Euskaltzaindiaren Arauak

AS: baliozko

Jatorrizko forma

balio absolutu, balio erlatibo

Lexia konplexua (erabileremu mugatukoa)

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu balio(-)eskala formarik.

balio(-)eskala 47: Argia 2, Berria 8, EiTB, Elhuyar, Elkar 8, Consumer 3, Espainiako Gobernua 10, Euskaltzaindia, Jakin, Laneki 6, UEU 4, Uztarria 2; balioen eskala 2: Elhuyar, Jakin; balore(-)eskala 12: Argia 6, Berria 2, EiTB 3, Elkar 1; ez dugu baloreen eskala formarik aurkitu.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

balio(-)eskala 6: Berria 2, Filosofiako gida, Ana Urkiza, Xabier Mendiguren Elizegi 2; balioen eskala 1: Josu Zabaleta; ez dugu balore(-)eskala, baloreen eskala formarik aurkitu.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Euskalterm: balio-eskala (‘escala de valores’, Gizarte-ongizatea).

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es escala de valores / fr échelle de valeurs: Adorez: balio eskala / Elhuyar: balore-eskala / Labayru: balore-eskala / Zehazki: balio eskala / NolaErran: balioen eskala.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Ohiko konbinazioa da, baina adibide gisa jaso liteke.

Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da

Adibide gisa jasotzekoa eskala sarreran.

Euskaltzaindiaren Arauak

balio izan, balioko. du ad. (bi erabilerak onartzen ditu: zer balio du tematzeak?; ez du balio orain etxea konpontzen hastea).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera gisa jasotzekoa da. Adiera bat baino gehiago ditu: 1 balio ekonomikoa galdu; 2 baliotsuak ziren ideia moralak alde batera utzi. Bigarren adiera honetan pluralean erabiltzen da.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Konposatu desegokiaren ordez ematekoa

Ik. balioaniztun.

Elkarketa desegokia egin da

iz. + -anitz osaerako hainbat forma berri ageri da gaur (erdal poli-, multi-, pluri- modukoen ordain gisa edo); baina osaera okerra da hori, eta -aniztun modukoa, berriz, egokia.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-aniztun.

Jatorrizko forma

zifra baliodun

Euskaltzaindiaren Arauak

Mat.

balioespen 14: Joxerra Senar 11, Gorka Bueno, EiTB 2.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: balioespen 27: Berria 6, Joxe Azurmendi 8, Xabier Arregi 4, Josu Zabaleta 2, Ibon Uribarri, Koldo Izagirre, Xabier Olarra, Iñaki Iñurrieta, Juan Garzia, Esteban Antxustegi, Fernando Rey.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: valoración estimación.

Ongi eratua da

ongi eratua da.

Eratorri-konposatu isiltzekoa da

Saih. da, nahasgarria baita adieraren aldetik (balioetsi 'baliozkotzat jo' bada behintzat, eta ez 'balioztatu').

Euskaltzaindiaren Arauak

balioetsi, balioets, balioesten. du ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

balioetsi, balioets, balioesten

Tradizioan halako erabilera-bermea duen forma (hiztegiari oreka-osotasunak emateko egokia dena)

Euskaltzaindiaren Arauak

izond.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: baliogabeko .

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-gabeko: lehen pasaldia aztertzean Euskaltzaindiak erabakia da, -gabeko osaerakoak -gabe osaerakoen azpisarrera gisa eskaintzea.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

baliogabe sarrerari dagokion azpisarrera.

Kategoria

izlag.

baliogabetasun 6: Jon Rejado, EiTB.com 5.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: baliogabetasun 10: Berria 5, Anjel Lertxundi 2, Joxe Azurmendi, Koldo Izagirre, Elizen arteko Biblia.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Ongi eratua da

ongi eratua da.

Euskaltzaindiaren Arauak

baliogabetu, baliogabe(tu), baliogabetzen. da/du ad.

baliogabetze 28: Aitziber Laskibar (“Baliogabetzeen ondorioz hainbat udaletan sortu ziren liskarrek frogatzen dute”), Berria 6 (adib.: “Gaur erabakiko du Gorenak baliogabetzeei buruz“, “Espainiako Gobernuak auzitegiei zerrenda horien baliogabetzea eskatuko diela”, “PSE-EE eta PPren ustez, demokrazia sendotuko dute baliogabetzeek; gainontzekoen aburuz, kalte egingo dio“), Allande Sokarros 3 (adib.: “Demokrazia eta Garapenerako Kontseilu Nazionalak Gobernuaren desegitea eta Konstituzioaren baliogabetzea iragarri du“), Ekaitz Goienetxea (“Espainiako Estatuan botere judizialaren eta legegilearen arteko banaketa mito bat da, gezur hutsa», esan zuen Legorburuk atzo zerrenden baliogabetzeen inguruan”), Xan Harriague (“Auzitegi Gorenak agindutako zerrenden baliogabetzea ez da nahikoa haren ustez”), EiTB.com 16 (adib.: “Erabaki hori betetzen ez dutenek isun ekonomikoei, lizentziaren baliogabetzeari eta epaiketei aurre egin beharko diete”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: baliogabetze 81: Berria 75 (adib.: “HZren baliogabetzea gaitzetsi zuen”, “hautagaitzaren baliogabetzea”), Koro Navarro 3 (adib.: “baliogabetze masiboaren ondoren”, “zorren baliogabetzea eskatzea”), Xabier Olarra (“egoaren parte baten baliogabetze edo atzera-pausoa”), Iñaki Mendiguren (“Atzera begiratu eta zu lurrean ikusi zaituenean, baliogabetzea eskatu du”), Iban Zaldua (“Dûpaquiertarrak boteretsuak ziren garai haietan, eta dibortzio zibila ez ezik, ezkontzaren baliogabetzea ere lortu zuten Erromarengandik”).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Ongi eratua da

ongi eratua da.

Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

-tze.

Jatorrizko forma

bikote baliokideen klase; poligono baliokideak; zatiki baliokideak

Euskaltzaindiaren Arauak

baliokidetu, baliokide(tu), baliokidetzen. du ad.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Adierazle egokia da, eta horren premia dago

tradizioan erabili gabea da, eta, berez, librea; baina gero konbalidazio saihestekoaren ordaintzat proposatu du lantaldeak.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tze.

Euskaltzaindiaren Arauak

Ipar.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

balioa; baliagarritasuna.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

balio(tu), baliotzen.

Aditz-erregimena

du ad.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

balioztatu; balioa eman.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Sarrera autonomoan ematekoa

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

baliozkotasun 3 aldiz ageri da, EB: J. Zabaleta ("Oso gutxitan aurkitzen dira irudiak egin eta geroztik berritu eta eguneraturik, badirudielarik garai batean izan zuten baliozkotasuna garaiarekin batera bukatu zela"); U. Larramendi ("testaren espezifikazioa, beti bezala, fidagarritasun, baliozkotasun eta praktikagarritasunaren mugen barruan moldatu behar da"); Z-140 ordenadore p. ("Paretasuna: Gordetzen, transmititzen edo manipulatzen den datuaren baliozkotasuna aztertzeko metodo bat").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

baliozkotasun : HiztEn ("Baliozkoa denaren nolakotasuna"); baliozkotu : Euskalterm 2; baliozkotzapen : Euskalterm 1. baliozkotze : Euskalterm 3.

Sektore jakin bateko informazioa

AgAld: convalidación: sendespen, sendeste; convalidar: sendetsi, indarra eman, gauzazkotu, Lege-sendespena egin, balioa eman // AdminEL: convalidación: baliokidetze; convalidar: baliokidetu // AdminMila: baliozkotu // Ez dugu aurkitu ap. AdminHizt, LurraldeAntol, EurItune.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Beste hiztegietakoak: HiruMila: baliozkotasun: "validez (se dice de leyes, domumentos etc.)", baliozkotu: "convalidar, validar", baliozkotzapen: "convalidación", baliozkotze: "convalidación" // ElhHizt: baliozkotasun (validez), baliozkotu (convalidar) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal convalidar / valider, ratifier formen ordainak: HiruMila: "1 baliozkotu. 2 baliokidetu, konbalidatu" // ElhHizt: baliozkotu // Lur EF/FE: ratifier: baietsi // XarHizt: ratifier: onartu, onetsi, berronetsi, berretsi // Casve FE: valider: (déclarer valide) honetsi; honartü; (rendre valide) honartü; ratifier: honartü, honetsi // HaizeG FB: ratifier: onetsi, sinatu // T-L LBF: valider: balitu; ratifier: sinatu, firmatu, finkatu // PMuj DCV: convalidar, confirmar: onartu, ontzakoa eman, ontzat eman // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE, Azkue Aurkibidea.

baliozkotu : Monika Madinabeitia (“aukera du aurretiazko ikaskuntza baliozkotzeko”), Berria (“euskalduntze eta alfabetatze arloan euskara maila agertzen den ziurtagiria baliozkotu bi lurraldeetan”), EiTB.com 5 (adib.: “Diputatuen Kongresuak ordainpeko Lurreko Telebista Digitalaren (LTD) Lege Dekretua baliozkotu du gaur, CiU, CC eta ERC alderdien laguntzarekin”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: baliozkotu 8: Berria 6 (adib.: “Katekesira doazenek, baliozkotuta”, “unibertsitatean lizentzia ateratzerik lortu ez dutenek Lanbide Heziketara pasatu eta unibertsitatean gainditutako gaiak baliozkotzeko aukera izatea nahi dutela azaldu zuten atzoko prentsaurrekoan”), Xabier Arregi 2 (“presentzia-eremu honetan ezarritako harremanak egiaztapen esperimentalaren motakoak izan daitezke, baliozkotze logikoaren motakoak”, “Enuntziatuen azaleratze-baldintzetan egon daitezke egon ere - eta zalantzarik gabe badaude beti - baztertzeak, mugak edo hutsuneak, zeintzuek euren erreferentziala ebakitzen duten, moduen sail bakarra baliozkotzen duten, koexistentzia taldeak zedarritzen eta ixten dituzten eta erabilera batzuk eragozten dituzten”).

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: convalidar.

Adierazle egokia da, eta horren premia dago

forma berri, egoki, premia bati erantzuten diona.

Ongi eratua da

ongi eratua da, nahiz ez den asko erabili.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

baliozkotu, baliozko/baliozkotu, baliozkotzen.

Aditz-erregimena

du ad.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

atzerrian egindako ikasketak baliozkotu zizkioten.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: convalidación

Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

-tze.

LB: 160 (UEU 84); ETC: 204

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: balioztapen iz. valoración; evaluación / Adorez: balioztapen: iz. valoración / Labayru: balioztapen 1 iz. valoración, valorización / NolaErran: balioztapen estimation, évaluation.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

balioztatu, baliozta, balioztatzen 1 du ad. Zerbaiten balioa zehaztu. Ik. balioetsi 2. Gaur elkartuko dira lurrikarak egindako kalteak balioztatzeko. Unibertsitateak irakaslearen curriculuma balioztatuko du eta, ona bada, aurrera pasatzeko baimena emango dio. 2 du ad. Balioduntzat jo. Ik. baliozkotu. Nazioarteko ikuskari eta epaileek balioztatu dituzte emaitzak; beraz, erreferenduma garbia izan dela ez dago zalantzan jartzerik.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

balioztatu arautuaren bidetik, jasotzekoa.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

baliozta, balioztatzen.

Aditz-erregimena

du ad.