(V-arr-gip, G, AN-gip-5vill; Lcc, Urt Gram 30, Lar, Añ), sermoe (V-gip; Lar, Añ), sermon, sermone, sermobe (AN-larr), sermo Ref.: Totor Arr; Etxba Eib; Asp Leiz2 (sermobe); Gte Erd 68, 313; Elexp Berg (sermoe) .
Sermón, (por ext.) plática, discurso; exhortación moral, reprimenda. "Predicación" Lcc. "Sermón" , "prédica" Lar. "1. sermón; 2. bronca" Elexp Berg. v. prediku. . Tr. Propio de la tradición meridional. Al Norte sólo hay un ej. de Goyhetche. La forma vizcaína sermoe va perdiendo frecuencia desde mediados del s. XIX. Hay sermon en CatR (59) y CatUlz (44), y sermonea (det.) en Irazusta (39) y CatBus (32); sermo en Moguel (sermoa det. PAb 198, tal vez errata por sermoe ) y Azkue. En DFrec hay 8 ejs. de sermoi y 3 de sermoe.
Erakutsiko dizut / sermoe onetan. CancVizc 369. Eta danean sermoea etxi zebegio enzuteari. Cap 124. Egiten dituzte sermoi-aditze, mez-enzute, kongregaziora joate [...] ta egin bear dituzten beste gauz onak. Mb IArg I 288. Naiko zutela jai-igandeetako euskal sermoiezko nere laguntza. Ib. 53. Asenzioko aurreneko sermoiean. Cb Eg III 324 (CatV 53 sermoe). Mez-esaten, sermoi-giten, sakramentuak ematen. Ub 187. Baldiñ dotrinan edo sermoian erausian bazaude. AA III 441. Sermoia egitera doianian obispo jauna. fB Ic III 287. San Yoan Bautistaren sermoiak. Añ EL2 108. Maiz badirade ere sermoiak aditzen, / jatorrizko griñai ez oi zaie uzten. It Fab 260. Gomutetia arako sermoiagaz. Ur MarIl 40. Goieratu eta egiten dio harrek [axeriak] sermoi bat, / etsortatzen duelarik pazentzia hartzerat. Gy 42. Ezkonduai eta gurasoai gañera beste sermoi bat egiten zien [Jenobebak] . Arr GB 138. Egunero nagusiak sermoi bat egiñ bear izaten ziola jaikiko bazan. Urruz Urz 36. Biyar iru sermo entzun-biarra. A BGuzur 145. San Bizentera nua ia sermoira allegatzen naizen. Iraola 72. Entzun bear zaio sermoia, ederra izango data. Ag G 353 (hablando de un discurso político). Nik emen darabildan sermoe ta misiñuek eztauke erantzunik. Kk Ab II 55 (106 sermoi). Sermoi guziak erderaz. Ldi IL 65. Badakit sermoi luze zalea etzerala. Munita 22. Nire sermoi au entzun. Bilbao IpuiB 238. Prakadun eta gonadunak, naikoa sermoi egiñak ditugu euskeraz. NEtx LBB 127. Fraille santu on baten sermoi entzuten jarri zan. Etxba Ibilt 463. Aparia ta sermoi batzuk egin zizkiguten [koartelean] . TxGarm BordaB 52. Gaur, elizkoia ez denak ere entzun ditzake horrelako sermoiak kalean edo zineman bertan, eta elizan baino maizago agian. MEIG I 193.
v. tbn. CatBurg 37. Mg CC 197 (CO 79 sermoe). Gco II 62. Lard 482. Aran SIgn 80. Xe 379. PE 28. Ud 126. Azc PB 263. AzpPr 90. Itz Azald 154. Goñi 117. EEs 1916, 308. A Ardi 95. Belaus Andoni 11. JanEd II 93. Inza Azalp 9. Muj PAm 8. Tx B II 95. TP Kattalin 193. Anab Usauri 35. Lab EEguna 65. Or Eus 184 (Tormes 115 sermoe). ABar Goi 17. Etxde JJ 142. Akes Ipiñ 12. Basarri 23. Arti Tobera 277. Osk Kurl 191. Vill Jaink 46. Alzola Atalak 73. Uzt Noiz 90. Berron Kijote 203. Etxabu Kontu 87. FEtxeb 151. Sermoe: Oe 46. Zuzaeta 47. JJMg BasEsc 162. Astar II 78. CatLlo 69. AB AmaE 218.