Leku-izenak

- Laguntza

*: Hizki bat edo gehiago ordezkatzeko
(mendi*, aba*za, *mendi)

?: Hizki bakarra ordezkatzeko
(oihan?, e?titxu, ?adriano)

Banka - Lekuak - EODA

Banka (Udalerria)

Entitatea:
Antolakuntza/Udalerria
Herritarra:
bankar 
Arautzea:
Euskaltzaindiaren araua 
  • banca - (1832) ORP.TB , 137

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • Banka - (1835) Arch.Gram , 207
    (...)
    Arrondissement de Mauléon / CANTON DE SAINT-ETIENNE-DE-BAÏGORRY [...] En Français: La Fonderie... Population: 1429
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa Beherea
    Jatorria: Arch.Gram

  • banca - (1863) RAY.DTBP , 20b
    (...)
    BANCA, vill. cne. de la Fonderie. - Ce nom vient d'une forge de fer (en basque, banca) qui y est établie
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa Beherea
    Jatorria: RAY.DTBP

  • la fonderie - (1863) RAY.DTBP , introduction XIV
    (...)
    3° CANTON DE SAINT-ÉTIENNE-DE-BAÏGORRY. // (10 communes, 11,282 habitants.) // Les Aldudes, Anhaux, Ascarat, Bidarray, la Fonderie, lrouléguy, Lasse, Ossès, Saint-Étienne-de-Baïgorry, Urepel
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Nafarroa Beherea
    Jatorria: RAY.DTBP

  • fonderie (la) - (1863) RAY.DTBP , 64b
    (...)
    FONDERIE (LA), con. de Saint-Étienne-de-Baïgorry. - Cette commune tire son nom d'une ancienne fonderie de canons établie sur la Nive de Baïgorry
    (...)

    Zer: Herria (Banka)
    Non: Nafarroa Beherea
    Jatorria: RAY.DTBP

  • banka - (1895) HAT.VPBF , 16

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • banka - (1903-1915) JE.ID3 , 73-74
    (...)
    Bainan hortakotz nahi lituzke lehenik bildu zortzi edo bederatzi mila libera, Banka, Alduda, eta Urepel hiru herrien artean”
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • bankan - (1903-1915) JE.ID3 , 74
    (...)
    Gero diruaren biltzea, daukagu ez den egun batetik bertzean eginen, Aldudan, Bankan, eta Urepelen
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • bankari buruz - (1903-1915) JE.ID3 , 81
    (...)
    Gizon hanitz badabila han gaindi egun hotan, izar eta izar, iduri han hasi gogo dutela Bankari buruz egitera doatzin erreka, herri huntan ala dadien elektrika eihera bat, Baionako hiria argituko duena”
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • bankarren kontra - (1903-1915) JE.ID3 , 109
    (...)
    Goizeko bederatzietan, bleka partida esku huts; hiru Aldudar hiru Bankarren kontra”
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • bankarrer - (1903-1915) JE.ID3 , 111
    (...)
    Asteazkeneko partida zen ederrena: hiru Aldudar hiru Bankarrer, esku huts”
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • banka - (1911-1917) LAC.PBALD , 8

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • bankan - (1911-1944) OX.ALEG , 250
    (...)
    Bankan ez badukezu irakas eskuara, / Bertze nehun ez duzu sarturen burura…/ Debruren ondotik joan zitela fuera / Ai ei ai mutila, joan zitela fuera!”
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • banka - (1921-1925) AZK.CPV , 0446. zkia., I. lib., 0575. or. [06-a lib., 021. or.]
    (...)
    Leku-izena [NA, Bozate (Baztan), Aldude eta banka]: Aldude eta Banka, urbilena Baigorri,
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: AZK.CPV

  • banka - (1921-1925) AZK.CPV , 40

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • banka (bankarr) - (1926) LHA.DICC , XXXVI, 107

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • banka'n - (1926) ETX.EEI , Euskera III-IV (1926), 108. or.
    (...)
    Gastigaŕea (Banka'n...)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa Beherea
    Jatorria: ETX.EEI

  • banka (bankar) - (1966) DASS.HHIE , 162

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • banka (la fonderie) - (1966) AZK.EDIAL , 38 A
    (...)
    Dialecto bajo navarro
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: AZK.EDIAL

  • banca: banka, bankar - (1966) DASS.HHIE , 6. or.

    Zer: Herria
    Non: Baigorri
    Jatorria: DASS.HHIE

  • bankatik - (1967) BARB.LF.SLITV , 145 (Ch. Bécas)
    (...)
    Nola menditik denboraz jautsi baitzen Arkulo, / Gasnaz kargaturik zauku Bankatik heldu Duclos (…)”, Bécas
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • banka - (1972) COR.TVRBP , 314

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • banka - (1974) LIZ.LUR , 59. or.
    (...)
    Baigorri-Orzaize lehengo eskualde biek, gaur kantonamendu eskualde bakar bat osatzen dute, Baigorriko hiria (St. Etienne-de-Baigorry) hiriburu delarik. Hamaika herri dira guztiz: Aldude, Banka, Urepele, Baigorri, Irulegi, Lasa, Anhauze, Azkarate, Orzaize, Bidarrai, Arrosa
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa Beherea
    Jatorria: LIZ.LUR

  • banka’tik - (1976) Xa.Odol , 88
    (...)
    Banka’tik hasi zen norbait obra horiek aipatuz bertsu igortzen. Aldude’tik Premundok ihardetsi zion, Urepele ere aipatuz”
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • banka’rat - (1976) Xa.Odol , 89
    (...)
    Aldudarreri ez omen zitzaioten ontsa iduritu gauza hori, eta urepeldar gizon heiek, Meharoztegi’n barna Banka’rat, aldudarrek etzitzaten ikus zertan zabiltzan, joaiten omen ziren apezpikutegirat”
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • banca: banka (bankar) - (1978) E.EUS.UD , Euskera, XXIII (1978, 1), 320. or.

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.EUS.UD

  • banka (bankar) - (1979) E.UDAL , 102

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • banca: banka (bankar) - (1979) E.UDAL , 19

    Zer:
    Non:
    Jatorria: E.UDAL

  • banka (bankarr) - (1990) ORP.TB , 137

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • Banka: bankar - (2002) ARAUZ.122 128 133 , Euskera, XLVII (2002, 2), 716. or.

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa Beherea
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • Banka: bankar - (2003) ARAUZ.122 128 133 , Euskera, XLVIII (2003, 2), separata, 21. or.
    (...)
    Banka (euskara); Banca (ofiziala). Herritar izena: bankar.
    (...)

    Zer: Udala
    Non: Nafarroa Beherea
    Jatorria: ARAUZ.122 128 133

  • banca (la fonderie) - (2004) MOR.NLPBG , 140. or.
    (...)
    Forges // Le latin faber "celui qui fait", a un dérivé fabrica "fabrique" qui a donné le nom de la forge, farge en ancien français et farga en occitan [...] En Pays basque La Fonderie (1790) est l'ancien nom français de la commune de Banca (64) dont l'etymologie demeure très incertaine
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Nafarroa Beherea
    Jatorria: MOR.NLPBG

  • banka / banca - (2004) SAL.NBHIZ , 115-116
    (...)
    Ahoz bildutako lekukotasunak: Bánka, Bankán, bánkarrà (E. Etxarren), Bánka, bànkaRá, Bankán, báiña óri Bánkan dá, (h)óri Bánkakò páRtea dá, Bánkakoàk (E. Larre), Bánka, bankárra (A. Kaminondo, P. Kamino). Etimologia azalpenak: Raymondek (1863: 20) toponimoa euskarazko banca ‘forge de fer’ izenetik atera dela uste du; Hatanek (1895: 16) Bankan burdin meatzeak daudela dio eta euskaraz mea zaina ‘banca’ erraten dela. Lhandek (1926: XXXVI, 107) ideia hori berori bilduaz ‘La Fonderie’ dela dio. Corominesek (1972: 314), Raymondek aipatzen duen burdin arragoan oinarrituz, latineko fabrica-tik eratortzen du, hots, katalanez farga eman zuen izenetik. Ikertzaile honen irudiko, *báreka edo *barka bihurtuko zen aurrena, eta hemendik banka aterako zen, beste hitz (erdarazko banco, Barranca, Baztango balanka…) baten eraginez. Nolanahi ere, sudurkariaren ondoan herskari ahoskabea agertzeak –nk- multzoa bigarrenkaria dela frogatzen du, ikertzaile katalanaren ustean. Lemoinek (1977: 230) bearneseko bencilh ‘verge, lien végétal’-ekin (< vinculum) lotzen du, autore honen arabera Banca ezin baita euskararen bidez azaldu. Dauzat & Rostaingek (1983 [1963]: 50) euskarazko banca ‘forge de fer, fonderie’-tik atera dela uste dute. Orpustanek (1990: 137) Corominesen etimologia aipatzen du eta ez du arbuiatzen. Arbuiatzen du, ordea, Lemoinek proposatzen duen gaskoiko bencilh ‘landarez egindako estekadura’. Uste du erdaratikako banc mailegua ezin dela arrunt baztertu, mea zaina adieraztera igaro dela ontzat hartzen bada. Beranduagoko beste lan batean (2002f: 82) erraten du Banka-k frantseseko banc-en etorki bera duela eta hau La fonderie-ren izenagatik hartu duela.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.NBHIZ

  • banka - (2007) SAL.ETVCOR , 243
    (...)
    Los nombres de lugar comentados [en el artículo de Joan Coromines publicado en la revista Fontes Linguae Vasconum de Pamplona en 1972 (12, 299-319) titulado "De toponimia vasca y vasco-románica en los Bajos-Pirineos"], son, entre otros, los siguientes: Ainhize (y de paso Atarratze / Tardets, Bildo(t)ze, Onize, Ozaze), Altzümarta / Sumberraute, Amikuze / Mixe, Arrueta / Arraute (y también Berroeta / Berraute, Sohüta / Chéraute y Zohota / Sussaute), Banka, Barkoxe / Barcus, Burgue / Bergouey, Erango / Arancou, Esterenzubi, Hiriburu / Saint-Pierre-d'Irube, Ibarrola, Landibarre, Larraun, Larzabale / Larceveau, Lekunberri, Lüküze / Luxe, Makirriain, Martxueta / Masparraute, Oieregi, Sarrikota / Charritte, Senpere / Saint-Pée-Sur-Nivelle, Ziboze / Sibas… etc.
    (...)

    Zer:
    Non:
    Jatorria: SAL.ETVCOR

  • banca: banka (bankarr) - (2010) ORP.NTB , § 172, 93-94. or.
    (...)
    Banca, Banka (Bankarr) (La fonderie 1790, banca 1832) // Des activités métallurgiques diverses avaient eu cours sur ce versant pyrénéen dès l’époque romaine et sans doute par endroits avant (exploitation de l’or à Itxassou), des monts des Aldudes jusqu’à l’Arzamendi et au Mondarrain (ancien “Montferrand”), en passant par la métallurgie du fer sur Larla (voir Exave en vallée d’Ossès). Mais c’est au XVIIIe siècle que l’extraction et le travail du cuivre reprennent à Banca avec la création de la “fonderie” en 1747, terme qui nomme la paroisse annexe née vers la fin du siècle de ces activités et desservie alors par un vicaire. Ce nom officiel disparut avec le déclin de l’établissement puis son arrêt définitif à la fin du XIXe siècle. Resta celui que les habitants installés à demeure, parmi lesquels ceux des exploitations agricoles que des cadets de la vallée avaient défrichées à partir du XVIIe siècle comme dans tout ce fond de vallée jusqu’à Urepel, avaient emprunté à la langue de la mine: Banca. Cette liaison du toponyme et de la mine a conduit les commentateurs à expliquer diversement ce nom, de P. Raymond (“ce nom vient d’une forge de fer (en basque banca) qui y est établie”) à J. Coromines, qui y voyait la même étymologie qu’aux mots romans fragua, farga, fargoe, forge en castillan, catalan, béarnais et français (95 [COROMINES, J., “De toponimia vasca …”, art. cit. p. 314]), étymologie qui demande tout de même une “gymnastique” phonétique à laquelle les mots d’emprunts, même anciens et celui-ci est récent, ne sont pas habituellement soumis en basque. On est encore beaucoup plus loin du compte, phonétiquement et sémantiquement, si l’on fait appel avec J. Lemoine au gascon bencilh “lien végétal” (96 [LEMOINE, J., op. cit. [Toponymie du pays basque-français et des pays de l’Adour, Paris Picard, 1977], p. 230]). Si le mot banca est basque, comme le disait P. Raymond, c’est seulement comme emprunt et tout récent (plus anciennement on aurait eu le régulier banga) au mot français “banc”, lui-même issu de l’allemand bankl. Mais on peut hésiter sur le sens qu’il avait au XVIIIe siècle: ou simplement le “banc” sur lequel on échangeait la monnaie d’où le français “banque” (mais en ce sens le basque a emprunté l’espagnol banko), ou bien le sens de “banc de pierre: chaque lit de pierres dans une carrière. Géologie: banc de roches” (Littré). Il s’ensuit, par une extraordinaire coïncidence toponymico-étymologique, qu’une des îles néerlandaises connue pour ses minerais d’étain porte, comme le village de la vallée de Baïgorry, le nom de Banka
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Baigorri-Ortzaize
    Jatorria: ORP.NTB

  • banca - (2017) INSEE.64.17 , 1.12.092, 5. or.
    (...)
    Arrondissement: 1 / Canton: 12 / Commune: 092 / Communes: Banca / Population totale: 331 / Population municipale: 331 / Population comptée à part: 0
    (...)

    Zer: Udalerria
    Non: Pirinio Atlantikoak
    Jatorria: INSEE.64.17

  • Banca (ofiziala)
  • Banca (frantsesa)
UTM:
ETRS89 30T X.632456 Y.4773788
Koordenatuak:
Lon.1º22'14"W - Lat.43º6'23"N

Kartografia:

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper