Euskaltzaindiaren Hiztegia
1 emaitza opatu bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.
Aztergaia: opatu
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau94 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1996-03-27 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
opatu formaren 45 agerralditatik, a) da aditz laguntzailearekin agertu dira 2: a1) 'eskaini' adierako 1, B (Astar); a2) 'aurkitu' adierako 1, G (Inza); b) du aditz laguntzailearekin 6: b1) 'eskaini' adierako 4, B (Astar, Eguzk); b2) 'nahi izan' adierako 2 (Azc, Ag G); c) dio aditz laguntzailearekin, edo/eta perpausean nor-nori-nork osagaiak dituela, 31: c1) 'eskaini' adierako 20: B 16 (Añ, CatLlo, AB, Azc, Erkiag, Akes), G 2 (Etxde), IE-Zu 2 (Mde, Casve) eta opau B 1 (Enb); c2) 'norbaitentzat zerbait nahi izan' adierako 11: G 7 (Gco, Moc, ABar, Etxde), IE-Zu 2 (Egiat, Xa), EB 2 (Mde) eta opau B 1 (Enb); d) zaio aditz laguntzailearekin 1, 'eskaini' adierakoa, B (Astar); e) aditz laguntzailerik agerian ez duten 5: e1) 'eskaini' adierako 4: B 3 (Añ, CatLlo), G 1 (Lard); e2) 'nahi izan' adierako 1, Z (Egiat); opatu / opa izan erabakigaitzak dira 44: a) da aditz laguntzailearekin agerturiko 1, 'norbaitentzat zerbait nahi izan' adierakoa (Or); b) du aditz laguntzailearekin agerturiko 7: b1) 'eskaini' adierako 3 (Etxde 1 eta Añ 2: "Yerusalengo Elexa santan Yesus eskini zenduan; berari opa gaizuz guztiok, beretzat artu gagizan" EL2 232; "Jerusalengo Tenplu santuan eskeñi zenduan Semea; berari opa gaizuz guztiok arki dagigun bakea" EL1 219; hots: nor argumentua [+ pertsona] dela eta nori argumentuak aditzean islarik ez duela); b2) 'nahi izan' adierako 4, G (Zait, Or); c) dio aditz laguntzailearekin (edo/eta perpausean nor-nori-nork osagaiak presente direla) agerturiko 27: c1) 'eskaini' adierako 22: B 15 (Añ, Astar, Ur, Azc), G 7 (Ag G, Or, Berron); horietan 3 ager. objektua [+ pertsona] dutenak: B 2 (Añ: "Opa, zarean guztioi, Ama Birjiñari" EL1 80), G 1 (Berron Kijote 19: "obe izango dut, Don Kijote bere ortan uztea (...) arik-eta Zeruak norbait opa dezaion, ainbeste akats apainduko dizkiona"); c2) 'norbaitentzat zerbait nahi izan' adierako 5: B 1 (fB), G 4 (Arr, ABar, SMitx, Berron); d) zaio aditz laguntzailearekin agerturiko 5: d1) 'eskaini' adierako 1, B (Astar); d2) 'norbaitentzat zerbait nahi izan' adierako 1, B (Otx); d3) 'nahi izan' adierako 3, B (Otx); e) agerian ez aditz laguntzailerik eta ez nor-nori agumenturik duen 'norbaitentzat zerbait nahi izan' eta 'eskaini' adieretako bana (Or, Añ). Konposatu-eratorriak: opa-lurrin 'eskaintza-lurrina' G 1 (Zait); opagai 'eskaingaia' 2, G (Ibiñ); opa-gai 'nahi dena' 1 (Txill: "Gogaikarria da opa denean, opa-gaia ez iristea"); opagarri 'atsegina' 5: B 2 (Eguzk, Erkiag), G 3 (Zait); opaka 'eskainiz' 3, B (AB, Eguzk), eta 'norbaitentzat zerbait nahi izanez' 1, B (Zav); oparri 'eskaintzak egiteko harria' 5, G (JMB, Zait); opazaile 'eskaintzaile' 1, B (Astar).
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
opatu formaren 10 agerraldietatik, a) du aditz laguntzailearekin agertu dira 4: a1) 'aurkitu' adierako 4, horietan 3 objektua [+ pertsona] dutenak: G 3 (J. Iturria, Zait), EgAs 1 (Tomas); a2) 'nahi izan' adierako 1, G (V. de Amezaga Aresti); b) dio aditz laguntzailearekin edo/eta perpausean nor-nori-nork osagaiak dituela 9: b1) 'eskaini' adierako 4: B 1 (J. Arregi), G 3 (Mde, A. Zelaieta), EgAs 1 (E.J.); b2) 'norbaitentzat zerbait nahi izan' adierako 5: B 3 (B. Larrakoetxea, P. Etxebarria), EB 1 (J.A. Arrieta), EgAs 1 (Pikuta); c) aditz laguntzailerik agerian ez duela 1, EB (J. Azurmendi); opa izan / opatu erabakigaitzak dira 8: a) du aditz laguntzailearekin eta 'nahi izan' adierako 1, EB (P. Altuna Itharte); b) dio aditz laguntzailearekin edo/eta perpausean nor-nori-nork osagaiak dituela agerturiko 3: b1) 'eskaini' adierako 1, EgAs (A.M. Labayen); b2) 'norbaitentzat zerbait nahi izan' adierako 1, EgAs (Bertsolariak in Bertsolari Txapelketa 1967); b3) 'nahi izan' adierako 1, B (Otxolua); c) zaio aditz laguntzailearekin agerturiko 4: c1) 'eskaini' adierako 1, B (J.M. de Zabala Arana); c2) 'nahi izan' adierako 3, B (Otxolua). Konposatu-eratorriak: oparri 'eskaintzak egiteko harria" G 1 (Zait); opaespen 'kontzesioa' EB 1 (Etxde in Euskera, 1985); opagai 'eskaingaia' G 1 (A in RIEV: "Makoliñek ere opagayak jaurtiki ta iges begi"); opagei 'biktima' B 2 (B. de Arrizabalaga: "Baina euren ahalegin guztiak gozakatx porrot egiten dabe Madrileko harresi baterakoiaren aurrean, eta hainbestean, bada liberal aldra hau be, karlista epelduak ainean, guztiok saldukeria baten opagei izan dirala susmetan hasi dalako"; B. Aurre-Apraiz: "Idatzita dago,/ baitegiko orma ezkoetan,/ opageientzat epai zorrotza / eta gertu dagoz suizkilluak,/ epaitueri begira,/ gau baltz eta urratuan"); opagarri 'atsegina' 3: B 2 (J.K. Ibargutxi, S. Onaindia), G 1 (Zait); opaka 'eskainiz' Z 1 (J.L. Davant: "Eta pill pill iturriak,/ Biziro errekak baita itxasuak / Opaka arraintza ugariak"); 'norbaitentzat zerbait nahi izanez' EgAs 1 (Enb); opakizun (+ opa kisun) 'eskaintza' 3: B 1 (B. Garitaonandia), G 1 (M. Lekuona), EgAs 1 (Andutz-Mendi); opakunde 'eskaintza' EgAs 1 (Atarrizbarrna).
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
opatu 'eskaini': AB50 1; opatu 'nahi izan': AB50 16, Euskalterm 1; opatu (dio ad.) 'eskaini': LurE; opatu (dio ad.) 'norbaitentzat zerbait nahi izan': LurE; opatu (dio ad.) 'opa izan': HiztEn; opatu (du ad.) 'aurkitu': LurE; opatzaile 'opatzen duena': HiztEn; opatze : LurE. Eta: opaetsi ik. opetsi: HiztEn; opagai 'eskaingai': HiztEn-LurE; opagarri 'gogokoa' / 'opa daitekeena': HiztEn; opaka 'opatuz': HiztEn; opakizun 'eskaintza': HiztEn; oparri 'eskaintzeko harria': HiztEn; opatsu 'eskuzabal' / 'oparo': HiztEn.
Bestelakoak
Euskaltzaindiaren Arauak
opatu, opa(tu), opatzen. dio ad. 'opa izan'; 'eskaini'.
Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma
opatu, opa(tu), opatzen.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
