(gral.; SP, Lar, VocS, VocBN , Dv, H, Foix, Zam Voc ) Ref.: A; Lh; Iz ArOñ (metáatu); Etxba Eib; Elexp Berg .
Amontonar(se), apilar(se); (fig.) acumular(se), reunir(se). " Metatzea, metak egitea, mettre en mulons" SP. "Ramasser, methatü " VocS . " Belharrak metatzekoak dire, les foins sont à mettre en piles. Biziarekin galdu du onthasun metatzeko lehia, il a perdu avec la vie l'ambition d'amasser des biens" Dv. " Lastoa metatzea, mettre la paille en meule. [...] Ongarria metatzea, mettre le fumier en un tas" H. "Amasser" Foix. "Reunir, amontonar la cosecha. Gari-azauak, bedar sikua eta basuetako iria, etxe inguruan metatzen dittue " Etxba Eib. Tr. Documentado desde principios del s. XIX, principalmente en autores septentrionales. El primer testimonio meridional es de finales del s. XIX.
Ez metatu ohorek / ez zuen titulu gorek / ez dute hiltzetik / begiratzen. Monho 140. Dirua ezta behar metatua iduki; / haiñ guti leihotik kanporat aurtiki. Gy 218. Gaizkia gaizkiaren gainera metatu. Dv LEd 6. Lur ustela samatsa bezala metatzen dute. Dv Lab 184. Lau hilabethez mendietan ez da elhurra hurtzen: han dago metatua eta hormatua. Prop 1884, 202. Ze bizkor [...] direan [odeiak] metatuten! AB AmaE 431. Goiz guziez [...] letra multzo bat, hamar hamabortzetaraino eginik lerroan, metatuak, askaldu gabe. HU Aurp 123. Untzi erabiliak besoen artean metaturik zeramatzatela aldi bakotx, garbiez ordainkatzeko. JE Bur 131. Palaz urratzen zuten, zohikatuz, zohiak gero metatzeko. Ib. 9. Haurrez eta jende larriz berehala zernahi metatu zen. StPierre 21s. Piarres iratze metatzen ari zela. Zub 63. Garoak bil zituten, egurrak metatu. Or Eus 99. Gorrotoa metatzen ari baita biotzetan. Or QA 85. [Peronek] legeak metatu ditu erlisioneari kalte egiteko. Herr 25-5-1955, 1. Lurgañean odeiak Nik metatzean ostadarra odeietan ageriko da. Ol Gen 9, 14 (Ker batu). Zer jende-multzoak ez dituzte metatu Rusoek Nasser-en bidean oihuka. Herr 15-5-1958, 1. Urteak ioan, urteak etorri, metatuz doa zarren iakintza. Zait Plat 73. Atzeratuak ditu zorrok eta metatuaz metatuaz doazan ezkero [...]. Erkiag BatB 152. Forma gabeko zabala, betetasun bat, baiña ez izakia izakiaren gain metatuz osatzen dena. Vill Jaink 139. Kanpoan jendea metatua, beha zagon. Ardoy SFran 165. Aritz eta lizar enborrak metatzen ditute supazterrera iraulka eramateko. Ibiñ Virgil 101s. Jendea metatu zen ene ingurura. Xa Odol 232. Han metatzen gisu, zimenta, brika eta teila. Etchebarne 93. Han zauden orduko, metatuak, Irisarriko parropiantak. Larre ArtzainE 292. Indarra metatu izan da indarraren gain menderik mende. MIH 146. Honek, izan ere, bildu eta metatuko zizkizuen hango eta hemengo aberastasunak. MEIG VI 79.
v. tbn. Ag G 26. A Ardi 13. Lf Murtuts 16. Mde Pr 112. Txill Let 27.