(...)
Oihenart, nº 139: Eneco axeca hi harzari, nic demadan ihessari. 'Eneco, saisis-toy de l'ours, afín que i'aye moyen de fuir'. // Refranes y Sentencias-en, nº 422, hori berori agertzen da, beste pertsona-izen bat, Txordon, daramala, XVI-garren mendeko Bizkaiko euskaraz, eta hala seinalatzen du J. de Urquijo-k ere, RIEV, XXIII (1932), 275 orr. eta hurr.: // Ausso Chordon arz orri ta nic iñes dayda. 'ten Hordoño a esse osso, y yo hare huyda'. // J. de Urquijo-k gainera dio: // “[...] Lo encuentro en la voluminosa obra de Edouard Chavannes: Cinq cents contes et apologues extraits du Tripitaka chinois. París 1911 (Tomo II, p. 226). // El protagonista Chordon o Eneco de los proverbios vascos, aparece sin nombre en el Tripitaka [...] // [...] Urquijo-k beste errefrau bat ere aipatzen du Garibay-ren bildumakoa, baina hartan otsoaren ordez urdea agertzen da, eta Perutxo pertsona-izena: // Ausbo Perucho urde orri eta neuc ies daguidan [lehenengo hitza irakur bedi autso].
(...)
chordon, hordoño -
(1596 [1992])
DRPLV, IV, 28. or.
(...)
El refrán de Oihenart Eneco axeca hi harzari, nic demadan ihessari, 'Eneco, saisis-toy de l'ours, afin que i'aye moyen de fuir', tiene su equivalente en el nº 422 de Refranes y Sentencias de 1596, el cual lleva otro nombre de persona, Chordon, como señala J. de Urquijo, RIEV, XXIII (1932), p. 275 Y ss.: Ausso Chordon arz orri ta nic iñes dayda, 'ten Hordoño a esse osso, y yo hare huyda" citando también otro de la colección de Garibay que lleva Perucho como nombre: Ausbo Perucho urde orri eta neuc ies daguidan [la primera palabra léase como autso]
(...)
(...)
Hay, sin embargo, pruebas claras de que tx (...) es el resultado de la palatalización expresiva de varias consonantes, sobre todo en posición inicial (...) En nombres de persona, como mostró F. del Valle Lersundi (22), tx podía sustituir en Guipúzcoa y Vizcaya a una consonante cualquiera o prefijarse a una inicial vocálica (...) Atestiguados desde el siglo XV por lo menos (...) son abundantes en documentos redactados en romance durante los siglos siguientes y no se han olvidado aún completamente en el uso popular: Chariaco María, Charin(go) Marina, Chartin (y Machin) Martín, Chatalin Catalina, Chomen, Chomin Domingo, Chordon Ordoño (RS 422), Chorgori Gregorio, etc.
(...)
(...)
TXORDON (Ordoño): Autso Txordon artz orri ta nik iñes daida (ten Ordoño a esse Osso y yo haré huyda (Refranes y Sentencias de 1596, n. 0 422) ("Tx" bokal aurretik).
(...)
(...)
Ordoño izenaren hipokoristikoa. 1596ko Refranes y Sentencias bilduman ere agertzen da. // Se trata de un hipocorístico del nombre Ordoño. También se documenta en los Refranes y Sentencias de 1596.
(...)
Ordoño izenaren hipokoristikoa. 1596ko Refranes y Sentencias bilduman ere agertzen da.
DRPLV - De re philologica linguae vasconicae
Laburdura: DRPLV
Egilea: IRIGOIEN ETXEBARRIA, Alfontso (zuz.)
Titulua: De re philologica linguae vasconicae
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Deustuko Unibertsitatea
Tokia: Bilbo
Data: 1986-1995
Erreferentzia:
Oharrak: Alfonso Irigoien Etxebarria irakasleak zuzendurik, bost liburuki plazaratu ziren (I-1986, II-1987, III-1990, IV-1992 eta V-1995). Artikuluetako asko beste nonbaitetik hartuak dira. Halakoetan saiatu gara jatorrizko erreferentziak ematen, hala nola "Euskera" aldizkarikoak, Euskalarien nazioarteko jardunaldiak (Bilbao, 1981), eta abar.
Mota: aldizkariak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: hizkuntza azterketa
M.FHV - Fonética histórica vasca
Laburdura: M.FHV
Egilea: MITXELENA ELIZALT, Koldo
Titulua: Fonética histórica vasca
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Julio Urquijo mintegia, Gipuzkoako Foru Aldundia
Tokia: Donostia
Data: 1985 [1961]
Erreferentzia:
Oharrak: Tesia 1959ko urtarrilaren 26an irakurri zen Unibertsitate Zentraleko Filosofia eta Letretako fakultatean. 1985eko edizioa erabili dugu eta data hori jartzen diegu "Adiciones y correcciones" eranskinetik ateratako era dokumentalei. Gainerakoek 1959 data daramate. Erreferentzietan paragrafoa eta orrialdea ematen dira aditzera
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: hizkuntza azterketa
SATR.EI.72 - Euskal izendegia
Laburdura: SATR.EI.72
Egilea: SATRUSTEGI ZUBELDIA, Jose Maria
Titulua: Euskal izendegia
Lan oharra: Nomenclátor onomástico vasco
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Euskaltzaindia
Tokia: Iruñea
Data: 1972
Erreferentzia:
Oharrak: Euskaltzaindiaren izendegiaren lehen edizioa izan zen
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: arautzea
TXILL.EI - Euskal izendegia (1972)
Laburdura: TXILL.EI
Egilea: ÁLVAREZ ENPARANTZA, José Luis ("Larresoro", "Txillardegi")
Titulua: Euskal izendegia (1972)
Lan oharra: Pertsona izenak
Paratzailea:
Bilduma: Euskara Batua zertan den
Aldizkaria:
Argitaletxea: Jakin Arantzazu
Tokia: Oñati
Data: 1974
Erreferentzia: 164-179
Oharrak: ECO zerbitzuko Patxi Galék egindako datu-bilketa eta migrazioa.
Mota: liburu zatiak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: arautzea
SATR.EI.77 - Euskal izendegia
Laburdura: SATR.EI.77
Egilea: SATRUSTEGI ZUBELDIA, Jose Maria
Titulua: Euskal izendegia
Lan oharra: Nomenclátor onomástico vasco / Nomenclateur de prénoms basques
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Euskaltzaindia
Tokia: Iruñea
Data: 1977
Erreferentzia:
Oharrak: Euskaltzaindiaren izendegiaren bigarren edizioa izan zen
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: arautzea
SATR.EI.83 - Euskal izendegia
Laburdura: SATR.EI.83
Egilea: SATRUSTEGI ZUBELDIA, Jose Maria
Titulua: Euskal izendegia
Lan oharra: Nomenclátor onomástico vasco / Liste des prénoms basques
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Euskaltzaindia
Tokia: Bilbo
Data: 1983
Erreferentzia:
Oharrak: Euskaltzaindiaren izendegiaren hirugarren edizioa zen
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: arautzea
ETXDE.EPIZ - Euskal pontizen zahar batzuk aztarrikatuz
Laburdura: ETXDE.EPIZ
Egilea: ETXAIDE ITHARTE, Jon
Titulua: Euskal pontizen zahar batzuk aztarrikatuz
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria: 620
Argitaletxea:
Tokia:
Data: 1985
Erreferentzia: XXX (1985, 2), 513-525
Oharrak:
Mota: artikuluak
Erauzketa: aztergai
Alorra: dokumentazioa
GOR.SAL.EIZ - Euskal izendegia. Ponte izendegia
Laburdura: GOR.SAL.EIZ
Egilea: GORROTXATEGI NIETO, Mikel & SALABERRI ZARATIEGI, Patxi
Titulua: Euskal izendegia. Ponte izendegia
Lan oharra: Pertsona izenak
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Euskaltzaindia & Justizia, Lan eta Gizarte gaietako Saila, Eusko Jaurlaritza
Tokia: Gasteiz
Data: 2001
Erreferentzia:
Oharrak: Euskaltzaindiko Onomastika Batzordearen zuzendaritzapean eginiko izen zerrenda da, helburu arauemalea duena. Testua Bilbon, Euskaltzaindiaren egoitzan, 2001eko irailaren 14an eta Iruñean, 2001eko urriaren 5ean onartua izan zen eta Euskera agerkarian ere izan zen argitaratua (XLVI (2001-2), 113-1137). Erreferentzietan aipaturiko era bakoitza ageri den liburuko orrialdea ematen da, hala azalpena daramaten izenen zerrenda nagusiari dagozkionak, nola Euskara-erdara hurrenkerako amaierako aurkibideetakoak.
Zerrenda hau EODA zerbitzutik jaso eta ECO egitasmoko Patxi Galék egin zuen migrazioa.
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: arautzea
Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.