OEH - Bilaketa

628 emaitza yo-yo bilaketarentzat

Sarrera buruan (0)

Emaitzarik ez


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 arran.
sense-1
(V, G, AN; Aq, (V), VocCB , Dv (V)) Ref.: A; Iz ArOñ (árran), LinOñ 175; Elexp Berg .
Cencerro; cascabel. "Cencerro grande (G, AN)" Aq 827. "Cencerro, (V) arrana " . " Arrana, (V) cascabel. Sin. koskabilla, koskabilloa, koskarabilloa " VocCB . "(V, G, A), cencerro" A. "(Vc), [...] es el [cencerro] mediano" Ib. "Cencerro de oveja" Elexp Berg. Cf. mandarran. . Tr. Empleado por autores vizcaínos y, en el s. XX, por algunos guipuzcoanos.
Idi zarrari arran berri. "Cencerro nuevo a buey viejo". RS 121. Beti arran eginik naduka adikaturik, / Erri bateko kanpaetzat eztau bere parerik. (Refiriéndose a Tomás el mesonero). Acto 122s. Egia da daukala nunbaiten gorderik, / Arran bat ontzaurrez guztia beterik. AB AmaE 217. An nor zan baña ain bioztsua / katu bateri lotuko eutsana / inoiz arrana? Azc PB 45. Egun atan txilintxuen ordez arranak Elizan gertu bear izango doguz. A BeinB 68. Ederrak [diruak]. Gure astoaren arranak baño soñu obea dute [urre gorriak]. Ag G 53. Abere arranen dulun-duluna, ardien bee negartia. Ib. 3. Artalde ta beitaldeak, mendian beera jetxita [...] beren arran, dunba ta zintzarriz klan-klan. A Ardi 23. Umia ikusitta, [lepradunak] zurezko katillubagaz lurrian jo ta arranari eragindda gero, dei-egin eutson. "His bell". Altuna 107. Euzkeraz eztakijen / Euzkel-ixendunak, / Dirudije tamalez / Min bako arranak. Enb 69. Arrana edo ezkilla [entzun], nai dezun bezela, kanpaia beintzat. SMitx Aranz 9. An ari zan arrana soñu ta soñu berez. NEtx Antz 52. "Zintzarrotsa" egitekotan, erriko abere guziai arranak edo zintzarriak kendu oi zizkioten. Etxde JJ 171. Io itzatzu inguruan arranak eta Amandrearen arratzak. Ibiñ Virgil 108 (cf. infra ARRANAK JO). Batzutan umeak egoten ziran [liñua] zaitzen, txoriak izutzeko "arran" bat artuta. Iz LinOñ 175.
azpiadiera-1.1
" Arran miin bakoa, ugerrak jan (V-och), el que no llora, no mama" A. " Arran miin bakoa sasian usteldu (V-ger-m-ple)" Ib.
Lotsabageak erria bere, ta arran mingain-bagekoa sasian usteldu. Zait Plat 112.
azpiadiera-1.2
(Aplicado a una persona que se queja continuamente, que hace reproches).
Azkenez ez eban nai etxean errana, / izan zedin guraso zarrentzat arrana. AB AmaE 276. Nik gura neukeana da ixilla errana, / Ez nagi, loti eta ain gitxi arrana. Ib. 420.
azpisarrera-1
ARRANAK JO. "Arranak yo, dar cencerrada (V-oroz)" A EY III 260.
azpisarrera-2
ARRAN HANDI (V ap. A). "Es el [cencerro] más grande" A.
azpisarrera-3
ARRAN BITARTE (V). Ref.: A; Elexp Berg. Cencerro mediano. "Arranbittartiak pe esaten dotseu e orrei erdikuoi" Elexp Berg.
azpisarrera-4
ARRAN-JOTZE. "Arran yotea, la cencerrada (V-ple)" A EY III 260.
azpisarrera-5
ARRAN-MIHI. "Arrán-miiña, el badajo de cencerro" Iz ArOñ s.v. míiñ.
azpisarrera-6
ARRAN-HOSKA. Haciendo sonar los cencerros.
Alargun naizelako, eztegu-gauean / arranoska mutilik ager ez daitean, / kale-mustur bietan suak eingo doguz, / donianeko suak, otz dana berotuz. (V-ger). A EY IV 126.
azpisarrera-7
ARRAN-HOTS. a) Ruido del cencerro. "Ardixen arran-otsa entzuten da" Elexp Berg.
Muño-ertzetan eztago otsik / arran-ots artegak langorik! Laux AB 44. Berez ari zan jo ta jo deika, / jo ta jo deika kanpaia... / Joalea al zan? ala arran-otsa? SMitx Aranz 12. Noiztandik ari zan / zerutar arran-otsa / deika Aloña-maldan? Ib. 17. Alako batean, Azkartza-aldeko sakon-une batetik arran-otsa ote-zan iruditu zitzaidan. NEtx Antz 50. Belarra jaten zuten ahutz batzuen arranotsa, edo urrungo asto baten orroa izan ezik, etzan ezer ere entzuten. Osk Kurl 145.
b) Cencerrada.
Alargunen bat ezkontzen danean, Euskalerriko alderik geienetan, eztegu-gabean, arran ta arratz ta arrazko, txistu ta txirula ta txilibitu, ots ta zarataka ateraten izan dira. Gure egun onetan [...] gitxiagotan entzuten dira arranots edo zentzerrada onek. A EY I 279s. [Calahorrako gotzainak] arranots-oitura zar au gaitzetsita itxi euskun. Ib. 280.
azpisarrera-8
ARRAN-PETRAL. Petral, cincha del cencerro.
Lenao Arantzazuko Sindikan erruriaz ta aafixuaz eindako kutunak ipinten osten ardixai lepuan, arran petralian. (V-gip). Eusk 1956, 224.
azpisarrera-9
ARRAN TXIKER. "Arrantxikar (V-arr), cencerro pequeño" A.
azpisarrerakoSense-9.1
" Arrantxikar (V-arr), sonajero, juguete que, sujeto a un mango o pendiente de un cordón, tiene sonajas o cascabeles y sirve para entretener a los niños de pecho" A. v. 2 arrantxo, arranbera.
azpisarrera-10
ARRAN TXIKI. "Cencerro pequeño" A. "Arrantxikixak" Elexp Berg.
Borreruari danon artean / biar litzake buztan-ertzean / imiñi laster arran txikia / eta zolia. Azc PB 45.
azpisarrera-11
ARRAN-TXINGILA (Añ A). "Cencerro [...] si es pequeño, arran txingilea" Añ.
azpisarrera-12
ARRAN-UZTAI. "Arran-ustai (V-gip), collar del ganado para colgar el cencerro" A (s.v. ustai).
arran
<< 1 arrabio 0 / 0 arrautza >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper