1.
(H),
hunetaratu,
huntaratu (S ap. Lrq
; Dv, H),
ontaratu . (Con aux. trans. e intrans.).Traer, llevar, llegar... a esto, a este punto."Pousser à ceci, réduire à cet état, en arriver à ceci. Zerk huntaratu zaitu? [...]. Nola huntaratu zare? [...]. Huntaratzen nau zure gaixtakeriak, [...]"Dv.
"
Gure solhasean huntaratu garenaz geroz, puisque nous sommes arrivés à ce point de notre entretien; 2. être arrivé à ce point-ci d'augmentation ou de diminution, en parlant des choses. [...] Iadanik huntaratu dea gure pitxer arnoa? notre pot de vin en est-il déjà à ce degré-ci dépuisement? [...] Azkenean huntaratu zira, à la fin vous êtes arrivé à ce point de fortune ou à ce degré de misère. 3. [...] Solasak huntaratu gaitu, notre propos nous à menés à ceci. Iaunaren laguntzak huntaratu nau, l'aide de Dieu m'a fait parvenir à ce degré de bien"H.
Hala ni, deus gutigatik, hunetara bainaiz, Iainkoarekin adiskide nintzena, etsaitu bai naiz. 'Yo he venido a esto'
.Ax 389 (V 254).
[...] arzen du Jangoikoak gaisto guziak [...] galdurik uzteko eskua. Ez da onetaratzen Jangoikoa azken horduraño. MbIArg I 120.
Gure libertade, atsegin loi ta kulpak onetara gaituzte. CbEg II 210.
Oiek [dira] nere trazak? Onetara dira nere anditasun ta erregaloak?Ib. 121 (Dv LEd 218 hunetara dira).
Hobeki erakusterat emaiteko zerk huntaratu gituen, orhoitu behar zira [...].Prop 1880b, 308. Onetara ziranean [...] beste zapi bat artu zuen. ArrMay 137.
Non gira? Eta zerk huntaratuak? Gure zorokeriak. HUZez 87.
Onelako gauzaren bat azaldu ezkero, bereala esan bear zaio mediku bati, bada gauzak onetaratzean erreparo aundiak bear dituzte. Aran-BagoManMed 290.
Ogeita zortzi urte nauzkala / artu nuen emaztia, / garaia arretan ez nuen uste / orain ontaratutzia / gure emengo izaera da / laburra eta luzia. Bertsol 1931, 34.
Huntaratzeko, grazia handi bat behar da. LeonImit III 31, 2.
Orain ezagutu dut ene ogenaren izugarrikeriak ontaratu zaitula. EtxdeJJ 262 (v. tbn. 65).
Zerubideko parkea dut, nunbait izatekotan, nere zeru-bidea. Emendik aurrera onera etorriko naiz, eta onetaratzen naizenetan [...].TxillLet 25.
Guda madarikatuak! Zuek dituzute erru guziak! Zuek ontaratu gaituzute! AtañoTxanKan 108.
Bera izan da geroztik dana zuzendu duana eta gauza apur au ontaratzea lortu duana. JAzpiroz 9.
v. tbn.
Ontaratu: AzpPr 78.
sense-2
2.(Precedido d etema nominal nudo).Ir, venir, levar, etc. a este (...). Nihork nihor ordena hunetaratzetik iakiara gibelatzen badu, bertzeak han eginen zituen abanzamenduez kontu eman behar du. Harb 447.
Zori gaiztoko itxe onetaratzen bagara [...].MbIArg I 236.
Ez othe nakien bada hein huntaraturen nintzela. DvLEd 167.
Ezta gaitz ikustea, hein huntaratzeak ezkituela ontu; beheiti goazila. HUAurp 210.
Mundu huntaratzen denak, zerbaitetaratu nahi du."Celui qui arrive en ce monde"
.ArdoySFran 25.
Larogei ta iru urte zituan / mundu ontaratu zala.Insausti 119.