Euskaltzaindiaren Hiztegia

13 emaitza gazi bilaketarentzat - [1 - 13] bistaratzen.

gazi
1 adj. Gatza duena. Anton. geza. Itsasoko ura gazia da. Ur gaziak eta gezak. Ur gazitan ezarri.
2 adj. Janariez mintzatuz bereziki, gatz gehiegi duena. Hau da eltzekari gazia! Gazia dago zopa.
3 adj. Gatzetan edo gatzunetan prestatua. Ik. gazitu 4. Urdai gazia. Bakailao gazia.
4 adj. Garratza, bizia. Sagar gaziak. Sagardo gazia.
5 adj. Gauza abstraktuez mintzatuz, garratza, mingarria. Erantzute gaziak egin dizkio. Zure urteak izan dira mikatzak eta gaziak.

Aztergaia: gazi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau72
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z1:BatHizt 1994-09-22 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:08

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS: gazi-geza, gazi-gozo.

Informazio osagarria
Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

gazi-geza, gazi-gozo

gazi belar, gazi-belar
iz. Mingarratza. Gisua eskas duten lurretan laket dira otea, iratzea, gazi-belarra eta bertze.
gazi-geza
1 adj. Zapore gazia eta geza batera dituena. Ik. gazi-gozo. Jaki gazi-gezak.
2 adj. Gauza abstraktuez mintzatuz, alderdi atseginak eta desatseginak, alaiak eta ilunak batera dituena. Oroitzapen gazi-gezak.
3 (Izen gisa). Gazi-gezan ongi neurtutako ipuinak. Gaurko euskaran sumatzen den halako desoreka eta gazi-geza.

Aztergaia: gazi-geza

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau72

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: [nire ustez sartu beharrekoa da] (1995-04-18)

Euskaltzainen oharrak

 - [E210]: Azpisarrera (berria): gazi-gezan ikusi.

 - Erabakia: (H2.2 / 2009-11-02): Forma berririk ez da orain erantsiko, eta ikusiko da nola azaltzen duen H1.1 lantaldeak.

gazi-gozo
1 adj. Zapore gazia eta geza batera dituena. Ik. gazi-geza. Ahate entsalada saltsa gazi-gozoarekin.
2 adj. Gauza abstraktuez mintzatuz, alderdi atseginak eta desatseginak, alaiak eta ilunak batera dituena. Ipuin gazi-gozoak. Sentimendu gazi-gozoz.
3 (Izen gisa). Udazkenak uzten didan gazi-gozoa.

Aztergaia: gazi-gozo

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau72

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: [nire ustez sartu beharrekoa da] (1995-04-18)

gazigarri
iz. Gazitzen duen janaria. Lapikoan gazigarria bota.

Aztergaia: gazigarri

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-09-22 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

iz.

Informazio osagarria
Partizipio-marken araberako eratorri-konposatuak

-i(tu)+g-

gaziki
1 adb. Gazitasunez.
2 iz. Jaki gazitua. Gaziki puska bat ekarri zioten.

Aztergaia: gaziki

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau72
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-09-22 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

1 adlag. 2 iz.

gazikutxa
iz. Arrainak edo haragia, gal ez daitezen, gatzetan ezartzeko kutxa. Lanak eman ohi ditu, ganbara eta gazikutxa hustu direnean, jardunari eusteak.

Aztergaia: gazikutxa

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1999-07-13 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Ahoz erabilia, nahiz testuetako lekukotasunik ez duen

ahozkoan ezaguna da 'gazitegia' adierakoa, nahiz testu-lekukotasunik ez izan (ezta eremua zehazteko modurik ere).

Informazio osagarria
Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-kutxa.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E126]: Leitzan ea Baztanen ibiltzen da. Ikus AL eta BM.

 - Erabakia: (H2.2 / 2009-11-02): Bere horretan utziko da lantaldeak proposatua.

gazitasun
1 iz. Gazia denaren nolakotasuna. Uretan beratuz, bakailaoari gazitasuna kendu. Negarraren gazitasuna ahoan dastaturik.
2 iz. Ingurune bateko, bereziki uretako edo lurreko gatzaren ehunekoa, urturik dauden gatzen ehunekoa. Itsasoko uraren gazitasuna, batez beste, % 3,5ekoa da.

Aztergaia: gazitasun

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau72
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-09-22 Lantaldeak besterik gabe onartua
gazitegi
1 iz. Janari gazituak gordetzen diren kutxa edo ontzia. Ik. gazikutxa. Saskitara bat barazki, odolki zenbait eta gazitegiko txerriki puska bat eman zizkion.
2 iz. Jakiak gazitzeko tokia edo etxea. Hogeita bat harakinen artean xingar gazitegi bat ireki dute Angelun, abere hiltegiaren ondo-ondoan.

Aztergaia: gazitegi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1999-07-13 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan gazitegi (A EY: "Hemen eztuk xingarrik, etxe huntako gazitegian saguak umeak azten ttik"; Egunaria 1957 ap. DRA: "Orok badakite nola egun batez piztu zituen (San Nikolasek) hiru haur, buxer batek bere gazitegian ezarriak"; Prop 1881: "Helduak ginen aiphatu dudan haragi gazitegira") eta testu-lekukotasunik gabeko gazikutxa .

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu gazitegi eta gazi-kutxa formarik.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

gazitegi : HiztEn, LurE, Euskalterm 3 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

gazikutxa : DRA (saladero), PMuj DVC (gazi-kutxa: saladero, salero, depósito de salmuera); gazitegi : EuskHizt, HiruMila (1 sitio, depósito en el que en las casas se guarda la sal, tocino, etc.; local para salar carnes, etc.; 3 ik. gatzunaska), ElhHizt (1 depósito o recipiente de sal, o de comida curada con sal, que hay en las casas; 2 saladero), EskolaHE, Casve EF (1 saloir; 2 dêpôt de saumure), HaizeG BF (saloir; eta gaxitegi), Lh DBF (saloir, dépôt de saumure), DRA (sitio, depósito en el que en las casa se guarda la sal, tocino, etc.), PMuj DVC (1 salero, salegar; 2 saladero, depósito de salmuera) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

gazitu, gazi/gazitu, gazitzen
1 da/du ad. Gazi bihurtu. Bakailao gaziegiak gazitu du saltsa.
2 du ad. Jakiez mintzatuz, ez galtzeko, gatzetan edo gatzunetan ezarri. Urdaia, bakailaoa gazitu. Zortzi egunez gazitzen utzi. || (Partizipio burutua izenondo gisa). Bakailao gazitua.
3 du ad. Gatzez ondu, gatza eman. Zopa gazitu.

Aztergaia: gazitu

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArauB
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-09-22 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak

gazitu, gazi(tu), gazitzen. da/du ad.

Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

gazitu, gazi(tu), gazitzen

gazitxo
adj. adkor. Gazi samarra; aukeran gaziegia.

Aztergaia: gazitxo

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1999-07-13 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak

-txo ez-automatikoa.

Informazio lexikografikoa
Kategoria

izond.

Forma baten adiera(k)

aukeran gaziegia.

gazitzaile
iz. Jakiak gazitzen dituen pertsona. Arrain-gazitzailea.

Aztergaia: gazitzaile

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1999-07-13 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

gazitze
1 iz. Jakiez mintzatuz, ez galtzeko, gatzetan edo gatzunetan ezartzea. Gazitze horri esker izokinak nolabaiteko gogortasuna eta lurrina hartuko du. Atzo elkarretaratzeak egin zituzten Busturialdeko kontserba eta gazitze enpresa guztietan.
2 iz. nekaz., ekol. Lurzorua edo ura gehiegi gazitzea. Ureztatze erretenek eutrofizazioa eta, uraren emaria nahikoa ez bada, uren gazitzea eragiten dute. Gazitzea, erosioa, kutsadura..., asko dira lurzoruen degradazioa eragiten duten faktoreak.

Aztergaia: gazitze

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z5:EEBS:39 1999-07-13 Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Lantaldearen irizpideak
Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

-tze.

 

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Es bueno saber que cada vez que gastas una moneda para tu placer culpable, ayudas a alguien que lo necesita. Ice Casino es conocido por sus generosas campañas benéficas en toda Europa. ¡Pero no olvides jugar responsablemente!

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.