- Laguntza

*: Hizki bat edo gehiago ordezkatzeko
(mendi*, aba*za, *mendi)

?: Hizki bakarra ordezkatzeko
(oihan?, e?titxu, ?adriano)

Añes - Lekuak - EODA

Añes (Kontzejua, auzoa)

Entitatea:
Populamendua/Herri ofiziala
Altitudea:
413 
Arautzea:
batzordearen argitalpena 
Non: Aiara
Kokalekuak:
  • annis - (0864) OV.14.20 , I, 287 (OV, 14)
    (...)
    0864 Annis (TP 287)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: OR.AIAR

  • sancti vincenti de annis - (0864) GAND.SM , 641

    Zer: Eliza, herria
    Non: Añes
    Jatorria: IZ.05

  • annies - (0864 [1990]) BARR.OTA , II. lib., 355. or.
    (...)
    (h)annes, annies, anniez, Añes edo añez.- Añes
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • annis - (0864/05/21 [1807, 2013]) LLOR.NHPV , III, 98-102 [IZ.03, 358. or.]
    (...)
    Donación de muchas iglesias al monasterio de san Felix de Oca en 21 de mayo de 864 [1 Hala transkripzioa nola gaztelaniarako itzulpena Llorenteren bildumatik jaso da hitzez-hitz, 1807, III. liburukia, 98-102. or.]. // Archivo de San Millán, becerro gótico, fol. 45, y galicano, fol. 108 [...] Et ego Didaco, comite, pro remedio anime mee sic trado alios monasterios, id est, sancti Vincenti de Annis, sancti Iacobi et sancti Iohannis de Uzuza, Uzuza de sursum et Uzuza deorsum cum suos dexteros de eius circuitum de subtus pars ecclesie usque ad fonte, et de ipsa fons usque ad suma penna de Urzanico, et ad sumum de Ugatarz et ad illa fonte que stat ante ecclesia sancti Vincenti et cum sua defesa, et ipsa serna qui est infra ipsos terminos ad integritatem, et saute de Viluertes. In ipso ribo qui currer nullo homine ausus sit piscato prendere, nec de illo ribo maiore ad sursum, nisi Aquelli abbas et suos fratres, et Valero abbas de sancti Vincenti de Annis et suos fratres, et Fenestro abbas sancti Iacobi de Uzuzas cum suos fratres [Y yo el conde Diego también entrego por el remedio de mi alma otros monasterios a saber, san Vicente de Añez (4 San Vicente de Añez. Hoy es el lugar de Añez en la provincia de Álava, hermandad de Ayala, cuya iglesia conserva su título de san Vicente, servida por un monge de san Millan de la Cogulla. El valle de Ayala confina con los de Losa y Mena; y con esta escritura se confirma lo que tenemos expuesto sobre los límites de Álava, pues no le pertenecían este pueblo ni los muchos que se citan en escritura sitos en dicho valle de Ayala, como iremos notando), Santiago (5 Santiago. Este monasterio estaba en el lugar de Uzuza de arriba, ya despoblado, en el valle de Mena), y San Juan de Uzuza (6 San Juan de Uzuza. Monasterio de Uzuza de abaxo, lugar también despoblado en el mismo valle de Mena). En Uzuza de arriba y Uzuza de abaxo, parte de la iglesia hasta la fuente, de allí hasta la cima de la peña de Urzanico, y hasta la cumbre de Ugatarze, y la fuente que está delante de la iglesia de san Vicente, con su dehesa y la serna que hay dentro de estos términos y el soto de Viluertes. En el río que por allí corre, ningún hombre sea osado de pescar, como tampoco en el río mayor, sino el abad Aquelio y sus hermanos, y Valero, abad de san Vicente de Añez, y sus hermanos, y Fenestro abad de Santiago de Uzuzas, y sus hermanos]
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: IZ.03

  • annies - (0866) OV.05 , 615
    (...)
    0866 Annies (LG 615)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: OR.AIAR

  • annies - (0866) OV.05 , 615

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: IZ.05

  • annes - (1085) LED.CSM , 72

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: IZ.05

  • annes - (1095) OV.05 , 615
    (...)
    1095 Annes (LG 615)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: OR.AIAR

  • annes - (1095) OV.05 , 615

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: IZ.05

  • annes [hannes] - (1095 [1930]) IRI.LVATM , 16. par., 21. or.
    (...)
    En otro [documento de San Millán] de 1095, nº 283: [...] ego Petrus episcopus feci conventionem cum potestatibus et militibus, rusticis et mulieribus de Ayala [...] infra ipsos terminos nominatos monasterios qui ibi sunt fabricati, Annes (69. oharra, 92. or.: Llorente: Hannes, nº 80. Probablemente con h- procedente de f-, recuérdese el patronímico castellano Fañez. Hay también Aufonso Hanniz conf. (1103?, Santillana del Mar, doc. LXll) // D. Eduardo Jusué, Libro de regla o Cartulario de la Antigua Abadía de Santillana del Mar. Madrid 1912)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: IRI.LVATM

  • (h)annes - (1095/11/22 [1990]) BARR.OTA , II. lib., 355. or.
    (...)
    najerako Apezpikua zen, Don Pedro Nazarrek egindako "Convenio de la Tierra de Ayala "an agertzen da.(h)annes, annies, anniez, Añes edo añez.- Añes
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • anñes - (1194) OV.05 , 615
    (...)
    1194 Anñes (LG 615)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: OR.AIAR

  • anñes - (1194) OV.05 , 615

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: IZ.05

  • domingo annes - (1216) RLOIZ.BUJ , 179

    Zer: Antroponimoa
    Non: --
    Jatorria: IZ.05

  • barrdrañes [sic bernal de añes] - (1498/08/13 [1983]) FDMPV.003 , 63. dok., 96. or.
    (...)
    A la vuelta. // Johanes Doctor. Franciscus Licenciatus. A pro... doctor. Yo Hiruña. // Registrada Bachiller de Herrera Bachiller. Barrdrañes Chançiller
    (...)

    Zer: Kantzelaria
    Non: Valladolid
    Jatorria: FDMPV.003

  • añes - (1533) AR.BNA , II, 506
    (...)
    1533 Añes (AA2 506)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: OR.AIAR

  • añes - (1533) OR.AIAR , 163

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: IZ.05

  • añes - (1624, 1673 [1990]) BARR.OTA , 309, 311
    (...)
    apellido
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: IZ.05

  • Añes - (1696-1773) Gam. , 35
    (...)
    La tercera de Sopeña / con Respaldiza, y Madaria / Maraño [sic], Menoyo, Añes / Salmanton, con Aguiniga
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: Gam.

  • añes - (1700-1800) Gam. , 35

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: IZ.05

  • añies - (1770) OV.05 , 615

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: IZ.05

  • añez - (1771-1862) AAHP.HIPAURK , 0028

    Zer: Leku-izena
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes, val de - (1771-1862) AAHP.HIPAURK , 0033

    Zer: Leku-izena
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1771-1862) AAHP.HIPAURK , 0035

    Zer: Leku-izena
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1771-1862) AAHP.HIPAURK , 0152

    Zer: Leku-izena
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1797) LAND.HEPA , 13. or.

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1797) LAND.HEPA , 158. or.

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1797) LAND.HEPA , 159. or.

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añies - (1798) LAND.HCPA , I, 109
    (...)
    1798 Añies (LD 109)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: OR.AIAR

  • añes - (1798) LAND.HCPA , I. lib. 125. or.

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añez - (1802) DRAH , I, 79; II, 7

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: IZ.05

  • añez - (1802) DRAH , I, 79
    (...)
    l. de señ. en la herm. de Ayala, pr. de Álava, null. dióc. Está situado baxo la peña de Angúlo, y en lo antiguo fué monasterio denominado S. Vicente de Annies, del qual hizo donacion con otros al de S. Millan el conde D. Diego Porcelos, si es legítimo el instrumento publicado en la historia eclesiástica de la pr. de Álava. Conhina por e. con Lexarzo y Salmanton, por s. con la peña llamada del Haro, por o. con el valle de Angúlo, y por n. con Soxo y Herbi. Tiene 11 vecinos con la justicia ordinaria mencionada en su hermandad y una iglesia dedicada á S. Vicente mártir, servida por un religioso de S. Millan de la Cogolla, á cuyo monasterio pertenece el patronato. M.
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DRAH

  • añez - (1829 [1557]) CENS.CAST.XVI , Ap. 120a
    (...)
    AYALA // Luyando // Oquendo // Respaldiza // Amurrio // Barambio // Izoria // Larrimbe // Astobiza // Lezama // Saracho // Aguinaga // Llanteno // Añez // Lecamaña // Echagoyen // Sojo // Erbi // Legarzo [sic; -j-] // Beostegui [sic; Beotegui] // Mendieta // Costera // Sta. Coloma // Lujo // Sanmancon [sic; -ton] // Madaria // Retes // Olabeza [sic; -zar] // Maroño // Menagaray // Quejana // Menoyo // Oceca // Murga / [Vecindario:] 1497
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: CENS.CAST.XVI

  • añes - (1845 [1990]) BARR.OTA , II, 355
    (...)
    1845 Añes (BarII 355)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: OR.AIAR

  • añez - (1845 [1990]) BARR.OTA , II. lib., 355. or.
    (...)
    Añes, Madoz
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • anez - (1845-1850) MAD.DGEH , AR, 146 B s.v. lejarzo

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añez - (1845-1850) MAD.DGEH , AR, 146 B s.v. lejarzo

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1845-1850) MAD.DGEH , AR, 184 A s.v. sojo

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añez - (1845-1850) MAD.DGEH , AR, 100 B s.v. ayala

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1845-1850) MAD.DGEH , AR, 124 B s.v. ervi

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • anez - (1845-1850) MAD.DGEH , AR, 102 B s.v. bardal, el

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añez - (1845-1850) MAD.DGEH , AR, 86 A
    (...)
    "hoy se escribe añes"
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añez - (1845-1850) MAD.DGEH , AR, 167 B s.v. orzanico

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1845-1850) MAD.DGEH , AR, 86 A s.v. añez

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añez - (1845-1850) MAD.DGEH , AR, 86 A s.v. añez

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1845-1850) MAD.DGEH , AR, 149 B s.v. llanteno

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añez, añes - (1849) MAD.DGEH , II, 355
    (...)
    «AÑEZ: hoy se escribe AÑES»
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: IZ.05

  • añes - (1877) BEC.LA , 318. or.

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1892) MEND.AY , 2
    (...)
    1892 Añes (MD 2)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: OR.AIAR

  • añés - (1940) NOM.1940 , Araba, 10. or.

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1945) CB.MAT , V-2, P.103

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: CB.MAT

  • añés - (1954) IGNE.50 , 0086 (Orozco)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • AÑES - (1962) LG.ASAF , 518
    (...)
    AÑES.- San Vicente (PA), San Sebastián (EA). San Vicente (ED)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: LG.ASAF

  • añes: añes (añestar) - (1976) E.EUS.LIZ.KN , Euskera, XXI (1976, 1), 306. or.
    (...)
    Kodea: 1.2.4.2.
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: E.EUS.LIZ.KN

  • añes - (1981-1982) MEND , 5. lib., 68. or.
    (...)
    Kokapena: aro-eskutxi; Mendilerroa: salvada-arzena;
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Araba
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1982) GARURR.COMAL , V. lib., 13. or.

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1983) JM , B-10

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1984) GARURR.COMAL , V. lib., 77. or.

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1984) GARURR.COMAL , V. lib., 18. or.

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1984) GARURR.COMAL , V. lib., 21. or.

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • AÑES: AÑES - (1986) HPS.EAE , 19

    Zer: Entitatea
    Non: Aiara
    Jatorria: HPS.EAE

  • añes - (1989) OV.05 , --
    (...)
    pueblo del ayuntamiento de Ayala
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • annies - (1990) BARR.OTA , II. lib., 355. or.

    Zer: Herriaren izen zaharra
    Non: Aiara
    Jatorria: BARR.OTA

  • añez - (1990) BARR.OTA , II. lib., 355. or.

    Zer: Herria [Madoz]
    Non: Aiara
    Jatorria: BARR.OTA

  • (h)annes - (1990) BARR.OTA , II. lib., 355. or.

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: BARR.OTA

  • anniez - (1990) BARR.OTA , II. lib., 355. or.
    (...)
    (h)annes, annies, anniez, Añes edo añez.- Añes
    (...)

    Zer: Herriaren izen zaharra
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1990) BARR.OTA , II. lib., 355. or.
    (...)
    egundo forma.(h)annes, annies, anniez, Añes edo añez.- Añes
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1991) NOM.1991 , Ar. 08

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1992) FK , 086-42-111-2
    (...)
    ayala/aiara
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (1993/12/01) DEIKER.HPS , 64860
    (...)
    086-42 111
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • Añes - (1995/03/10) EJ.ENT95 , 2613. or.
    (...)
    OGASUN ETA HERRI ADMINISTRAZIO SAILA KULTURA SAILA 1145 ERABAKIA, 1995eko otsailaren 20koa, Erakunde Harremanetako eta Toki Administrazioko zuzendariarena eta Hizkuntza Aholkularitza eta Informaziorako zuzendariarena, Euskal Autonomi Elkarteko udalerrien biztanleria guneen izenei zabalkundea ematen diena. Euskal Autonomi Elkarteko udalei kontsulta egin ondoren eta urtarrilaren 3ko 1/1995 Dekretuaren 7.1.j). eta 13.d) ataletan, apirilaren 30eko 286/1991 Dekretuaren 17.e) atalean eta apirilaren 23ko 258/1991 Dekretuaren 13.c) atalean ezarritakoarekin eta azaroaren 24ko Euskeraren Erabilpena Arauzkotzezko 10/1982 Oinarrizko Legearen 10. atalean ezartzen denarekin bat, biztanleria guneen izenen erabileran batasuna bermatzeko, hauxe ERABAKI DUGU: Erabaki honen Eraskinean agertzen den Euskal Autonomi Elkarteko udalerrien biztanleria guneen izenen zerrendari zabalkundea ematea. Vitoria-Gasteiz, 1995eko otsailak 20. Erakunde Harremanetako eta Toki Administrazioko zuzendaria, IÑIGO BARANDIARAN BENITO. Hizkuntza Aholkularitza eta Informaziorako zuzendaria, XABIER AIZPURUA TELLERIA. Udala: Ayala.
    (...)

    Zer: Biztanleria-entitatea
    Non: Ayala
    Jatorria: EJ.ENT95

  • Añes - (1998) GSAL.CTOPA , 8-079-000
    (...)
    Añes (Ayala)
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: GSAL.CTOPA

  • añes - (2000) ALT.TL , --

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes: añes - (2000) E.EUS.GOR.EAE , Euskera, XLV (2000, 3), 1187. or.

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: E.EUS.GOR.EAE

  • Añes: Añes - (2001) EUDEL , 113

    Zer: Biztanle-entitatea
    Non: Aiara
    Jatorria: EUDEL

  • añes - (2001) OR.AIAR , 163, 181. or.
    (...)
    Aiarako udalerrikoa, Burgosko lurretatik oso hurbil, eta aspalditik eremu erdaldunekoa da. J. Caro Baroja eta beste ikertzaile batzuen iritziz pertsona izen baten genitiboa genuke, izenaren jatorria latina Anius, Annicius-en genitiboa: Annici>Añes (Caro Baroja 1945:103). Nafarroan Aniz (Belasko 70) herriaren izenean euskal bilakabidearen erakusgarria litzateke, sudurkari geminatua bakundu eta -iz atzizkia, euskaraz patronimo sortzailea (cf. G o rd e l i z). Kasu berdintsua Bizkaiko Muskiz herrian dago, gaztelaniaz Musques zelako (eta Nafarroan Muskitz daukagu, txistukari afrikatuarekin) [...] Ondorioak // Lan honetan toponimo ugari aztertu dira, batzuk etimologia argikoak, beste hainbeste ez. Hemen jatorri iluntzat aurkeztu direnentzat etimologia egokia izan dezakete, aurkitzea falta delarik. Gainera, ez da ahaztu behar ziurtasun mailak daudela, eta zenbait leku izenekin inolako arazorik ez dagoen bitartean, beste askorekin ziurtasuna ez dela erabatekoa, jatorria eta bilakaera guztiz zehaztea beharrezkoa baita. Hala ere, ondorio batzuk aurkeztu daitezke, toponimoen izaeraz eta jatorriaz. Hauek bi multzotan bana ditzakegu, esanahiaren arabera; batetik deskribatzaileak dira, leku izenaren nolakotasunari erreferentzia egiten diotenak. Gainerakoak antroponimikoak dira, pertsona izen batetik sortuak. Lehenengo multzoan sart z e koak dira, adibidez: Aginaga, Beotegi, Campijo, Etxegoien, Luiaondo, Olabezahar, Saratxo eta abar. Antroponimikoak dira, besteak beste: Amurrio, Añes, Baranbio, Delika, Derendano, Kexaa, Laudio, Maroño...
    (...)

    Zer: Herria, auzoa
    Non: Aiara
    Jatorria: OR.AIAR

  • añes - (2002/11/28) OB.AG , 1.1
    (...)
    Onomastika batzordeak Eibarren izandako bileran onartutako izena. // 02000.- Añes (of.), Añes (eusk.), Añes (prop.). Egoera: Nor. Zer: Entidad. Oin oharra: La primera mención de este pueblo, denominado Annis en aquella época, es del año 864 cuando se donó al monasterio de San Felix de Oca el monasterio de San Vicente que existió en este lugar, y que fue el antecesor de la actual iglesia: id est sancti Viventi de Annis, sancti Iacobi et sancti Iohannis de Uzuza
    (...)

    Zer: Kontzejua
    Non: Aiara
    Jatorria: OB.AG

  • añes - (2005) NOM.GEOGR , Ar.
    (...)
    Añes
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • Añes - (2005) AFA.IZ , --
    (...)
    29 biztanle
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: AFA.IZ

  • añesko trikuharriak - (2005) NOM.GEOGR , Ar.
    (...)
    Añesko trikuharriak / Anes, Dólmenes de
    (...)

    Zer: Trikuharriak
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (2005) NOM.GEOGR , Ar. MTN,25
    (...)
    ayala/aiara
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (2005) AR.MAP200 , --

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes auzoa (kontzejua) - (2006/05/31) DEIKER.HPS , 64860
    (...)
    086-42 111
    (...)

    Zer: Kontzejua
    Non: Aiara
    Jatorria: DEIKER.HPS

  • añes - (2013) IZ.03 , 55-57, 356. or.
    (...)
    Aiarako hego-mendebaldeko muturrean dago kontzeju hau, hain zuzen, Gorobel mendilerrotik datorren adar baten gainean Aro gainaren iparraldean eta haren oinetan. Mendebaldean Burgosko Mena haraneko La Abadía eta Cozuela ditu, ekialdean Lexartzuko kontzejua eta iparraldean Soxo. Pascual Madozen Diccionario delakoaren arabera (1845-1850), auzo hauek ditu: elizatik gertu dagoen Campillo, el Bardal, Orzanico eta so Añez. Becerro de Bengoak 1877an Orzánico etxaldea besterik ez du aipatzen. Egia esan, gune zehatz bi baino ez du: Añes (eta hor daude La Iglesia, El Bardal, El Campillo eta Soañes) eta Urzaniko. XVIII. mendean kontzeju hau eta ondoko Lexartzu elkartuta zeuden alkate eta diputatu zereginetarako, eta hamar urtetan behin txandakatzen zuten kargua. Udalerriko beste toki askotan bezala, biztanleriak behera egin du eta erdialdeko toki hurretara joan da: 1950ean 66 biztanle zituen, 1973an 39 besterik ez eta 2000n 29 bakarrik. // Añesi buruzko lehenengo aipamen dokumentatua 864. urtekoa da [1 Ubieto Arteta, A. (1976) 15-17. or. Dokumentua Llorentek ere itzulpen eta guzti argitaratua zuen (1806-1808) III. liburukia, 93-102. or. Tamalez. Izen guztiak ez zituen egoki kokatu]. Izan ere, urte horretan eman zitzaion San Félix de Oca monasterioari [2 Burgosko Villafranca de Montes de Oca udalerrian dagoen monasterioa. Done Felix santu titularra Done Millan ezagunaren maisua izan zen eta, azken honen adbokazioak, penintsulako erromantzearen sorlekua den Errioxa Garaiko monasterio entzutetsuei lotuta irauten du] inguru hauetan zegoen Done Bikendi monasterioa, egungo parrokiaren aitzindaria dena: «id est sancti Vicenti de Annis, sancti Iacobi et sancti Iohannis de Uzuza». Egungo elizan aztarna erromaniko oso interesgarriak daude eta 1128 eta 1130 artean eraiki zen. Geroagoko agirietan ere aipatzen da: Annies (886), Annes (1085), Hannes (1095), Annas (1119), Anñes (1194) edo Añies (1770). Madozen Diccionario delakoan Añez ageri da, eta bertan jasotzen denez «Hoy [1850 inguruan] se escribe Añes». Dirudienez, toponimoa Annius, Annio edo antzeko pertsona izen batetik dator, erantsita -i(t)z atzizkia daramana. Caro Barojak (1945) eta ondoren egin diren hizkuntzalaritza-lan gehienek [3 Mugurutza, 1999, Zaraobe, 67] iradokitzen dutenez, atzizki horrek patronimikoa edo jabetza adierazten du. Pertsona izen bezala gaur egun ohikoa ez den arren, seguru asko beste izen batzuen oinarrian dago, esate baterako, Aniano abizenean edota Arabako Añana kuadrilla nahiz hiriarenean. Kasu bi horietan latinean oso ezagunak ziren atzizkiak erantsi zaizkio. Dirudienez, izen hori bera da Nafarroako Aniz [4 Belasko, 1999] toponimoaren jatorria ere. Amaierako partikularen -iz > -es eboluzioa erromantzearen eraginari egotz dakioke eta gauza bera gertatzen da Muskiz (Bizkaia) izenarekin ere, gaztelaniaz Musques eman baitzuen. Añes izenarentzat eman diren ‘larreko harkaitza’ [5 Barrenengoa, 1990] bezalako beste etimologia batzuk ezin dira gaur egun defendatu. // Pertsona izenetik datorren etimologia horrekin batera, ezin da aipatu gabe utzi 864ko dokumentu batean ageri den Anni izeneko pertsona, bere senideekin eta ama Elduararekin Erretes Tudelan finkatu zena. Behin baino gehiagotan esan izan da pertsonaia horrengandik hartu zuela Aiarako herriak izena6, baina datak ez datoz bat, herriaren izena familia aristokratiko hori lur hauetara etorri baino lehen dokumentatuta baitago [...] Jai patronalak [...] Añes > Maiatza 21 > San Ramiro
    (...)

    Zer: Kontzejua
    Non: Aiara
    Jatorria: IZ.03

  • añes - (2015) IZ.05 , 74-75. or.
    (...)
    Den. oficial: Añes [...] Etimol.: Caro Baroja (1945: 103) estima que en Ainez (sic) tenemos el nombre personal Aenius dotado del sufijo -icus que indicaba posesión. Horch (1992: 150) cree que el étimo del topónimo puede ser latín amnis ‘río’, ‘curso de agua’, pero no descarta que tenga el antropónimo Annius como base. Galé, Gorrotxategi y Mugurutza (2013: 56-57) proponen este último nombre (Annius) como étimo, nombre que estaría según dichos autores también en la base de Añana, e indican que se trata de una formación paralela a la del navarro Aniz, pero con evolución romance, tanto en lo que hace al tratamiento de la nasal (palatal en castellano, no palatal en euskera), como al final (cfr. Muskiz > Musques). Se trataría así pues de ‘la propiedad de Annius’. No indican, sin embargo, cómo se le ha añadido la «partícula» -iz al antropónimo. // Nosotros (Salaberri, 2011b: 46-47) proponíamos el nombre personal Anni como base (hay hipocorístico Annico), al que se le ha añadido el final -(t)z que indicaba pertenencia, final de procedencia latina (ibid., 59-60; véase también Salaberri, 2003) pero ya independiente, como demuestra por ejemplo el topónimo navarro Ilurdotz, con base no latina (vid. supra). La evolución posterior habrá sido romance. Véase la entrada Salinas de Añana [El origen de Añana hay que buscarlo en el antropónimo Annius (Baroja, 1945: 93; Rohlfs, 1952: 226) documentado en Logroño (Abascal, 1984: 223), es decir, en *(uilla) anniana, de donde, en euskera, ha salido *ANiãɦ̃ã > Ania, nombre de un despoblado de Jungitu. El mismo étimo vale para el topónimo que estamos examinando, si bien, en este caso, ha habido palatalización de la nasal fortis o geminada que va además seguida de yod, y conservación de la nasal lene en posición intervocálica, fenómenos ambos normales en romance. En el caso de Añana, podríamos partir también de *(uilla) annana, basándonos en el antropónimo Anna documentado en la zona occidental de la Península (Albertos, 1985: 265). // En algunas ocasiones tenemos Salinas de Añaya y Salinas de Anaya (en Pozuelo, 2007a), y no sabemos si se trata de una mera cuestión de lectura o debemos pensar que, a partir de Anaña (hay Salinas de Ananna), ha surgido por disimilación de nasales Anaya, convertido luego en Añaya por influjo del común Añana. Otra posibilidad es considerar que ha habido una asimilación Añana > *Añaña, de donde, por disimilación de nasales, habría salido Añaya primero y Anaya después, esta forma por disimilación de palatales].
    (...)

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: IZ.05

  • añes - (2016/11/08) OB.AG , 1

    Zer: Herria
    Non: Aiara
    Jatorria: OB.AG

  • Añes (ofiziala)
  • Añes (gaztelania)
UTM:
ETRS89 30T X.489178 Y.4767344
Koordenatuak:
Lon.3º7'54"W - Lat.43º3'34"N

Kartografia:

086-42 [FK]

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper