Txerran - Pertsona-izenak - EODA
Txerran
-
cherran -
(1953 [1997])
M.AV , 299
(...)
299. paragrafoa.- Hernando, Herrando n. pr.: Ernandosoro, Hernandorena, Hernandotegui; Errandonea. El dim. Cherran (Cherran de Gamboa fue muerto en una pelea de banderizos cerca de Bilbao en 1440), sirve hoy para designar al «diablo» en una zona del dialecto vizcaíno y en guip. de Iciar: txarran, txarren. Hay otras denominaciones del diablo humorísticas, al menos en su origen, como Matxin, Patxi, etc.
(...)Zer:
Non:
Jatorria: M.AV -
txarran (...) < cherran fernandito -
(1959)
M.FHV , 2.9 par., 070. or.
(...)
asimilación vocálica. con vizc. txarran 'nombre propio del diablo' < Cherran Fernandito, del que se conoce además otro variante txerren en guip. de Iciar y vizc.
(...)Zer:
Non:
Jatorria: M.FHV -
cherran 'herrán' -
(1959)
M.FHV , 10.6 par., 189. or.
(...)
Hay, sin embargo, pruebas claras de que tx (...) es el resultado de la palatalización expresiva de varias consonantes, sobre todo en posición inicial (...) En nombres de persona, como mostró F. del Valle Lersundi (22), tx podía sustituir en Guipúzcoa y Vizcaya a una consonante cualquiera o prefijarse a una inicial vocálica. Atestiguados desde el siglo XV por lo menos (Cherran de Gamboa, es decir, Herrán, muere en 1440 ...)
(...)Zer:
Non:
Jatorria: M.FHV -
TXERRAN -
(1972)
SATR.EI.72 , 20
(...)
TXERRAN. OyG. (Bilbao, 1440). De uso actual en Vizc.
(...)Zer: Gizon izena
Non: --
Jatorria: SATR.EI.72 -
Txerran -
(1972 [1974])
TXILL.EI , 182
(...)
Txerran (B, gaur ere Bizkaian erabilia)
(...)Zer: Gizon-izena
Non: --
Jatorria: TXILL.EI -
TXERRAN -
(1977)
SATR.EI.77 , 35
(...)
OyG. (Bilbao, 1440). De uso actual en Bilbao
(...)Zer: Gizon izena
Non: --
Jatorria: SATR.EI.77 -
TXERRAN -
(1983)
SATR.EI.83 , 39 s.v. Txaran, 39
(...)
TXARAN / (1440) Ikus: Txerran [...] TXERRAN
(...)Zer: Gizon-izena
Non: --
Jatorria: SATR.EI.83 -
TXERRAN -
(1985)
ETXDE.EPIZ , 524
(...)
TXERRAN (Errando/Ernando/Fernando): amultsuki, adiskideki edo diminutibo bezala erabilia. Mitxelenak, Apellidos Vascos-en (99 p.) honela dio: "El dim. Cherran (Cherran de Gamboa fue muerto en una pelea de banderizos cerca de Bilbao, en 1440), sirve hoy para designar al "diablo" en una zona del dialecto vizcaino y en guip. de Iciar: txarran, txarren. Hay otras denominaciones del diablo humoristicas, al menos en su origen, como Matxin, Patxi, etc.". Gogora dezagun Apaolatzaren "Patxiko Txerren", Truebaren "El Judas de la Casa" itzultzeko.
(...)Zer: izena
Non:
Jatorria: ETXDE.EPIZ -
Txerran -
(1994)
IÑ.SAL.NANTR , 1418 or.
(...)
Fernando, Ferrando, Ferrandiko, Ferrandilco, Ferranko, Ferrantx, Ferrantxo, Herrando, Errando, Txerran: dokumentazioan pertsona-izentzat Femando eta Ferrando ezagunez beste, Femandiko, Ferrandiko, Ferranko, Ferrantxo eta Txerran ere agertzen dira. Oikonimian, gainera, Ferrantx hipokoristikoa dokumentatzen da.
(...)Zer: pertsona izena
Non:
Jatorria: IÑ.SAL.NANTR -
txerran (giz. hip.) -
(2001)
GOR.SAL.EIZ , 117 [s. v. Ferran]
(...)
Honen Txerran hipokoristikotik atera bide den Txerren deabrua adierazteko erabiltzen zen euskaraz. La forma Txerren, procedente al parecer de Txerran, hipocorístico de Ferrando, se usó en euskera para designar al diablo.
(...)Zer: Gizon-izena
Non: --
Jatorria: GOR.SAL.EIZ -
Txerran (giz. hip.) -
(2019/05/21)
OB.AG , 2.1
(...)
Onomastika batzordeak Agurainen izandako bileran onartutako pertsona-izenen zerrenda: azken urteetan onartutako izen berrien emendakina (...) Txerran (gizonezkoa, hipokoristikoa)
(...)Zer: Gizon-izen hipokoristikoa
Non: --
Jatorria: OB.AG
Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
