtheko errebenio osoan sarthua izanen da alabainan hetarik dukegun mozkina?", "Erakutsi dugu bertzalde nola, errebenioari eratchikia zakon zerga berri horrek argituko dauzkigun gure buruzagiak, bat bederak dukegun ontasunaren neurriaz; geroztik, zer ahamen izigarria eremanen daukuten mortualetarik, lehengoaren gainera", "Arrantier ñimiño, doidoi beren errebenioetarik bizi ziren batzuk, heiek dituzte gehienik madarikatuko zerga berriak: lanari beharko zeielakotz lothu, eskasaren biltzeko").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
errebenio : DRA (renta); Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, PMuj DVC.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Erabileremu dialektala
Ipar.
Mailak
Beh.
Forma baten adiera(k)
irabazia.
Aztergaia: errebentatu
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma
errebenta, errebentatzen.
Informazio lexikografikoa
Aditz-erregimena
da/du ad.
Erabileremu dialektala
Bizk.
Mailak
Beh.
Forma baten adiera(k)
lehertu.
Aztergaia: erreberentzia
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-04-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Aztergaia: erreberentzia egin
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHL | 2021-05-17 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
erreberentzia * Jantzari gazteak lau aldeetara urreagorik urrengo, makurtuerak eta erreberentziak egin zituan gerria bigun eta malguki biurtuaz. Erkiag Arran 36.
LB: 27 Beti ohartu izan naiz mingotsa bezain goxoa den laudorio baten aurrean, ingeles bat zer egin ez dakiela dagoela betiere, laudorioari kasu egin edo bakean utzi; frantses bat, ordea, sekula ere ez dago halako trantzean: Monsieur Desseinek erreberentzia egin zidan (Elkar); EPG: 19 Bere ohiturari jarraituz, belaunikatu zen handik igarotzean eta erreberentzia egin zuen. (Asisko Frantzizko); ETC: 116 Cuff sarjentuak erreberentzia egin zuen. (Antton Olano).
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
Elhuyar: erreberentzia bat egin: hacer una reverencia; Adorez: erreberentzia egin: hacer una reverencia; Labayru: 0.
Bestelakoak
erreberentzia 2 iz. Gurtzea, begirunearen erakusgarri egiten den gorputz makurtzea. Erreberentzia egin: gur egin.
Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa
Kolokazioa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa, baina horrek erreberentzia sarreran beste adibide bat jasotzea eskatzen du.
Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
Azpisarrera gisa jasotzekoa erreberentzia sarreran.
Aztergaia: erreberriarazi
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)
erreberriaraz, erreberriarazten.
Informazio lexikografikoa
Aditz-erregimena
du ad.
Maiztasuna
g.er.
Aztergaia: erreberritu
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-04-28 | Bigarren mailan onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
erreberritu, erreberri, erreberritzen. Ipar. du ad. 'berritu'.
Informazio osagarria
Zerrendakoa erabileremu geografiko-dialektal mugatukoa da
Ipar. Ik. berritu
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)
erreberritu, erreberri, erreberritzen
Aztergaia: erreberritzaile
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Aztergaia: erreberritze
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak
-tze.
Aztergaia: errebes
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-04-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
izond.
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [K201]: "izond. eta izena, nik uste."Errebes bikaina du Olaizolak"" (2005-10-10)
Aztergaia: errebesatu
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ik. OEH
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)
errebesa, errebesatzen.
Informazio lexikografikoa
Aditz-erregimena
du ad.
Erabileremu dialektala
Bizk.
Forma baten adiera(k)
oka egin.
Aztergaia: errebeskada
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak
-kada.
Aztergaia: errebeskeria
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Forma baten adiera(k)
egite okerra.
Aztergaia: errebisionismo
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:36 | 1999-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Aztergaia: errebisionista
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Aztergaia: errebista
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:09 | 1994-04-28 | Bigarren mailan onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
h. aldizkari.
Informazio osagarria
Zerrendakoa markatua edo erabilera urriagokoa da
Ik. ikuskapen
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E208]: Errebista: Kontuz definizioarekin. Errebista ez da beti aldizkaria: teatro, vedette edo artistena ere bai, adibidez.
- [E116]: lehen itzuliko horretan ez dago definiziorik; baina definizioak lantzeko unea iristean kontuan izan beharko dugu E208ren oharra. Galdera bat: gaztelaniaz, bai, hor aipatzen direnak izan litezke revista, baina euskarazko errebista ere bai? (LIBen Literatura hiztegia-n, adibidez, ez dut halakorik ikusi).
- Erabakia: BAgiria (2000-02-24): bigarren pasaldirako uztea erabaki da.
- Erabakia: (2008-02-29) utzi bere horretan.
Aztergaia: erreboilo
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
Sektore jakin bateko informazioa
Ik. Izendegia: erreboilo: Scophthalmus sp. + Phrynorhombus sp. + Psetta sp. + Zeugopterus sp.; erreboilo arrunt: Psetta maxima; erreboilo ezkatadun: Scophthalmus rhombus; erreboilo orbanbakar: Phrynorhombus regius; sasierreboilo: Zeugopterus punctatus.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Landare eta animalien taxonomi izena
Psetta maxima.
Aztergaia: errebolber
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-04-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Aztergaia: errebolta
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-04-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [K201]: "beharrezko al da?" (1994-10-20)
Aztergaia: erreboltari
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:38 | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Maiztasuna
g.er.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E103]: kendu hau.
- [E116]: ez da askotan erabili izan (OEHk 3 testuinguru eman ditu: Leizarraga, Prop 1900ekoa, eta G. Aresti; XX. mendeko corpusean 5 bildu dira, eta oraingo prosarenean 25 bat), baina izango da gure hiztegian lekukotasun urriagoko formarik. Proposamena: utzi bere horretan.
- Erabakia: (2008-02-29) OK, utzi bere horretan: erreboltari iz. g.er.
Aztergaia: erreboltatu
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ik. OEH
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma
errebolta(tu), erreboltatzen.
Informazio lexikografikoa
Aditz-erregimena
da ad.
Maiztasuna
g.er.
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [E301]: "Zerrendatik kendu egingo nuke" (2005-11-07)
Aztergaia: erreboluzio
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:05 | 1994-04-28 | Bigarren mailan onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
erreboluzio h. iraultza; bira, itzuli.
Informazio osagarria
Zerrendakoa markatua edo erabilera urriagokoa da
Ik. iraultza; bira, itzulia
Aztergaia: errebotari
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: +
Aztergaia: errebotatu
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z8:LBeh | 2017-01-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
LBeh (2016-10-26): errebotatu 28: Elkar 3, Elhuyar 6, Consumer 5, Berria 4, EiTB 10.
Beste (edozein) iturritako erabilerak
EPG: errebotatu 9: Iñaki Mendiguren 3, Koro Navarro, Xabier Amuriza, Lourdes Oñederra 2, Itziar Otegi, Sonia Gonzalez.
Zerrenda osagarriak
BerriaEL2016: ez dugu aurkitu errebotatu formarik.
Erdara/euskara hiztegietako datuak
es rebotar / fr rebondir: Elhuyar: 1 bote/punpa egin; 2 jo, errebotatu; 3 errebote egin / NolaErran: 1 punpatu, punpa egin, bote egin; 2 solasa punpan joan; 3 oldar berri bat hartu / Zehazki: 1 bote egin, punpatu goi, errebotatu; 2 punpatu goi, errebotatu; 3 egotzi, bota; 4 zapuztu, haserretu / Labayru: 1 jo, bote | salto | jauzi | punpa egin (tb. con hartu y eman), errebotatu; ref. a objetos no destinados a botar jo, errebotatu; 2 jo, (kanpora) bota | bidali, (barrura) sartu ez, kanporatu, errebotatu; 3 pipertu, erresumindu, beltzuritu, berdetu/berdatu, berotu, sumindu, muzindu, haserretu, ernegatu; // sólo [vb.] -(r)i haserretu | ernegatu | muker eragin, ernegarazi; sólo [vb. prnl.] muturtu, muskertu, atzez | sutan ipini / Adorez5000: 1 errebotatu, punpatu, jaikia egin, bote/punpa egin; 2 itzularazi, hastandu; 3 asaldatu, haserretu, asaldarazi, sutan jarri.
Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa
Ez du gutxienekoa betetzen, baina oso erabilia da Hegoaldean. Heg. markarekin jasoko da.
Informazio lexikografikoa
Erabileremu dialektala
Heg.
Aditzoinaren erabilerak
errebotatu, errebota, errebotatzen.
Aditz-erregimena
du ad.
Aztergaia: errebote
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-04-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [K204]: [ik. oharra, s.u. errabota] (1994-10-10)
Aztergaia: errebotean
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHL | 2021-11-23 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
errebote 2. + errobot. Rebote (nombre de una modalidad del juego de la pelota). "Jeu de rebot" Lh. * Egiazko pilota partida ederrak arrabotean eta laxoan edo bote luzean egiten direnak dira. EskLAlma 1852, 15. Arrabotean esku hutsaz arraferatzea ere eder da. Ib. 15. Pilota partida eder bat egin laxoan, errebotean edo bederen plekan. Arb Igand 142. Luzean edo Errabotean jokatu dute aspalditik baigorriarrek. Larre ArtzainE 85.
LB: errebotean aritu 4, errebotean jokatu 8; ETC: errebotean aritu 14, errebotean jokatu 13.
Bestelakoak
errebotean adb. (aritu, jokatu eta kideko aditzekin). Errebote jokoan. Errebotean jokatzen hasi aurretik, laxoan jokatzen zen Zubietan. [s.u. errebote]
Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa
Hurrengo bilerarako prestatuko dugun proposamenaren barruan jasotzekoa; mahai-jokoak, jolasak eta kirolak sailekoak.
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa
Azpisarrera gisa mantentzekoa. Eta errebotean aritu, egin adibideak jaso. (2022-01-11)
Aztergaia: errebuelta
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:38 | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Erabileremu dialektala
Heg.
Mailak
Beh.
Forma baten adiera(k)
bihurgunea.
Aztergaia: erredaktore
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:011 | 2003-01-15 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
ez dugu aurkitu.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
erredaktore (eta e.-buru) 12: Azterketa Historikoak/1 ("Inprimatzailea dela, jabeak direla, erredaktoreak edo beste dela..."), KazetJardun 1991 ("Hizlari, erredaktore eta abarren trebakuntza"), X. Mendiguren E. 7 (adib.: "Lankide batek bigarren aholkua ematen dio erredaktore irudimen gabeari"), EstiLib 2 (adib.: "Infogrametan testua egoten da normalean; beraz, erredaktorearen eta infografi arduradunaren artean egin beharreko lana da"), Deia 1998 ("Bilerak Donostian egiten genituen, Karlos Santamaria erredaktore buru zela").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
erredaktore : AB50 2, HiztEn; erredaktore-buru : Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, LurE // 'redactor' itzulitako besteak: idazkari : AB50 2; kazetari : AB50 1.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
erredaktore : ElhHizt, HiruMila // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Erdara/euskara hiztegietako datuak
redactor/rédacteur formen ordainak: erredaktore : ElhHizt (en un periódico), HiruMila; idazkari : XarHizt; idazlari : HiruMila; idazle : ElhHizt, HiruMila, XarHizt, Casve FE, HaizeG FB, T-L LFB, PMuj DCV; iskribatze : T-L LFB; izkiriant : HaizeG FB, T-L LFB; prentsa-idazle : Vox es-eu // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Lantaldearen irizpideak
Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez, eta arloa mugatuz onartzekoa
mailegu onartzekoen gutxienekoa betetzen du, eta beharrezkoa dirudi kazetaritzan behintzat.
Aztergaia: erredentore
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | EHL | 2021-11-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ik. OEH: erredentore (Lar, Añ), erredenptore, redentore, redenptore.Redentor. v. erredimitzaile. Redenptore promettatuaren [...]. Lç Adv 2r. [Iesu Kristo] neure Kriadorea, eta neure Erredenptorea. VJ 15. Gurutzean dagoan geure Erredentoreari. Lar SermAzc 47. Ongi etorria zerala, gure redentorea. (s. XVIII). DRA. Erredentore edo Arrerostzaille bat egorri daroku. He Gudu 75. Yágo egindu guregátik [...] gure adiskide ta redenptóre bakárrak. LE ( in BOEanm 978 ). Seme Jangoikoa munduarén Redentórea, miserikordia niri. LE Ong 42v. Gure Salbadore, gure Erredenptore eta gure Maisu edo Zerurako gidari eta erakusle onaren lanak. Gco II 79. Iturri artan bataiatu zen / Kristo Erredentorea, / Kristo Erredentorea eta / guzion Salbatzallea. (Canc. pop. in SMitx Aranz 130 ). v. tbn. Ber Doc 98v. El 19. SermAN 99. Cb Eg III 270. Egiat 183 (erredentora). Ub 112. Añ EL1 42. Gco I 401. LE Ong 105v. CatLlo 16. Echag 239. CatLuz 10. CatBus 13. Legaz 12. Balad 188. Erredenptore: Arz 55. Urqz 15. CatLan 32. Redentore: TAV 3.2.13, 167 (G, 1648). CatBurg 47. Cb EBO 35. Mg CC 203. AA I 464. CatB 13. CatAe 22. CatSal 23. CatR 23. Legaz 57. Xe 365. CatUlz 6. SMitx Aranz 72. Redenptore: Cap 122. OA 145. Iraz 14. He Gudu 117.
LB : erredentore 9: Berria 4 (Gauza asko egin daitezke Rio de Janeiron: hemengo plater tipikoa dastatu, caipirinha edan, Brasilgo dantzaz gozatu... Pao de Açucar eta Kristo Erredentorea bisitatu beharreko lekuak dira), EiTB 3 (Hileta asteartean izango da, 20:00etan, Getxoko Erredentore elizan), Elkar (Konfienza ziertua eugitea Jangoikoak salbaduko gatuzela Kristo gure erredentoreen merezimientuek gaiti, gorde badaigu bere lege Santisimea, da pekatu egin arren bere, penitenzie egin badaigu konfesadurik ondo, edo konfeseetako lekurik ezpadago, deseoagas konfeseetako, imini badidi dolores pekatuena, eta propositu firmea ez geiego ofendietako aen Dibine Majestadea), Karmel (Algortako Erredentore guztiz Santuaren parrokia); berrerosle 14; ETC: erredentore 12: Roberto Gonzalez de Viñaspre (Jorge Luis Borges-i zor diogu Historia universal de la infamia, Lazarus Morell erredentore ikaragarriaz, Tom Castro iruzurti sinesgaitzaz eta hainbat faltsutzailez eta jende zitalez populatutako narrazio-bilduma), Joxe Azurmendi (Unamuno hau da, herri espainol intrahistorikoaren erredentore, eta horren salbazioaren amorez Estatu oligarkiko eta zentralistaren apostolu bilakatua, Bilbora etorri dena - ez Lore Juglare, baizik aita misiolari ("apostolu zibila")), Koro Navarro (Zer Erredentore etorriko ote zen marmola pixkana-pixkana merengezkoa bihurtzen ari zen ke berdetsuko geruza hartatik hiria salbatzera?), Hedoi Etxarte 2 (Guztiaren esanahia ziurtatu eta egonkortu behar zuen azken bihurritzeaz ez zegoelako seguru, horretarako melodia eder bat egin zuen, melodia hark esan behar zuen: "honek esaten duena esaten duela, ziurta dezagun amaierako inpresioa garaipenarena dela eta edertasun erredentore bat izan dezala, garailea eta baikorra...), Berria 3 (Gaur, 19: 30ean, Getxoko (Bizkaia) Algorta auzoko Erredentore elizan, Roth izan zitekeen kaustikoa eta pesimista («gezurra derrigorrezkoa da, egia komunikatzea ezinezkoa delako»), baina umorea zuen beti erredentore, Inoiz azterketarik eta iragazkirik pasatu ez dugunok bide ertzean geratuko beharko dugu urduri, fruituak noiz iritsiko, erredentore horiek gure etxean sartzeko inor ez garelako penatuta), Wikipedia 4 (Bagdaden jaio zen, 1969an. 1993ko ekainaren apaiztu zen. 1997an Erredentore Santuaren Kongregazioan sartu zen, Flandrian, eta Lovainako Unibertsitate Katolikoan hezi zen); berrerosle 13
Beste (edozein) iturritako erabilerak
ElhHizt: erredentore iz. (Erl.) redentor, -a Kristo Erredentorea: Cristo Redentor; redentor 1. s. berrerosle; libratzaile, askatzaile 2. s.m. (Rel.) berrerosle, erredentore Jesucristo nuestro redentor: Jesu Kristo gure berreroslea // Adorez: erredentore: ikus berrerosle // redentor berrerosle, erosle. (Rel.) berrerosle, erredentore // Labayru: redentor: 1 adj., s. Que redime berrerosle, erosle, erostun; que libera libratzaile, askatzaile, jaregile; 2 s.m. En religión berrerosle, erredentore // NolaErran: 0.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio osagarria
Forma baztertua
Bazt. Ik. berrerosle.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E210]: Esanahiaren ikuspegitik, bereizi behar dira, beharbada, teologiarena eta zuzenbidearena. Zuzenbidean erabilgarri izan daiteke luditu aditza, beti ez baita gertatzen berrerospen hori erredentzio kontuetan.
- [E116]: E210ren hemengo oharra eta E123ren beheragokoa kontuan izanik, zerrendatik kendu egingo nituzke nik erredentore, erredentzio, erredimitu eta erredimitzaile; a) teologian edo erlijioan erabili izan zirenak ez dira erabiltzen gaur, dirudienez, eta honelakoak isildu egiten ditugu orain, izartxoa ematen ibili gabe; b) etimologiak edo adiera etimologikoak alde batera utzirik, ez da hau zuzenbidekoak sor ditzakeen arazoak konpontzeko unea: izatekotan, luditu aztertzeko unean argitu beharko ditugu horri dagozkionak; eta bil dezala E210k orduan beharko dugun informazioa. Proposamena: kendu lerroa.
- Erabakia: (2008-04-04) ok, kendu.
Aztergaia: erredentzio
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2011-09-20 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ik. OEH
erredentzio 5: Oihana Elduaien (40 urteko espetxe zigorra jarri dute erredentziorik gabe), Berria 2 (197/2006 doktrinan oinarrituta aplikatzen diren erredentzioak Giza Eskubideen Europako Konbenioa urratzen ote duen, zigor bakoitzeko kalkulatzen dute erredentzioa), EiTB 2 (Erredentzio erlijioso baten harira, Batzuek onartuko dute eskaini zaien erredentziorako aukera).
Beste (edozein) iturritako erabilerak
EPG: erredentzio 39: Berria 21, Xabier Olarra 4, Iñaki Mendiguren 2, Imanol Zurutuza 2, Harkaitz Cano 2, Joseba Zulaika, Karlos Zabala, Joseba Urteaga, Joxan Elosegi, Fernando Morillo, Anjel Lertxundi, Eskarne Muijka, Xabier Mendiguren Elizegi.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Ongi eratua da
erabilia, eta sartzekoa.
Informazio osagarria
Forma baztertua
Bazt. Ik. berrerospen.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E210]: Esanahiaren ikuspegitik, bereizi behar dira, beharbada, teologiarena eta zuzenbidearena. Zuzenbidean erabilgarri izan daiteke luditu aditza, beti ez baita gertatzen berrerospen hori erredentzio kontuetan.
- [E116]: ik. erredentore, eta proposamena: kendu lerroa.
- Erabakia: (2008-04-04) ok, kendu.
Aztergaia: errediza
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1993-02-25 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Jatorrizko forma
errediza, haltzari
Euskaltzaindiaren Arauak
h. altzari.
Informazio osagarria
Lexema baztertuaren ordaina
altzari forma da erabili-hedatuena (Iparraldean ere sartzen ari), eta EBrako hobestekoa
Aztergaia: erredola
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:38 | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
erredola 10: G 2 (Gazt MusIx; Zait Plat), L 8 (EZ Man 2, EZ Noel, EZ Eliç 2, Gç, Ch, He Gudu); rodela 8 (hauetan rodelape behin): Berron Kijote. Ik. gainera OEH argitaratuan erredolari testu-lekukotasunik gabea.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
erredola 3: Onaind Virgil ("Enea troiarrak eta Daunitar gizurenak ere, era berean alkarri erasoten die beren erredolakin: dunbateko ikaragarriak dardartzen ditu zerugoiak"), J.L. Davant ("Zu preso hil zaituzte, gure Lauaxeta, Baina poeten hitza betiko bizi da, Askatasun tximixta, justizia trumoi, Burnizko erredola, Intxortako gezi...), SoEg ("Emanak bi erredolatxo: hunek hiru ogi, harek hiru arrain").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
erredola : DFrec 1, HiztEn, LurE. Ez dugu aurkitu ap. AB38, AB50, Euskalterm.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
erredola : EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC; erredol : Lur EG/CE // eta PMuj DVC: erredoladun, erredol-antzeko, erredol-arbide, erredolari, erredolatu, erredolatxo, erredolaztatu, erredol-babes, erredoldun, erredol-euskarri, erredolgile, erredolkada, erredol-kirten, erredol-ukaldi.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Maiztasuna
g.er. (Herria astekarian erabilia dela dio J-L. Davantek)
Forma baten adiera(k)
ezkutua.
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [K204]: "écu, bouclier [Lhande-renetik hartu ditut "normalean, hemen, nik dakitala, erabiliak direnak" (1994-10-10)
Euskaltzainen oharrak
- [E123]: OEHko adibideak ikusirik, seguru g.er. marka behar duela? Ez litzateke egokiago g.g.er. esatea?
- [E116]: OEHko datuei bakarrik begiratzen badiegu, bai, g.g.er. da; baina hor dago J-L. Davanten lekukotasuna (honen indargarri, gaurko prosako corpusean ikusi ditudanak aipa ditzaket: badira Herria astekariko 8 testuinguru #mdash#horien artean, "Telebixta leihotik" ari den eta J.H. sinatzen duen batena!#mdash#, eta liburuetan erabili dutenak: J. Garzia, K. Izagirre, M. Oronoz, P. Perurena). Proposamena: utzi bere horretan.
- Erabakia: (2008-04-04) ok: erredola iz. g.er. `ezkutua'.
Aztergaia: erredox
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh110 | 2022-07-19 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ez dugu aurkitu.
LB: 110 (erredox potentzia, erredox erreakzio), ETC: 486
Beste (edozein) iturritako erabilerak
Elhuyar: erredox iz. (Kim.) redox; Adorez: 0, Labayru: 0, NolaErran: 0; Euskalterm: erredox (Kim.), ZTHB-Kim: erredox (sin. oxidazio-erredukzio), erredox erreakzio.
Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa
Erabilia eta jasotzekoa dagokion markarekin.
Informazio lexikografikoa
Jakite-arloak
Kim.
Aztergaia: erreduktore
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:40 | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ez dugu aurkitu.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
erreduktore 3: Elhuyar; erredukzio 14: Azurm, UZEI 4, BiziJator 3, LMuj, MetalurFisi 2, Elhuyar, MarrazTekn 2 ("Erredukzio-koefizienteak"); erredukzionismo 2: MAtx, Emakunde 1993; erredukzionista 1: X. Mendiguren B.; erreduzitu (reduzitu 2) 18: Elhuyar 4, J.R. Etxebarria 3, UZEI, A. Iztueta, Azurm 2, G. Nazabal, E. Osa 2, Egin 1977, MarrazTekn, Hitz-ordena 2; erreduzitzaile : cf. infra. // Testuinguruak: erreduktore : Elhuyar ("oxidatzaile eta erreduktoreen indar erlatiboak", "Konposatu bat ez da berez oxidatzaile edo erreduktore", "Ez dago erreduktore edo oxidatzailerik"); erredukzio : UZEI ("Projekzio-mota honetan, ordea, hiru ardatzei erredukzio berdina aplikatzen zaienez, praktikan ontzat ematen da neurriak besterik gabe egiazko magnitudean ematea", "Projekzioari dimetrikoa esaten zaio projektatutako bi segmentu berdinak (erredukzio berdina izango dutenak beraz) eta hirugarrena desberdina direnean", "Ardatz bakoitzari erredukzio-koefiziente bat aplikatu behar izaten zaio", "Sistema honetan ardatzek beren artean 120° gradutako angeluak eratzen dituzte eta erabiliko dugun eskala grafiko edo erredukzio-koefizientearen balioa 0,816 da"); Azurm ("Marxek egin duen gizonaren eta klaseen erredukzio funtzionala faktore ekonomiko "soiltara", konplementatu beharra dago"); BiziJator ("oxidazioa, eta, honi loturik, erredukzioa #mdash# oxidazio-erredukzio prozesuak", "Alderantziz, kondentsazioari polimerizazio bat jarri likitzen bazaio eta beste honi oxidazio zein erredukzio bat, ondorioz beste substantzia bat sortuko da"); LMuj ("Bainan i-ra erredukzioa [gaiola] L. lat. [caveolam] errom. [gayola] kasuan, eta gaztelanian eta aragoieran [royo] lat. [rubeum] hitzean"); MetalurFisi ("Ikusten denez, disoluzio neutro eta arinki aireatuan aleazioa pasibatu egiten da eta posible den erreakzio katodikoa oxigenoaren erredukzioa da", "Tutuen inguruan nahikoa hezetasuna izaten da eta sakonera oso handia ez baldin bada, nahikoa oxigenoa ere bai, erreakzio katodikoaz oxigenoaren erredukzioa izateko"); Elhuyar ("Glizeraldehido-3-fosfatoak fosforilazioa eta deshidrogenazioa jasan ondoren azido 1,3-difosfoglizerikoa ematen du, fosfatoa gastatuz eta NAD koentzimaren erredukzioz"); erredukzionismo : MAtx ("Ondorioz, itzulpen literarioa derrigor gertatzen da jatorrizkoa baino zertxobait gordinagoa, baina hori ezinbestekoa da errazkerian eta erredukzionismoan erori gabe literatura itzuli nahi bada"); Emakunde 1993 ("Egileek azpimarratzen dute beren helburua ez dela erredukzionismo biologistak egitea, frangotan erabili izan direnak, bestalde, emakumeen gutxiagotasuna frogatzeko"); erredukzionista : X. Mendiguren B. ("itzulpen joera erredukzionista eta puristak alde batetara utzirik, gero eta itzulpen integratzaileagoa eta zehatzagoa egitearen joera nagusitzen ari dela"); erreduzitu : Elhuyar ("Hauek erreduzitu ez den trioxonitrato (V)-ari dagozkio", "Kobre metalikoa jalkitzen ari da zinkak Cu2+ ioia erreduzitzen duelako", "Kobreak ez du zink 2+ ioia erreduzitzen", "Kobreak zilar 1+ ioia erreduzitzen du"); J.R. Etxebarria ("elkarrekiko, masa biak masa erreduzitua bailuten higitzen dira, elkarrakziozko indarraren eragin pean", "Honela, bi gorputzen sistema gorputz bakarraren sistemara erreduzitu dugu", "bertatik, beste partikularen higidura erlatiboa aztertzen da, beronen masa, masa erreduzitua bailitzen"); UZEI ("Instintuak eta irrikak badute nahimenarekin zerikusirik, baina ezin genezake nahimena berezko joera horietara erreduzi"); A. Iztueta ("Multidimentsional analisi metodoetaz, eta, gehienbat, osagai nagusien analisiaz, lor genezake, era arrazional batetaz, geure pentsamoldeari, aztergaitza zaion, Rm espazio multidimentsional bat, beste dimentsio bakarreko, edo, dimentsio gutxiko, espazio batetara, erreduzitzea"); Azurm ("Zientziak eskema deterministaz esplikatzen du historiaren ibilbidea: beraz, kreatibidade guztiz mugatu batetan bakarrik sinesten du, eta borondateak nahiak historiaren martxan eragin dezakeena minimo determinatu batetara erreduzitzen du", "Borondatearen kreatibidadea, kausa batzuetara eta jarraikitasun batetara erreduzi baldin badaiteke bakarrik da zientziarentzat begiragarri"); G. Nazabal ("argazki-finkadura erdietsi zuen sosa hiposulfitoaren bitartez, honekin zilar erreduzitua ez zen oro eliminatzea lortzen zuen eta"); Egin 1977 ("Azken aldiko eboluzio aberatsaren sintesis argitsuetan, errealitatea erreduzitu ordez honen konplesotasuna, den horretan agertzeko borondatean..."); MarrazTekn ("Laburtzea eragozteko, erreduzitu gabe marrazten da pieza"); Hitz-ordena ("Lehenengo erreakzioan, oxidatu egin da burdina; bigarrenean baina, erreduzitu"); E. Osa ("Zapalketak zerbait izatera reduzitu baditu, NORBAIT izateari ekin beharko diote", "Zapalketak gauza bat, bizigabe bat izatera reduzitu duenari, nortasunik ematen ez diolako"); erreduzitzaile : cf. infra.
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
erreduktore : AB38 5 (hauetan erreduktore-ahalmen, erreduktoredun motore), HiztEn, Euskalterm 6 (hauetan gas-erreduktore, atmosfera erreduktore); erredukzio : DFrec 1, AB38 13 (hauetan erredukzio katalitiko, erredukzio katodiko, erredukzio metodo, erredukzio-ahalmen, erredukzio-erlazio, erredukzio-erreakzio, erredukzio-sistema, erredukzio-zona), HiztEn, LurE, Euskalterm 29 (hauetan erredukzio-baliokide, erredukzio-bero, erredukzio-erlazio, erredukzio-koefiziente, erredukzio-labe, erredukzio-potentzial 2, erredukzio-proba, erredukzio-prozesu, abiadura-erredukzio); erredukzionismo : HiztEn, LurE; erredukzionismo : HiztEn; erredukzionista : HiztEn, Euskalterm 1; erreduzibilitate-axioma : Euskalterm 1; erreduziezin : HiztEn, Euskalterm 2 (eta erreduziezinezko errealitate 1); erreduziezintasun : Euskalterm 2; erreduzigailu : AB38 1; erreduzigarri : HiztEn, Euskalterm 1; erreduzitu : DFrec 1, AB38 4, AB50 1, HiztEn, Euskalterm 5; erreduzitzaile : cf. infra.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
erreduktore : HiruMila (Teknol.; Kim.), ElhHizt (Kim.; Teknol.); erredukzio : HiruMila (Kim.), ElhHizt (Kim.), EskolaHE; erredukzionismo : HiruMila, ElhHitz, EskolaHE; erredukzionista : HiruMila, ElhHizt; erreduzitu : HiruMila (Kim.), ElhHizt (Kim.); erreduzitzaile : cf. infra; erreduzigarri : HiruMila (Kim.). Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Jakite-arloak
Kim., Mekan.
Aztergaia: erredukzio
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:25 | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Jakite-arloak
Kim., Hist.
Aztergaia: erredundante
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh88 | 2022-07-19 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ez dugu aurkitu.
LB: 88, ETC: 278
Beste (edozein) iturritako erabilerak
Elhuyar: erredundante izond. (Hizkl.) (Inform.) redundante; Adorez: erredundante: adj. redundante; Labayru: 0, NolaErran: erredundante redondant.
Erdaretako formak
es redundante; fr redondant: Elhuyar: adj. (Inform.) (Ling.) erredundante / Adorez: 1 gehiegizko. 2 (Ling., Inform.) erredundante / Labayru: adj. astun, ekin (insistente), ernegagarri (cargante), errepikakor, behin eta barriro errepikatzen dan(a)/behin eta berriro errepikatzen den(a), erredundante / NolaErran: style erredundante / Euskalterm: erredundante (Hizkl., Liter.).
Bestelakoak
erredundantzia iz. Adierazpen batean, behin baino gehiagotan gauza bera esatea.
Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa
Erabilia eta jasotzekoa.
Aztergaia: erredundantzia
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:29 | 1999-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Aztergaia: erredura
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:17 | 1999-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ik. OEH
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Zerrenda osagarriak
HitzIrud: "erredura = quemadura".
Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak
-dura.
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
- [K204]: brûlure [Lhande-renetik hartu ditut "normalean, hemen, nik dakitala, erabiliak direnak" (1994-10-10)
Aztergaia: erreduzitu
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:17 | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)
erreduzi, erreduzitzen.
Informazio lexikografikoa
Aditz-erregimena
du ad.
Jakite-arloak
Kim., Mekan.
Forma baten adiera(k)
erredukzioa egin.
Aztergaia: erreduzitzaile
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2003-01-15 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
ez dugu aurkitu.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
erreduzitzaile 3: Hitz-ordena 2 (metahizkuntzako erabileran: "Molekula erreduzitzaile nagusiak delakoa gertatu da galdegai eta horixe txertatu dugu aditzaren aurrean"), GeolBiol ("Lurraren hasierako atmosfera ez omen zen Miller-ek pentsatu bezain erreduzitzailea").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
erreduzitzaile : AB38 2 (abiadur erreduzitzaile 'reductor de velocidad', balbula presio-erreduzitzaile 'válvula manoreductora'), LurE (erredukzioa egiten duena edo egiteko balio duena; Kim. edozein molekulaz edo ioiaz esaten da elektroiak ematen dituenean, hau da, oxidatzen denean. Erreakzio horri oxidazio-erredukzio deritza...; Teknol. Ardatz-eraginaren bira kopurua gutxitzeko, ardatz eragilearen eta haren artean kokatzen den tresna mekanikoa; Elektr. zirkuitu elektrikoaren korrontea erregulatzeko erabiltzen den etengailua), Euskalterm 8 (bitan erreduktore sinonimoarekin) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, HiztEn // 'reductor' itzulitako besteak: beheratzaile : AB50 1, Euskalterm 1; erreduktore : AB38 5, Euskalterm 5; erreduzigailu : AB38 1; erreduzitzeko : Euskalterm 1; laburtzaile : AB38; txikigarri : AB38 1; txikitzaile : AB38 1, Euskalterm 1.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
erreduzitzaile : HiruMila (Kim. reductor), EskolaHE (erredukzioa egiten duena; Teknol. ardatz baten errotazio lastertasuna murrizten duen tresna mekanikoa) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Erdara/euskara hiztegietako datuak
reductor/réducteur formen ordainak: bakantzaile : PMuj DCV; erreduktore : ElhHizt (Quím. eta Tecnol.), HiruMila (Quím.); erreduzitzaile : HiruMila; hergarri , herzale : Casve FE; kereizle : PMuj DCV // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Vox es-eu, XarHizt, HaizeG FB, T-L LFB.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: +
Informazio lexikografikoa
Kategoria
izond.
Jakite-arloak
Kim., Mekan.
Aztergaia: errefau
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1994-04-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
Sektore jakin bateko informazioa
Ik. Izendegia: errefau: Raphanus sativus var. Radicula; errefau min: Armoracia rusticana; errefautxo: Raphanus raphanistrum.
Bestelakoak
Jatorrizko forma
errefain, errefau
Euskaltzaindiaren Arauak
Raphanus sativus.
Informazio lexikografikoa
Forma baten adiera(k)
landarea...
Landare eta animalien taxonomi izena
Raphanus sativus
Aztergaia: errefautxo
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Zerrenda osagarriak
NekHizt.
Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak
-txo.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Landare eta animalien taxonomi izena
Raphanus raphanistrum.
Esaera zaharrak
Nolako sakea, halako errefera.Aztergaia: errefera
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-04-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
Ipar. 'pilota-jokoan sakea edo botea itzultzea'.
Informazio lexikografikoa
Erabileremu dialektala
Ipar.
Forma baten adiera(k)
pilota-jokoan sakea edo botea itzultzea
Aztergaia: errefera eman
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHadib | 2023-05-16 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa
Azpisarrera gisa jasotzekoa da adierak bereizi: 1 errestoa; 2 erantzuna
Aztergaia: erreferatu
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1994-04-28 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
errefera(tu), erreferatzen. Ipar. du ad.
Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma
erreferatu, errefera(tu), erreferatzen
Informazio lexikografikoa
Erabileremu dialektala
Ipar.
Aztergaia: erreferendum
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArauB |
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E210]: Lehenengo itzulian, "erreferendum" eta "referendum" bi-biak onartu ziren. Bigarren honetan, batekin geratu beharra dago.
- [E116]: oker egon naiteke, baina hau dut nik gogoan: lehen itzuliari azken ukituak egitean, geuk erantsi genuela er- hasitako forma, lehendik onartua genuen r- hasia baztertu gabe, nahiz ez genituen biak "edo" batekin lotu, beste grafia-bitasunak lotu genituen bezala ("camping edo kanpin" eta "eslogan edo slogan" bezala, alegia). Forma bakarraren alde egin nahi du E210k, eta hala egin dute idazleek, ikusi ahal izan ditudan datuetan (XX. mendeko corpusean, 30 testuingurutan ageri da er- hasia eta 6tan r- hasia; gaurko prosarenean, berriz, 11 aldiz ikus daiteke r- hasia, eta milatik gora aldiz er- hasia: Herria astekarikoak dira hauetan 61, eta 968 Berria egunkarikoak). Orain bakarra aukeratzea, neurriren batean behintzat, lehen itzulikoa "aldatzea" izango litzateke, eta ez dakit bide horretatik abiatzea komeni zaigun (gainera, er- hasia bakarrik onartuko bagenu, r- hasien sailean eman beharko genuke horren berri, eta ez er- hasien zerrenda honetan). Zuek esan. Nire proposamena izango litzateke oraingoz ez ukitzea, baina bigarren itzulia bukatzean honekin zirt edo zart egitea bat aukeratuz: erreferendum, noski. Baina, beharbada, zuhurrago litzate orduraino itxoitea. Jendeak bera ari da aukera egiten, gainera. Hoberena litzateke holako bikotze guztietan jendeak azkenean bat aukeratu eta guk bedeinkatzea.
- Erabakia: (2008-04-04) ok, utzi dagoen moduan.
Aztergaia: erreferenduma egin
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHadib | 2023-05-16 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa
Ohiko lexien atalean jasotzekoa da.
Aztergaia: erreferente
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:32 | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Jakite-arloak
Hizkl.
Aztergaia: erreferentzia
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau64 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:06 | 1994-04-28 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Aztergaia: erreferentzia egin
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | UF (IZE+ADI) | 2023-03-15 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa
Oso erabilia eta azpisarrera gisa jasotzekoa erreferentzia eta egin sarreretan. Bide batez, erreferentzia sarreran adiera gehitzea komeni da.
Aztergaia: erreferentzia-sistema
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh140 | 2022-05-10 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
LB: 128; ETC: 661
Beste (edozein) iturritako erabilerak
ElhHizt: 0; Adorez: erreferentzia-sistema: sistema de referencia, Labayru: 0, NolaErran: 0. Euskalterm: erreferentzia-sistema (Fisika, Industria TN, Eraikuntza). ZTHB-Fis: erreferentzia-sistema (sistema de referencia; système de référence; frame of reference/reference system); erreferentzia-sistema inertzial (sin. sistema inertzial // sistema de referencia inercial; référentiel galiléen/référentiel inertiel inertial frame of reference; inertial reference system).
Bestelakoak
erlatibitate iz. Fis. Fisikako teoria, erabateko mugimenduaren kontzeptua baztertzen duena eta horren ordez bi erreferentzia-sistemen arteko mugimendu erlatiboa kontuan hartzen duena, halaber erlatibitatearen teoria esaten zaiona. Unibertsoaren sorreraren, zulo beltzen eta erlatibitatearen gainean berba egingo dute. Gizona ez zen erlatibitatearen formula ulertzeko gai diren horietakoa. Einsteinen ekarpen nagusia erlatibitatearen teoria da. // adib: inertzial adj. Fis. Inertziarena, inertziari dagokiona. Erreferentzia-sistema inertziala: Newtonen lehen legea betetzen duena.
Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa
Terminoa da eta jasotzekoa. Fisikaren arlokoa dela adieraziko da.
Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
Azpisarrera gisa jasotzekoa erreferentzia eta sistema sarreretan.
Jakite-arloak
Fis.
Aztergaia: erreferentzial
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:26 | 1999-01-13 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio osagarria
Izenondo erreferentzialak
-al izond. erref.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
izond.
Jakite-arloak
Hizkl.
Adibide argigarriak, testuinguru egokiak
izenondo erreferentziala.
Aztergaia: erreferentzialtasun
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z7:HBL | 2014-07-22 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
LBeh (2014-04-03): erreferentzialtasun 50: Berria 26 (adib.: Hezitzaileek erreferentzialtasuna zaintzeko ahalegin berezia egin behar dute), Jakin 5 (adib.: Behin aurrekoa esanda, eta aipa daitezkeenak asko izan daitezkeela kontuan izanda ere, hiru ideiarekin bilduko nituzke ekarpen nagusiak: normalizazioa, sakontasuna eta erreferentzialtasuna), Argia 10 (adib.: Lelo berria asmatu duenak ere, berdinketa bat eginez gero, erreferentzialtasuna izan du helburu), DiarioVasco 8 (adib.: Iaz martxan jarri genuen gogoeta prozesu zabalean galdera bat bota genuen: elkarte, enpresa eta administrazioak prest daude euren erreferentzialtasuna galtzeko sektore osoaren eta herritarren mesederako?).
Beste (edozein) iturritako erabilerak
EPG: erreferentzialtasun : Berria 13 (gure Kolektiboaren erreferentzialtasun politikoa areagotzen doan neurrian, pertsonak erailtzea deliberatu dute dispertsioari eusten dioten gobernuek), Iñaki Arranz 3 (adib.: Edo, bestelako ikuspegiak daudela onartuta ere, den-denak erreferentzialtasunaren mende jarriko bagenitu), Jokin Urain (Baina askotan errazegi ematen zaie erreferentzialtasun hori, zaharrak direlako soilik), Iñaki Segurola (Erreferentzialtasuna aipatzen dudanean, horrelako kontuez ari naiz).
Zerrenda osagarriak
BerriaEL2013: -.
Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa
Adierazle egokia da, eta erabilia. Eskaera egingo zaio Euskaltzaindiari erreferentzial forma arautuari marka guztiak kentzeko, erreferentzialtasun sartu ahal izateko.
Aztergaia: erreflektore
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-01-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Ez dugu aurkitu.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
erreflektore 2, I. Aldabek erabilia: "Egituraketa honen oinarrizko elementuak, pigmentu pantaila edo kromatoforoen filtro batetan, erreflektorea (kitina), nukleo fotogenoa (fotozitoak) eta zabaldura edo beste asoziatutako begi egituraketak okupatzen dituzten gainerako lentetan laburbil daitezke", "Organo luminiszenteren egituraketarik sotilena, Vampyroteuthis infernalis-en gorputzan zehar barreiaturiko fotoforoetan aurki dezakegu, baita Ctenopteryx-en arretan ere, zeinetan, fotozito talde bat (argia produzitzen duten zelulak) indiferentziatutako erreflektore edo pigmentu mota bati asoziaturik dagoen".
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
erreflektore : LurE, Euskalterm 4 (hauetan bonbilla e. 1; lanpara e. 1); erreflektatu : HiztEn (ik. isladatu) // Euskalterm: erreflektometria 2 (hauetan 1 erreflektometriazko metodo), erreflektometro 1, erreflektometriko 1 (metodo erreflektometriko) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50.
Sektore jakin bateko informazioa
HitzIrud: erreflektore.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
erreflektatu : (ik. isladatu): HiruMila; erreflektore : HiruMila, EskolaHE // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, Lur EG/CE eta EF/FE; Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Erdara/euskara hiztegietako datuak
Erdal reflector / réflecteur formen ordainak: HiruMila: 1 erreflektagarri; 2 isladatzaile, erreflektore; reflectante: distiratzaile // ElhHizt: 1 isladatzaile, 2 isladagailu // Casve FE: eslaigailü, arrabatitailü // HaizeG FB: argi-igortzeko // T-L LBF: argi-igortzeko // PMuj DCV: 1 argi-igortzeko, dirdirailu; 2 (que refleja) dirdaitsu, dirdaidun // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Azkue Aurkibidea.
Bestelakoak
Zerrenda osagarriak
HitzIrud: "erreflektorea = reflector".
Aztergaia: erreflexibo
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:20 | 1999-01-13 | Bigarren mailan onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio osagarria
Maileguaren aldean hobestekoa
Ik. bihurkari.
Izenondo erreferentzialak
-ibo izond. erref.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
izond.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
