Orotariko Euskal Hiztegia
OEH - Bilaketa
974 emaitza don bilaketarentzat
Sarrera buruan (3)
Sarrera osoan (497)
- 2 -a
- abere
- abitu
- abizen
- adar
- adei
- adibide
- adina
- adio
- adiskide
- adiskidetsu
- aditzaile
- aditze
- adore
- afari
- aforratu
- ageri
- agertaratu
- agramontestar
- agur
- agurka
- agurpen
- ahaide
- ahal
- ahalegin
- aho
- ahomen
- ahots
- ahoztegi
- ahulkeria
- ahuntzain
- 1 ai
- ainizkar
- airatu
- aita
- aitaita
- aitaordezko
- aitasaba
- aitzineko
- aitzinsolas
- aiudante
- aizkatu
- aizkora
- akika
- akuilu
- 3 ala
- alaen
- alagala
- alaitu
- albaitari
- 1 albo
- aldameneko
- aldatu
- aldekari
- 1 aldekor
- aldi
- 1 aldizka
- aldundi
- alegia
- alfabeto
- alfer
- alferez
- alkaide
- alkatetza
- almirantazgo
- almirante
- altu
- altxor
- 1 amama
- amandre
- amasaba
- amerikano
- amets
- amodio
- amore
- amoros
- amorratu
- andaluziar
- andre
- angarila
- animo
- animotsu
- antiklerikaldu
- antiklerikaltxo
- antzeztu
- antzina
- apaidin
- apaindu
- apaiz
- apaizaitago
- apaiztegi
- aparte
- apustu
- arantza
- arbola
- ardanbarril
- ardazkatu
- 1 ardi
- ardit
- 1 ardura
- arduratsu
- 1 arduratu
- arenbat
- argi
- 1 argitu
- arinaldi
- arlote
- armada
- arnasestuka
- 1 arol
- arraio
- arraioka
- arrats
- arrautza
- arrazoi
- arren
- arrendu
- arretatsu
- artatza
- 1 arte
- 1 artez
- artikulu
- arto
- artzapezpiku
- artziprestazgo
- artzobispo
- arzediano
- ase
- 1 aska
- askatzaile
- asko
- asmakizun
- asmatu
- asmo
- astakilo
- astelegun
- astiro
- asto
- astoko
- 1 astun
- astunko
- 1 ate
- atera
- atorradun
- atrapatu
- 1 atun
- atzaparka
- 1 atze
- atzealde
- atzeraka
- aukera
- 2 aurki
- aurkile
- aurpegi
- aurre
- aurren
- automobil
- 1 auzi
- azgarri
- azken
- aztalka
- aztertu
- azti
- azut
- badaezpada
- bai
- baietz
- baiezka
- baieztu
- baimen
- bainu
- 1 baita
- baizen
- bakal
- bakaldun
- bake
- balbe
- baldin
- baldinbere
- baldinetariak
- baleroso
- baliatu
- bandera
- barau
- baraute
- barber
- 1 bare
- barnetegi
- 1 barren
- 1 barrena
- barride
- barril
- barru
- barruratu
- batu
- batxe
- batxiler
- batza
- batzartar
- bazter
- beaumontestar
- begikaldi
- begiratu
- begitarte
- behar izan
- beharrik
- behartu
- 1 behatz
- behi
- behin
- behinola
- bekain
- belartze
- belatxo
- belaun
- beldur
- belozipedo
- belztxo
- benefiziatu
- 1 bentana
- bentzutu
- berariaz
- berba
- berbereki
- berdin
- 1 bere
- berekiko
- berekoi
- berezi
- berezko
- 1 berme
- berori
- beroriek
- berpizmen
- berri
- berriztatu
- besarkatu
- beste
- bestela
- bestetxo
- bete
- beterinario
- betile
- betilun
- bezain
- bezalaxe
- bi
- biba
- bidali
- bidalkin
- bidegabekeria
- bider
- bigarren
- bihotz
- bihurkera
- bikario
- bila
- bilau
- bilbotar
- bildu
- birjosi
- birrei
- bistatu
- bitxain
- bitxi
- 1 bizar
- bizarlari
- bizi
- bizigai
- bizkar
- boilesta
- bokarta
- bolu
- boluntario
- borla
- borondate
- borrokaizun
- borrokazale
- 1 bortu
- bortubete
- bosteko
- botika
- brigada
- brigadari
- brindatu
- brinko
- buelo
- buelta
- bukatu
- bulda
- burdina
- burdinbide
- burualde
- buru-argi
- burugabekeria
- burutapen
- burutsu
- burutu
- buruz
- buruzagi
- buztan
- buztanbeltz
- danbagin
- dangateko
- dantza
- dantzaldi
- dato
- debalde
- deiadar
- 2 dena
- dendari
- desegile
- desegin
- destainati
- deun
- deunga
- dilinda
- din-dan
- diputatu
- diru
- dirukume
- disparatu
- dizdiz
- doe
- dohain
- dohakuntza
- doi
- donario
- done
- dongaro
- donge
- donostiartasun
- donu
- dote
- doña
- drestin
- duke
- eder
- 1 ederki
- ederzale
- edeslari
- egin
- egon
- egoskogor
- 1 egun
- egurrola
- ehuneko
- ejerzitu
- ekinaldi
- eletari
- elkarkida
- elorri
- emagaldu
- emai
- emairik
- emaitza
- 1 emakari
- emari
- 2 enparatu
- enterru
- epaile
- epailetza
- epistola
- erabakitza
- erabat
- eragabe
- eragin
- eragintasun
- erakidatu
- 2 eraso
- erdipurdi
- eregitasun
- ereskin
- eroan
- erotu
- 2 erreal
- errege
- errekonozitu
- erretore
- errexal
- errezo
- esakuntza
- esker
- eskergarri
- eskola
- 1 esku
- eskumikatu
- espainiar
- establia
- estreina
- estudiante
- etorrera
- etsenplu
- etxaleku
- etxarte
- etxepe
- euskara
- euskeranto
- euskotarño
- ez
- ezagun izan
- ezagutza
- ezaugarritu
- eze
- ez-egiteko
- ezezka
- ezeztu
- 1 ezin
- ezkailu
- ezker
- ezkondu
- ezkur
- eztarriratu
- fabore
- famadun
- farre
- farrekizun
- fededun
- feriatu
- figura
- 2 fin
- firmatu
- firme
- firmeza
- fragata
- fraide
- framazondar
- 1 franko
- fulano
- gabon
- 1 galdegin
- galdu
- galeoi
- 3 gangar
- garabi
- garaikerri
- garate
- garrasizale
- 1 garratz
- 1 gau
- gaurko
- gaztaina
- gazte
- gaztelaztu
- gehien
- 2 gertu
- giltzapetu
- giltzurrin
- ginbail
- gizandi
- goapo
- goarpelari
- godartari
- gogo
- 1 goiti
- goralpen
- goraltza
- gorputz
- gosari
- goxotegi
- gozo
- grano
- grazia
- guardia
- gudari
- gudu
- gurdikote
- gurditzar
- guren
- gustatu
- guzti
- haintxe
- 1 hala
- halako
- halaxen
- hamalauko
- han
- handitasun
- hanka
- 1 hara
- harakin
- harako
- hari
- harik eta
- harmonia
- harri
- harro
- harrotu
- hartarako
- 1 hartu
- 1 hartze
- haserre
- hasi
- hasiera
- hats
- hausnartu
- hauts
goiburua
grano.
sense-1
1.
Grano, partícula pequeña de algo.
Harea granoa bezain larria. INav 46. --Morfina eman? --Zeinbat grano? Arti Ipuin 80.
Harea granoa bezain larria. INav 46. --Morfina eman? --Zeinbat grano? Arti Ipuin 80.
azpiadiera-1.1
Zenbait granoz arin delako seiñalea da, bertzeak ez bezala edo dagokan baiño ederkiago beztiturik ibiltzea.Ax 416 (V 270).
sense-2
2.
(V-ger, G-azp, AN-egüés-ilzarb-olza; Chaho)
Ref.:
Bon-Ond 149;
Holmer ApuntV;
ZestErret
.
Grano (de cereal). v. ale, bihi, garau.
Zauta obligaturik amarren egitera grano guzies. SermAN 6r. Aleen tokira ale ta grano uts garbia eramaten da. Mb IArg I 203 (v. tbn. 392). Dire gránoak ángo graneróko. LE Ong 17r. Gariak granorik bage. Mdg 139.
Grano (de cereal). v. ale, bihi, garau.
Zauta obligaturik amarren egitera grano guzies. SermAN 6r. Aleen tokira ale ta grano uts garbia eramaten da. Mb IArg I 203 (v. tbn. 392). Dire gránoak ángo graneróko. LE Ong 17r. Gariak granorik bage. Mdg 139.
sense-3
3.
(AN-egüés-ilzarb-olza, Sal, R; VP
)
Ref.:
Bon-Ond 141;
VocPir
312
.
Grano (de la piel). " Grano arpegikokoak, postillas" VP 35r (seguramente con el sdo. de 'pústulas'). "Bouton: bixika (Ae), grano (Sal, R)" VocPir 312.
Au ez dala baztanga? Noiz izandu ditut nik onlako grano gorriyak? Iraola 138 (v. tbn. 80). Arpegian eta lepoan azaltzen zitzaizkion granoak. Anab Don 45. Eskuetako beatz tarteetan grano batzuk sortu zitzaizkigun. BBarand 138. Sarna edo granoak sendatzeko. Ostolaiz 166.
Grano (de la piel). " Grano arpegikokoak, postillas" VP 35r (seguramente con el sdo. de 'pústulas'). "Bouton: bixika (Ae), grano (Sal, R)" VocPir 312.
Au ez dala baztanga? Noiz izandu ditut nik onlako grano gorriyak? Iraola 138 (v. tbn. 80). Arpegian eta lepoan azaltzen zitzaizkion granoak. Anab Don 45. Eskuetako beatz tarteetan grano batzuk sortu zitzaizkigun. BBarand 138. Sarna edo granoak sendatzeko. Ostolaiz 166.
sense-4
4.
+
garano,
garno.
(Empleado en frases negativas e interrogativas).
Nadie, nada (de), ningun(o).
"
Oiñ holako neurri-otarra ezta baztarretan granoike eongo
"
ZestErret.
Arratserako bost milletatik etzan granorikan bizi. Xe 375. Patxara itxusiyan / ez giñaren jarri, / grano bat apenas zan / bildurrak etorri. Ud 74. Aurrenetikan azkeneraño, granorik ez du utsegiñ. Ib. 146. Eztet uste nere apaizen artian izango danik grano bat, su orretan sartu naiko duanik. Bv AsL 217. [Arrantzan] grano bat ere atxitu gabe. Auspoa 82, 104. Txaluparen granorik etzala etxian. (1909). (In Etxabu Kontu 131 ). Praile ta monjarik granorik ez balitz [...]. ABar Goi 18. Gaitz unen kutsurik gabe, garanoik ote dago? FIr 155. Tiro-ukaldi bat ere etzuen aurdiki etsai garanoik etzuela ikusi ta. Ib. 141. Txaluparen granorik / etzala etxian. Imaz Auspoa 24, 36. Grano bat ere eztu galdu nai. Auspoa 79-80-81, 119. Ibilli zerate zokoz zoko ia billete oiek agertzen diren? --[...] oraiñokoan ezta garnorik ageri. Izeta DirG 55. Miñik granorik ere ez. Alkain 103.
v. tbn. Auspoa 106, 114 (ap. ELok 467). Anab Usauri 81. Basarri 76.
Arratserako bost milletatik etzan granorikan bizi. Xe 375. Patxara itxusiyan / ez giñaren jarri, / grano bat apenas zan / bildurrak etorri. Ud 74. Aurrenetikan azkeneraño, granorik ez du utsegiñ. Ib. 146. Eztet uste nere apaizen artian izango danik grano bat, su orretan sartu naiko duanik. Bv AsL 217. [Arrantzan] grano bat ere atxitu gabe. Auspoa 82, 104. Txaluparen granorik etzala etxian. (1909). (In Etxabu Kontu 131 ). Praile ta monjarik granorik ez balitz [...]. ABar Goi 18. Gaitz unen kutsurik gabe, garanoik ote dago? FIr 155. Tiro-ukaldi bat ere etzuen aurdiki etsai garanoik etzuela ikusi ta. Ib. 141. Txaluparen granorik / etzala etxian. Imaz Auspoa 24, 36. Grano bat ere eztu galdu nai. Auspoa 79-80-81, 119. Ibilli zerate zokoz zoko ia billete oiek agertzen diren? --[...] oraiñokoan ezta garnorik ageri. Izeta DirG 55. Miñik granorik ere ez. Alkain 103.
v. tbn. Auspoa 106, 114 (ap. ELok 467). Anab Usauri 81. Basarri 76.
