Euskaltzaindiaren Hiztegia
1 emaitza odoleko bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.
Aztergaia: odoleko
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 2001-05-08 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
ez dira jaso "x-ren odoleko y" eraikuntzakoak; odoleko soil 'ahaidea' adierakoa 2 aldiz jaso da, ap. Ag ("erbesteko ezagun, adiskide ta odolekorik geienak alde egieben euren errietara", "Gauza ona zeritzan odolekoai begiratzea, baño ainbeste diru ate-aurrean utzitzea ere ba..."); ahaide(tasun) odoleko modukoa 3 aldiz: Mg 2 ("Senideren bategaz dongaro egin dabenak, dala eskuz, dala obraz, agertu biar dau daukan senitasun, alan odolekua, zelan eraatsi, edo koñatutasuneti jatorkona", "Aide batekin gauza loiren bat konsentitu duenak, edo egin nola edo ala, eskuz edo obraz, esan bear du aidea zala lenengo edo bigarren graduan; baita geienen iritzian irugarren edo laugarren graduan zan aidetasuna, ala odolekoa, nola eratsia, edo koñatatzatik datorrena"), Añ EL2 ("esan eikiozu beti, nor dan izentadu bagarik, zelango lagunagaz izan tzan, ezkonduagaz, ainbaakoagaz, boto kastidadeko-dunagaz, aideagaz, nai odolekoagaz, nai oratuagaz"); odoleko lokarri / ahaide / eragozpen bana: Zub ("zeren eta gure eskuara, gure dantzak, gure ohidura eta aztura guziak, ba eta odoleko lokarriak ere, mendiz bertze aldedo diralekotz"), Zait Plat ("Bere idaztietan,senide, aide-eratsi [odoleko eztan aidea] ta zearraideak [ezkontz-aide] goratzarrez [omenez] eta elesariz izendatzen ditu Platon'ek"), NEtx LBB ("Gazte biak ezkontzeko odoleko eragozpenaren barkapena eskatu bear izan zuten aldarera baiño len"); odoleko zamari 1, JE Ber ("Nor jarraiki, bertzalde, zintzurra bat-batean ideki zaion odoleko zamariari?").
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
odoleko 'ahaidea' 3: SMitx Ama-semeak ("Gure Aita San Iñazio betikoa da / (...) Gure kristautasunaren Pillare gorengoa / Odolekoen "patroi aundi" ta ixpillua"), Etxde ("Nik ez nuen odolekorik galdu Otsandio'n zuk bezala eta ez daramat ene barruan zuk daramazun oiñazea"), Satr ("Batzutan, odolekoak baino areago hartzen ditu hauzoak; eta lehen hauzoa dudarik gabe, familia baten lagun hurrena da").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
odoleko : HiztEn, Euskalterm 2 (propio sinonimoarekin; hauetan 1 'carnal', 1 'hermano'); odoleko ahaide : DFrec 1; odoleko ahaidetasun : Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. AB38, AB50, LurE.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
odoleko : EuskHizt (adibide gisa, s.u. odol: "ahaidetasuna odoleko edo erantsia den"), HiruMila (descendiente; consanguíneo, -a), ElhHizt (consanguíneo, -a), Casve EF (consanguin), HaizeG BF (consanguin), Lh DBF (consanguin), DRA (descendiente, consanguíneo), PMuj DVC (1 cognado, pariente por cognación, consanguíneo; 2 atávico; 3 hereditario); odolekotasun : PMuj DVC (parentesco por consanguinidad); Ez dugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE.
Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak
-ko.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
izlag. eta iz.
Forma baten adiera(k)
odol berekoa, odolkidea.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E210]: 'Familiaren barneko harremanak odol bidezkoak, ezkontzaren ondoriozkoak (ad. koinatu edo koinatarenganakoak) eta adopzioaren ziozkoak izan daitezke [...] "baita, geienen iritzian (esan bear du) aidetasuna, ala odolekoa, ala eratsia"'.
- Erabakia: BAgiria (1998-12-18): 'odoleko hitza sartzea ere ez da beharrezko ikusi'.
- Erabakia: Osoko bilkura (2015-07-17): Isildua 'zaldiei' buruzko adieran.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
