- etxe-abade
- apate
- apat
- apatia
- arol
- Aitor
- apala
- balda
- at
- athendustatü
- atamüstatü
- ari
- bagant
- lumera
- parada
- barbildu
- barga
- barrandan
- barrundatu
- barruki
- barik
- mazka
- barrabaska
- ardanburu
- ardangrina
- ituten
- ekera
- geun
- daragun
- sorna
- fiat
- fiodera
- gingil
- karkaila
- garbeltxagi
- gargale
- garhi
- gari ‘garatxo’
- gartu
- gesu/gesi
- guda
- ats
- olagarro
- zainezo
- naflatu
- lapar
- makulu
- putiko
- sendor ‘sorta’
- txortan
- urre gorri
- urritu
- erruki
- oxatu
- uztargi
- platuxa
- zumai
- zirotz
- zilar zuri
- bipotz
faltsu (falsu 1545: Etxep; falso 1562: Land). ■ Hitz orokorra. Bukaeran -o duten formak dira erabilienak mendebaldean (lapurtar autore asko barne direla). Txistukari afrikatua (-lts-) XIX. mendean nagusitzen da. P-dun formak mendebaldean aurkitzen dira XIX. mendetik aurrera. Falsa femeninozko forma dago Lazarragagan (o, falsa traidorea!).
● faltsatu falsa- Pouv; ongi azaltzen da euskararen barrenean, baina agian kasuren batean bearn. falsar kontuan hartzekoa izan liteke, ‘traditu, saldu’ esanahia baldin badu ere.
● faltsakeria -ls- Pouv, LavDot; palsa- Mogel. / faltseria lap., bnaf. hitza; Etxep (ene kontra falseria); atzizkirako, cf. sorgineria eta sorginkeria; ik. behean faltsukeria.
faltsuan (Larm, Kardab [falsoan zoaz]), faltsugo (ZubDot [jakile faltsügoa]), faltsukeria (falso- Pouv), faltsuki (Etxep [fama gaitzik eztemala lagunari falsuki]), faltsutasun (falso- Pouv). Cf. ipar faltsu, kuleto faltsu, linga faltsu…
► Erromantze garaiko mailegua, ez latindarrekoa. Antzinako mailegua balitz, beharbada *bal(t)zu izango genukeen (FHV 265, 280); albokari ondoko s > z bilakaerarako, cf. bultzatu (lat. pulsare). Errom. iberiarren batetik hartutako mailegua da, ziur asko; galo-erromantzetik hartua balitz, -al- > -au- bilakaera eta azken bokalaren galera gertatu baino lehenagokoa behar luke, eta, arestian esandakoarengatik, ez dirudi hain mailegu goiztiarra denik; okzit. zah. fals dugu, bukaerako bokalik gabe, eta egungo bearn. faus dago (FEW 3, 392b-393a, falsus).
Txistukari afrikatua (-lts-) XIX. mendean nagusitzeak ere maileguaren berantiartasunaren alde egiten du; p- duten formak ere modu erregularrean azaltzen dira (FHV 263).
Maileguetako amaierako -u bokala antzinatasun zantzu moduan hartu izan da (Mitxelena 1974c: 191), baina maileguen egokitze gertakarien artean ere uler daiteke (ik. abendu, abuztu); -o bukaerak jatorri erromantzea salatzen du; Lazarragaren -a femeninozkoak are gaztelaniazko morfologia ere salatzen du.
The Azkue Library and Archive serves Euskaltzaindia. It is also open to all researchers and it aims to foster research and support the distribution of Basque cultural issues as far as it is able.