OEHko datuak [laburduren azalpena]

aldi 8. (V-gip, G-azp, B). Ref.: Elexp Berg; Gte Erd 20. Alternancia, alternativa, situación cambiante; ciclo. "Bolarak eukitzen ditu (V-gip, AN-gip-5vill), [...] aldi aundiak izaten ditu (G-azp, B)" Gte Erd 20. "Período, temporada, racha. Gure amak aldixak eukitzeittu, batzutan primeran da beste batzutan gaizki" Elexp Berg. "Emen aldixa datorrenian aprobetxau ein bia da" Ib. Cf. infra (12). v. aldarte. * Eguzki lasterrari eta illargiaren aldi negurtuei erne baldin bazaude. "Lunasque sequentis ordine" . Ibiñ Virgil 78. ilargialdi (-lh- L ap. A ; Dv, Lh). "(He), action de la lune sur les lunatiques" Dv. "Au fig. saute d'humeur. Ilhargialdiak baditu, il a des moments de bizarrerie" Lh. * Deabruaz posedituak, ilhargi-aldiak zituztenak eta paralitikoak. He Mt 4, 24 (Ir YKBiz 86 illargi-eriak, Lç, TB, Samper, Echn, Ip, SalabBN lunatiko, Dv, Leon ilhargi-jo). Jauna, urrikal bekizu ene semea, zeren ilhargi-aldiak baiditu. Ib. 17,14. Denek gure ilargialdiak izanki. EZBB I 80.

LB: 7 “Bada, Tknikan, uste horiek egiazkoak diren ikertzen ari dira ilargiaren aldi desberdinetan moztutako egurren ezaugarriak definituz. “ (Elhuyar) / EPG: “Mogueimek dio, gauaren isilean izan zen, egunsentira arte zain egon ginen, sakan estali eta ezkutuan, hiritik hain gertu non harresiko zaindarien oihuak entzuten baikenituen, zaldiak uhaletatik heldurik geneuzkan, irrintzirik egin ez zezaten, eta ilargiaren aldia iritsi zenean, kapitainek ulertu zutelarik zaindariak erdi lo zeudela, denok lekuak hustu genituen “ (Jon Alonso), “Gabonaldi osoa eta Erregenean barrena, egutegiko hilabeteak ez baino, ilargiaren aldi osoa da hemen markatzen dena.” (Pello Zabala) / ETC: 103 “Aplikazioei -gadget ere deitzen zaie- dagokienez, era askotakoak daude, eguraldiaren informazioa eta ilargiaren aldia eskaintzen dutenetatik hasi eta hiztegietako bilatzaileetaraino” (Berria).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Elhuyar: Ilargiaren aldiak: las fases de la luna; Adorez: ilargiaren aldiak: fases de la luna.; Labayru: Txarria hilteko ilargiaren aldiai jaramon behar jake: Para matar al cerdo, hay que tener en cuenta las fases de la luna;

ilargi 1 iz. Lurraren satelitea, Eguzkiak argitzen duena, gaueko argizagi nagusia; haren itxura, Lurretik ikusten den bezala; satelite horrek islatzen duen argia. (Astronomian I larriz idazten da). Ilargia agertu, sartu. Ilargi ederra zegoen bart. Ilargiaren argitan. Horra mendiak ilargitan. Ilargirik gabeko gaua. Ilargiaren adarrak. Ilargi izpiak. Ilargiaren azpiko izaki apalak. Ilargi amandre, zeruan zer berri? Ilargiaren aldiak: ilargiak agertzen dituen itxurak. Ilargi hilabetea (Ik. ilargialdi 2). Ilargiaren gorapen eta beherapenak. Ilargiaren ibilbidea zeruan. Ilargi eklipsea. aldi1 7 iz. Denboran zehar gertatzen den zerbaitetan bereiz daitezkeen zatietako bakoitza. Europako gerrak bi aldi izan zituen. Dantza pausoz osatzen da, eta pauso bakoitzak bi aldi ditu. Eliz urtearen aldiak. Sinfonia baten aldiak. Lau aldiko motorra. Ilargiaren aldiak. Futbol partidaren bigarren aldian.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Definitzaile gisa ‘ilargiaren faseak’ agertzea egokiago ikusi da.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa ilargi eta aldi sarreretan.