Harremana

    11 emaitza abade bilaketarentzat - [1 - 11] bistaratzen.

    abade
    1 iz. Gizonezkoentzako monasterio bateko burua. Paulo, abade zahar hura. Leireko abadea.
    2 iz. bizk. Apaiza. Abade jauna.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
          EHHE
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Esaera zaharrak

    Abadearen lapikoa, txikia baina gozoa. Nolako elizalde, halako abade.

    Aztergaia: abade

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau44
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z1:BatHizt 1993-09-29 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:03

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    abade 1 'monasterioko burua'. 2 Bizk. 'apaiza'

    Lantaldearen irizpideak

    AS (azpisarrera) gisa gehitzeko eskatuz: abade egin , abade nagusi ? irizpide-marka berria da "31.10" hau, eta dagokion azalpena, honakoa: "Euskaltzaindiak arautu berri dituen formak ez dira ezertan ukituko pasaldi berri honetan (edo bere horretan berretsiko dira); horien azalpena osatzeko edo aldatzeko eskabidea, berriz, egin dezakeela uste du Lantaldeak".

    Informazio lexikografikoa
    Forma baten adiera(k)

    1 monasterioko burua; 2 (Bizk.) apaiza

    Formari buruzko oharrak

    Iritzi-emaileak

     - [A105]: "... iruditzen zait gerora hitz beraren aldaeren arteko hautua egingo duzuela: negar/nigar, biligarro/birigarro ... bat aukeratuz; baina biak gordez hitz/berba eta horrelakoetan. Alegia, abade/apaiz kasuan biak, baina apaiz/apez kasuan bietako bat". ()

    abade egin
    ad.-lok. bizk. Apaiz egin. Alargundu eta gero, abade egin zen.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: abade egin

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1997-02-25 Azpisarrera gisa onartzekoa

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Txostenak
    OEHko datuak [laburduren azalpena]

    ik. OEH: AS.

    Bestelakoak
    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

    Informazio lexikografikoa
    Zerrendako formari azpisarrera dagokio

    abade sarrerari dagokion azpisarrera.

    Erabileremu dialektala

    Bizk.

    Forma baten adiera(k)

    apaiz egin [eta hau da hobesten dena, hots: definitzailea berez da hobetsia, definituaren aldean]

    abade etxe, abade-etxe
    iz. bizk. Apaizetxea. Saint-Denisko abade etxea hiriko otoizlekurik zaharrena da.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: abade-etxe

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1997-02-25 Lantaldeak besterik gabe onartua

    Formari buruzko datuak

    Informazio osagarria
    Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

    -etxe.

    Aldaera baztertuaren ordaina

    Hau orokor-hedatuagoa dela uste du L. Baraiazarrak, hori ematen du elkarketa arrunt-gardenak, eta tradizioak ez du bestelakorik agintzen (Azkueren bi ager. dira OEHko abatetxe bakarrak).

    Formari buruzko oharrak

    Euskaltzainen oharrak

     - Erabakia: EBB (2000-11-09): XK elkarturik idaztearen alde; BO eta MA bi hitzetan, OEHko adibideak horrelakoak dira-eta.

    abade nagusi
    iz. bizk. Apaiz nagusia, apaizburua.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: abade nagusi

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1997-02-25 Bigarren mailan onartzekoa

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Txostenak
    OEHko datuak [laburduren azalpena]

    ik. OEH: AS.

    Bestelakoak
    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

    Informazio osagarria
    Euskara batuan hobestekoa

    nahiz eta apaiz den oinarri hobetsia eta forma hobetsien gain eraikiko diren oro har eratorri-elkartuak, lexia eginei (osagaien konbinazio librez eratzen ez direnei) oinarrien trataera bera dagokie.

    Informazio lexikografikoa
    Erabileremu dialektala

    Bizk.

    Forma baten adiera(k)

    apaiz nagusia, apaizburua.

    abadegai
    iz. bizk. Apaizgaia. Abadegai zela hasi zen euskara lantzen liburuak irakurriz.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: abadegai

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1997-02-25 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Txostenak
    OEHko datuak [laburduren azalpena]

    ik. OEH.

    Bestelakoak
    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

    Informazio lexikografikoa
    Erabileremu dialektala

    Bizk.

    Forma baten adiera(k)

    apaizgaia.

    abadegintza
    iz. bizk. Apaizgintza. Behin baino ezin hartu daitezkeen sakramentuak hiru dira: bataioa, sendotza eta abadegintza.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: abadegintza

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4B:EEBS:003 2002-09-10 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

    Informazio osagarria
    Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

    -gintza.

    Informazio lexikografikoa
    Kategoria

    iz.

    Erabileremu dialektala

    Bizk.

    Forma baten adiera(k)

    apaizgintza.

    Formari buruzko oharrak

    Euskaltzainen oharrak

     - Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): abadegintza iz. Bizk. 'apaizgintza'.

    abadeki
    iz. g. er. Apaizgaia.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: abadeki

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: EArau 2001-01-26
    Hiztegi Batuko Lantaldea: EOh

    Formari buruzko oharrak

    Euskaltzainen oharrak

     - [E210]: ""Abadegai" hitzaren sinonimo gisa, hori jaso daiteke, hala baitator, besteak beste, Azkueren Hiztegian eta 3000 Hiztegian. Beharbada, Bizk. marka erants dakioke" (2000-12-20).

     - [E119]: ""Abadeki (A). Seminarista" (OEH). "Abadeki (B) seminarista" (DVC). "Abadegai, abadeki" (Azkue, in abade). "Abadequi. Despectivo de abad. Nombre que daban en Pamplona a los seminaristas. Como antaño se llamaba abad al párroco, el nombre viene a significar parroquillo". (VN). "En vascuence significa futuro abad o abad en cierne". (AVN). Oharra: Iruñeko biztanle erdaldunen hiztegian bizirik dagoenez, bertako euskararen lekukoa da (2000-12-14)".

     - [E123]: "OEHk dioenez "Nombre que daban en Pamplona a los seminaristas" Voc. Nav. Beraz, onartzekotan, ez luke Bizk. markarik behar. Galdetzekoa ea nafarrei ezaguna zaien. Sar daiteke"

     - Erabakia: Erabakia (2001-01-26): "abadeki sartzea onartu da 'apaizgaia' adierarekin".

    abadesa
    iz. Emakumezkoentzako monasterio bateko burua. Monasterioko abadesa zenean. Bere komentuko abadesa.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
          EHHE
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: abadesa

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArau44
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1993-09-29 Lantaldeak besterik gabe onartua

    Formari buruzko oharrak

    Iritzi-emaileak

     - [I102]: "Zuberoan erabili arren, euskal gramatikan ez dago genero-markarik. Halandaze, ez nuke forma hori jarriko" (1995-01-10)

    abadetasun
    1 iz. Abadearen kargua eta egitekoa. Ik. abadetza 1.
    2 iz. bizk. Apaizgoa.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: abadetasun

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1997-02-25 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

    Informazio osagarria
    Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

    -tasun/-tza.

    Informazio lexikografikoa
    Forma baten adiera(k)

    1 monasteriko buruaren kargua eta egitekoa. 2 Bizk. apaizgoa.

    Formari buruzko oharrak

    Iritzi-emaileak

     - [A105]: "Bakarra jarriko nuke, aukera eginda, batari adiera bat eta besteari bestea eranstea ausarkeria handiegitzat jotzen bada. Ezezkotan, bietako bat soilik letra 'beltxean' eta 'hobe bestea' oharra" (2001-03)

    abadetu, abade/abadetu, abadetzen
    1 da/du ad. Monasterio bateko buru bihurtu.
    2 da/du ad. bizk. Apaiztu. 1909an jantzi zen kaputxino eta 1917an abadetu.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: abadetu

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1993-09-29 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Euskaltzaindiaren Arauak

    abadetu, abade(tu), abadetzen. da/du ad.

    Lantaldearen irizpideak
    Forma arautuaren azalpenaz oharra

    adierak emanez: 1 'monasterioko buru egin'. 2 Bizk. 'apaiz egin'.

    Informazio osagarria
    Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

    abadetu, abade(tu?), abadetzen

    abadetza
    1 iz. Abadearen kargua eta egitekoa. Ik. abadetasun 1. Erregeen odola bi aldiz dabilkizu zainetan eta, hala ere, zure aitatxiri gertatu bezala, abadetza zirtzil baten saria ere ez duzu bildu.
    2 iz. bizk. Apaizgoa. Abadetzarako edo beste bizibide baterako ikasten dabilena.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak

    Aztergaia: abadetza

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z5:EEBS:36 1997-02-25 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Bestelakoak
    Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

    HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

    Informazio osagarria
    Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

    -tza/-tasun.

    Informazio lexikografikoa
    Forma baten adiera(k)

    1 monasterioko buruaren kargua eta egitekoa. 2 Bizk. apaizgoa.

     

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper