Pertsona-izenak

(...)
nesuae, vel neruae (I, II. kap., 006. orr. [0523. orr.]) Nerbioi // nesua (I, III. kap., 008. orr. [0525. orr.]) Laredo inguruko ibaia (?) // nerua, nesua, nansam (II, VIII. kap., 155. orr. [0672. orr.]) [Bilbo-z ari delarik] Alluitur fluuio, qui antiquorum Geographorum Nerua & Nesua esse creditur: Nansam nunc ab indigenis vocari obseruat Fred. Non. Pintian. in Melam, cuius obseruatio nequaquam congruit cum sententiâ Garibaii, qui lib. 13. cap. 27. illius fluuii patrium nomen Ibayçabal esse affirmat, quae vox Vasconicè fluuium latum sonat. Galharragae antehac nomen habuisse, indicant veteres tabulae, quas voti sancti Aemiliani vocant, Ferdinando Gundissalui Castellae Comiti ascrptae apud Sandouall. in Commentario rerum Monasterii sancti Aemiliani par. 35: quarum licet fides dubia sit, esse tamen vetustas & ante quadringentos ad minimum annos côscriptas, facilè crediderim (itzulpena: La baña [Bilbo hiriaz ari da] el río que se cree que es el Nerua y Nesua de los geógrafos antiguos. Federico Núñez, el Pinciano, observa en las notas a Mela que los naturales la llaman ahora nansa, observación que de ningún modo se armoniza con la opinión de Garibay, que afirma, en el lib. 13, cap. 27, que el nombre, que en el país tiene aquel río es Ibayzabal, palabra vasca, que significa ancho. Antes tuvo el nombre de Galharraga, según indican los diplomas antiguos del voto de San Millán, atribuídos a Fernán González, Conde de Castilla, por Sandoval, en la Historia de las cosas de San Millán, par. 35, los cuales, aunque son de fe dudosa, son sin embargo antiguos, y creo sin dificultad que se escribieron por lo menos unos quinientos años ha) // nerua fluuius (index, s.v. nerua [1089. orr.]) // nesua fluuius (index, s.v. nesua [1089. orr.])
(...)

(...)
Goitik behera hasita, Ason hibaian Colindres eta Santoña tartean jar da teke, nonbait jartzekotan, euskal mendebal hegalik zihurrena. Trasrniera izango zen momentu batez lruñeko erreinuarena, baina horrek ez digu eskubide gehiegi ematen gure ametsak Santanderko ateetaraino eramateko. Beti bezala toponimiara begira bagoaz, Asondik haruntz ez dugu euskal izenik ia bat ere aurkituko; eta Kandinako aldapatik haruntz ere. Oriñondik Liendo haranera bitartean dagoen mendi lepotik haruntz alegia, ez ugari. Bosch Gimperak eta beste batzuek dudatan jartzen dute autrigoinen eta kantabroen mugatzat Ason hibaia edo honen harroa hartzea, eta Kandina hortan ebakitzen dute bi leinoen arteko bereizketa; beste batzuek ordea bestaldean, Voto aldean, Santander alderuntz. Erdiko bide bat har dezagun, eta Ason hibaia berbera dadukagu. Gainera Ason harroaren eskuin aldean gaur ere Bizkaia diren bi herri ditugu: Lanestosa eta Karrantza; eta dadukagunari gutienez eusteari bidezko derizkiot […] Gaurko Villarcayo alderdiarekin ez da erraza igartzea. Batzuek, ez bakarrik alderdi hori, baita Sedano eta Reinosakoak ere euskal eremuan sartzen dituzte; beraz, Ebro Garai guztia. Ez naiz ni, gaur behintzat, iritzi hortakoa. Uste dut Villarcayo alderdia, erromatar eta kantabroen arteko gerrak zirela eta, kantabroen eskuetan gelditu zela, autrigoin euskal leinua bi alderditan zatitua utzirik, Gobia aldeko bazterra izan ezik: itsas aldeko autrigoinak, Ason eta Nerbion bitartekoak eta hegoaldeko autrigoinak, Bureba eta Okamendietakoak. Beraz Gaztela Zaharreko zazpi merinalde lehenak, Cuesta Urria, Montija, Losa, Valdeporres, Sotoscueva, Gaztela Zaharreko Ciguenza, eta Valdivielso utz ditzagun Gaztelan […] Autrigoinak: Bilboko bokaletik Ason hibairarte; beraz, gaurko Santanderko probintziaren zati bat, Castro Urdializ-tik Kolindresera bitartekoa; Enkartazioak; Mena harana eta Arabaren Mendebalaldea, Gobia eskualdea eta Aialaldearen zati dexente, Tudela deritzana
(...)