Euskaltzaindiaren Hiztegia

OEHko datuak [laburduren azalpena]

JOKOAN a) Jugando (a un juego de azar). * Beti zeonzen / Satanasekin jokuan, / pensamentuok / ifini baga zeruan. Lazarraga 1199v. Hek guztiak iokoan, ian edanean eta arloterian gasta balitza. Ax 164 (V 110). Noiz sori den iokoan edo danzetan haritzea. SP Phil 375. Jolasean, jokoan, lotan, eizean ibiltea. Lar SermAzc 55. Jai ta igande beretan anitz dabilza tripazanzan, jan-edan luzean, danzan, jokoan. Mb IArg I 117. Egunik geiena jokoan, dantzan, ordi-lekuetan emon dozunez. Añ EL1 130. Lanen pitinik egin gabe aste osoak jokuan igarotzen zituztela. Izt C 68. Bere aurrian jokuan diardugulako. Ur MarIl 92. Ostatü batetan jokian hasi zirela. Ip Hil 86. Bertze batzu badire jokoan ari direnak. Zerb Metsiko 56. Itzal balzdun ordi mindubak / jokuan dabiltz mai-ganetan. Laux AB 94. Etzan nolanaiko jokalaria izan bear, arekin aurrez aurre jokoan asteko. TAg Uzt 170. Jokuan ari ziren maira inguratzeko. Etxde JJ 206. Jokuan egozan arraiuok; musian gogotsu, enbidoka ta ordagoka. Bilbao IpuiB 242. Diru pizer batzuk ere irabaziak baititut yokoan. Izeta DirG 109. Arratsaldero, lanak utzi ondoren [...] jokoan aritzen omen itun biak. Ataño TxanKan 109. Non zinen bart? Jokoan, adiskideren baten etxean? MEIG IX 108. v. tbn. Gç 166. Ch I 23, 7. Brtc 67. Mg CC 190. AA I 578. Zav Fab RIEV 1909, 38. Gy 298. Elzb Po 207. Azc PB 214. CatJauf 16. JE Bur 103. Or Tormes 107. Ibiñ Virgil 102. NEtx LBB 66. Jokuan (correspondiente a los temas joko o joku): CatLan 89. Gco II 75. fB Olg 29. Astar II 65. Xe 256. AB AmaE 212. Kk Ab I 17. Otx 59. SM Zirik 70. Salav 14. Jokian: Egiat 166. AstLas 16. Arch Fab 239. b) (Con verbos como ezarri, ipini, etc.). En juego, como apuesta. * Iokoan ezarten diren gauzen balioa. SP Phil 367. Jokoan bere edo partidaren ahalaz gehiago ezartzen dutenek. Brtc 65. Debekatua dago legeak diona baño geiago jokoan ipintzea. AA II 75. Lau milla duro señale, ogei milla jokuan. EusJok II 31. -- (Fig.). En riesgo. * Semeen bizia jokoan zebillelako. Ataño TxanKan 225. Bizia bera be jokuan ipiñi biar bada be. Gerrika 279. c) Interviniendo. * Bainan etzen hura gatik ixurtzen odola. Lurraren aitzakian, urgulua eta nausi izan nahia ziren yokoan. Hb Egia 44. Eta erantsi beharko da era bateko baino gehiagotako kausak dabiltzala dudarik gabe jokoan. MEIG VI 51. JOKOAN EGIN (V-gip, G-goi-azp, B, BN-arb; -uan V-gip). Ref.: Etxba Eib; Elexp Berg; Gte Erd 183. Jugar a cartas. "Jokuan eiñ, jugar los cuartos. Jokuan eitten eben Ondamendin goiz aldera arte" Etxba Eib. "Urtero eitten dou jokuan Gabonetan" Elexp Berg. * Eragotzitako lekuban jokuan egitia. fB Olg 30. Jokuan larregi ein. SM Zirik 102. An egon giñan. ganbarako belar pillan jokuan egiñez, zortzi bat egunean. BBarand 134

LB: jokoan egin 5, jokoan izan 41, jokoan jarri 41; EPG: jokoan egin 8, jokoan izan 32, jokoan jarri 52; ETC: jokoan jarri 568.

jokoan 1 adb. Arriskuan, galtzeko edo irabazteko egoeran. (egon, izan edo jarri bezalako aditzekin erabiltzen da). Bizitza bera jokoan zegoen. Bi etxe horien jabegoa da jokoan. 2 adb. (ari, egin eta kideko aditzekin). Karta-jokoan. Urtero egiten dugu jokoan gabonetan. Debekatua zegoen jokoan aritzea edaria saltzen zen lekuan. [s.u. joko]

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

jokoan 1 azpisarrera erabat ezabatzekoa da, jokoan egon, jokoan izan eta jokoan jarri azpisarrerak sortzea proposatu da eta. jokoan 2, berriz, hurrengo bilerarako prestatuko dugun proposamenaren barruan jasotzekoa da; mahai-jokoak, jolasak eta kirolak sailekoak.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

jokoan 2 adierari dagokionez, utzi dagoena, oharra kenduta (2022-01-11). Hemendik aurrera jokoan soila izango da jokoan1 ezabatzea erabaki denez.