Pertsona-izenak
Arantzazu - Pertsona-izenak - EODA
Arantzazu
Euskal Herriko Andre Maririk ezagunenetako eta gurtuenetako bat dugu hau; 1918tik Gipuzkoako zaindaria da. Bitan agertu omen zen eliza eraikitzeko aginduz, dirudienez lehen aldian ez baitzuten haren manua aintzat hartu. Bigarrenean, berriz, Rodrigo Balantzategiri agertu omen zitzaion elorri edo arantza batean, eta honi zor zaio hain zabaldurik dagoen etimologia. Izan ere, kondairak dioenez, 'Arantzan zu?' galdegin omen zion artzainak Andre Mariari. Argi dago azalpen polita bezain okerra dela eta esanahia askoz ere arruntagoa dela: arantza + zu, hau da 'arantza-landarea ugari dagoen lekua'. Bertan frantziskotarren komentua dago, behinola mertzedariena izan zena. Oñatiko Arantzazutik hartu zuen Ainhoa-ko Andre Mariak izena; Bizkaiko Arratia ibarrean bada Arantzazu deritzan herria. Arantxa izen beregain bilakatu den jatorrizko hipokoristikoa dugu. Pirinio osoan agertzen zaizkigu arantza edo elorriari loturiko Andre Mariak.
-
aranzazukoa -
(1805)
Gco2 , 465
(...)
Errosariokoa, *Karmengoa: Merzedetakoa: *Guadalupekoa: *Almudenakoa: *Atotxakoa: *Aranzazukoa: *Monserratekoa: *Konzepziokoa: Doloretakoa: Soledadekoa, eta beste ezin kontatu ala
(...)Zer: Santutegia, auzoa
Non: Oñati
Jatorria: OEH.ONOM -
aranzazuko -
(1818)
Astar , 48
(...)
Daukaguz *Kristo *Lezoko, *Kristo *Brugosko, Ama Birjinia Errosarijoko, *Karmengo, *Begoñako, *Aranzazuko, *Arrateko, *Antiguako, San *Antonio *Urikiolako, eta beste asko
(...)Zer: Santutegia, auzoa
Non: Oñati
Jatorria: OEH.ONOM -
aranzazukoa -
(1818)
Astar , 48
(...)
Esaterako Ama Birjina *Aranzazukoa, berbera da zein *Begoñakua, edo *Arratekua
(...)Zer: Santutegia, auzoa
Non: Oñati
Jatorria: OEH.ONOM -
aranzazu -
(1818)
Astar , 49
(...)
*Aranzazu, *Arrate, edo *Urkiolan daguan irudi, taiju, edo bultuak, ezta eurak adi erazoten ditubezan santubak bere; Jaungoikua da bakarrik mirari, edo milagruak egiten dituzana bitarteko diriala, edo erregututen deutsela arako Santu, noren irudi dirian imajina, taiju, edo bultu altara orreetan dagozanok
(...)Zer: Santutegia, auzoa
Non: Oñati
Jatorria: OEH.ONOM -
aranzazuko -
(1818)
Astar , 50
(...)
Orra zer dan Ama Birjina *Aranzazuko
(...)Zer: Santutegia, auzoa
Non: Oñati
Jatorria: OEH.ONOM -
Arantzazu -
(1930-37 [2020])
GOR.NLRD , 124
(...)
Nombre censurado: Arantzazu. Cantidad: 9. Traducción: Arantzazu (topónimo)
(...)Zer: emakumezkoen izena
Non:
Jatorria: GOR.NLRD -
Arantzazu -
(1966)
EUS.NENP , 6 . or.
(...)
Arantzazu (Nuestra Señora)
(...)Zer: Emakume izena
Non:
Jatorria: EUS.NENP -
arantzazu -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 149, 174, 177. or.
(...)
Antroponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
arantzazuko andra mari -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 205. or.
(...)
Adbokazioa
(...)Zer: Adbokazioa
Non: Oñati
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
maria arantzazu -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 177. or.
(...)
Antroponimoa
(...)Zer:
Non:
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
ama birjina arantzazukoa -
(1966-1973 [2005])
IÑ.SATR.PV , 205. or.
(...)
Adbokazioa
(...)Zer: Adbokazioa
Non: Oñati
Jatorria: IÑ.SATR.PV -
ARANTZAZU -
(1972)
SATR.EI.72 , 26
(...)
ARANTZAZU, N.ª S.ª de (Oñate, Guip.)
(...)Zer: Emazteki izena
Non: --
Jatorria: SATR.EI.72 -
Arantzazu -
(1972 [1974])
TXILL.EI , 183
(...)
Arantzazu (G. Birj., Oñati)
(...)Zer: Emazteki izena
Non: --
Jatorria: TXILL.EI -
ARANTZAZU -
(1977)
SATR.EI.77 , 44
(...)
A-M. (Oñate, Guip.)
(...)Zer: Emazteki izena
Non: --
Jatorria: SATR.EI.77 -
ARANTZAZU -
(1983)
SATR.EI.83 , 49
(...)
A-M. (G)
(...)Zer: Emakume-izena
Non: --
Jatorria: SATR.EI.83 -
arantzazu -
(1994)
KINT.PI , XXXIX (1994, 3), 1378. or.
(...)
Hegoaldean frankismoaren garaiko legalitateak sortarazitako saihesbidea ere aipatu behar da. Ezagun denez, diktatura horren azkenengo urteotan gaztelaniazko ez ziren izenak erabil zitezkeen baldin eta hizkuntza horretan “itzulpenik” ez bazeukaten. Izen berezi baten itzulpena izeneko entitatea zer den inork gutik jakin ezarren, Jose Maria Satrustegi apezaren lanari esker batez ere, baldintza horrek Erdi Arotik gordeta zegoen tradiziotik, hainbat izen zahar ahazturen berreskurapena eragin zuen: Eneko, Maider, Otsanda, Unai, e. a. Era berean, eta arrazoi legal horregatik ere, lehenagotik bazegoen saindu berrien jaiolekuak edo eta andramarien kokaguneak ponte-izen bihurtzeko joera txikia oso zabaldu zen. Guti batzuk baino ez aipatzeko: Aitziber, Arantzazu, Berriotxoa, Garikoitz, Itziar, Xabier, e. a.
(...)Zer: Ponte-izena
Non:
Jatorria: KINT.PI -
arantzazu (em.) -
(2001)
GOR.SAL.EIZ , 191
(...)
Euskal Herriko Andre Maririk ezagunenetako eta gurtuenetako bat dugu hau; 1918tik Gipuzkoako zaindaria da. Bitan agertu omen zen eliza eraikitzeko aginduz, dirudienez lehen aldian ez baitzuten haren manua aintzat hartu. Bigarrenean, berriz, Rodrigo Balantzategiri agertu omen zitzaion elorri edo arantza batean, eta honi zor zaio hain zabaldurik dagoen etimologia. Izan ere, kondairak dioenez, 'Arantzan zu?' galdegin omen zion artzainak Andre Mariari. Argi dago azalpen polita bezain okerra dela eta esanahia askoz ere arruntagoa dela: arantza + zu, hau da 'arantza-landarea ugari dagoen lekua'. Bertan frantziskotarren komentua dago, behinola mertzedariena izan zena. Oñatiko Arantzazutik hartu zuen Ainhoa-ko Andre Mariak izena; Bizkaiko Arratia ibarrean bada Arantzazu deritzan herria. Arantxa izen beregain bilakatu den jatorrizko hipokoristikoa dugu. Pirinio osoan agertzen zaizkigu arantza edo elorriari loturikako Andre Mariak. // Una de las advocaciones marianas más conocidas y veneradas de Euskal Herria, desde 1918 patrona de Gipuzkoa. La Virgen se apareció una segunda vez solicitando la edificación de una iglesia, ya que la primera vez no se le hizo caso. En la segunda ocasión se le apareció a Rodrigo Balantzategi sobre un espino (en euskera 'arantza') y a este hecho se debe la etimología tan extendida como errónea según la cual Rodrigo le dijo a la Virgen 'Arantzan zu?' (¿Tú en el espino?). En realidad se trata de un topónimo compuesto de arantza y el sufijo abundancial -zu, equivalente a 'lugar abundante en espino'. Existe un convento de franciscanos, que originariamente perteneció a los mercedarios. De esta Virgen tomó el nombre la de Ainhoa; en Bizkaia existe una localidad llamada Arantzazu en el valle de Arratia. El nombre tiene la variante Arantxa, en origen un hipocorístico. En todo el Pirineo es normal la asociación de Nuestra Señora y los espinos.
(...)Zer: Emakume-izena
Non: --
Jatorria: GOR.SAL.EIZ
Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
