Pertsona-izenak
Frederiko - Pertsona-izenak - EODA
Frederiko
Frithurik (frithu 'babesa', 'bakea' eta rîchi 'jauna') germaniarretik datorkigun izena. Santuaren eguna uztailaren 18an da. Aldaera: Perderika (Deun-ixendegi euzkotarra).
-
frégant -
(1368/03/21 [1890])
BRUT.CN , CXCI. dok., 162. or. [Tiroir 22, nº 19]
(...)
Donné a Engolesme, le XXIº jour de mars, l'an mil CCC sexante et sept. // B. Cant. / Frégant
(...)Zer: Idazkaria
Non: Angulema
Jatorria: BRUT.CN -
ferrici -
(1638)
O.NUV , passim
(...)
ferrici (II, XV. kap., 332. orr. [0849. orr.]) Federiko, Lotaringiako dukea // ferrici (II, XV. kap., 334. orr. [0851. orr.]) Federico, Teobaldo I.aren alaba Margaritaren senarra
(...)Zer:
Non:
Jatorria: O.NUV -
frederici -
(1638)
O.NUV , II, XV. kap., 351. or. [0868. or.]
Zer:
Non:
Jatorria: O.NUV -
federiko -
(1643)
Ax , 265
(...)
*Federiko, izen hunetako hirurgarren enperadoreak etzuen bere mendean arnorik edan, anhitz baitzen aleman batentzat
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
federiko -
(1760+)
Mb.IArg1 , 195
(...)
Irabazi zituen berrogei batall ta ezin kont-al-diña erri murratu ta gaztelu ta artu zituen preso *Saxoniko Duke ta herejeen buru D, *Juan *Federiko ta *Franziko Errege *Francisko lenbizikoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
federiko -
(1830+)
Añ.GGero , 274
(...)
*Federiko izen onetako irugarren Enperadoreak ez eban bere denporan ardaorik edan, asko bazan bere au Aleman batentzat
(...)Zer:
Non:
Jatorria: OEH.ONOM -
frederiko ii ala federiko ii (?) -
(1992)
DRPLV , IV, 313. or. (11. oin oharra)
(...)
Jakina, pertsona bat Ingalaterran, Norteamerikan edo beste nonbait James, William, edo Peter, eta abar, deitzen baldin bada ingelesez izen bakoitzak dituen lelrak kopiatzen ditugu eta hor amaitzen da kontua, zeren izena Peter baldin bada ez baitugu izkribatuko ez Petri, ez Peru, ez Pedro, eta abar, synonymoak izanarren, historian zehar beste ohitura ezagunik sortu izan ez baldin bada behintzat, gaztelaniaz Pedro el Grande -frantsesez Pierre le Grand- eta antzekoak erabiltzen direnean bezala. Eta, jakina, ahoskatzerakoan [piter], eta abar, erran beharko dugu, baldin nola ahoskatu behar litzatekeen badakigu, hau da,-i-rekin, eta abar, bestela izkribatu badaroagu ere. // Euskaraz normalki erabiltzeko eredu egokiak zabaldu nahi direnean problemarik handiena Pedro el Grande eta bere antzekoak sortzen dute, kantitatez besteen aldean urriagoak badira ere. Nola eman halakoak? Petri Handia? -dudarik gabe hobe da Petri hartzea Peru, Piarres, Pello, eta abar, baino, azkenengook arruntegiak baitirateke-, eta Fernando Katholikoa? Karlomagno? Maria Stuart? Margarita Angulema-ko? Ludoviko Pio?, -frantsesez Louis le Pieux, latinezko textuetan Ludovicus I, cognomento Pius bada ere-, baina hala-ere Luis XIV? Kalvino? Martin Luther? Henrike VIII? Frederiko II ala Federiko II? San Frantzisko Asiskoa? San Frantses Xabierrekoa? San Ignazio? -zeren hor lnazio emaitea agian arruntegia bailitzateke-. // Eta erromatarren artekoetan Julio Zesar, -edota Kaesar?-, Kaligula, Ovidio, Britanniko Maximo, Germaniko Maximo, Diokleziano, Honorio, Traiano Hadriano, -inskripzioetan IMP CAESAR TRAIANVS HADRIANVS AVG-, Valeriano, Herennio, Flavio Severo, eta abar
(...)Zer: Erregea
Non:
Jatorria: DRPLV -
federiko ii.a-, federiko ii -
(1992)
DRPLV , IV, 369, 370. or.
(...)
Ordinala adierazteko marka horri artikulua eta kasu marka gaineratuko zaizkio, hala beharko balitz, edozein sintagmarekin gertatzen den bezala: Federiko II.a; Federiko II.ak; Federiko II.arekin; XXgarrena; 10garrenean, e. a. Beraz, bazterturik geratzen dira Isabel II-a, XX mendea, Karlos I, XX garrena eta horiek bezalakoak [...] eta orduan ez dute puntua jartzeko ohiturarik: XX mendea, Federiko II, e.a."
(...)Zer: Erregea
Non:
Jatorria: DRPLV -
frederik / frederiko -
(1994)
KINT.PI , XXXIX (1994, 3), 1378. or.
(...)
Lantzean behin, ez gara forma batu bakarra emateko gauza izan, heldu zaizkigun formok, iparraldetik eta hegoaldetik batez ere, aldagarri desberdinak dauzkatelako: Albert / Alberto, Frederik / Frederiko e. a. Kasu horretan forma biak eman ditugu ontzat.
(...)Zer: Ponte-izena
Non:
Jatorria: KINT.PI -
frederik(o) -
(1994)
KINT.PI , XXXIX (1994, 3), 1380. or.
(...)
Gazt. Federico / Fr. Frédéric
(...)Zer: Ponte-izena
Non:
Jatorria: KINT.PI -
Frederiko -
(1997)
ARAUZ.066 , Euskera, XLII (1997, 1-2), 90. or.
(...)
Federico (gaztelania); Frédéric (frantsesa)
(...)Zer: Santu-izena
Non: --
Jatorria: ARAUZ.066 -
frederiko (giz.) -
(2001)
GOR.SAL.EIZ , 118
(...)
Frithurik (frithu 'babesa', 'bakea' eta rîchi 'jauna') germaniarretik datorkigun izena. Santuaren eguna uztailaren 18an da. Aldaera: Perderika (Deun-ixendegi euzkotarra). // Del nombre germánico Frithurik (frithu 'protección', 'paz' y rîchi, 'señor'). Su fiesta se celebra el 18 de julio. Variante: Perderika (Santoral vasco).
(...)Zer: Gizon-izena
Non: --
Jatorria: GOR.SAL.EIZ -
frederiko (giz.): (fr.) frédéric -
(2001)
GOR.SAL.EIZ , 325
Zer: Gizon-izena
Non: --
Jatorria: GOR.SAL.EIZ -
frederiko (giz.): (gazt.) federico -
(2001)
GOR.SAL.EIZ , 321
Zer: Gizon-izena
Non: --
Jatorria: GOR.SAL.EIZ -
Frederiko I.a Hohenstaufengoa edo Frederiko Bizargorria -
(2016)
ARAUA.181 , 5. or.
(...)
Frederiko I.a Hohenstaufengoa edo Frederiko Bizargorria: Federico I de Hohenstaufen / Federico Barbarroja (gaztelania); Frédéric Ier de Hohenstaufen / Frédéric Barberousse (frantsesa); Frederick I / Frederick Barbarossa (ingelesa)
(...)Zer: Pertsonaia historikoa
Non: Europa
Jatorria: ARAUA.181 -
Frederiko Gilen Brandenburgokoa, Hautesle Handia -
(2017)
ARAUA.186 , 25. or.
(...)
Frederiko Gilen Brandenburgokoa, Hautesle Handia: Federico Guillermo de Brandeburgo, el Gran Elector (es); Frédéric-Guillaume de Brandebourg, le Grand Électeur (fr); Frederick William, the Great Elector (en)
(...)Zer: errege-erregina
Non: Prusia
Jatorria: ARAUA.186 -
Adolfo Frederiko -
(2017)
ARAUA.186 , 25. or.
(...)
Adolfo Frederiko: Adolfo Federico (es); Adolphe-Frédéric (fr); Adolf Frederick / Adolph Frederick (en)
(...)Zer: errege-erregina
Non: Suedia
Jatorria: ARAUA.186 -
Frederiko -
(2019)
ARAUA.066 , 10. or.
(...)
Federico (gaztelania); Frédéric (frantsesa); Frederick (ingelesa)
(...)Zer: Santu-izena
Non:
Jatorria: ARAUA.066
Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
