Euskaltzaindiaren Hiztegia

Azkue Hiztegia

Azkue Hiztegia

andi (AN, B, G, R); handi (BN, L, S)
  1. grande / grand
  2. (c) extraño, chocante / étrange, choquant
    • Andia da (Bc) es extraño c'est étrange
    • Nihork ezdu handi atzeman behar krapestu gabeko abere guziak basa izatea nadie debe extrañarse de que todas las bestias que no tienen cabestro sean salvajes personne ne doit trouver étrange que toutes les bêtes qui n'ont pas de licou soient sauvages (Hirib. 65-31.)
  3. (c) significa "mucho" con palabras que denotan cierta expansión, como las pasiones, líquidos, gases, etc
    signifie "beaucoup" avec des mots qui désignent une certaine expansion, comme les passions, liquides, fluides, etc
    • Ke andia mucho humo beaucoup de fumée
    • Ur andia dago osiñean hay mucha agua en el pozo il y a beaucoup d'eau dans le puits
  4. (BN, Lc, Sc) estar de esquina, tener tratos de amistad á medio romper / être en froid, avoir des liens d'amitié à moitié rompus
    • Lehen adiskide min ziran, orai handi ikusten ditut antes eran íntimos amigos, ahora los veo (que están) de esquina autrefois ils étaient intimes, maintenant je les vois un peu refroidis
    • Haundi gira (BNc, Lc, Sc) estamos algo distanciados nous sommes un peu éloignés
  5. (c) altanero, arrogante / hautain, fier
    • Zu andi ta ni andi, guk egingo dogu Garamendi (B-a) vos grande (es decir, altanero), yo grande, nosotros haremos Garamendi (sic) vous (qui êtes) grand (c'est-à-dire hautain), moi (qui suis) grand, nous ferons Garamendi (sic)
    • Zu handi, ni handi ¿nurk erranen du gure astoari arri? (G, R, Sc) vos grande (entonado), yo grande ¿quién dirá arre á nuestro burro? vous (qui êtes) grand (hautain), moi (qui suis) grand, lequel dira aïe à notre bourricot?
    • Zu andi ta ni andi, ¿nork guri afaria jarri? vos grande, yo grande ¿quién nos (ha de) preparar la cena? vous (qui êtes) grand, moi (qui suis) grand, qui de nous préparera le souper?
  6. (Bc) indica una acción no bien acabada / signifie une action qui n'est pas complètement achevée
    • Buru buruan jo ta il-andi its̃i najoan (B-m) le pegué en medio de la cabeza, y le dejé medio muerto je le frappai au milieu de la tête, et je le laissai à demi mort
    • Egosi-andi eizu orain lapikokoa, gero be astia bago obeto egiteko-ta (B-l) deja ahora medio cocido el puchero, pues ya habrá tiempo luego de hacerlo mejor laisse maintenant le pot-au-feu cuire à demi, car il y aura ensuite assez de temps pour le mieux faire
    • Andi andika (B-l-m-mu) á grandes rasgos à grands traits
    • Andi andika edo salto baten legez esango deutsut á grandes rasgos ó como de un salto os he de decir je vous parlerai à grands traits ou d'un saut (Bart. Ikas. I-10-15.)
  7. (B-a-o-ts̃) desde allí / dès lors Var. de ANDIK, AN-DIK
    • Andi andirik joan (Bc, BN-s, R) Handi handia joan (S) ir sin más ni más, sin motivo s'en aller tout à coup, sans motif
    • Batek andi, besteak andi se dice de dos que porfían se dit de deux personnes qui s'opiniâtrent
© Euskaltzaindia
© Aplikazio informatikoaren gainean Aurten Bai Fundazioa.
Eskubide guztiak erreserbatuta.

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Es bueno saber que cada vez que gastas una moneda para tu placer culpable, ayudas a alguien que lo necesita. Ice Casino es conocido por sus generosas campañas benéficas en toda Europa. ¡Pero no olvides jugar responsablemente!

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.