OEH - Bilaketa

628 emaitza yo-yo bilaketarentzat

Sarrera buruan (0)

Emaitzarik ez


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
2 lako.
sense-1
(V, G-goi; Añ (G), Dv, H (V)), lango (V-ple-arr-oroz; Lar, Añ (V), Dv, H (V)). Ref.: A (lako, lango); Etxba Eib (lako, lakua); Elexp Berg (lako).
(Partícula comparativa de igualdad). Como, igual (que). "Esto es muy ajeno de un hombre como vos, zu bezalako [...], zulango gizonari eztagoka au" Lar (s.v. ageno). "Igual, sin otro igual, bere parekorik, bere bardin, bere lakoa danik" Añ. "Como yo, tú, él, (V) ni, zu, a lango, olango; (G) lako; (V) onango, alango" Ib. "Como, con persona que padece, (V) langoa; (G, AN) beze, o bezalakoa; (V) legezkoa" Ib. "Semblable. Lako est synonyme de bezalako. Txarrija lakua, semblable au porc. Le biscayen central dit lango" Dv. "Langoa, tel que, pareil, semblable à. Zu langorik ezta, il n'y en pas de tel que vous" H. "Lako, conjunción comparativa. Esta conjunción se aglutina: [...] en V y G-goi a cualquier nombre, sustituyendo en este caso en los demás dialectos la palabra bezelako, bezalako" A. "Lango, conjunción comparativa que se aglutina a los demostrativos ze, an, ori y a, y se agrega (debiendo tal vez aglutinarse) a cualquier nombre" Ib. "Au lako zazpikirik ez dot ikusi bizixan" Etxba Eib. "Ederra euzkixa lakua. Gozua eztixa lakua" Ib. "Zuk lako bi jaten dau Eustakiok" Elexp Berg. v. BEZALAKO, 1 laso.
Tr. Propio de la tradición vizcaína desde los más antiguos textos; se encuentra tbn. en Lazarraga, en GavS y en algunos autores guipuzcoanos del s. XX. La forma general es lako; hay lango como única forma, en RS, Akesolo (Ipiñ 35), B. Enbeita (NereA 191) y en una canc. pop. (in Or Eus 111). Emplean ambas formas aunque en distintas proporciones, siendo lako la más frec. en la mayoría de los casos: DurPl, Añibarro, Moguel, Arrese Beitia, E.M. Azcue, Azkue, D. Aguirre, Kirikiño, G. Manterola, Lauaxeta, Enbeita, Otxolua, Eguzkitza, Erkiaga y J. San Martin. En DFrec hay 5 ejs. de lako y 8 de lango, todos ellos vizcaínos.
Bada emenb ere ilako bat alda. 'Otro como tú'. Abendaño 81 (frase relacionada con el cantar). Zu lakoagan ez leuke bear / krueldadeak parterik. Lazarraga A16 1184r. Ditxosa zu lako arerioa, / ditxoso ni lako artilleroa. Ib. B20 1193v. Urtealango murkoa. "Cual el año tal el jarro". RS 191. Ez dala arzaiaren / odola lakorik. GavS 26. Eztago zeruetan / añ izar argirik / Birjina Maria / berori lakorik. Oe 159 (unas líneas más abajo bera langorik). Sein asko da munduban / sensaña lako bi. DurPl 50 (81 langua). Zu lako Jaun andia nigan sartu dedin. Añ EL1 119 (EL2 126 zu lango). Gurago juek ilako bat, sei eper baño. Mg PAb 89 (74 zulango). Keetatik urtenda lako begijakaz. JJMg BasEsc 207. Betikua balitz lako pozagaz. Ib. 266. Musturra txarrijarena lakua dauka. Ur Dial 19 (It bezelakoa, Dv, Ip bezalako(a)). Pistijia zan leoearriaren antzekua, eta bere oñak artzarenak lakuak eta bere aua leoiaren aua lakua. Ur Apoc (V) 13, 2 (He, Dv, BiblE bezalako, Ur (G) bezelako, TB bezala, Ol bezela, Ker antzeko; v. tbn. Ur BulaAl 58 lango). Au lako bat da bear dogun personea. AB AmaE 242 (251 lango). Ez al da atzera bart lako gaurik / ez etorriko Mundura. Ib. 23. Eneukan ezetara bera dan lakotzat. Ib. 329. Kose-lako lauri arpegi emon al izango eutsen. A BGuzur 149 (141 lango). Iaunak ez eutsen emon / neuri lango amarik. Azc PB 357 (359 lako). Etzara zu besteak langoa; zulango gizonakaz adiskide izan nai dot. Ag AL 50 (37 lako). Ariston danlako mutil bat. Echta Jos 184. Au zuen alaba maittagarriau ezta zuelako andigurakoa. Ib. 66. A lako bat eztagola Bizkaian. Kk Ab I 99 (9 lango). Euretzako aginduta lako lekubak. Ib. 52s. Arnasea ixotza-lakua eukon. Altuna 46. [Eztok] luzaro bizitzeko, gitxi yatea lako biderik. Or Tormes 71. Eztago gorrik gorragorik entzun gura eztauana langorik. Otx 25 (121n lako). XVI mendean oitzen ziran lako soñekoa. Eguzk GizAuz 55 (52 lango). Eurai dagokiezan lango lanetan diardukie sendiko ama diran emazteak. Ib. 174. Ni lakoen (bezalakoen) eriotza. Or Eus 121. Aek lako adiskide kutun bi. Erkiag Arran 168 (17 lango). Nik lako suerte txarrik etxaukok iñork munduan. Bilbao IpuiB 251. Lilluratuta gelditu nintzan, alako uste ez bezelako tokiaz eta uralako plaza zabal ederraz. Anab Aprika 30. Orduko lako bakherik sekula etzutela ezagutu. Osk Kurl 57. Ugiñak lertzerakoan egiten duen txistua lakoa, suak labe-itxian bezelako. Ibiñ Virgil 113. Etxeko jauna langorik ez da. Ayesta 82. Nik ez neban izan gaur geienak daben lako aukerarik. Gerrika 13.
v. tbn. msOñ 88v. CrIc 63. Astar II 159. Zav Fab RIEV 1907, 541. Balad 144. Itz Azald 120. Belaus Andoni 10. GMant Goi 98. Jaukol Biozk 40. Enb 88 (90 lango). Laux BBa 46 (AB 44 lango). TAg Uzt 315. SM Zirik 103 (38 lango). And AUzta 118. Azurm in Gand Elorri 221. Gand Elorri 24. Gazt MusIx 83. Ker Apoc 14, 2. EZBB II 92 (V-m). Etxabu Kontu 90. Onaind STeresa 93. FEtxeb 142.
(Tras gen.).
Guk, barriz, irabazten dogu / infamearen nonbrea [...]. / zuk eta zurelakook, barriz, / finik eztaben penea, / sobrenonbre bat jenerala: / libidinos[o]en limea. Lazarraga B5 1159v. Euren musikea da gitxiren lakoa, / Zergaitik dirudian Paradisukoa. AB AmaE 262. Zure lango gizonari. Ayesta 123. Geiago be bazirala "Itziarren semia"-ren lakuak. Gerrika 176.
Erail zinduben Jel-areiuen / agurra lako bardiña? Enb 71.
azpisarrera-1
EZ LAKO. "Extraordinario, oiez bezalakoa, oiezlakoa" Lar.
Iñoz ez lako poza sarturik barruan. AB AmaE 289 (v. tbn. Erkiag Arran 65 iñoiz ez lako, Azc PB 169 inos ez lango). Iñok ez lako soñu ederrak gozetan. Ib. 262. Aiñ zan besteak ez langoa iaten, [...] itxuran da izketan. Ag AL 61. Beste iñor ez-lako lotsabakoak, zu ta zure senarra zarie. Echta Jos 66 (v. tbn. AB AmaE 95 y Kk Ab I 117 inor ez lako, Azc PB 363 inor ez lango). Besteik ez lako aberats ori. Enb 137. Olerki bikañak sortu azi dizkio, oraindaño ez lakoak. Aitzol ( in Laux BBa VIII ). Arpegian oi ez lako berotasuna susmauten dau. Erkiag BatB 116. Tokia irudikizun eta alegi oi ez lakoz esitu. Onaind ( in Gazt MusIx 153 ). Oso jatorra eta beste-ez-lakua Españietan [...] adole onian. Etxba Ibilt 458. Aurretiko Aita Santuak be aren irakaspen oi-ez-lakoari izan eutsoen on-ereste aundian. Onaind STeresa 124.
azpisarrerakoSense-1.1
Zer bizirik duket / zugandik alde egonik, / iñoiz lakorik ikusi ez dudan / iltzea jasan baizik? "La mayor que nunca ví".Gazt MusIx 233.
azpisarrerakoSense-1.2
Bijotza iñok ez lakoxia dauko. A BGuzur 119. Oi, ene Maite! Baso, / ibar-arte, [...] / oi ez lakoxe ugarte. Onaind in Gazt MusIx 205.
azpisarrera-2
LAKOXE (-txe V-gip ap. Elexp Berg). (Intensivo de lako). "Astakumian lakotxe txakurra dauke kataian" Elexp Berg. v. BEZALAKOXE, BEZALAXEKO.
Loretan dodaz gura lakoxe bizitokiak. AB AmaE 376. Nik arpegia len langoxe makarra iruntzia ta azurtsua daukat. A BeinB 74. Semea, ama lakoxe [...] buru-andi, arto-zale utsa. A BGuzur 108. Aingeruak langoxe ona. Ag Kr 57. Geurea lakoxe gorputza ta geurea lakoxe arimea artuaz gizatu zan Jaungoikoaren Semea. KIkV 26. Gaiztuak zirala, bera iñoiz ixan zan-lakoxiak. Altuna 102. Lurra atxa lakoxe gogorra egin zan. Kk Ab II 144. Gitxi lakoxe bijozduna da / nire anaia. Enb 201. Edonoren aurrian aurkeztuteko lakoxia zareala. Otx 77. Txanton Piperren domixtikun ori [...] beste edozeiñaren lakoxea izan zan. Bilbao IpuiB 249. Gaixorik egoan mojatxo bat eta arek lakoxe sufrimentuak nai zituan berak be. Onaind STeresa 39. Junta-gizon izateko, praille lego izateko lakoxe bokaziñoia biar zan. Gerrika 151.
v. tbn. Rollo 20T. Eguzk GizAuz 68. Erkiag Arran 15. Gand Elorri 122. Ker Apoc 14, 2. FEtxeb 201.
azpisarrerakoSense-2.1
Euzko ikurriña, / geuk eruan genduzan lakoxe bardiña.Enb 32. Neskatxa polit apañak, / udaberriko lili ta lorak / diran lakoxe berdiñak. Ib. 90.
azpisarrerakoSense-2.2
Ikusi eban [giltza] berea lako lakoxea zala. Or Tormes 59.
lako
<< laketu 0 / 0 larru >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper