Euskaltzaindiaren Hiztegia
1 emaitza taket bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.
Aztergaia: taket
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau103 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-07-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
taket(a) (eta burdiña-t., burni-t.) 17 ager.: B 11 (Ag 3: "zotzez, ziriz edo taketez beterikako argi-mutill luze bat", "gizonak taketa baño gogorragoko atzamarren artean zigarro bat egiñaz", "taket batzuk giñan atzekoa ta ni"; A BeinB 3: "Aaur dabil nire senar taketa bere", "taketa legetxez gogorturik topako genduke au", "Mandazain taket baten guraria?"; Kk Ab 3: "biribildu eban gero taketa lakoxe zigarro lodi ta gogor bat", "bedar artian taketa lez zigarro mutxikin amataua", "taketa lakoxe gorputz arteza"; Otx: "laster dozu mutil ori taketa bera baño senduago jarri"; Erkiag BatB: "burdiña-taketok euren tegitik atara"), G 5 (Izt C, zerrendatu batean: "Taketak"; Or Eus: "Narra-ertzean taketarik ez"; Zait Plat: "taketa bezala gogorturik ikusi zuen"; Ugalde Iltz: "Serore etxe aldetik dagon burni-taketako leio beltz-itxusi aretatik begiratu"; Ibiñ Virgil: "ar zak taket bat"), EB 1 (Arti MaldanB: "ahoan sartu urregorrizko taketa"); taketu G 1: NEtx Antz ("bere eskuetan taketu zun bitxia").
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
taket B-EB 14: Ag Kr (OEHko testuinguruetako batean), Zubk 2 (adib.: "Gizonak, taketa baiño gogorrago..."), Larrak ("Taketari lotu nautsoe"), I. Sarasola ("Honen kideko lekukotasunen data taket artean -[1074]- eman dugu aditzera"), X. Mendiguren B. ("hemen bait gaude taketari loturiko hartzaren modura"), J.A. Garmendia ("Gero taket batetan lotu zuten"), J.L. Lekunberri 2 ("Goizero kaleratu eta bere taketa bilatzen zuen", "Potxingo batetan zegoen, taketetik ez urrun"), Lore kontu ("lehengoan taketa lez, geldi zertu zan"), G. Aulestia ("lemaren taketa"), Txiliku 3 ("Arreta handiz taket bat iltzatuz kakalardoa erori zen leku bere-berean", "taketetik hurbilen zegoen zuhaitz enbor ertzean", "askatu zuen zinta taketa zegoen lekuraino"); eta taketak emon ; taketetik aidean : Zubk ItxasA ("Taketak emon. Burutapena euki" / "Taketetik aidean. Burutik arin samar" - cf. gainera: "Toleta, erramua estrapuagaz lotzeko karel gaiñean egoten dan taketa izaten da").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
taket : DFrec 4, AB38 1 (estaca), AB50 2 (1 cuña, 1 estúpido), taketako (estacazo), HiztEn (1 hesola; 2 L zenbait arrainek defentsarako duen bizkar-hegatsa; 3 tentela, motela), LurE, Euskalterm 9 ('estaca' 1, 'calzo' 1 eta taketa jarri, taketa sartu 'calzar'; 'palito de x' 5: arrain-taket, karramarro-taket, legatz-taket, txahal-taket).
Beste (edozein) iturritako erabilerak
Ik. Garm LexEV 389: taketa ("Uno de los varales de madera que lleva el carro rural, para sujetar la carga. Se introduce en el taketa-zuloa, o en los taketiek o agujeros de los dos maderos longitudinales de la cama").
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
taket : EuskHizt (1897; batez ere bizk. 1 hesiak egiteko edo gurdian jartzeko makila moduko atal lodia eta motza; ik. hesola; 2 izond eta iz. 1890; Beh. G. er.; ergela, adimen laburrekoa; ik. kirten), HiruMila (1 estaca, palitroque; 2 jalón; 3 adral; 4 cuña; 5 espina o aleta dorsal de algunos peces utilizada como defensa; 6 estúpido, da; 7 crecido, da; grandullón, na), ElhHizt (1 estaca, várgano; 2 L espina o aleta dorsal de algunos peces que les sirve de defensa; 3 estúpido, -a, tonto, -a, necio, -a, zopenco, -a), EskolaHE, Lur EG/CE (estaca) eta EF/FE (pieu, piquet), Casve EF (1 pieu; 2 coin à enfoncer; 3 nageoire de poisson; 4 verge, organe viril; 5 étai, pieu; 6 stupide), Lh DBF (1 taquet - menuis; 2 nageoire dorsale de certains poissons qui s'en servent comme moyen de défense), DRA (1 estaca; 2 jalón; 3 adral; 4 cuña; 5 espina o aleta dorsal de algunos peces que les sirve de defensa; 6 estúpido; 7 crecido, grandullón), PMuj DVC (1 estaca, chanto, estabuyo agudo, palo puntiagudo, vargano, estaca de empalizada; taketean lotu = estacar, atar a una estaca; taketaz xedatu, mugatu = estacar, señalar con estacas; taketez esi = chantar, cercar con chantos; 2 BG estúpido, necio, zopenco, ignorante; 3 B cuña, calzo, calce, taco de ruedas; taketa ezarri = calzar, acuñar, poner calces o cuñas; taketak kendu = descalzar, quitar calzos; 4 B alzaprima, cuña; 5 piquete, jalón pequeño; 6 palitroque, palote, palo mediano; 7 (pl.) palos verticales en el carro para cargar la leña; 8 B tabicón, tablón, madero, vigueta; 9 jimelga = taketez eutsi = enjimelgar, asegurar con jimelgas; 10 L esquema, espina o aleta dorsal de algunos peces; 11 tenaza, mordaza de algunos instrumentos; 12 L cornamuza; 13 BG taketean egon = estar de murria); taket-hesi : HiruMila (sebe), PMuj DVC (taket-esi = chantado, cercado de chantos) // DRA: taketa-biur (Urkia aipatuz) // PMuj DVC: taketada (estacazo, varzo, varapalo), taketak (paréntesis: - signos), taketa-mailu (acción de golpear entre tres; taketa-mailuetan), taket-arte (paréntesis; taket-artean = entre paréntesis), taket-arteko (paréntesis), taket-aundi (estacón), takete (1 BG necio, estúpido; 2 pilote, estaca), taket-sare (balaustrada, balcón), taketu (reforzar, sujetar con cuñas el poste metido en tierra), taket-ukaldi (palotada, golpe con el palote), taketzar (estacón), taket-zulo (estaquero, agujero de la estaca) // Ez dugu aurkitu ap. HaizeG BF.
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
batez ere Bizk.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E210]: 1- Adibidea ere eman: "taketa baino artezago". 2- Azpisarrera erantsi: taketerako egon 'berbetarako gogorik ez izan'.
- Erabakia: (H2.2 / 2010-10-19) Bere horretan utziko da oraingoz lehen itzulian erabakia (H1.1 lantaldeari jakinaraziko zaio ohargileak proposatu duen adibidea; baina ez da forma berririk orain erantsiko).
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
