Euskaltzaindiaren Hiztegia

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: BIHOTZA URRATU. a) Ablandar el corazón, hacer apiadarse. "Quebrar el corazón [...]. lat. pietate afficere" Lar. --Eta ez haiz bildur, Theresa? --Ez, enekin izanen haizen ezkero, ihardetsi zion, bihotza urratzen zuen sukar batekin. Mde HaurB 92. Apenar. Haren bihotza ürratürik zen, xehekatürik, marrüskatürik; bena nahi zian sofritü. Ip Hil 170. Bihotza urratzen dautan / Harrabots bat. Iratz 24. Ixo! ixo! bihotza urratzen didazu itz oiekin. NEtx LBB 14. Onek bere malko ta erreguekin biotza urratuko ziola. "Le había de dar mucha pesadumbre". Berron Kijote 222. b) Enamorar. Egiaz esaten diat au: oraingo onetan ez duk bestetan bezela gertatuko. Biotza urratu zidak Miriamek, eta etzeukeat ezer arentzako baizik. Txill Let 85.

adib: aiots iz. Intziria, aienea. Aiots garratzak bihotza urratzen die.

bihotza urratu 8: Berria 4 (adib.: “Bihotza urratzen duen negarrarekin ari natzaizu», diote haren lehen lerroek”), EiTB 4 (adib.: “Bihotza urratu diogu!”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

bihotza urratu 30: Herria 2 (“Xahar ala gazte, gizon ala emazte, lagun eta ahaide, han ginen bilduak bildutasun haundienean, malkoak begietan, bihotza urratua bainan kantatzeko gogoarekin, zure eta gure ber-piztean sinetsi nahian”), Berria (“Aldarrikapen hauek bihotza urratzen didate, baina zer egin dezaket? Gogoan eduki behar da zelako baldintzetan atxikitzen duten”), Bernardo Atxaga 3 (adib.: “Mary Ann bere emazteari eta Liz zein Sara bere alabei agur esan beharrak bihotza urratu zion”), Agustin Otsoa 2 (adib.: “Soinu hark bihotza urratu zion”), Juan Kruz Igerabide 2 (“Horixe esan zidan, eta bihotza urratu zitzaidan”), Daniel Landart 2 (“Guk bezala, bihotza urratua dutenentzat, leku horretan, ahots leun baten entzutea, zinez zerbait da”), Patxi Zubizarreta 2 (“Hura ere maiteminak eritua zela eta bihotza urratua zuela jakin zuelarik, ez zuen zalantzarik izan eta berriro ere bideari lotu zitzaion”), Josu Zabaleta (“Bihotza urratzen ari zitzaiela sentitzen zenean, amak burua makurtzen zuen eta aitak beste norabait begiratzen zuen”), Elena Touyarou (“Haren aita-amek eta Martzelinak ikusi zituzten partitzen, bihotza urraturik, deus ezin eginez”), Elizen arteko Biblia, Gotzon Garate, Janbattitt Dirassar, Fernando Rey, Patziku Perurena…

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa bihotz sarreran.