Euskaltzaindiaren Hiztegia

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: OIHAL ZURI a) Ropa blanca, mantelería. "Ojalsuria, ropa blanca" Deen I 299. v. EHUN-ZURI. Oihal xuriz estali mahaiñ xume baten gaiñian. Atheka 90. [Armairuan] koka ditezen mihise, atorra, mokanes, hitz batez oihal xuri mota guziak. JE Bur 190. Kutxa beharrena, / andreak oihal xuriz betheko duena. Ox 68. Otharrean amak ezarri oihal xuria hedatu zuen. Barb Piar I 151. Alaitu zitzaidan bihotza mahi luze luzea ikusi nuanean. Oihal zuri zuria, lorontzi ttikiak, [...]. Osk Kurl 85. b) Lienzo, tela blanca. [Lurtatu zuten] oial xuri bat aurpegian ezartzen ziotela. Mb IArg II 302. Obirako beharko dituen oial zuri, mirra garbi ta aroma guziak. Mb OtGai III 79. Ezartzen duzu bi kullera irris oihal xuri batean leherrarazteko ilharren eltzera. ECocin 3. Jesus maitearen begitartea oihal xuriz xukhatzera. Dv LEd 13. Etxe-leio guztiak oial zuri ta urdiñez, loraz da landaraz jantzirik. Ag Kr 216 (v. tbn. 47). Kruxpetaño horiek hirriz ari zaizkit, oihal xuri horren erditik. Barb Sup 21. Beronikak nola garbittu zion bidera atera-ta bere aurpegia oial zuri-zuri batekin. Inza Azalp 69. Bildu zuten burutik asi ta gorputz guztia oial zuri berri aietan. Ib. 71. Zaldi bakarrekiko gurdia zan, gañean oial zuria estalgarriz itzalean egoteko. Anab Aprika 27. v. tbn. Erkiag BatB 145. c) Vela (de barco). Jaso zituen txalopetako oial zuriak. Ag Kr 197. Iguzkipean ugartedia... / Ur zabalean oial zuria... 'Una vela'. Ldi BB 138. v. tbn. Oihal zuri: Lasa Poem 67.

adib.: oihal 1 iz. Zernahi gaiez eginiko ehuna edo zapia. Zetazko oihala. Mihise, atorra, mokanes, hitz batez, oihal zuri mota guztiak. Mahai oihala. Buruko oihala: buruko zapia // satsutu da/du ad. Lohitu, zikindu. Oihal zuria aise satsutzen da. Lagunaren omen ona satsutzea.

oihal zuri 39: HABE 2 (“Paisaiak, giza irudiak, arkitekturak edo egiturak zuzenean zirriborratzen ditu oihal zurian”), Aizu (“Bizkaitarren artean, Eusko Alderdi Jeltzalearen sortzailea zegoen, bandera bat eskuan: “Jaun Goikua eta Lagi-Zarra. Agurreiten deutse Naparrei” irakur zitekeen oihal zurian”), Elkar 13 (“Eta Bernicek, bere azken indar apurraz baliaturik, oihal zuriaren azpian ukabilak gogor itxi, eta begiak modu bitxian estutu zituen, Marjoriek gerora behin baino gehiagotan aipatuko zuenez”), Elhuyar (“Alkandorako bi botoi askatu ditu, burua makurtu eta oihal zurian apur bat gordetzeko”), Consumer 3 (“Tindagaiek uraren aurrean nolako erresistentzia ezartzen zuten neurtzeko, beraz, xerlo tindatu berriak lehortu arte kotoizko oihal zuri batean utzi ziren, ehuna zikintzen zuten ala ez egiaztatzeko”), Berria 13, EiTB, Jakin, Karmel, Argia, Laneki.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

oihal zuri 41: Berria, Herria, Felipe Juaristi, Juan Kruz Igerabide, Itxaro Borda, Josu Zabaleta, Jon Muñoz, Xabier Montoia, Urtzi Urrutikoetxea…

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Gaur erabilia, eta egokia izan liteke azpisarrera gisa jasotzea, arropa zuri bezala.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa oihal sarreran.