Euskaltzaindiaren Hiztegia

Azkue Hiztegia

Azkue Hiztegia

makur; makhur
  1. (AN-b-est, Bc, BNc, Gc, Lc) inclinado, arqueado / incliné, voûté
    • Hala gizon koleratuak ere eztu ezagutzen noiz mintzo den ongi eta noiz gaizki; noiz dohan artez eta noiz makhur así tampoco el hombre encolerizado conoce cuándo habla bien y cuándo mal, cuándo va recto y cuándo descaminado ainsi l'homme en colère ne reconnaît pas, lui non plus, lorsqu'il parle bien et lorsqu'il parle mal, lorsqu'il va droit et lorsqu'il s'égare (Ax. 3ª-108-23.)
    • Makurrean (B-m) luchando á derribarse luttant à se terrasser
  2. (AN-arez-b-lez-oy, B-m, L-ain) perverso / pervers
    • Ez erran nihortaz gaizkirik, ez s̃us̃en ez makhur no habléis mal de nadie, ni justa ni injustamente ne parlez mal de personne, ni justement ni injustement (Har.)
    • Nahiago dituzte bertzeren onak zuzen edo makhur hartu eta bereak ere bahitu eta saldu prefieren adquirir bienes ajenos justa ó injustamente y los propios empeñar ó vender ils préfèrent acquérir les biens d'autrui justement ou non et engager ou vendre les leurs (Ax. 3ª-22-14.)
  3. (AN, BN, Lc) adversidad, contratiempo / adversité, contretemps
    • Makhur gaiztorik gabe egin ahal izan dut ene itzulia sin ningún mal contratiempo he podido hacer mi viaje j'ai pu faire ma tournée sans encombre (Prop. II-49.)
    • Makhur s̃ume bat gertatzen bazaiku ere, lasterregi erortzera uzten dugu gure gogoa si nos acontece algún ligero contratiempo, dejamos que nuestro ánimo desfallezca demasiado pronto s'il nous survient, quelque léger contretemps, nous laissons notre courage faiblir trop vite (Duv. Imit. 20-10.)
  4. (BNc, L) torcido, contrahecho, falso, hablando de la voz / torte, contrefaite, fausse, en parlant de la voix
    • Badu boz bat kakola bezen makurra tiene una voz tal falsa como ganchos de acémila il a une voix horriblement fausse, lit.: aussi tortue qu'un crochet à abaisser les branches
    • Akerraren adarra bezen makurra (BN-ist) excesivamente torcido lit.: tan torcido como el cuerno del chivo de travers, tortu, lit.: aussi tortu que la corne d'un bouc
  5. (AN, BN, L) yerro, diferencia / écart, différence
    • Eztaiteke s̃us̃en s̃us̃ena ezagut idien adina, ...baina makhur guti batekin (bai) urthe batena edo birena gorenetik no se puede conocer á punto fijo la edad de los bueyes, pero sí con poco yerro, todo lo más de uno ó dos años on ne peut connaître exactement l'âge des bœufs, cependant cela est possible à environ un an ou deux d'erreur (Duv. Labor. 117-25.)
  6. (BN) persecución / persécution
  7. (AN-b, BN-ald-s, L, R) errado, equivocado / trompé, erroné
    • Makhur zabiltzate andáis errados vous êtes dans l'erreur (Har. Matth. XXII-29.)
  8. (AN, G-orm) perillán, travieso, pícaro / fripon, malicieux, coquin
  9. (AN, L) desavenencia, desacuerdo / démêlé, désaccord
    • ¿Zer da zuen arteko makhurra? ¿cuál es el desacuerdo que hay entre vosotros? que est le différend qu'il y a entre vous? (Duv. ms.)
    • Han ere makhurra biztu zioten (Jerarako artzaiñek Isaakenei) también allí les pusieron rencillas (los pastores de Jerara á los de Isaac) là-bas également ils leur cherchèrent querelle (les pasteurs de Jerara à ceux d'Isaac)
  10. zambo / bancal (Oih.)
    • Zangoak behar ditu s̃us̃enak makurren eskarniatzen ari denak el que se burla de los zambos debe tener derechas las piernas il faut que celui se moque des jambes tordues ait les siennes droites (Oih. Prov. 532.)
© Euskaltzaindia
© Aplikazio informatikoaren gainean Aurten Bai Fundazioa.
Eskubide guztiak erreserbatuta.

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Es bueno saber que cada vez que gastas una moneda para tu placer culpable, ayudas a alguien que lo necesita. Ice Casino es conocido por sus generosas campañas benéficas en toda Europa. ¡Pero no olvides jugar responsablemente!

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.